Κύπρος — Νεκρή Ζώνη: Επικίνδυνη ένταση με φόντο τα πολύμορφα παζάρια

Τις δια­στά­σεις τις οποί­ες απο­κτά το γεω­πο­λι­τι­κό παζά­ρι που φου­ντώ­νει σε όλη τη Νοτιο­α­να­το­λι­κή Μεσό­γειο επι­βε­βαιώ­νουν τα πρό­σφα­τα επει­σό­δια στη Νεκρή Ζώνη της Κύπρου και οι αντι­δρά­σεις που εκδη­λώ­νο­νται μετά την Παρα­σκευή 18/8, όταν κατο­χι­κές δυνά­μεις επι­τέ­θη­καν σε άνδρες της ΟΥΝΦΙΚΥΠ οι οποί­οι πήγαν να εμπο­δί­σουν «μη εξου­σιο­δο­τη­μέ­νες οικο­δο­μι­κές εργα­σί­ες» κοντά στο χωριό Πύλα, που βρί­σκε­ται μέσα στη Νεκρή Ζώνη.

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ σε ανα­κοί­νω­σή της έκα­νε λόγο για «σοβα­ρό έγκλη­μα σύμ­φω­να με το Διε­θνές Δίκαιο», ενώ την προ­κλη­τι­κό­τη­τα των κατο­χι­κών αρχών κατέ­γρα­ψαν μια σει­ρά πλά­να από το σημείο. Το Σάβ­βα­το έκα­νε παρέμ­βα­ση και ο Στέ­φαν Ντο­ζά­ριτς, εκπρό­σω­πος του γγ του ΟΗΕ, Αντό­νιο Γκου­τέ­ρες, επα­να­λαμ­βά­νο­ντας προ­τρο­πή του γγ στην «τουρ­κο­κυ­πρια­κή πλευ­ρά να σεβα­στεί την εξου­σία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, όπως έχει δώσει εντο­λή το Συμ­βού­λιο Ασφα­λεί­ας», αλλά και «να επα­να­συν­δε­θεί εποι­κο­δο­μη­τι­κά με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ για να βρει έναν αμοι­βαία απο­δε­κτό τρό­πο προ­ό­δου στην περιο­χή», ενώ επα­νέ­λα­βε και «τη μακρο­χρό­νια έκκλη­ση» του ΟΗΕ «προς τα μέρη να από­σχουν από οποιεσ­δή­πο­τε μονο­με­ρείς ενέρ­γειες που ενδέ­χε­ται να αυξή­σουν τις εντά­σεις και να υπο­νο­μεύ­σουν την εξεύ­ρε­ση μιας αμοι­βαία απο­δε­κτής οδού».

Από τη μεριά τους, τόσο το ψευ­δο­κρά­τος όσο και η ίδια η Τουρ­κία επι­μέ­νουν να κάνουν λόγο για «ανθρω­πι­στι­κό έργο» που είχε εξαγ­γελ­θεί εδώ και και­ρό και για το οποίο είχε επι­διω­χθεί συνεν­νό­η­ση και με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και με την «ελλη­νο­κυ­πρια­κή διοί­κη­ση» (όπως απο­κα­λούν την κυπρια­κή κυβέρ­νη­ση), ενώ χτες ανα­με­νό­ταν να συζη­τή­σει για το θέμα και το υπουρ­γι­κό συμ­βού­λιο της Τουρκίας.

Στο μετα­ξύ η Τουρ­κία αντέ­δρα­σε και στη νέα παρά­τα­ση της άρσης του αμε­ρι­κα­νι­κού εμπάρ­γκο όπλων προς την Κύπρο που το Στέιτ Ντι­πάρ­τμεντ — επί­σης την περα­σμέ­νη Παρα­σκευή — ανα­κοί­νω­σε για την επό­με­νη χρο­νιά (αξιο­λο­γεί­ται κάθε χρό­νο), επι­κα­λού­με­νο τον δια­βό­η­το «East Med Act» («Νόμο για την Εται­ρι­κή Σχέ­ση Ενέρ­γειας και Ασφά­λειας της Ανα­το­λι­κής Μεσο­γεί­ου»), με το αμε­ρι­κα­νι­κό ΥΠΕΞ να ανα­φέ­ρει ότι «η κυβέρ­νη­ση της Κυπρια­κής Δημο­κρα­τί­ας έχει προ­βεί και συνε­χί­ζει να λαμ­βά­νει τα απα­ραί­τη­τα μέτρα ώστε να απα­γο­ρεύ­σει στα ρωσι­κά στρα­τιω­τι­κά σκά­φη την πρό­σβα­ση στα λιμά­νια για ανε­φο­δια­σμό και εξυ­πη­ρέ­τη­ση»…

Το τουρ­κι­κό ΥΠΕΞ επέ­κρι­νε τις ΗΠΑ για «απο­στα­θε­ρο­ποι­η­τι­κά βήμα­τα στην περιο­χή σε βάρος της τουρ­κο­κυ­πρια­κής πλευ­ράς», που «υπο­νο­μεύ­ουν την ουδέ­τε­ρη θέση στο νησί της Κύπρου» και «απο­τε­λούν εμπό­διο για την επί­τευ­ξη μιας δίκαι­ης, διαρ­κούς και βιώ­σι­μης διευ­θέ­τη­σης του Κυπριακού».

«Ισότιμη προσέγγιση» ζητούν ψευδοκράτος και Τουρκία

Αγκυ­ρα και ψευ­δο­κρά­τος επα­νήλ­θαν στις κατη­γο­ρί­ες για «ανι­σό­τι­μη αντι­με­τώ­πι­ση» του ΟΗΕ, με αφορ­μή τα εμπό­δια στο έργο, στο οποίο αντέ­δρα­σε και η ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Αυτό αφο­ρά τη διά­νοι­ξη οδι­κού άξο­να που θα ενώ­νει τα Κατε­χό­με­να με την Πύλα, ένα μει­κτό χωριό μέσα στη Νεκρή Ζώνη στο οποίο συμ­βιώ­νουν χιλιά­δες Ελλη­νο­κύ­πριοι και Τουρκοκύπριοι.

Αφού οι δυνά­μεις της ΟΥΝΦΙΚΥΠ εμπό­δι­σαν τα έργα, το τουρ­κι­κό ΥΠΕΞ κατη­γό­ρη­σε τον ΟΗΕ για επι­λο­γές «ασυμ­βί­βα­στες με την αμε­ρό­λη­πτη στά­ση που υπο­χρε­ού­ται να επι­δεί­ξει η Ειρη­νευ­τι­κή Δύνα­μη στο νησί», υπο­στη­ρί­ζο­ντας ότι «ο ΟΗΕ δεν εκπλη­ρώ­νει τα βασι­κά του καθή­κο­ντα και λει­τουρ­γί­ες, όπως η ισό­τι­μη προ­σέγ­γι­ση των δύο πλευ­ρών στο νησί και η εξεύ­ρε­ση λύσε­ων σε δια­φο­ρές» και καλώ­ντας τον «να επι­φυ­λάσ­σει ίση μετα­χεί­ρι­ση στις δύο πλευ­ρές στην Κύπρο και να σεβα­στεί την κυριαρ­χία και την κυριαρ­χία και εδα­φι­κή ακε­ραιό­τη­τα της ΤΔΒΚ», δηλα­δή της «Τουρ­κι­κής Δημο­κρα­τί­ας Βόρειας Κύπρου».

Χτες ο Ομέρ Τσε­λίκ, εκπρό­σω­πος του κυβερ­νώ­ντος τουρ­κι­κού κόμ­μα­τος ΑΚΡ, σε ανάρ­τη­σή του επα­νήλ­θε στους ισχυ­ρι­σμούς περί «ανθρω­πι­στι­κού έργου» με στό­χο να διευ­κο­λυν­θεί «η πρό­σβα­ση των Τουρ­κο­κυ­πρί­ων στα εδά­φη τους στην Πύλα», κατη­γο­ρώ­ντας την ΟΥΝΦΙΚΥΠ για στά­ση «απα­ρά­δε­κτη και εξαι­ρε­τι­κά λαν­θα­σμέ­νη», που «έχει βλά­ψει την παρου­σία και την αξιο­πι­στία της στην Κύπρο».

