Πλαγκτόν κλιματική αλλαγή και …ηλικία σύμπαντος

Το πλαγ­κτόν βοη­θά στον μετρια­σμό των επι­πτώ­σε­ων της κλι­μα­τι­κής αλλα­γής –μια πρό­σφα­τη απο­γρα­φή απο­κά­λυ­ψε στο αρχι­πέ­λα­γος των Μεγά­λων Αντι­λών Νότια του Μαϊ­ά­μι 3.268 αυτό­χθο­νες φυλές!! και πως το σύμπαν είναι ηλι­κί­ας 26,7 δισε­κα­τομ­μυ­ρί­ων ετών!!

Μελέ­τη που διε­ξή­χθη από μια διε­θνή ομά­δα επι­στη­μό­νων επι­βε­βαί­ω­σε ότι η κλι­μα­τι­κή αλλα­γή, η ρύπαν­ση και η συνε­χώς αυξα­νό­με­νη ποσό­τη­τα όξι­νης βρο­χής \ νερού είναι μετα­ξύ των βασι­κών απει­λών για την υγεία και την ποι­κι­λο­μορ­φία του πλαγ­κτόν. Ήδη το 2022, η Δια­κυ­βερ­νη­τι­κή Επι­τρο­πή για την Κλι­μα­τι­κή Αλλα­γή _IPCC είχε προει­δο­ποι­ή­σει σε μια έκθε­ση ότι η υπερ­θέρ­μαν­ση του πλα­νή­τη εκθέ­τει τα ωκε­ά­νια και τα παρά­κτια οικο­συ­στή­μα­τα σε πρω­τό­γνω­ρες συν­θή­κες, οι οποί­ες μπο­ρεί να έχουν εξαι­ρε­τι­κά δυσμε­νείς συνέ­πειες για όλα τα είδη θαλάσ­σιας ζωής.
Το πλαγ­κτόν απο­τε­λεί­ται από μια κοι­νό­τη­τα κυρί­ως μικρο­σκο­πι­κών υδρό­βιων οργα­νι­σμών που παρα­μέ­νουν αιω­ρού­με­νοι στο νερό (πιο άφθο­νη έως ~200–500μ βάθος) ή επι­πλέ­ουν κοντά στην επι­φά­νεια και βρί­σκο­νται στο έλε­ος των ωκε­ά­νιων ρευ­μά­των, που τους μετα­κι­νούν από το ένα μέρος στο άλλο. Περι­λαμ­βά­νουν μικρο­σκο­πι­κά φύκια, βακτή­ρια, μικρο­σκο­πι­κά καρ­κι­νοει­δή, μαλά­κια και άλλες μορ­φές ζωής, που απο­τε­λούν τη ζωτι­κή τρο­φή πολ­λών ειδών, από μικρά ψάρια έως μεγά­λες φάλαι­νες. Χωρίς την παρου­σία και την αφθο­νία του πλαγ­κτόν, οι τρο­φι­κές αλυ­σί­δες στους ωκε­α­νούς θα δια­τα­ράσ­σο­νταν σοβα­ρά, επη­ρε­ά­ζο­ντας σοβα­ρά όλη τη θαλάσ­σια ζωή και τρο­φο­δο­τώ­ντας την ανθρω­πό­τη­τα. Δια­δρα­μα­τί­ζει επί­σης κρί­σι­μο ρόλο στην απορ­ρό­φη­ση και απο­θή­κευ­ση διο­ξει­δί­ου του άνθρα­κα (CO₂) από την ατμό­σφαι­ρα, συμ­βάλ­λο­ντας στον μετρια­σμό των επι­πτώ­σε­ων της κλι­μα­τι­κής αλλαγής…

Ξανα­γυρ­νώ­ντας στο παρά­δειγ­μα του αρχι­πε­λά­γους των Μεγά­λων Αντι­λών _Νότια του Μαϊ­ά­μι Σύμ­φω­να με όσα δημο­σιεύ­θη­καν σε ένα επι­στη­μο­νι­κό έργο με περισ­σό­τε­ρες από 200 εικο­νο­γρα­φη­μέ­νες σελί­δες ειδι­κών στην ανθρω­πο­λο­γία, τη βιο­λο­γία, την αρχαιο­λο­γία, τη γενε­τι­κή, την ιστο­ρία και την ιατρι­κή, κυριαρ­χούν οι αυτό­χθο­νες ^(#) που ανή­κουν στην προ-αγρο­κε­ρα­μι­κή ομά­δα (ψαρά­δες-τρο­φο­συλ­λέ­κτες-κυνη­γοί), επί­σης  η αγρο­το­ποι­ία (κοι­νό­τη­τες γεωρ­γο­αγ­γεια­κής κεραμικής)

