Ευρήματα εξαιρετικού ενδιαφέροντος έφερε στο φως η ανασκαφή στον Πετρά Σητείας

Ευρή­μα­τα εξαι­ρε­τι­κού ενδια­φέ­ρο­ντος έφε­ρε στο φως η ανα­σκα­φή του Προ- και Παλαιο- ανα­κτο­ρι­κού νεκρο­τα­φεί­ου στον Πετρά Σητεί­ας (2800–1700 π.Χ.), που συνε­χί­στη­κε για 14η χρο­νιά υπό τη διεύ­θυν­ση της επί­τι­μης διευ­θύ­ντριας του υπουρ­γεί­ου Πολι­τι­σμού και Αθλη­τι­σμού, δρ. Μετα­ξί­ας Τσιποπούλου.

Μετα­ξύ αυτών ξεχω­ρί­ζουν δύο πλου­σιό­τα­τες ταφές, που βρέ­θη­καν σε λάκ­κο της Μεσο­μι­νω­ι­κής Ια (2100–2000 π.Χ.). Πρό­κει­ται για μία «πρω­το­γε­νή ανδρι­κή, κτε­ρι­σμέ­νη με χάλ­κι­νο εγχει­ρί­διο», όπως ανα­φέ­ρει ανα­κοί­νω­ση της ανα­σκα­φι­κής ομά­δας, «το πρώ­το όπλο του νεκρο­τα­φεί­ου του Πετρά», καθώς και μία «δευ­τε­ρο­γε­νή γυναι­κεία συνο­δευό­με­νη από μεγά­λο αριθ­μό χρυ­σών χαν­δρών εξαι­ρε­τι­κής τέχνης, καθώς και χάν­δρες από ασή­μι, ορεία κρύ­σταλ­λο, καρ­νε­λί­νη και ίασπι».

Πλού­σια ήταν και «η πρω­το­γε­νής ταφή της Πρω­το­μι­νω­ι­κής ΙΙ (2600–2300 π.Χ.) επί­σης κτε­ρι­σμέ­νη με δεκά­δες χρυ­σές χάν­δρες με εξαι­ρε­τι­κή εμπί­ε­στη δια­κό­σμη­ση σπει­ρών, καθώς και εκα­το­ντά­δες επί­σης χρυ­σές αλλά και αση­μέ­νιες χάν­δρες δια­μέ­τρου 1 χιλιο­στού, προ­φα­νώς επιρ­ρα­μέ­νες σε ένδυ­μα», ενώ «μονα­δι­κός για τον Πετρά κιβω­τιό­σχη­μος τάφος Πρω­το­κυ­κλα­δι­κού τύπου, κτι­σμέ­νος από κάθε­τες σχι­στο­λι­θι­κές πλά­κες, με δάπε­δο επί­σης από πλά­κες» περιεί­χε δύο δευ­τε­ρο­γε­νείς ταφές παι­διών κάτω των 10 ετών και δύο χρυ­σά βρα­χιό­λια από λεπτά ελά­σμα­τα χρυσού.

Το νεκρο­τα­φείο του Πετρά έχει απο­δει­χθεί μακράν ως το μεγα­λύ­τε­ρο της Κρή­της για την επο­χή του. Ανή­κε απο­κλει­στι­κά σε ελίτ οικο­γέ­νειες του ανα­κτο­ρι­κού οικι­σμού και περι­λαμ­βά­νει μέχρι στιγ­μής 26 ταφι­κά κτί­ρια 45–150 τ.μ. και πέντε ταφι­κούς λάκ­κους, ορι­ζό­με­νους από ακα­νό­νι­στους λίθους ή μικρούς τοί­χους. «Υπάρ­χουν επί­σης άλλα τέσ­σε­ρα ή πέντε ταφι­κά κτί­ρια τα οποία εντο­πί­σθη­καν το 2018, αλλά δεν έχουν αριθ­μη­θεί διό­τι δεν έχουν ανα­σκα­φεί πλή­ρως οι κατό­ψεις τους», το δε νεκρο­τα­φείο «περι­λαμ­βά­νει επί­σης δύο εκτε­τα­μέ­νους χώρους τελε­τουρ­γιών (ΜΜ ΙΒ — ΜΜ ΙΙΒ, 1900–1700 π.Χ.) και δύο περι­βό­λους στα ανα­το­λι­κά και τα δυτι­κά» σημειώ­νει, μετα­ξύ άλλων, η Μ. Τσιποπούλου.

Ο Πετράς διέ­θε­τε μεγά­λο λιμά­νι και υπήρ­ξε η πύλη εισό­δου στην Ανα­το­λι­κή Κρή­τη για την Προ- και την Παλαιο — ανα­κτο­ρι­κή περί­ο­δο πρώ­των υλών, αντι­κει­μέ­νων και ιδε­ών από τη Συρία και την Αίγυ­πτο, κυρί­ως. Στην ΥΜ ΙΙΙΑ (14ος αιώ­νας π.Χ.) περί­ο­δο, μετά την κατα­στρο­φή του ανα­κτό­ρου του Πετρά παρα­τη­ρή­θη­κε οικο­δο­μι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα στο νεκρο­τα­φείο, η οποία σχε­τί­ζε­ται με από­δο­ση τιμής προς τους προ­γό­νους. Αυτή η δρα­στη­ριό­τη­τα διήρ­κε­σε μέχρι τον 12ο αιώ­να π.Χ.. «Από τα στρώ­μα­τα της ΥΜ ΙΙΙ προ­έ­κυ­ψε φέτος χάλ­κι­νο κάτο­πτρο εξαι­ρε­τι­κής δια­τή­ρη­σης» προ­στί­θε­ται στην ανακοίνωση.

Στην ανα­σκα­φή του νεκρο­τα­φεί­ου του Πετρά συμ­με­τεί­χαν, το 2018, 19 μετα­πτυ­χια­κοί και διδα­κτο­ρι­κοί φοι­τη­τές από τα Πανε­πι­στή­μια Αθη­νών, Κρή­της, Θεσ­σα­λο­νί­κης, Καλα­μά­τας, Μαδρί­της, Χάρ­βαρντ, Rhodes και Τορό­ντο, οι καθη­γη­τές David Rupp, Miriam Clinton και Σέβη Τρια­ντα­φύλ­λου, καθώς και η δρ. Μαρία Ρελά­κη και εννέα εργά­τες από τη Σητεία. Η ομά­δα μελέ­της, εξάλ­λου, περι­λαμ­βά­νει 26 αρχαιο­λό­γους από την Ευρώ­πη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά.

Πηγή: Δημό­σια σελί­δα ΑΠΕ