Στοιχεία ΟΗΕ: Η εγκυμοσύνη παραμένει «εξαιρετικά επικίνδυνη εμπειρία για Ελληνίδες

Μια γυναί­κα συνε­χί­ζει ακό­μα να πεθαί­νει κάθε δυο λεπτά σε παγκό­σμια κλί­μα­κα εξαι­τί­ας επι­πλο­κών που συν­δέ­ο­νται με την εγκυ­μο­σύ­νη ή κατά τη γέν­νη­ση, παρό­τι η μητρι­κή θνη­σι­μό­τη­τα είχε μειω­θεί κατά το ένα τρί­το μέσα σε είκο­σι χρό­νια, προει­δο­ποιεί σήμε­ρα ο Οργα­νι­σμός Ηνω­μέ­νων Εθνών.

Είχαν επι­τευ­χθεί πρό­ο­δοι ως προς τη μεί­ω­ση του αριθ­μού των θανά­των αυτής της φύσης μετα­ξύ του 2000 και του 2015, όμως τα κεκτη­μέ­να απο­τελ­μα­τώ­θη­καν και σε ορι­σμέ­νες περι­πτώ­σεις, η κατά­στα­ση αντι­στρά­φη­κε έπει­τα από μια περίοδο.

Όπως επι­ση­μαί­νε­ται σε έκθε­ση των Ηνω­μέ­νων Εθνών που συντά­χθη­κε από τον Παγκό­σμιο Οργα­νι­σμό Υγεί­ας (ΠΟΥ), ο παγκό­σμιος δεί­κτης μητρι­κής θνη­σι­μό­τη­τας μειώ­θη­κε κατά 34,3% από το 2000 ως το 2020.

Η Λευ­κο­ρω­σία κατέ­γρα­ψε τη μεγα­λύ­τε­ρη μεί­ω­ση, ενώ η Βενε­ζου­έ­λα τη μεγα­λύ­τε­ρη αύξη­ση, ακο­λου­θού­με­νη από την Κύπρο, την Ελλά­δα και τις ΗΠΑ, σύμ­φω­να με το κείμενο.

Παγκο­σμί­ως, 287.000 γυναί­κες πέθα­ναν κατά τη διάρ­κεια της εγκυ­μο­σύ­νης ή του τοκε­τού το 2020 —με άλλα λόγια, κατα­γρα­φό­ταν ένας θάνα­τος κάθε δυο λεπτά της ώρας—, ένα­ντι 446.000 το 2000.

Όμως η μεί­ω­ση είναι πολύ πιο ορια­κή από τους 309.000 θανά­τους που είχαν κατα­γρα­φεί το 2016, όταν τέθη­καν σε ισχύ οι Στό­χοι Βιώ­σι­μης Ανά­πτυ­ξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ.

Η εγκυ­μο­σύ­νη παρα­μέ­νει «εξαι­ρε­τι­κά επι­κίν­δυ­νη εμπει­ρία για εκα­τομ­μύ­ρια γυναί­κες στον κόσμο που δεν έχουν πρό­σβα­ση σε υψη­λής ποιό­τη­τας υπη­ρε­σί­ες υγεί­ας με σεβα­σμό προς αυτές», στη­λί­τευ­σε ο Δρ. Τέντρος Αντα­νόμ Γκε­μπρε­έ­σους, ο γενι­κός διευ­θυ­ντής του ΠΟΥ, σύμ­φω­να με το δελ­τίο Τύπου που δημο­σιο­ποι­ή­θη­κε από τις υπη­ρε­σί­ες του στη Γενεύη.

«Αυτές οι νέες στα­τι­στι­κές απο­κα­λύ­πτουν την επεί­γου­σα ανά­γκη να εξα­σφα­λι­στεί πως κάθε γυναί­κα και κάθε κορί­τσι θα έχει πρό­σβα­ση σε κρί­σι­μες υπη­ρε­σί­ες υγεί­ας πριν, κατά τη διάρ­κεια και μετά τη γέν­νη­ση και τη δυνα­τό­τη­τα να ασκή­σουν πλή­ρως τα ανα­πα­ρα­γω­γι­κά δικαιώ­μα­τά τους».

Ο αριθ­μός των θανά­των αυξή­θη­κε η παρέ­μει­νε στά­σι­μος σχε­δόν σε όλες τις περιο­χές του πλα­νή­τη τα τελευ­ταία χρό­νια, με την εξαί­ρε­ση της Αυστρα­λί­ας και της Νέας Ζηλαν­δί­ας (–35%) και της κεντρι­κής και νότιας Ασί­ας (–16%).

Έλλειψη 900.000 μαιών παγκοσμίως

Στις δύο από τις οκτώ περι­φέ­ρειες των Ηνω­μέ­νων Εθνών —Ευρώπη/Βόρεια Αμε­ρι­κή και Λατι­νι­κή Αμερική/Καραϊβική—, ο δεί­κτης μητρι­κής θνη­τό­τη­τας αντί να υπο­χω­ρή­σει αυξή­θη­κε την περί­ο­δο από το 2016 ως το 2020, αντί­στοι­χα κατά 17% και 15%.

Οι θάνα­τοι πάντως επι­κε­ντρώ­νο­νται στις πιο φτω­χές περι­φέ­ρειες του κόσμου και σε χώρες που πλήτ­το­νται από ένο­πλες συρράξεις.

Το 2020, περί το 70% των θανά­των κατα­γρά­φη­κε στην υπο­σα­χά­ρια Αφρι­κή, όπου ο δεί­κτης μητρι­κής θνη­σι­μό­τη­τας είναι «136 φορές υψη­λό­τε­ρος από ό,τι στην Αυστρα­λία και στη Νέα Ζηλαν­δία», τόνι­σε η συγ­γρα­φέ­ας της έκθε­σης του ΟΗΕ, η Δρ. Τζέ­νη Κρέ­σγου­ελ, κατά τη διάρ­κεια συνέ­ντευ­ξης Τύπου.

Σε εννιά χώρες που βρί­σκο­νται αντι­μέ­τω­πες με σοβα­ρές ανθρω­πι­στι­κές κρί­σεις (Υεμέ­νη, Σομα­λία, Νότιο Σου­δάν, Συρία, ΛΔ Κον­γκό, Κεντρο­α­φρι­κα­νι­κή Δημο­κρα­τία, Τσαντ, Σου­δάν και Αφγα­νι­στάν), ο δεί­κτης μητρι­κής θνη­τό­τη­τας είναι υπερ­δι­πλά­σιος από τον παγκό­σμιο μέσο όρο.

Οι κυριό­τε­ρες αιτί­ες των θανά­των είναι οι αιμορ­ρα­γί­ες, η αρτη­ρια­κή υπέρ­τα­ση, οι μολύν­σεις που συν­δέ­ο­νται με την εγκυ­μο­σύ­νη, οι επι­πλο­κές αμβλώ­σε­ων υψη­λού κιν­δύ­νου και τα υπο­κεί­με­να νοσή­μα­τα που τεί­νει να επι­δει­νώ­νει η εγκυ­μο­σύ­νη (HIV/AIDS, ελο­νο­σία…), καθώς και επι­πλο­κές που θα μπο­ρού­σαν εύκο­λα να είχαν απο­τρα­πεί ή θερα­πευ­τεί, σύμ­φω­να με τον ΠΟΥ.

Ο οργα­νι­σμός υπο­γραμ­μί­ζει τη σημα­σία που έχουν οι προ­γεν­νη­τι­κοί έλεγ­χοι και οι ιατρι­κές φρο­ντί­δες μετά τον τοκε­τό και χαρα­κτη­ρί­ζει «από­λυ­τα απα­ραί­τη­το» οι γυναί­κες να έχουν τον έλεγ­χο της ανα­πα­ρα­γω­γι­κής τους υγεί­ας, ιδιαί­τε­ρα να μπο­ρούν να απο­φα­σί­σουν εκεί­νες αν θα κάνουν παι­διά και πότε, ώστε να μπο­ρούν να προ­γραμ­μα­τί­ζουν και να αφή­νουν να περά­σουν κάποια χρο­νι­κά δια­στή­μα­τα ανά­με­σα σε εγκυμοσύνες.

«Μπο­ρού­με και πρέ­πει να πάμε καλύ­τε­ρα, επεν­δύ­ο­ντας επει­γό­ντως στον οικο­γε­νεια­κό προ­γραμ­μα­τι­σμό και ανα­πλη­ρώ­νο­ντας την παγκό­σμια έλλει­ψη 900.000 μαιών», τόνι­σε η εκτε­λε­στι­κή διευ­θύ­ντρια του Ταμεί­ου των Ηνω­μέ­νων Εθνών για τον Πλη­θυ­σμό (UNFPA), Δρ. Νατά­λια Κανέμ, στο δελ­τίο Τύπου του οργανισμού.

Χει­ρό­τε­ρα, σύμ­φω­να με τον Δρ. Άνσου Μπά­νερ­τζι του ΠΟΥ, οι στα­τι­στι­κές για το 2020, που δεν είναι ακό­μη γνω­στές, αναγ­γέλ­λο­νται ζοφε­ρές, λόγω των παρά­πλευ­ρων συνε­πειών της παν­δη­μί­ας του νέου κορο­νοϊ­ού και της οικο­νο­μι­κής κρίσης.