Μια έρευ­να που διε­ξή­χθη από επι­στή­μο­νες από το Πανε­πι­στή­μιο της Οττά­βα στον Κανα­δά, τα απο­τε­λέ­σμα­τα της οποί­ας δημο­σιεύ­θη­καν στο ακα­δη­μαϊ­κό περιο­δι­κό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, δια­πί­στω­σε ότι το σύμπαν είναι ηλι­κί­ας 26,7 δισε­κα­τομ­μυ­ρί­ων ετών, αντί για ό,τι ήταν απο­δε­κτό μέχρι τώρα, που το τοπο­θε­τού­σε …γύρω στα 13,8 δισε­κα­τομ­μύ­ρια χρό­νια. Εάν είναι πραγ­μα­τι­κά διπλά­σιο από ό,τι υπο­λο­γί­ζε­ται, αυτό θα μπο­ρού­σε να εξη­γή­σει διά­φο­ρα αστρο­φυ­σι­κά ερω­τή­μα­τα για τα οποία δεν υπάρ­χουν σαφείς ή πει­στι­κές απα­ντή­σεις, όπως η ύπαρ­ξη υπερ­με­γέ­θων μαύ­ρων οπών στο υπο­τι­θέ­με­νο αρχι­κό στά­διο του σύμπαντος.

^(#) σσ. αυτό­χθο­νες _“αβορίγινοι”: άτο­μο που υπήρ­ξε ο πρω­τό­γο­νος κάτοι­κος μιας συγκε­κρι­μέ­νης περιο­χής, δλδ δια­φέ­ρει από εκεί­νους που έφτα­σαν αργό­τε­ρα για να ζήσουν εκεί.
Σύμ­φω­να με τη Βασι­λι­κή Ισπα­νι­κή Ακα­δη­μία (RAE)„ η λέξη ιθα­γε­νής _“αβορίγινος” χρη­σι­μο­ποιεί­ται ως συνώ­νυ­μο του “πρω­τό­τυ­πος άποι­κος”, καθώς δια­τη­ρεί την κουλ­τού­ρα της εθνι­κής του ομάδας.

• Οι ιθα­γε­νείς Αμε­ρι­κα­νοί απο­κα­λού­νται συχνά Ινδιά­νοι ενώ οι Ινδοί είναι οι φυσι­κοί  της Ινδί­ας (Ασία). Το “λάθος” συμ­βαί­νει για­τί όταν έφτα­σαν στην Αμε­ρι­κή θεω­ρή­θη­κε ότι είχαν φτά­σει στην Ινδία. Για να διορ­θω­θεί αυτό το κοι­νό λάθος, έχει αρχί­σει να χρη­σι­μο­ποιεί­ται ο όρος “ιθα­γε­νείς”.
• Αυστρα­λοί Αβο­ρί­γι­νες: από­γο­νοι των πρώ­των κατοί­κων της Αυστρα­λί­ας και έχουν ζήσει εκεί την επο­χή του ευρω­παϊ­κού αποι­κι­σμού. Το έδα­φος που κατα­λαμ­βά­νουν είναι η Αυστρα­λία, η Τασμα­νία και τα κοντι­νά νησιά _στην Αυστρα­λία υπάρ­χουν περισ­σό­τε­ροι από 400 αυτό­χθο­νες λαοί και ο καθέ­νας έχει τα χαρα­κτη­ρι­στι­κά του χαρα­κτη­ρι­στι­κά (koori, murri, noongar, yamatji, nunga, anangu  yapa κλπ).
• Οι Γκουάν­τσες ή Κανά­ριοι ιθα­γε­νείς: Πριν από την κατά­κτη­ση των Κανα­ρί­ων Νήσων το 1402, κατοι­κού­νταν από διά­φο­ρους λαούς Βερ­βε­ρι­κής κατα­γω­γής. Ο όρος Guanche αρχι­κά ανα­φε­ρό­ταν στους αυτό­χθο­νες του νησιού της Τενε­ρί­φης. Πιστεύ­ε­ται ότι οι πρώ­τοι Κανά­ριοι ιθα­γε­νείς έφτα­σαν από τη Βόρεια Αφρι­κή τον 5^ο αιώ­να π.Χ. Γ. Ίσως η άφι­ξη αυτών των πόλε­ων να οφεί­λε­ται στην επέ­κτα­ση των Φοι­νί­κων ή των Λατίνων.
  Μαο­ρί της Νέας Ζηλαν­δί­ας: Ήρθαν στα νησιά αυτά από άλλα (Rarotonga και Tongatapu). Έπρε­πε να προ­σαρ­μο­στούν στις συν­θή­κες της περιο­χής και δημιούρ­γη­σαν τα δικά τους έθι­μα. Σύμ­φω­να με την παρά­δο­ση των Μαο­ρί, αυτός ο λαός κατά­γε­ται από μια χώρα που ονο­μά­ζε­ται Χαβάι­κι, από την οποία ξεκί­νη­σαν με επτά βάρ­κες για να ιδρύ­σουν επτά φυλές. Ήταν ένας λαός πολε­μι­στών που με τον ερχο­μό των κατα­κτη­τών εκτο­πί­στη­καν και έγι­ναν γεωρ­γοί και κτηνοτρόφοι.