Ο ηγέ­της του ψευ­δο­κρά­τους, Ερσίν Τατάρ, δήλω­σε στο τουρ­κι­κό πρα­κτο­ρείο «Ανα­ντο­λού» ότι οι αντιρ­ρή­σεις της ειρη­νευ­τι­κής δύνα­μης των Ηνω­μέ­νων Εθνών για το έργο στην Πύλα «επη­ρε­ά­στη­καν από την ελλη­νο­κυ­πρια­κή πλευ­ρά», που επι­διώ­κει «να διώ­ξει τους Τουρ­κο­κύ­πριους από την Πύλα», εκφρά­ζο­ντας ταυ­τό­χρο­να ελπί­δες ότι η κρί­ση θα λυθεί διπλω­μα­τι­κά. Ο δε «υπεξ» του ψευ­δο­κρά­τους, Ταχ­σίν Ερτο­γρού­λο­γλου, συνα­ντή­θη­κε για το θέμα με τον ειδι­κό αντι­πρό­σω­πο του ΟΗΕ στην Κύπρο, Κόλιν Στιού­αρτ, επι­μέ­νο­ντας ότι τα έργα θα συνεχιστούν.

Σημειω­τέ­ον, η Πύλα βρί­σκε­ται μόλις 33 χλμ. από την Αμμό­χω­στο, η ευρύ­τε­ρη περιο­χή της οποί­ας συνι­στά ένα του­ρι­στι­κό φιλέ­το τερά­στιας αξί­ας. Τα τελευ­ταία χρό­νια μάλι­στα έχουν εκτο­ξευ­τεί οι ενδια­φε­ρό­με­νοι επεν­δυ­τές, μετά και από πολ­λά έργα «ανα­βάθ­μι­σης» που προ­ω­θούν οι κατο­χι­κές αρχές, κατά παρά­βα­ση και απο­φά­σε­ων του ΟΗΕ, και ενώ όλοι (ΗΠΑ, ΕΕ, ΝΑΤΟ κ.λπ.) εστιά­ζουν στην ανά­γκη «επι­στρο­φής στο τρα­πέ­ζι του δια­λό­γου» και προ­ώ­θη­σης «μέτρων αμοι­βαί­ας εμπι­στο­σύ­νης» μέσα και από επεν­δύ­σεις, ειδι­κά σε Του­ρι­σμό και Ενέργεια.

Ακό­μα, η Πύλα βρί­σκε­ται 7 χλμ. από τη Δερύ­νεια, όπου βρί­σκε­ται μία από τις δύο στρα­τιω­τι­κές βάσεις που η Βρε­τα­νία δια­τη­ρεί στο νησί, εξαι­τί­ας της στρα­τη­γι­κής θέσης της περιο­χής, που «κοι­τά­ζει» σε Ανατ. Μεσό­γειο και Μ. Ανα­το­λή. Δημο­σιεύ­μα­τα άλλω­στε ανα­φέ­ρο­νταν σε πλε­ο­νε­κτή­μα­τα που θα δια­σφά­λι­ζε η απευ­θεί­ας οδι­κή σύν­δε­ση Πύλας — Κατε­χό­με­νων στις κατο­χι­κές δυνά­μεις, καθώς θα απο­κτού­σαν ταχύ­τε­ρη πρό­σβα­ση σε νευ­ραλ­γι­κά σημεία της επαρ­χί­ας Λάρνακας.

Ανησυχία για «μονομερείς ενέργειες»

Ο εκπρό­σω­πος της κυπρια­κής κυβέρ­νη­σης, Κων­στα­ντί­νος Λετυ­μπιώ­της, δήλω­σε χτες ότι συνε­χί­ζο­νται διαρ­κείς συσκέ­ψεις από την πρώ­τη στιγ­μή και ότι ο Κύπριος Πρό­ε­δρος «είναι σε επα­φή με όλα τα μόνι­μα μέλη του Συμ­βου­λί­ου Ασφα­λεί­ας», καθώς χτες το βρά­δυ ανα­με­νό­ταν να γίνει σχε­τι­κή συζή­τη­ση και σε προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νη συνε­δρί­α­ση του Συμ­βου­λί­ου.«Αυτήν τη στιγ­μή απαι­τεί­ται να γίνουν πολύ λεπτοί και συγκε­κρι­μέ­νοι χει­ρι­σμοί», συνέ­χι­σε, για να συμπλη­ρώ­σει ότι τις εξε­λί­ξεις θα συζη­τή­σει ανα­λυ­τι­κά και το Εθνι­κό Συμ­βού­λιο που η κυπρια­κή κυβέρ­νη­ση έχει συγκα­λέ­σει για την 1η Σεπτέμ­βρη.

Το Σαβ­βα­το­κύ­ρια­κο προ­στέ­θη­καν νέες αντι­δρά­σεις στην επί­θε­ση που δέχτη­καν οι δυνά­μεις της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, μετα­ξύ άλλων από Αίγυ­πτο, Αρμε­νία κ.λπ., με βασι­κή συνι­στα­μέ­νη την ανά­γκη να απο­φευ­χθούν μονο­με­ρή βήμα­τα που θα εμπο­δί­σουν δια­πραγ­μα­τεύ­σεις (για το Κυπρια­κό) προς μια αμοι­βαία απο­δε­κτή λύση, όπως σημεί­ω­σε και ο Ισραη­λι­νός πρέ­σβης στη Λευ­κω­σία, Ορεν Ανό­λικ.

Χαρα­κτη­ρι­στι­κή ήταν και η κοι­νή δήλω­ση των πρε­σβειών των ΗΠΑ, Γαλ­λί­ας και Βρε­τα­νί­ας στην Κύπρο, οι οποί­ες ζήτη­σαν να πάψουν «μονο­με­ρείς ή κλι­μα­κω­τές ενέρ­γειες», ώστε να επι­τρα­πεί η «λήψη μέτρων για την απο­κα­τά­στα­ση της εμπι­στο­σύ­νης και την επα­νά­λη­ψη των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων», και κάλε­σαν τις δύο πλευ­ρές «να παρα­μεί­νουν ευέ­λι­κτες και ανοι­χτές στη λήψη μέτρων για την επα­νέ­ναρ­ξη των διαπραγματεύσεων».

Σε σχε­τι­κή ερώ­τη­ση η εκπρό­σω­πος του ρωσι­κού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχά­ρο­βα απά­ντη­σε ότι η Μόσχα «πάντο­τε τασ­σό­ταν ενα­ντί­ον ενερ­γειών κατά του ΟΗΕ», εκφρά­ζο­ντας ταυ­τό­χρο­να δυσα­ρέ­σκεια για «τα δύο μέτρα και δύο σταθ­μά», ανα­φο­ρι­κά με τη μη τιμω­ρία των δρα­στών του ξυλο­δαρ­μού Ρώσου υπαλ­λή­λου στο Κοσ­συ­φο­πέ­διο το 2019, και λέγο­ντας ότι «η διευ­θέ­τη­ση του Κυπρια­κού είναι ευαί­σθη­το θέμα».

Μέσα σε αυτές τις συν­θή­κες, ο Τούρ­κος Πρό­ε­δρος Ρ. Τ. Ερντο­γάν δήλω­σε χτες για την επι­κύ­ρω­ση της έντα­ξης της Σου­η­δί­ας στο ΝΑΤΟ ότι δεν γνω­ρί­ζει «πόσο και­ρό θα συζη­τη­θεί αυτό το θέμα στη Βου­λή και στις επι­τρο­πές μας, και πόσο θα διαρ­κέ­σει». «Το γεγο­νός ότι τα πρω­τό­κολ­λα έντα­ξης της Σου­η­δί­ας στο ΝΑΤΟ απο­στέλ­λο­νται στη Μεγά­λη Εθνο­συ­νέ­λευ­ση της Τουρ­κί­ας, και ότι η δια­δι­κα­σία περ­νά γρή­γο­ρα στη Βου­λή, είναι ευθέ­ως ανά­λο­γο με το ότι η Σου­η­δία μένει πιστή στις υπο­σχέ­σεις της», υπο­στή­ρι­ξε ο Τούρ­κος ηγέ­της, εκφρά­ζο­ντας δυσα­ρέ­σκεια για αθέ­τη­ση υπο­σχέ­σε­ων απέ­να­ντι στη χώρα του.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης