Με αφορμή τις κινητοποιήσεις για το κλίμα

Νέες κινη­το­ποι­ή­σεις για την κλι­μα­τι­κή αλλα­γή και το περι­βάλ­λον έγι­ναν την Παρα­σκευή σε διά­φο­ρες ευρω­παϊ­κές πόλεις, ανά­με­σά τους και η Αθή­να, στο πλαί­σιο της λεγό­με­νης «Global Climate Strike», που προ­βάλ­λε­ται ως πρω­το­βου­λία ευαι­σθη­το­ποί­η­σης γύρω από τους κιν­δύ­νους από την κλι­μα­τι­κή αλλα­γή και κινη­το­ποί­η­σης για τη λήψη μέτρων από τις κυβερ­νή­σεις, τις επι­χει­ρή­σεις, τα διά­φο­ρα παγκό­σμια φόρα κ.τ.λ.

Στις κινη­το­ποι­ή­σεις αυτές, που κερ­δί­ζουν μεγά­λη προ­βο­λή από τα ΜΜΕ, τα συν­θή­μα­τα και τα αιτή­μα­τα ποι­κίλ­λουν, από τα γενι­κό­λο­γα «στα­μα­τή­στε την κλι­μα­τι­κή αλλα­γή», «σώζου­με τον πλα­νή­τη μας, σώζου­με το μέλ­λον μας», μέχρι τα πιο στο­χευ­μέ­να, που προ­βάλ­λουν ορι­σμέ­νους πιο «φιλό­δο­ξους» στό­χους για τη μεί­ω­ση των εκπο­μπών ρύπων, τον περιο­ρι­σμό των δρα­στη­ριο­τή­των εξό­ρυ­ξης υδρο­γο­ναν­θρά­κων, ενώ θέτουν και το ζήτη­μα ενός «Πρά­σι­νου New Deal».

Το πιο ενδια­φέ­ρον στοι­χείο όλων αυτών των κινη­το­ποι­ή­σε­ων είναι η στή­ρι­ξη που απο­λαμ­βά­νουν από χιλιά­δες επι­χει­ρή­σεις σε όλο τον κόσμο και εκα­το­ντά­δες οργα­νώ­σεις της λεγό­με­νης «κοι­νω­νί­ας των πολιτών».

Ειδι­κά σε ό,τι αφο­ρά το πρώ­το, σύμ­φω­να με στοι­χεία από την ιστο­σε­λί­δα των διορ­γα­νω­τών, τις δρά­σεις τους σε 161 χώρες στή­ρι­ξαν την περα­σμέ­νη Παρα­σκευή συνο­λι­κά 820 οργα­νώ­σεις της «κοι­νω­νί­ας των πολι­τών» (ΜΚΟ, όπως η Διε­θνής Αμνη­στία, Oxfam κ.ά., επαγ­γελ­μα­τι­κές ενώ­σεις, όπως η δημο­σιο­γρα­φι­κή EFJ, αλλά και το American Sustainable Business Council).

Δίπλα σ’ αυτούς και 3.024 επι­χει­ρή­σεις (σχε­τι­κά δημο­σιεύ­μα­τα ανα­φέ­ρουν μετα­ξύ άλλων την αυτο­κι­νη­το­βιο­μη­χα­νία «Scania Group», την αλυ­σί­δα κατα­στη­μά­των ρού­χων «Patagonia», τη βιο­μη­χα­νία καλ­λυ­ντι­κών «Lush Cosmetics», την «Ben & Jerry’s», τη «Soda Stream» της «PepsiCo» κ.ά.), αρκε­τές από τις οποί­ες φέρε­ται να παρέ­μει­ναν κλει­στές τη μέρα των κινη­το­ποι­ή­σε­ων για να διευ­κο­λύ­νουν τη συμ­με­το­χή των εργα­ζο­μέ­νων, χωρίς να τους κρα­τή­σουν το μισθό. Στους υπο­στη­ρι­κτές της συγκε­κρι­μέ­νης διορ­γά­νω­σης για το περι­βάλ­λον και την κλι­μα­τι­κή αλλα­γή, οι διορ­γα­νω­τές προ­σμε­τρούν επί­σης 7.371 ιστοσελίδες.

Εκτός από ΜΚΟ και διά­φο­ρες συν­δι­κα­λι­στι­κές οργα­νώ­σεις, σε αρκε­τές περι­πτώ­σεις ρόλο στη στή­ρι­ξη των κινη­το­ποι­ή­σε­ων φαί­νε­ται πως έπαι­ξαν εκκλη­σί­ες, αλλά και το επί­ση­μο κρά­τος, ιδιαί­τε­ρα μέσα από τα σχο­λεία, όπου υπάρ­χουν ανα­φο­ρές ότι οι διευ­θύν­σεις ανέ­λα­βαν ρόλο οργα­νω­τή της συμ­με­το­χής των μαθητών.

Σε ό,τι αφο­ρά τα κόμ­μα­τα, έντο­να φαί­νε­ται να δρα­στη­ριο­ποι­ή­θη­καν οι διά­φο­ροι «Πρά­σι­νοι», ενώ σε πολ­λές περι­πτώ­σεις στή­ρι­ξη παρεί­χαν σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κά και οπορ­του­νι­στι­κά κόμ­μα­τα, κυρί­ως μέσα από συν­δι­κα­λι­στι­κές οργα­νώ­σεις και άλλους φορείς.

Ως προς τη σύστα­ση του κόσμου που δια­δη­λώ­νει, φαί­νε­ται πως απο­τε­λεί­ται κατά κύριο λόγο από νεο­λαία (ιδιαί­τε­ρα μαθη­τές), αλλά και μικρο­με­σαία στρώ­μα­τα. Αντα­πο­κρί­σεις Μέσων Ενη­μέ­ρω­σης από τις διά­φο­ρες ευρω­παϊ­κές κυρί­ως πόλεις ανα­φέ­ρουν ότι η απή­χη­ση του καλέ­σμα­τος για συμ­με­το­χή στις κινη­το­ποι­ή­σεις είναι μικρό­τε­ρη σε εργα­τι­κές περιο­χές και φτωχογειτονιές.

Σε κάθε περί­πτω­ση, επι­βε­βαιώ­νε­ται ότι όλο αυτό το «κίνη­μα για το κλί­μα», που παρου­σιά­ζε­ται ως αυθόρ­μη­το τάχα ξέσπα­σμα για τους κιν­δύ­νους από την κατα­στρο­φή του περι­βάλ­λο­ντος και την κλι­μα­τι­κή αλλα­γή, συν­δέ­ε­ται άμε­σα με ισχυ­ρά μονο­πώ­λια, αλλά και με κυβερ­νή­σεις, κόμ­μα­τα και οργα­νι­σμούς που στη­ρί­ζουν τα επι­χει­ρη­μα­τι­κά τους συμφέροντα.

Καθό­λου τυχαία, στην πλειο­ψη­φία τους όλοι αυτοί αντι­πα­ρα­θέ­τουν την «πρά­σι­νη ανά­πτυ­ξη», ένα «Πρά­σι­νο New Deal», ως απά­ντη­ση τάχα στην ανά­πτυ­ξη της οικο­νο­μί­ας που βασί­ζε­ται σε «παρα­δο­σια­κές» μορ­φές Ενέρ­γειας, όπως το πετρέ­λαιο, ο λιγνί­της και άλλα. Σ’ αυτή την κατεύ­θυν­ση αξιο­ποιούν τις δίκαιες ανη­συ­χί­ες κυρί­ως της νεο­λαί­ας για το περι­βάλ­λον, για να υπε­ρα­σπι­στούν τα συμ­φέ­ρο­ντα και τα «πρά­σι­να» κερ­δο­φό­ρα σχέ­δια απέ­να­ντι στους αντα­γω­νι­στές τους.

Στο πλαί­σιο όμως της καπι­τα­λι­στι­κής οικο­νο­μί­ας, η χρή­ση και των λεγό­με­νων «πρά­σι­νων» μορ­φών Ενέρ­γειας δεν γίνε­ται με σχε­δια­σμό και κρι­τή­ριο τις λαϊ­κές ανά­γκες ή την προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος. Οποιο χρώ­μα και αν έχει, «μαύ­ρο», «μπλε» ή «πρά­σι­νο», η καπι­τα­λι­στι­κή ανά­πτυ­ξη δεν μπο­ρεί να προ­στα­τέ­ψει ούτε το περι­βάλ­λον ούτε την ανθρώ­πι­νη ζωή από κατα­στρο­φές, αφού κρι­τή­ριο παρα­μέ­νει το καπι­τα­λι­στι­κό κέρ­δος και βασι­κό της χαρα­κτη­ρι­στι­κό η αναρ­χία στην παραγωγή.

Εχει σημα­σία επο­μέ­νως η αγω­νία και η αγα­νά­κτη­ση χιλιά­δων ανθρώ­πων, κυρί­ως των νέων, για το περι­βάλ­λον και το κλί­μα, να μην αξιο­ποι­η­θούν στο πλαί­σιο αντα­γω­νι­σμών ανά­με­σα σε μεγά­λα μονο­πώ­λια και ιμπε­ρια­λι­στι­κά κρά­τη, αλλά να τρο­φο­δο­τη­θούν με την προ­ο­πτι­κή της σύγκρου­σης με το κεφά­λαιο και την εξου­σία του, την πάλη για ένα μέλ­λον όπου θα έχει φύγει από τη μέση το καπι­τα­λι­στι­κό κέρ­δος ως κίνη­τρο της οικο­νο­μί­ας και θα έχουν μπει στο επί­κε­ντρο οι σύγ­χρο­νες κοι­νω­νι­κές ανάγκες.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης / Κ. Μ.