Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Σαν σήμερα 16 Οκτωβρίου

1793 Πεθαί­νει ο Σκο­τσέ­ζος επι­στή­μο­νας χει­ρούρ­γος Τζον Χάντερ.

1793 Απο­κε­φα­λί­σθη­κε σε ηλι­κία 38 ετών στην γκι­λο­τί­να για προ­δο­σία, από τους Γάλ­λους επα­να­στά­τες η Μαρία Αντουανέτα

1813 Αρχί­ζει η Μάχη της Λει­ψί­ας, η απο­κλη­θεί­σα και Μάχη των Εθνών, μετα­ξύ των δυνά­με­ων του Ναπο­λέ­ο­ντα και του Έκτου Συνα­σπι­σμού (Πρω­σί­ας, Ρωσί­ας, Μ. Βρε­τα­νί­ας, Αυστρί­ας, Σου­η­δί­ας, Γερ­μα­νι­κών Κρατών).

1815 Ο Ναπο­λέ­ων Βονα­πάρ­της φτά­νει στον τόπο της εξο­ρί­ας του, στη νήσο της Αγί­ας Ελέ­νης, στον Ατλα­ντι­κό, όπου και θα πεθά­νει το 1821.

1848 Ο Καρλ Μαρξ εκλέ­γε­ται πρό­ε­δρος της Εργα­τι­κής Ένω­σης της Κολωνίας.

1854 Γεν­νή­θη­κε ο Ιρλαν­δός θεα­τρι­κός συγ­γρα­φέ­ας, ποι­η­τής και κρι­τι­κός Όσκαρ Ουάιλντ

Σαν σήμε­ρα, 16 Οκτω­βρί­ου 1854 γεν­νή­θη­κε ο Οσκαρ Ουάιλντ

1854 Γεν­νιέ­ται ο ηγέ­της της γερ­μα­νι­κής σοσιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας και της Β’ Διε­θνούς Καρλ Κάου­τσκυ. Ο Κ. Κάου­τσκυ υπήρ­ξε στην επο­χή του ένας από τους σημα­ντι­κό­τε­ρους θεω­ρη­τι­κούς του μαρ­ξι­σμού, που στην πορεία ωστό­σο, εκδή­λω­σε οπορ­του­νι­στι­κές ταλα­ντεύ­σεις και εν τέλει πέρα­σε ολό­πλευ­ρα στο στρα­τό­πε­δο του οπορ­του­νι­σμού, εξω­ρα­ΐ­ζο­ντας τον ιμπε­ρια­λι­σμό, αρνού­με­νος τις νομο­τέ­λειες της σοσια­λι­στι­κής επα­νά­στα­σης, την επα­να­στα­τι­κή βία, κοκ.

Στη διάρ­κεια του Α’ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου ηγή­θη­κε της μεσο­βέ­ζι­κης τάσης του «κεντρι­σμού», που κάλυ­πτε τον σοσιαλ­σω­βι­νι­σμό της Β’ Διε­θνούς με διε­θνι­στι­κή φρα­σε­ο­λο­γία. Στη συνέ­χεια υπήρ­ξε ένας από τους σφο­δρό­τε­ρους πολέ­μιους της Μεγά­λης Οκτω­βρια­νής Σοσια­λι­στι­κής Επανάστασης.

1859 Ομά­δα Αμε­ρι­κα­νών υπέρ­μα­χων της κατάρ­γη­σης της δου­λεί­ας («abolitionists») υπό τον Τζον Μπρά­ουν, επι­χει­ρούν επι­δρο­μή σε απο­θή­κη όπλων με σκο­πό τον οπλι­σμό και εξέ­γερ­ση των σκλά­βων, αρχι­κά της πολι­τεί­ας της Βιρ­τζί­νια και κατό­πιν των υπολοίπων.

Το όλο εγχεί­ρη­μα θα κατα­στα­λεί 2 μέρες αργό­τε­ρα έπει­τα από επέμ­βα­ση πεζο­ναυ­τών. Ο ίδιος ο Τζον Μπρά­ουν, μαζί με τρεις ακό­μα συνα­γω­νι­στές του θα κατα­δι­κα­στεί σε θάνα­το και θα απαγ­χο­νι­στεί λόγο αργότερα.

1888 Γεν­νή­θη­κε ο Αμε­ρι­κα­νός θεα­τρι­κός συγ­γρα­φέ­ας, Ευγέ­νιος (Γκλαν­τστό­ουν) Ο’ Νιλ, ο πρώ­τος Αμε­ρι­κα­νός δρα­μα­τουρ­γός που βρα­βεύ­τη­κε με Νόμπελ Λογοτεχνίας

Σαν σήμε­ρα, 16 Οκτω­βρί­ου 1888 γεν­νή­θη­κε ο Ευγέ­νιος Ο’ Νηλ

1903 Η δια­μά­χη για τα νοτιο­α­να­το­λι­κά σύνο­ρα της Αλά­σκας λήγει υπέρ της Αμε­ρι­κής, η οποία παίρ­νει στην κατο­χή της όλους τους θαλάσ­σιους δρό­μους προς την Αλά­σκα εκτός της Διώ­ρυ­γας Πόρ­τλαντ, που περ­νά στον Καναδά.

1909 Εκδη­λώ­νε­ται κίνη­μα κατώ­τε­ρων αξιω­μα­τι­κών του ελλη­νι­κού Πολε­μι­κού Ναυ­τι­κού υπό τον υπο­πλοί­αρ­χο Κων­στα­ντί­νο Τυπάλ­δο, με συν­δι­κα­λι­στι­κά αιτή­μα­τα. Θα κατα­στα­λεί με αιμα­τη­ρό τρόπο.

1912 Α’ Βαλ­κα­νι­κός Πόλε­μος: Ο Ελλη­νι­κός Στρα­τός απε­λευ­θε­ρώ­νει Κατε­ρί­νη και Βέροια.

1915 Α’ Παγκό­σμιος Πόλε­μος: Η Βρε­τα­νία κηρύσ­σει τον πόλε­μο κατά της Βουλ­γα­ρί­ας, ενώ η Ρου­μα­νία παρα­μέ­νει ουδέτερη.

1919 Στην Ελλά­δα, εξα­σφα­λί­ζε­ται άδεια για την εισα­γω­γή από τη Ρου­μα­νία πετρε­λαί­ου και οικο­δο­μι­κών υλι­κών κάθε είδους.

1921 Ο πρω­θυ­πουρ­γός Δημή­τριος Γού­να­ρης ανα­κοι­νώ­νει, ότι κατά τις συνο­μι­λί­ες του στο Λον­δί­νο, πέτυ­χε οικο­νο­μι­κή ενί­σχυ­ση της Ελλά­δας, γρή­γο­ρη άρση του απο­κλει­σμού και ανα­γνώ­ρι­ση του βασιλιά.

1923 Ιδρύ­ε­ται από τον Γουόλτ Ντίσ­νεϊ η κινη­μα­το­γρα­φι­κή εται­ρία «Disney», που κυριαρ­χεί έως και σήμε­ρα στον τομέα των κινου­μέ­νων σχεδίων.

1925 Με ληστρι­κή σύμ­βα­ση παρα­χω­ρεί­ται μετα­ξύ άλλων στην αγγλι­κή εται­ρία Πάου­ερ το απο­κλει­στι­κό δικαί­ω­μα παρα­γω­γής, μετα­φο­ράς και δια­νο­μής του ηλε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος σε Αθή­να και Πει­ραιά για 60 χρόνια!

1931 Η καθο­λι­κή Ισπα­νία νομι­μο­ποιεί το διαζύγιο.

1932 Ο Αϊν­στάιν ανα­κοι­νώ­νει ότι, σύμ­φω­να με δικές του εκτι­μή­σεις, η ηλι­κία της Γης ανέρ­χε­ται σε 10 δισ. χρόνια.

1934 Ο Μάο Τσε Τουνγκ, εγκα­τα­λεί­πει την κομου­νι­στι­κή βάση στο Κιαν­γκ­σί και αρχί­ζει τη «μεγά­λη πορεία» προς το Πεκί­νο, επι­κε­φα­λής 25.000 ανδρών, που θα τον φέρει 15 χρό­νια αργό­τε­ρα στην εξουσία.

1940 Β’ Παγκό­σμιος Πόλε­μος: Οι Ναζί ιδρύ­ουν το Γκέ­το της Βαρσοβίας.

1941 Β’ Παγκό­σμιος Πόλε­μος: Γερ­μα­νι­κά στρα­τεύ­μα­τα κατα­λαμ­βά­νουν την Οδησ­σό στη Μαύ­ρη Θάλασσα.

1944 Τμή­μα­τα της ΙΙης Μεραρ­χί­ας του ΕΛΑΣ απε­λευ­θε­ρώ­νουν τη Θήβα. Την ίδια μέρα η ηγε­σία του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ μετα­βαί­νει από το βου­νό στην απε­λευ­θε­ρω­μέ­νη από τον ΕΛΑΣ Αθήνα.

1946 Εκτε­λού­νται 10 στε­λέ­χη των Ναζί που είχαν κατα­δι­κα­στεί ως εγκλη­μα­τί­ες πολέ­μου στη δίκη της Νυρεμ­βέρ­γης (πρό­κει­ται για τους Ρίμπε­ντροπ, Κάι­τελ, Καλ­τεν­μπρού­νερ, Ρόζεν­μπεργκ, Φρανκ, Φρικ, Στρέι­χερ, Ζάου­κελ, Γιό­ντλ και Ζάις — Ίνκβαρτ

1949 Στην Ελλά­δα, με ψήφι­σμα, επι­τρέ­πε­ται η ανα­στο­λή της έκτι­σης της περαι­τέ­ρω ποι­νής για ορι­σμέ­νες περι­πτώ­σεις κατα­δι­κα­σθέ­ντων δοσί­λο­γων, υπουρ­γών κατο­χι­κών Κυβερ­νή­σε­ων κλπ.

1954 Επαν­δρώ­νε­ται στο Ηρά­κλειο της Κρή­της η πρώ­τη σε ελλη­νι­κό έδα­φος βάση των ΗΠΑ.

1958 πέθα­νε ο τρα­γου­δι­στής και συν­θέ­της, Μιχά­λης Σου­γιούλ, εκφρα­στής του «ελα­φρού» και του «αρχο­ντο­ρε­μπέ­τι­κου»

1964 Η Κίνα πραγ­μα­το­ποιεί την πρώ­τη πυρη­νι­κή δοκι­μή της και γίνε­ται η πέμ­πτη χώρα που εισέρ­χε­ται στο κλαμπ των πυρη­νι­κών δυνά­με­ων, μετά τις ΗΠΑ, τη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση, τη Μ. Βρε­τα­νία και τη Γαλλία

1968 Ο Χρή­στος Παπα­νι­κο­λά­ου καταρ­ρί­πτει το πανελ­λή­νιο ρεκόρ στο επί κοντώ με 5.35 αλλά κατα­τάσ­σε­ται τέταρ­τος στους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες του Μεξι­κού. Πρώ­τος ανα­κη­ρύσ­σε­ται ο Αμε­ρι­κα­νός Bob Seagren με 5.41.

1968 Στη διάρ­κεια των Ολυ­μπια­κών αγώ­νων του Μεξι­κό οι αφρο­α­με­ρι­κα­νοί ολυ­μπιο­νί­κες Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρ­λος, μέλη του «ολυ­μπια­κού προ­γράμ­μα­τος για τα ανθρώ­πι­να δικαιώ­μα­τα», υψώ­νουν τις γρο­θιές τους κατά την απο­νο­μή των μεταλ­λί­ων τους, σε ένδει­ξη δια­μαρ­τυ­ρί­ας για τον ρατσι­σμό στις ΗΠΑ. Ως συνέ­πεια, οι Σμιθ και Κάρ­λος απο­πέμ­φθη­καν μετα­ξύ άλλων από την ολυ­μπια­κή ομά­δα των ΗΠΑ και απο­μα­κρύν­θη­καν από το Ολυ­μπια­κό χωριό.

Οσα μαρ­τυ­ρά ο φακός – 16 Οκτω­βρί­ου 1968: Φωτο­γρα­φία ορόσημο

1969 Ο Αμε­ρι­κα­νός βιο­λό­γος Σαλ­βα­δόρ Λού­ρια, ένας από τους τρεις επι­στή­μο­νες που τιμή­θη­καν με το βρα­βείο Νόμπελ Φυσιο­λο­γί­ας και Ιατρι­κής για το 1969, χαρί­ζει το μερί­διό του στο κίνη­μα κατά του πολέ­μου στο Βιετνάμ.

1973 Μοι­ρά­ζο­νται το Νόμπελ Ειρή­νης ο αμε­ρι­κα­νός υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών Χέν­ρι Κίσιν­γκερ και ο βορειο­βιετ­να­μέ­ζος Λε Ντουκ Θο, επι­κε­φα­λής των ειρη­νευ­τι­κών δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων. Ο Θο δεν απο­δέ­χε­ται το βραβείο.

1975 Αρχί­ζει στο Πεντα­με­λές Εφε­τείο Αθη­νών η δίκη των υπευ­θύ­νων για τα αιμα­τη­ρά γεγο­νό­τα του Πολυ­τε­χνεί­ου τον Νοέμ­βριο του 1973. Στο εδώ­λιο του κατη­γο­ρου­μέ­νου κάθο­νται 33 άτο­μα, ανά­με­σά τους ο Γεώρ­γιος Παπα­δό­που­λος και ο Δημή­τριος Ιωαννίδης.

1978 Εκλέ­γε­ται πάπας με το όνο­μα Παύ­λος Ιωάν­νης Β’ ο πολω­νός Κάρο­λυ Βοϊ­τί­λα ‑ο πρώ­τος μη ιτα­λός Πάπας τα τελευ­ταία 455 χρό­νια- από το Κολέ­γιο των Καρ­δι­να­λί­ων της Ρωμαιο­κα­θο­λι­κής Εκκλησίας.

1984 Απο­νέ­με­ται το Νόμπελ Ειρή­νης στον νοτιο­α­φρι­κα­νό αιδε­σι­μό­τα­το Ντέ­σμοντ Τού­του, για τους αγώ­νες τους κατά των φυλε­τι­κών δια­χω­ρι­σμών του Απαρχάιντ.

1984  Πραγ­μα­το­ποιεί­ται σε ιατρι­κό κέντρο της Καλι­φόρ­νιας η πρώ­τη μετα­μό­σχευ­ση καρ­διάς σε άνθρω­πο από δότη μπα­μπουί­νο από το δρ. Λέο­ναρντ Μπέιλι.

1995 Ανδρέ­ας Παπαν­δρέ­ου και Γλαύ­κος Κλη­ρί­δης απο­φα­σί­ζουν στην Αθή­να τη δημιουρ­γία του Δόγ­μα­τος του Ενιαί­ου Αμυ­ντι­κού Χώρου Ελλά­δας και Κύπρου.

1996 Η μεγα­λύ­τε­ρη τρα­γω­δία στη Γουα­τε­μά­λα και η τέταρ­τη πιο πολύ­νε­κρη στην ιστο­ρία του ποδο­σφαί­ρου. Υπε­ρά­ριθ­μα εισι­τή­ρια στο κατά­με­στο από 50.000 θεα­τές «Εστά­ντιο Νασιο­νάλ Ματέο Φλό­ρες» στην Γουα­τε­μά­λα Σίτι πριν από τον αγώ­να Γουα­τε­μά­λα- Κόστα Ρίκα για τα προ­κρι­μα­τι­κά του Παγκο­σμί­ου Κυπέλ­λου ’98 προ­κα­λούν συνω­στι­σμό στις κερ­κί­δες με περισ­σό­τε­ρους από 85 νεκρούς και 180 τραυ­μα­τί­ες, ανά­με­σά τους και παιδιά.

1998 Οι βρε­τα­νι­κές αρχές ανα­γκά­ζο­νται να συλ­λά­βουν τον πρώ­ην δικτά­το­ρα της Χιλής Αου­γκού­στο Πινο­σέτ, καθώς εκκρε­μεί ενα­ντί­ον του δικα­στι­κό αίτη­μα από την Ισπα­νία, με το οποίο κατα­ζη­τεί­ται για δολο­φο­νί­ες Ισπα­νών πολι­τών την περί­ο­δο της χού­ντας. Μετά από πολύ­μη­νο κατ’ οίκον περιο­ρι­σμό ο Πινο­σέτ δε θα εκδο­θεί ποτέ και θα επι­στρέ­ψει στη Χιλή.

1999 Ο Δημο­σθέ­νης Ταμπά­κος κατα­κτά το χάλ­κι­νο μετάλ­λιο στους κρί­κους στο 34ο Παγκό­σμιο Πρω­τά­θλη­μα Ενόρ­γα­νης Γυμνα­στι­κής που γίνε­ται στην Κίνα.

2002 Επει­τα από 17.000 χρό­νια ανοί­γει και πάλι τις πύλες της στον κόσμο, η Βιβλιο­θή­κη της Αλε­ξάν­δρειας. Περισ­σό­τε­ροι από 3.000 εκλε­κτοί προ­σκε­κλη­μέ­νοι παρί­στα­νται στα εγκαί­νια, που λαμ­βά­νουν χώρα με κάθε μεγα­λο­πρέ­πεια. Για την κατα­σκευή της νέας βιβλιο­θή­κης χρειά­στη­καν 12 χρό­νια και περισ­σό­τε­ρα από 220 εκα­τομ­μύ­ρια δολάρια.

2010 Πέθα­νε ο σκη­νο­θέ­της και σενα­ριο­γρά­φος, Γιάν­νης Δαλιανίδης.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο