Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Η καταστροφή της Δρέσδης και μια άγνωστη επιστολή του Σοβιετικού στρατάρχη Ιβάν Κόνιεφ

(…) Εδώ θα μιλή­σω για κάτι που μου έκα­νε ανε­ξί­τη­λη εντύ­πω­ση στο πρώ­το σιδη­ρο­δρο­μι­κό ταξί­δι μου από την Πρά­γα προς το Βερο­λί­νο προς τα τέλη του Γενά­ρη του 1949. Το τρέ­νο είχε κόψει ταχύ­τη­τα για­τί έμπαι­νε στο σιδη­ρο­δρο­μι­κό σταθ­μό μιας πόλης και ο ελεγ­κτής φώνα­ξε το όνο­μά της, Dresden (Δρέσ­δη).

Από τα φοι­τη­τι­κά μου χρό­νια θυμό­μου­να ότι την ονό­μα­ζαν «Φλω­ρε­ντία του Ελβα» για τους πολυ­φη­μι­σμέ­νους αρχι­τε­κτο­νι­κούς και καλ­λι­τε­χνι­κούς θησαυ­ρούς που έκρυ­βε στα τεί­χη της. Και μου ήρθε στη θύμη­ση και η είδη­ση που είχε μετα­δο­θεί το Φλε­βά­ρη του 1945 για το βομ­βαρ­δι­σμό της από αγγλο­α­με­ρι­κα­νι­κά αερο­πλά­να. Είναι αλή­θεια πως τότε στην Αθή­να το βομ­βαρ­δι­σμό τον είχα ερμη­νεύ­σει σαν μια δικαιο­λο­γη­μέ­νη απά­ντη­ση στη φρι­κτά εγκλή­μα­τα των Γερ­μα­νών φασι­στών σε όλη την Ευρώ­πη, μαζί και στην Ελλάδα.

Με αυτό το αίσθη­μα πήγα στο παρά­θυ­ρο του βαγο­νιού, για να δω πώς φαί­νε­ται η πόλη. Αυτό που έπε­σε στα μάτια μου με έκα­νε να κάνω ένα βήμα πίσω. Μου φάνη­κε απί­στευ­το, κάτι σαν εφιάλ­της. Ξεδι­πλω­νό­ταν μπρο­στά μου μια πόλη — φάντα­σμα. Δεξιά και αρι­στε­ρά σπί­τια γκρε­μι­σμέ­να, σπί­τια βαριά τραυ­μα­τι­σμέ­να, σπί­τια που οι σκε­πές τους, τα παρά­θυ­ρά τους, οι πόρ­τες έμοια­ζαν με ξεδο­ντια­σμέ­να στό­μα­τα, με μάτια που είχε χυθεί από μέσα τους όλη η σαρ­κι­κή ύλη και σε κοί­τα­ζαν τώρα μόνο οι νεκρές κόγ­χες τους. Ηταν σαν μια νεκρούπολη.
Αλλά το τρέ­νο συνέ­χι­σε την πορεία του στο Βερο­λί­νο. Θυμά­μαι πως κι εδώ ήταν ακό­μα ευδιά­κρι­τα τα τραύ­μα­τα από τους βομ­βαρ­δι­σμούς και από τις οδο­μα­χί­ες έως τις τελευ­ταί­ες ώρες του πολέ­μου. Ομως σαν πίκρα και παρά­πο­νο ακου­γό­ταν το «Για­τί» για το βομ­βαρ­δι­σμό της Δρέσδης.

Κάτω απ’ αυτές τις εντυ­πώ­σεις απο­φά­σι­σα μια μέρα να κατε­βώ στη Δρέσ­δη, να περ­πα­τή­σω στις γει­το­νιές της, να μιλή­σω με τις Αρχές και με τους απλούς ανθρώ­πους και να μάθω λεπτο­μέ­ρειες, και απ’ αυτούς που είχαν την τύχη να επι­ζή­σουν από την κόλα­ση της 13ης και 14ης Φλε­βά­ρη του 1945.

1.500 — 1.600 αεροπλάνα βομβαρδίζουν αδιάκριτα τον πληθυσμό

Συγκε­ντρώ­νω σε περί­λη­ψη εκεί­νες τις εντυ­πώ­σεις μου, χωρίς να μπο­ρώ να ισχυ­ρι­στώ ότι ορι­σμέ­νοι αριθ­μοί από αυτούς που μου ανέ­φε­ραν ίσως να είχαν κάποιες ελλεί­ψεις προς τα κάτω ή προς τα πάνω, αλλά πάντως ήταν επί­ση­μοι αριθ­μοί των αρχών του 1949, που είχαν συγκε­ντρω­θεί μετά από τετρά­χρο­νη έρευ­να με φροντίδα:

Οι βομ­βαρ­δι­σμοί έγι­ναν από 1.500 ή 1.600 δυτικο-«συμμαχικά» αερο­πλά­να που έρι­ξαν γύρω στις 400.000 εμπρη­στι­κές και άλλες βόμ­βες με θύμα­τα 35.000 πολί­τες. Μέσα σ’ αυτούς ήταν και Γερ­μα­νοί πρό­σφυ­γες από τις τωρι­νές εξω­γερ­μα­νι­κές ανα­το­λι­κές επαρ­χί­ες που είχαν κατα­φύ­γει ανα­γκα­στι­κά ή εθε­λο­ντι­κά στη Δρέσ­δη, απο­φεύ­γο­ντας τη συνά­ντη­σή τους με τον προ­ε­λαύ­νο­ντα σοβιε­τι­κό στρα­τό. Κατα­στρά­φη­καν ολο­κλη­ρω­τι­κά ή σε μεγά­λο βαθ­μό 175.000 κατοι­κί­ες, αρχι­τε­κτο­νι­κά έργα και μου­σεία, εκκλη­σί­ες και μικρά εργο­στά­σια, χωρίς καμιά ή μεγά­λη στρα­τιω­τι­κή σημασία.

Τότε, ακό­μα, «έκαι­γε» η κατη­γο­ρία και το παρά­πο­νο για μια τέτοια κατα­στρο­φή και γι’ αυτό η δυτι­κή — εσω­τε­ρι­κή, δηλα­δή η δυτι­κο­γερ­μα­νι­κή και η αγγλο­α­με­ρι­κα­νι­κή — προ­πα­γάν­δα προ­σπα­θού­σε να δικαιο­λο­γή­σει τη βάρ­βα­ρη πρά­ξη με τον ισχυ­ρι­σμό ότι βομ­βάρ­δι­σαν την πόλη, ή επει­δή μέσα ή γύρω της είχαν συγκε­ντρω­θεί γερ­μα­νι­κά στρα­τεύ­μα­τα, ή ότι είχε βιο­μη­χα­νί­ες στρα­τιω­τι­κής σημα­σί­ας, ή ότι ακό­μα ο βομ­βαρ­δι­σμός είχε συμ­φω­νη­θεί από τους «τρεις μεγά­λους» με τη συμ­φω­νία της Γιάλτας.

Αυτά τα επι­χει­ρή­μα­τα της ψευ­δο­προ­πα­γάν­δας, από έλλει­ψη πραγ­μα­τι­κών ντο­κου­μέ­ντων, επα­να­λαμ­βά­νο­νται ακό­μα και σήμε­ρα — 60 χρό­νια μετά την κατα­στρο­φή — όπως διά­βα­σα σε ρεφορ­μι­στι­κή εφη­με­ρί­δα του Βερο­λί­νου στις 13 και 14 Φλε­βά­ρη. Αλλά 10 μέρες αργό­τε­ρα (στις 25/2) διά­βα­σα στο ίδιο φύλ­λο την πρέ­που­σα απά­ντη­ση ενός Βερο­λι­νέ­ζου. Διευ­κρι­νί­ζει: «Οι βομ­βαρ­δι­στές απέ­φυ­γαν να βομ­βαρ­δί­σουν στην οδό Κομέ­νιους στη Δρέσ­δη, εκτός από αντι­κεί­με­να με συμ­με­το­χή αμε­ρι­κα­νι­κού ή άλλου ξένου κεφα­λαί­ου και τη βίλα του ναζι­στή “Γκα­ου­λάι­τερ” Μού­τσμαν στην ίδια οδό Κομέ­νιους. Αυτό το οικό­πε­δο το φεί­στη­καν με “ακρί­βεια μιας τρί­χας”, ενώ όλα τα άλλα γύρω κατα­στρά­φη­καν ή έγι­ναν παρα­νά­λω­μα του πυρός».

Η απάντηση του στρατάρχη Ιβάν Κόνιεφ

Στο ζήτη­μα αυτό υπάρ­χει και το βαρύ πυρο­βο­λι­κό: Η επι­στο­λή του Σοβιε­τι­κού στρα­τάρ­χη Ιβάν Κόνιεφ, ανώ­τα­του διοι­κη­τή του 1ου Ουκρα­νι­κού Μετώ­που, που οι νικη­φό­ρες σοβιε­τι­κές στρα­τιές του βρί­σκο­νταν σχε­δόν στα πρό­θυ­ρα της Δρέσ­δης και προ­ή­λαυ­ναν προς το Βερο­λί­νο. Είναι μια απά­ντη­ση στον Ανα­το­λι­κο­γερ­μα­νό Βάλ­τερ Βαϊ­ντά­ου­ερ, πρώ­ην δήμαρ­χο της Δρέσ­δης, που παρα­κα­λού­σε τον στρα­τάρ­χη για τη γνώ­μη του σχε­τι­κά με την κατα­στρο­φή της πόλης. Ο Βαϊ­ντά­ου­ερ την περιέ­λα­βε στο βιβλίο του με τον τίτλο «Η κόλα­ση της Δρέσ­δης», (στην 4η έκδο­ση του 1983) και τη μετα­φέ­ρω εδώ, ώστε ο ανα­γνώ­στης να πει­στεί άλλη μια φορά για τα χον­δροει­δή ψέμα­τα της ιμπε­ρια­λι­στι­κής προπαγάνδας:

«Αξιό­τι­με σύντρο­φε Βαϊντάουερ!

Ελα­βα γνώ­ση της επι­στο­λής σας. Θεω­ρώ καθή­κον μου να πάρω θέση στο βομ­βαρ­δι­σμό της Δρέσ­δης από τις αγγλο-αμε­ρι­κα­νι­κές ενα­έ­ριες στρα­τιω­τι­κές δυνά­μεις στις 13 και 14 Φλε­βά­ρη 1945. Οπως είναι γνω­στό, σαν απο­τέ­λε­σμα αυτής της αερο­πο­ρι­κής επί­θε­σης κατα­στρά­φη­κε ολο­κλη­ρω­τι­κά μια από τις αρχαιό­τε­ρες και ωραιό­τε­ρες πόλεις της Ευρώ­πης. Σκο­τώ­θη­καν πάνω από 35.000 άνθρω­ποι και κατα­στρά­φη­καν 35.470 κτί­ρια — ανά­με­σα στα οποία στο κεντρι­κό τμή­μα της πόλης μου­σεία και μνη­μεία της αρχι­τε­κτο­νι­κής και της ιστορίας.

Επει­δή αυτή η βάρ­βα­ρη πρά­ξη προ­κά­λε­σε τη δια­μαρ­τυ­ρία των προ­ο­δευ­τι­κών δυνά­με­ων σε όλον τον κόσμο, οι κυρί­αρ­χοι κύκλοι των ΗΠΑ και της Αγγλί­ας προ­σπα­θούν να επιρ­ρί­ψουν την ευθύ­νη από το άρρω­στο σ’ ένα γερό κεφά­λι. Στις 11 Φλε­βά­ρη 1953 δημο­σιεύ­τη­κε δήλω­ση του υπουρ­γεί­ου Εξω­τε­ρι­κών των ΗΠΑ, σύμ­φω­να με την οποία “ο εξο­ντω­τι­κός βομ­βαρ­δι­σμός της Δρέσ­δης” πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε δήθεν σε συμ­φω­νία με τις σοβιε­τι­κές απαι­τή­σεις, για να ενι­σχυ­θεί η υπο­στή­ρι­ξη των στρα­τευ­μά­των τους με αερο­πο­ρι­κές δυνά­μεις και ότι είχε συμ­φω­νη­θεί προη­γου­μέ­νως με τα σοβιε­τι­κά όργανα.

Ακό­μα ως τη σημε­ρι­νή επο­χή διεισ­δύ­ει κάπου κάπου αυτός ο ψευ­δής ισχυ­ρι­σμός στον Τύπο των δυτι­κών δυνά­με­ων. Σχε­τι­κά με αυτό δεν προ­σκο­μί­στη­καν ποτέ και που­θε­νά ντο­κου­μέ­ντα, για την από­δει­ξη αυτού του απο­κυ­ή­μα­τος της φαντασίας.

Ο βομ­βαρ­δι­σμός της Δρέσ­δης δεν είχε συμ­φω­νη­θεί με τα σοβιε­τι­κά όργα­να, και στο Γενι­κό Επι­τε­λείο του Σοβιε­τι­κού Στρα­τού δεν ήταν τίπο­τα γνω­στό γι’ αυτό. Αυτό το γεγο­νός σημειώ­νε­ται πει­στι­κά στη φιλο­λο­γία μας.

Ημουν εκεί­νο τον και­ρό ανώ­τα­τος διοι­κη­τής του 1ου Ουκρα­νι­κού Μετώ­που που είχε προ­χω­ρή­σει πιο πολύ απ’ άλλους προς την κατεύ­θυν­ση της Δρέσδης.

Μπο­ρώ με όλη την υπευ­θυ­νό­τη­τα να δηλώ­σω ότι ο βομ­βαρ­δι­σμός και η κατα­στρο­φή της Δρέσ­δης το Φλε­βά­ρη του 1945 δεν είχε κανε­νός είδους συσχε­τι­σμό με τις ενέρ­γειες των σοβιε­τι­κών στρα­τευ­μά­των. Η βάρ­βα­ρη κατα­στρο­φή της πόλης δε σήμα­νε κανε­νός είδους υπο­στή­ρι­ξη για τα στρα­τεύ­μα­τά μας, ακό­μα και σε βρα­δύ­τε­ρο χρό­νο, όταν εμείς προ­χω­ρή­σα­με άμε­σα στα κρά­σπε­δα της Δρέσ­δης, για­τί η Δρέσ­δη δεν ήταν οχυ­ρό και μέσα σ’ αυτή δεν υπήρ­χαν ιδιαί­τε­ρα σημα­ντι­κά βιο­μη­χα­νι­κά ή στρα­τιω­τι­κά αντι­κεί­με­να ή κάπως σημα­ντι­κά φασι­στι­κά στρα­τεύ­μα­τα. Η πόλη ήταν εκεί­νο τον και­ρό παρα­γε­μι­σμέ­νη με πρό­σφυ­γες. Κατά συνέ­πεια, η Δρέσ­δη δεν είχε τη στρα­τιω­τι­κή, πολι­τι­κή και οικο­νο­μι­κή σημα­σία που θα απαι­τού­σε την κατα­στρο­φή της.

Με ειλι­κρι­νή εκτίμηση

Ι. Κόνιεφ

Στρα­τάρ­χης της Σοβιε­τι­κής Ενωσης

6 Ιού­λη 1965».

Και η συκοφαντική επίκληση της …Γιάλτας

Η απο­στο­μω­τι­κή αυτή επι­στο­λή δίνει απά­ντη­ση και στις φλυα­ρί­ες για δήθεν συμ­φω­νία στη Διά­σκε­ψη της Γιάλ­τας. Χωρίς να ανα­φέ­ρει το όνο­μά της, αλλά έμμε­σα αυτό λέει ο νικη­φό­ρος στρα­τάρ­χης: «Δεν προ­σκο­μί­στη­καν ποτέ και που­θε­νά ντο­κου­μέ­ντα για την από­δει­ξη αυτού του απο­κυ­ή­μα­τος της φαντα­σί­ας». Πραγ­μα­τι­κά δεν έχει παρά να δια­βά­σει κανείς τα ντο­κου­μέ­ντα (ανα­κοι­νω­θέ­ντα) των Δια­σκέ­ψε­ων της Τεχε­ρά­νης (1η Δεκέμ­βρη 1943) και της Γιάλ­τας (11 Φλε­βά­ρη 1945) για να πει­στεί ότι δε γίνε­ται λόγος για εξό­ντω­ση του γερ­μα­νι­κού λαού, αλλά του φασι­στι­κού στρα­τιω­τι­κού δυνα­μι­κού και του φασι­σμού. «Συντο­νί­σα­με τα σχέ­διά μας για την εξό­ντω­ση των γερ­μα­νι­κών ενό­πλων στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων» (Τεχε­ρά­νη, 1η Δεκέμ­βρη 1943. Ρούζ­βελτ, Στά­λιν, Τσόρ­τσιλ). Και: «Είμα­στε στα­θε­ρά απο­φα­σι­σμέ­νοι να αφο­πλί­σου­με και να δια­λύ­σου­με όλες τις γερ­μα­νι­κές ένο­πλες δυνά­μεις — να συντρί­ψου­με για πάντα το γερ­μα­νι­κό γενι­κό επι­τε­λείο… Δεν είναι πρό­θε­σή μας να εξο­ντώ­σου­με το γερ­μα­νι­κό λαό…» (11 Φλε­βά­ρη 1945 — στη Γιάλ­τα — οι τρεις με τη σει­ρά στην υπο­γρα­φή Ουίν­στον Τσόρ­τσιλ, Φράν­κλιν Ντ. Ρούζ­βελτ, Ι. Στάλιν).

Αυτή είναι η αλή­θεια για την κατα­στρο­φή της «Φλω­ρε­ντί­ας του Ελβα» το Φλε­βά­ρη του 1945. Ομως, από την προ­σπά­θεια των ιμπε­ρια­λι­στών να δια­στρέ­ψουν την ιστο­ρι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα βγαί­νει και το παράλ­λη­λο συμπέ­ρα­σμα: Για να δικαιο­λο­γή­σουν την επι­θε­τι­κή πολι­τι­κή τους τότε, όπως και σήμε­ρα και σε όλες τις επο­χές κατα­φεύ­γουν πάντα στη δια­στρέ­βλω­ση, στο ψέμα. Ας μην ξεχά­σου­με με πόσα ψέμα­τα γέμι­σαν τον κόσμο, για να βρουν έστω και ένα στή­ριγ­μα για τον κατα­στρε­πτι­κό τους πόλε­μο κατά της Γιου­γκο­σλα­βί­ας, πόσα ψέμα­τα είπαν για το Ιράκ και πως τις ίδιες μεθό­δους χρη­σι­μο­ποιούν τώρα για τις πολε­μι­κές απει­λές τους κατά της Συρί­ας, του Ιράν, της ΛΔ της Κορέ­ας και αλλού. Μην πέφτε­τε θύμα­τα της ιμπε­ρια­λι­στι­κής προπαγάνδας!
Θανά­σης ΓΕΩΡΓΙΟΥ / Ριζο­σπά­στης 13/3/2005

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο