Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τα οξυμένα προβλήματα περιβάλλοντος — 35 χρόνια μετά

Το «Ατέ­χνως» έχει κατα­πια­στεί επα­νει­λημ­μέ­να ‑τόσο επι­στη­μο­νι­κά, όσο και ειδη­σε­ο­γρα­φι­κά με το θέμα «περι­βάλ­λον», που τόσο βάναυ­σα κακο­ποιεί­ται ‑έχου­με κάνει και πρό­σφα­το σχε­τι­κό αφιέ­ρω­μα.
Σ’ αυτά τα πλαί­σια είναι και το σημε­ρι­νό σημεί­ω­μα |> ΚΚΕ-Τα οξυ­μέ­να προ­βλή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος και η πάλη για την πραγ­μα­τι­κή αλλα­γή <|: επει­δή η ροή και οι ανα­φο­ρές μπο­ρεί να ξενί­σουν κάποιους ανα­γνώ­στες μας ‑πάνε «και­ροί και ζαμά­νια» από τότε (1984) που δημο­σιεύ­τη­κε το θέμα στην ΚΟΜΕΠ, θα θέλα­με να υπεν­θυ­μί­σου­με τα παρακάτω:
✔️  Γρά­φτη­κε στην περί­ο­δο της ΠΑΣΟ­Κο­κρα­τί­ας μετα­ξύ 11ου (Δεκ 1982) & 12ου (Μάης 1987) Συνέ­δριου του ΚΚΕ
✔️  Το 11ο Συνέ­δριο υιο­θέ­τη­σε την πολι­τι­κής της «Πραγ­μα­τι­κής Αλλαγής».
«Οι θέσεις της Κεντρι­κής Επι­τρο­πής — έλε­γε ο Χρ. Φλω­ρά­κης — παρου­σιά­ζο­ντας την κεντρι­κή εισή­γη­ση στο 11ο Συνέ­δριο — έδω­σαν ανα­λυ­τι­κά το περιε­χό­με­νο και τους στό­χους της πραγ­μα­τι­κής αλλα­γής. Οι στό­χοι αυτοί απο­τε­λούν το πρό­γραμ­μα άμε­σης δρά­σης των κομ­μου­νι­στών σε όλους τους τομείς. Δίνουν συγκε­κρι­μέ­νη και ρεα­λι­στι­κή απά­ντη­ση σε αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κή, αντι­μο­νο­πω­λια­κή κατεύ­θυν­ση στα οξυ­μέ­να προ­βλή­μα­τα του λαού και του τόπου… Οι στό­χοι αυτοί δε συνι­στούν μια συνο­λι­κή ανα­τρο­πή του καθε­στώ­τος της κυριαρ­χί­ας των μονο­πω­λί­ων και της ιμπε­ρια­λι­στι­κής εξάρ­τη­σης. Όμως πρό­κει­ται για ουσια­στι­κές αλλα­γές που περι­κλεί­νουν στον ένα ή στον άλλο βαθ­μό ρήξεις με τα μονο­πώ­λια και τον ιμπε­ρια­λι­σμό. Η προ­ώ­θη­σή τους από μια δημο­κρα­τι­κή κυβέρ­νη­ση, που θα γίνε­ται μέσα από οξυ­μέ­νες ανα­με­τρή­σεις, θα αδυ­να­τί­ζει τις θέσεις της μονο­πω­λια­κής ολι­γαρ­χί­ας και θα συμ­βά­λει στη δημιουρ­γία συσχε­τι­σμού δυνά­με­ων τέτοιου, ώστε να μπο­ρεί με ορι­σμέ­νες προ­ϋ­πο­θέ­σεις, να πραγ­μα­το­ποι­η­θεί το πέρα­σμα στην αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κή αντι­μο­νο­πω­λια­κή Δημο­κρα­τία του Λαού με προ­ο­πτι­κή το σοσιαλισμό»
✔️  Στην ειση­γη­τι­κή του ομι­λία στο 12ο Συνέ­ριο ο Χαρ. Φλω­ρά­κης, επί­σης σημεί­ω­νε: «Η λύση βρί­σκε­ται στην αλλα­γή με κατεύ­θυν­ση το σοσια­λι­σμό. Για­τί βάζου­με με κατεύ­θυν­ση το σοσια­λι­σμό σύντρο­φοι; Φυσι­κά, όχι για να πού­με ότι η αλλα­γή ταυ­τί­ζε­ται με το σοσια­λι­σμό. Οχι για να προ­κα­λέ­σου­με μια σύγ­χυ­ση ανά­με­σα στην ταχτι­κή και τη στρα­τη­γι­κή μας αλλά, το αντί­θε­το, για να υπο­δη­λώ­σου­με την πιο στε­νή αλλη­λο­σύν­δε­σή τους. Για να τονί­σου­με ακρι­βώς ότι η αλλα­γή που προ­τεί­νου­με σαν άμε­ση λύση, όχι μόνο δεν είναι μια απλή δημο­κρα­τι­κή αλλα­γή στα πλαί­σια του συστή­μα­τος, αλλά το αντί­θε­το, ότι είναι μια απά­ντη­ση πολύ πιο προ­ω­θη­μέ­νη, που το υπερ­βαί­νει. Οτι είναι ένας τακτι­κός στό­χος με μεγά­λη στρα­τη­γι­κή σημα­σία, ένας στό­χος που μας προ­σεγ­γί­ζει στην ενιαία επα­να­στα­τι­κή δια­δι­κα­σία μετά­βα­σης στο σοσια­λι­σμό έτσι όπως την επε­ξερ­γα­στή­κα­με με το 9ο και την πλου­τί­σα­με με το 10ο και το 11ο Συνέ­δριό μας».
👁️‍🗨️  Ανα­δρο­μή στις βασι­κές κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κές εξε­λί­ξειςΑπό τη ΝΔ στο ΠΑΣΟΚ
✔️  Η εκλο­γι­κή ανα­μέ­τρη­ση της 20ής Νοεμ­βρί­ου του 1977 ήταν η τελευ­ταία που κέρ­δι­ζε η ΝΔ με ηγέ­τη της τον Κων­στα­ντί­νο Καρα­μαν­λή. Ταυ­τό­χρο­να, υπήρ­ξε και η απαρ­χή ή καλύ­τε­ρα το έναυ­σμα για πολι­τι­κές ανα­κα­τα­τά­ξεις στην Ελλά­δα που σημά­δε­ψαν όλες τις πολι­τι­κές δυνά­μεις της χώρας, οδη­γώ­ντας το αστι­κό πολι­τι­κό σύστη­μα σε μια στα­θε­ρό­τε­ρη βάση στην κορυ­φή της οποί­ας πολύ σύντο­μα θα δέσπο­ζαν δύο μεγά­λα κόμ­μα­τα: Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ.
✔️  Οι εκλο­γές του 1981 θα γίνο­νταν με έναν εκτρω­μα­τι­κό εκλο­γι­κό νόμο ενι­σχυ­μέ­νης Ανα­λο­γι­κής, που, μετα­ξύ άλλων, απαι­τού­σε από ένα κόμ­μα να συγκε­ντρώ­σει το 17% του εκλο­γι­κού σώμα­τος, για να μπο­ρεί να συμ­με­τά­σχει στο μοί­ρα­σμα των εδρών από τη Β’ κατα­νο­μή. Αυτό ακρι­βώς το σύν­θη­μα «ΚΚΕ-Αλλα­γή-2η κατα­νο­μή» πρό­βα­λε τότε το Κόμ­μα, προ­κει­μέ­νου να επι­δρά­σει στη συνεί­δη­ση του λαού έτσι που να ξεπε­ρά­σει, αν ήταν δυνα­τό, με την ψήφο του το ληστρι­κό εκλο­γι­κό νόμο. Επι­χει­ρού­σε μ’ αυτό τον τρό­πο να θέσει το λαϊ­κό κίνη­μα στη θέση του πρω­τα­γω­νι­στή των εξε­λί­ξε­ων. Τελι­κά στις εκλο­γές (που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν μαζί και ευρω­ε­κλο­γές) το ΠΑΣΟΚ πήρε 48,06% (172 έδρες), η ΝΔ 35,86% (115 έδρες) και το ΚΚΕ 620.302Ψ ‑10,93% (13 έδρες). Περισ­σό­τε­ρα |> Το 11ο και το 12ο Συνέ­δριο του ΚΚΕ <|| — [Ριζο­σπά­στης Ένθε­τη Έκδο­ση Ιαν 2005] 


⏯️  Τα οξυ­μέ­να προ­βλή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος και η πάλη για την πραγ­μα­τι­κή αλλα­γή  (του Ε.Κ.)


Ένα από τα θέμα­τα που βρί­σκο­νται σήμε­ρα στο προ­σκή­νιο της επι­και­ρό­τη­τας, λόγω και της όξυν­σης που παρου­σιά­ζει στη χώρα μας, είναι το περιβάλλον.

🔷 Σαν περι­βάλ­λον εξετάζουμε

  1. το φυσι­κό περι­βάλ­λον (αέρας, νερό, έδα­φος, χλω­ρί­δα και πανί­δα) και τους φυσι­κούς πόρους (ορυ­κτός πλού­τος, ενέρ­γεια κλπ)
  2. το δομη­μέ­νο περι­βάλ­λον (πόλεις)
  3. το εργα­σια­κό περι­βάλ­λον (χώροι δουλειάς)

🔷  Τα προ­βλή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος, που παρου­σιά­ζο­νται με την εξά­ντλη­ση των φυσι­κών πόρων, την κάθε είδους ρύπαν­ση (ατμο­σφαι­ρι­κή, θαλάσ­σια, ηχορ­ρύ­παν­ση, κλπ) και με την δια­τά­ρα­ξη της οικο­λο­γι­κής ισορ­ρο­πί­ας, είναι στο σύνο­λο τους προ­βλή­μα­τα στη σχέ­ση ανθρώπου-φύσης.

Κατά τον Μαρξ |>1<|, ο άνθρω­πος, με την εργα­σία μετα­τρέ­πει και προ­σαρ­μό­ζει τη φύση στις ανά­γκες του, ενώ ταυ­τό­χρο­να επι­δρά πάνω της δυνα­μι­κά, θετι­κά ή αρ­νητικά. Το κλει­δί για την σωστή ανά­λυ­ση της σχέ­σης ανθρώ­που — φύσης, είναι επο­μέ­νως η εξα­κρί­βω­ση των νομο­τε­λειών που διέ­πουν την υλι­κή παρα­γω­γή, που γεν­νιέ­ται από την εργα­σία, δηλα­δή της μορ­φής των παρα­γω­γι­κών σχέσεων.

Ο καπι­τα­λι­σμός σαν σύστη­μα ατο­μι­κής ιδιοκτη­σίας στα μέσα παρα­γω­γής και συνε­πώς και στο περι­βάλλον, όπου όλες οι παρα­γω­γι­κές δυνά­μεις χρησι­μοποιούνται απο­κλει­στι­κά για την εξα­σφά­λι­ση του μεγί­στου κέρ­δους από τον καπι­τα­λι­στή, οδη­γεί στην κατα­λή­στευ­ση και λεη­λά­τη­ση της φύσης. «Η καπι­τα­λι­στή παρα­γω­γή ανα­πτύσ­σει λοι­πόν μόνο την τεχνι­κή και την σύν­θε­ση (combination) της κοι­νω­νι­κής παρα­γω­γι­κής δια­δι­κα­σί­ας με το να θάβει ταυ­τό­χρο­να την πηγή κάθε πλού­του: τη γη και τον άνθρω­πο |>2<|

🔷  Στον καπι­τα­λι­σμό η σχέ­ση ανθρώ­που-φύσης αποβαί­νει μια ολο­μέ­τω­πη επί­θε­ση του κυρί­αρ­χου ανθρώ­που στην παθη­τι­κή φύση. Η ανα­τρο­πή των καπιταλιστι­κών παρα­γω­γι­κών σχέ­σε­ων, η κατάρ­γη­ση της ατομι­κής ιδιο­κτη­σί­ας, η εγκα­θί­δρυ­ση του σοσια­λι­σμού το­ποθετούν τη σχέ­ση του ανθρώ­που με τη φύση σε νέες βάσεις. Η κοι­νω­νι­κή ιδιο­κτη­σία στα μέσα παρα­γω­γής, στη γη, στους φυσι­κούς πόρους σημαί­νει, ότι στη θέση των στε­νών, αλλη­λο­συ­γκρουό­με­νων συμφερόν­των των ξεχω­ρι­στών καπι­τα­λι­στών, που φρο­ντί­ζουν μόνο για το κέρ­δος τους και εκμε­ταλ­λεύ­ο­νται ανε­λέητα τη φύση και τον άνθρω­πο, μπαί­νει το συμ­φέ­ρον του κοι­νω­νι­κού συνό­λου, σαν κινη­τή­ρια δύνα­μη της κοινωνίας.

­|>1<|. «Η εργα­σία είναι ουσια­στι­κά μια δια­δι­κα­σία στην οποία συμμετέ­χουν ο άνθρω­πος και η φύση και στην οποία ο άνθρω­πος με δική του πρω­το­βου­λία αρχί­ζει, κανο­νί­ζει και ρυθ­μί­ζει τις υλι­κές αλλη­λε­πι­δρά­σεις του με τη φύση» Κ. Μαρξ, Κεφά­λαιο, Τόμος 1ος.

|>2<|, Κ. Μαρξ, Το Κεφά­λαιο. Τόμος 1ος. Γερ­μα­νι­κή έκδο­ση (DΙΕΤΖ VΕRLAG ΒΕRLIN 1974), τέλος 13ου κεφα­λαί­ου, σελ. 530.

🔷  Έτσι δίνε­ται η δυνα­τό­τη­τα για συνολι­κές και μακρο­πρό­θε­σμες ρυθ­μί­σεις, που δεν θα εξ­αρτώνται από το «κέφι» του κάθε καπι­τα­λι­στή να επεν­δύ­ει σήμε­ρα εδώ και αύριο εκεί, να εκμεταλλεύε­ται εξα­ντλη­τι­κά τους φυσι­κούς πόρους, να ρυπαί­νει και να σπα­τα­λά κοι­νω­νι­κά αγα­θά, όπως είναι το νερό κι ο αέρας. Η κατάρ­γη­ση των καπι­τα­λι­στι­κών σχέ­σεων παρα­γω­γής δίνει στην κοι­νω­νία τη δυνα­τό­τη­τα να παρά­γει προ­ϊ­ό­ντα, που αντα­πο­κρί­νο­νται πραγματι­κά στις ανθρώ­πι­νες ανά­γκες και όχι προ­ϊ­ό­ντα, που αντα­πο­κρί­νο­νται σε τεχνη­τές ανά­γκες, που δημιούρ­γησαν τα μονο­πώ­λια με τη δια­φή­μι­ση για να θησαυρί­ζουν. Έτσι γίνε­ται δυνα­τή η εξοι­κο­νό­μη­ση πρώ­των υλών και απο­φεύ­γο­νται εκεί­νες οι επι­κίν­δυ­νες ου­σίες, που προ­έρ­χο­νται από τη χρή­ση άχρη­στων αντι­κειμένων. Η πλέ­ρια ανά­πτυ­ξη της δημο­κρα­τί­ας με τη συμ­με­το­χή των μαζι­κών οργα­νώ­σε­ων στη διοί­κη­ση του σοσια­λι­στι­κού κρά­τους βάζει σοβα­ρά εμπό­δια στην επι­βο­λή στε­νά τεχνο­κρα­τι­κών από­ψε­ων και συμ­βάλλει στην προ­ώ­θη­ση λύσε­ων σύμ­φω­νων με την πεί­ρα και τα συμ­φέ­ρο­ντα των εργα­ζο­μέ­νων. Στο σο­σιαλισμό η φύση γίνε­ται πηγή πλού­του και ανα­ψυ­χής για όλο το λαό, που έχει κάθε συμ­φέ­ρον να την προ­στα­τεύ­ει. Ήδη σε πολ­λές σοσια­λι­στι­κές χώρες (ΕΣΣΔ, Βουλ­γα­ρία, ΛΔ Γερ­μα­νί­ας) έχουν γίνει σημαντι­κά και πρω­το­φα­νή βήμα­τα για την προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος |>3<|.

Στην χώρα μας τα προ­βλή­μα­τα του περι­βάλ­λο­ντος δημιουρ­γού­νται από τον καπι­τα­λι­στι­κό τρό­πο ανά­πτυ­ξης της και οξύ­νο­νται από την εξάρ­τη­ση της από το ξένο κεφά­λαιο. Η διείσ­δυ­ση του ξένου κεφα­λαί­ου στην Ελλά­δα άρχι­σε με την ίδρυ­ση του νεο­ελ­λη­νι­κού κρά­τους και πήρε σιγά-σιγά μαζι­κό χαρα­κτή­ρα. Στα μετα­πο­λε­μι­κά χρό­νια η αύξη­ση και επέ­κτα­ση της δρά­σης των πο­λυεθνικών στην Ελλά­δα, η πρόσ­δε­ση της οικο­νο­μι­κά και πολι­τι­κο­στρα­τιω­τι­κά στους οργα­νι­σμούς του δι­εθνούς ιμπε­ρια­λι­σμού (ΝΑΤΟ, ΕΟΚ) και η ανά­πτυ­ξη του κρα­τι­κο­μο­νο­πω­λια­κού καπι­τα­λι­σμού βαθαί­νουν ακό­μα πιο πολύ την υπο­τα­γή των εθνι­κών συμφερόν­των στα συμ­φέ­ρο­ντα των ντό­πιων και ξένων μονοπω­λίων και σημα­δεύ­ουν την ανά­πτυ­ξη της χώρας σ’ όλους τους τομείς.

Τα οξυ­μέ­να προ­βλή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος, που αν­τιμετωπίζει σήμε­ρα η χώρα μας, όπως ήδη παρουσιά­στηκαν σε προη­γού­με­νο τεύ­χος της ΚΟΜΕΠ |>4<|, φανε­ρώνουν με κραυ­γα­λέο τρό­πο το αδιέ­ξο­δο, στο οποίο οδή­γη­σε η ανά­πτυ­ξη αυτή.

Οι φυσι­κοί πόροι της χώρας κατασπα­ταλιούνται παρα­χω­ρη­μέ­νοι οι περισσότε­ροι στα ντό­πια και ξένα μονο­πώ­λια, ου­σιαστικά άνευ όρων. Τα ορυ­κτά και με­ταλλεύματα, που δια­θέ­τει η Ελλά­δα σε μεγά­λη ποι­κι­λία, τα εκμε­ταλ­λεύ­ε­ται από τότε που άρχι­σαν να εξο­ρύσ­σο­νται, η ιδιω­τι­κή πρω­το­βου­λία. Τα μεγα­λύ­τε­ρα κοι­τά­σμα­τα του βωξί­τη (όπου η Ελλά­δα κατέ­χει την 6η θέση στον κόσμο και την 1η στην Δυτι­κή Ευρώ­πη) έχουν δοθεί στη γαλ­λι­κή Πεσι­νέ, που τα χρη­σι­μο­ποιεί για να φτιά­χνει αλου­μί­νιο. Σύμ­φωνα με τη ληστρι­κή σύμ­βα­ση, που έχει υπο­γρα­φτεί, το ελλη­νι­κό δημό­σιο είναι υπο­χρε­ω­μέ­νο να παραχω­ρεί το ηλε­κτρι­κό ρεύ­μα στην Πεσι­νέ σε τιμές εξευτε­λιστικές (πολύ χαμη­λό­τε­ρες από τις τιμές που ι­σχύουν διε­θνώς για τις βιο­μη­χα­νί­ες αλου­μι­νί­ου), ενώ η Πεσι­νέ που­λά­ει στη χώρα μας μόλις το 15% του συνο­λι­κού αλου­μι­νί­ου που παρά­γει εδώ κι αυτό με καπέ­λο. Η εκμε­τάλ­λευ­ση του πρώ­του ελλη­νι­κού πε­τρελαίου, του Πρί­νου, έχει εκχω­ρη­θεί σε μια κοινο­πραξία 4 πολυ­ε­θνι­κών που απο­κο­μί­ζουν τερά­στια υπερ­κέρ­δη χάρη στους ασύμ­φο­ρους όρους της σύμ­βασης, που έχει υπο­γρα­φτεί, και επι­πλέ­ον αντλούν το πετρέ­λαιο με τέτοιο εντα­τι­κό τρό­πο ώστε να περιο­ρίζεται δρα­στι­κά η ποσό­τη­τα του πετρε­λαί­ου, που μπο­ρεί να αντλη­θεί. Υπάρ­χει κίν­δυ­νος δηλα­δή αντί να αντλη­θεί το μισό και παρα­πά­νω πετρέ­λαιο του κοι­τά­σμα­τος, όπως είναι η συνη­θι­σμέ­νη πρα­κτι­κή, να γίνει δυνα­τή η άντλη­ση μόνο του 1/4, λόγω πρό­ω­ρης εξά­ντλη­σης του πετρε­λαιο­φό­ρου κοι­τά­σμα­τος. |>5<|

Η ελλη­νι­κή βιο­μη­χα­νία ανα­πτύσ­σε­ται ανομοιό­μορφα και ανι­σό­με­τρα και μόνο στο βαθ­μό που συμ­φέρει τα μονο­πώ­λια. Χαρα­κτη­ρι­στι­κή για την ανο­μοιομορφία είναι η καθυ­στέ­ρη­ση στον τομέα της βα­ριάς βιο­μη­χα­νί­ας και η έλλει­ψη καθε­το­ποί­η­σης στην παρα­γω­γή (επε­ξερ­γα­σία της πρώ­της ύλης μέχρι το τελι­κό προϊόν).

|>3<| Η Μόσχα είναι σήμε­ρα η πιο πρά­σι­νη πόλη του κόσμου. Σήμε­ρα σε κάθε κάτοι­κο της αντι­στοι­χούν 18τμ πρά­σι­νου ενώ μέχρι το 1990 θα αντι­στοι­χούν 26τμ πρά­σι­νου… Η ΣΕ είναι η πρώ­τη χώρα στον κόσμο που καθό­ρι­σε το μάξι­μουμ επι­τρε­πτό ποσο­στό συγκέν­τρωσης ρύπων στην ατμό­σφαι­ρα. Η ανά­πτυ­ξη των υπη­ρε­σιών κεντρι­κής θέρ­μαν­σης έχει προ­σλά­βει τέτοια έκτα­ση ώστε να είναι αδύ­νατη η σύγκρι­ση με οποια­δή­πο­τε καπι­τα­λι­στι­κή χώρα. Αυτό έδω­σε τη δυνα­τό­τη­τα να απαλ­λα­γούν οι πόλεις από τις ατο­μι­κές εγκατα­στάσεις θέρ­μαν­σης, που μόλυ­ναν την ατμό­σφαι­ρα… Μέσα στα τελευ­ταία 5 χρό­νια κατα­σκευά­στη­καν στο Βόλ­γα και στο Ουράλ 670 συγκρο­τή­μα­τα καθα­ρι­σμού και διύ­λι­σης των νερών…» από το «Μαρ­ξι­σμός και Περι­βάλ­λον» του Γκυ Μπιο­λά εκδό­σεις ΠΑΝΟ­ΡΑΜΑ. Αθή­να 1976.

|>4<| Λ. Σεβα­σλί­δη «Προ­βλή­μα­τα ρύπαν­σης του περι­βάλ­λο­ντος» ΚΟΜΕΠ τεύ­χος 12/83.

|>5<| Μ. Νικολάου:«Το κύκλω­μα του πετρε­λαί­ου» — ΚΜΕ — επί­και­ρα θέμα­τα — εκδ. ΣΕ.

Η ανι­σο­μέ­ρεια εκφρά­ζε­ται με την εγκα­τά­στα­ση βιο­μη­χα­νιών σε λίγες αστι­κές περιο­χές (Αθή­να, Θεσ/νίκη, Πάτρα, Βόλος). Το ελλη­νι­κό κρά­τος για να διευ­κο­λύ­νει τα μονο­πώ­λια τους προ­σφέ­ρει την έτοι­μη υπο­δο­μή των αστι­κών και εμπο­ρι­κών κέν­τρων, αδια­φο­ρώ­ντας για την ισό­με­τρη ανά­πτυ­ξη της χώρας και την προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος. Οι βιο­μηχανίες εγκα­θί­στα­νται αυθαί­ρε­τα χωρίς έλεγ­χο, χω­ρίς στοι­χειώ­δεις εγκα­τα­στά­σεις αντιρ­ρύ­παν­σης, κοντά σε κατοι­κί­ες, σε κλει­στούς κόλ­πους και κοι­λά­δες με περιο­ρι­σμέ­νες δυνα­τό­τη­τες αυτο­κα­θα­ρι­σμού, ακό­μα και σε αρχαιο­λο­γι­κούς χώρους. Έτσι το 1930 δόθη­κε άδεια για ανέ­γερ­ση της ΤΙΤΑΝ πάνω στο αρχαίο θέα­τρο της Ελευ­σί­νας. Οι σοβα­ρό­τε­ρες κατα­στρο­φές του φυσι­κού περι­βάλ­λο­ντος είναι συν­δε­μέ­νες με τη λει­τουρ­γία μεγά­λων μονο­πω­λια­κών επι­χει­ρή­σε­ων. Ε­τσι έχου­με στη Δρα­πε­τσώ­να το συγκρό­τη­μα Μποδο­σάκη με τη μονά­δα λιπα­σμά­των, στο Ν. Ευβοϊ­κό την Λάρ­κο, που ρίχνει τις σκου­ριές στη θάλασ­σα, στη Θεσ/νίκη την ESSO-Πάπας, και την Εθύλ στη Χαλκί­δα και στο Βόλο τα τσι­με­ντά­δι­κα, στην Ελευ­σί­να τη Χαλυ­βουρ­γι­κή, την Πετρό­λα, τα Ναυ­πη­γεία του Νιάρ­χου κλπ.

Σημα­ντι­κές είναι και οι κατα­στρο­φές του περι­βάλ­λο­ντος από το στρε­βλό τρό­πο ανά­πτυ­ξης του του­ρι­σμού. Ο τουρι­σμός ανα­πτύ­χθη­κε γρή­γο­ρα για να καλύ­ψει το συναλ­λαγ­μα­τι­κό έλλειμ­μα, που δημιούρ­γη­σαν οι υπέ­ρο­γκες εισα­γω­γές, χρησιμο­ποιώντας σαν «κρά­χτη» τις φυσι­κές ομορ­φιές και την ιστο­ρι­κή παρά­δο­ση της χώρας για την προ­σέλ­κυ­ση του­ρι­στών. Η θάλασ­σα επι­χω­μα­τώ­θη­κε σε πολ­λά μέ­ρη. Μεγά­λα ξενο­δο­χεια­κά συγκρο­τή­μα­τα χτί­στη­καν αυθαί­ρε­τα, σε δυσαρ­μο­νία και σε βάρος του φυσι­κού τοπί­ου, κατα­στρέ­φο­ντας περιο­χές απα­ρά­μιλ­λου φυ­σικού κάλ­λους και αρχαιο­λο­γι­κής αξίας.

✴️ Κυρί­αρ­χο γνώ­ρι­σμα της μετα­πο­λε­μι­κής οικονομι­κής ανά­πτυ­ξης της Ελλά­δας είναι οι υπέ­ρο­γκες οικο­δομικές επεν­δύ­σεις, που ξεπερ­νούν κατά πολύ τις επεν­δύ­σεις σ’ όλους τους άλλους κλά­δους. Η αδια­φορία του ελλη­νι­κού κρά­τους για ένα πρό­γραμ­μα λαϊ­κής κατοι­κί­ας ενα­πό­θε­σε τη λύση του στε­γα­στι­κού προ­βλή­μα­τος απο­κλει­στι­κά στην ιδιω­τι­κή πρωτοβου­λία. Η κρα­τι­κή πολι­τι­κή γης που χαρα­κτη­ρί­ζε­ται από έλλει­ψη οποιων­δή­πο­τε κρα­τι­κών ρυθ­μί­σε­ων για τη γη, στή­ρι­ζε την κερ­δο­σκο­πία πάνω στη γη, ευνό­η­σε τον κατα­κερ­μα­τι­σμό της και ταυ­τό­χρο­να δια­τη­ρεί την ύπαρ­ξη τερά­στιων ιδιό­κτη­των εκτά­σε­ων (εκκλησια­στικά κτή­μα­τα, τσι­φλί­κια). Μ’ αυτή την πολι­τι­κή μπή­καν οι βάσεις για την άναρ­χη δόμη­ση των ελλη­νι­κών μεγα­λου­πό­λε­ων, που ολο­κλη­ρώ­θη­κε με το νόμο για αντι­πα­ρο­χή και την καθιέ­ρω­ση ψηλών συντε­λε­στών δόμη­σης. Οι πόλεις ανα­πτύσ­σο­νται άναρ­χα, χωρίς υπο­δο­μή (απο­χε­τευ­τι­κό, πάρ­κα, βιο­μη­χα­νι­κή ζώνη) και χωρίς κοι­νω­νι­κές παρο­χές (νοσο­κο­μεία, παι­δι­κοί σταθ­μοί, πολι­τι­στι­κά κέντρα κλπ). Όλα τα προβλήμα­τα των κατοί­κων λύνο­νται σε ιδιω­τι­κή βάση. Π.χ. η έλλει­ψη μαζι­κών συγκοι­νω­νιών οδή­γη­σε στην αλόγι­στη χρή­ση του IX. με απο­τέ­λε­σμα τη δημιουρ­γία κυκλο­φο­ρια­κού χάους και μόλυν­σης στα κέντρα των πόλεων.

✴️ Τα παρα­πά­νω προ­βλή­μα­τα δεν ισχύ­ουν για όλη την πόλη. Οι ελλη­νι­κές πόλεις παρου­σιά­ζουν σαφή ταξι­κή διάρ­θρω­ση. Για τα πλού­σια προ­ά­στια υπάρ­χουν φαρ­διοί δρό­μοι, πρα­σιές, πεζο­δρό­μια κλπ, ενώ αφθο­νούν το πρά­σι­νο και οι πλα­τεί­ες. Στις εργα­τι­κές συνοι­κί­ες αντί­θε­τα υπάρ­χουν ανοι­χτά ρέμα­τα, εργο­στάσια συνο­ρεύ­ουν με τα σπί­τια, το πρά­σι­νο είναι ελάχιστο.

✴️ Οι συν­θή­κες ζωής της εργα­τι­κής τά­ξης είναι σοβα­ρά υπο­βαθ­μι­σμέ­νες. Από τη μια ζει στις εργα­τι­κές συνοι­κί­ες σε συν­θή­κες άσχη­μες, από την άλλη δου­λεύει σε συν­θή­κες ανθυ­γιει­νές και επι­κίνδυνες. Το εργα­σια­κό περι­βάλ­λον απο­σιω­πά­ται συ­στηματικά από τους αστούς περι­βαλ­λο­ντο­λό­γους. Κι αυτό για­τί εκεί η ευθύ­νη της άρχου­σας τάξης είναι άμε­ση και φανε­ρή. Εκεί φταί­ει η εντα­τι­κο­ποί­η­ση της δου­λειάς, η έλλει­ψη στοι­χειω­δών μέτρων προ­στα­σί­ας από μέρους της εργο­δο­σί­ας και η έλλει­ψη νομοθε­σίας ελέγ­χου, ιατρι­κής πρό­λη­ψης και περί­θαλ­ψης από μέρους του κρά­τους. Δεν είναι τυχαίο, ότι η Ελλά­δα έχει ιδιαί­τε­ρα μεγά­λο ποσο­στό εργα­τι­κών ατυ­χη­μά­των και επαγ­γελ­μα­τι­κών ασθε­νειών. Ο ελεύ­θερος χρό­νος των εργα­ζο­μέ­νων είναι κι αυτός υποβα­θμισμένος. Τα πολι­τι­στι­κά κέντρα είναι ανύ­παρ­κτα, οι κοντι­νοί στις πόλεις τόποι ανα­ψυ­χής έχουν κατα­στραφεί (π.χ. Σαρω­νι­κός) οι εγκα­τα­στά­σεις αθλητι­σμού είναι ανεπαρκείς.

⏭️ Η υπο­βάθ­μι­ση του περι­βάλ­λο­ντος απο­τε­λεί ακό­μα μια έκφρα­ση του αδιέ­ξο­δου του καπι­τα­λι­σμού να αντα­πο­κρι­θεί στις απαι­τή­σεις του σύγ­χρο­νου ανθρώ­που για υγιει­νές συν­θή­κες δου­λειάς και κατοι­κί­ας, για καθα­ρό περι­βάλ­λον, για ορθο­λο­γι­κή χρή­ση των φυ­σικών πόρων. Όπως τονί­στη­κε και στην αρχή η ριζι­κή λύση των προ­βλη­μά­των του περι­βάλ­λο­ντος περ­νά­ει μέσα από την ανα­τρο­πή των καπι­τα­λι­στι­κών σχέ­σε­ων παρα­γω­γής, που γεν­νούν και ανα­πα­ρά­γουν το όλο πρό­βλη­μα, απαι­τεί την ύπαρ­ξη κοι­νω­νι­κής ιδιοκτη­σίας στα μέσα παρα­γω­γής, την εγκα­θί­δρυ­ση του σο­σιαλισμού. Ωστό­σο και σήμε­ρα μπο­ρού­με να έχου­με άμβλυν­ση των κατα­στρο­φών και λήψη κάποιων μέ­τρων προ­στα­σί­ας, στον βαθ­μό που παρ­θούν γενικότε­ρα μέτρα, που θα χτυ­πούν το πρό­βλη­μα στη ρίζα του, δηλα­δή που θα θίγουν την ασυ­δο­σία των μονοπω­λίων και του ιμπε­ρια­λι­σμού, και θα στη­ρί­ζο­νται στο μαζι­κό λαϊ­κό κίνημα.

🔴 Το ΚΚΕ αγω­νί­ζε­ται σήμε­ρα άμε­σα για ένα πρό­γραμ­μα ουσια­στι­κών αλλα­γών, για ένα πρό­γραμ­μα στό­χων της πραγ­μα­τι­κής αλλα­γής (Π.Α.) σε βασι­κούς τομείς της οικο­νο­μι­κής και κοι­νω­νι­κής ζωής. Οι στό­χοι αυτοί συν­δέ­ο­νται άμε­σα και πολύπλευ­ρα με την προ­ώ­θη­ση λύσε­ων στα προ­βλή­μα­τα του περι­βάλ­λο­ντος, όπως θα δού­με παρακάτω:

🔴 Η βάση για την πραγ­μα­τι­κή αλλα­γή είναι η κατάρ­γηση της ασυ­δο­σί­ας των μονο­πω­λί­ων. Η κατάρ­γη­ση των προ­νο­μια­κών νόμων για τα ντό­πια και ξένα μονο­πώλια, η καταγ­γε­λία των ληστρι­κών συμ­βά­σε­ων κι η ανα­θε­ώ­ρη­ση του νόμου περί κινή­τρων, που προτεί­νονται στις θέσεις του 11ου Συνε­δρί­ου, μπο­ρούν να συντε­λέ­σουν απο­φα­σι­στι­κά για να περιο­ρι­στεί η ασύ­δοτη ρύπαν­ση του περι­βάλ­λο­ντος η αυθαί­ρε­τη εγκα­τάσταση βιο­μη­χα­νιών, το ξεπού­λη­μα των πρώ­των υ­λών της χώρας. Στα πλαί­σια της θέσπι­σης αντιμονο­πωλιακής νομο­θε­σί­ας ελέγ­χου της δρά­σης των μονο­πωλίων πρέ­πει να ψηφι­στεί ειδι­κά για το περι­βάλ­λον μια νομο­θε­σία, που θα επι­βάλ­λει ένα καθε­στώς ελέγ­χου από τους εργα­ζό­με­νους και την ΤΑ για τις συν­θήκες δου­λειάς και την ποιό­τη­τα των απο­βλή­των των μονο­πω­λια­κών επι­χει­ρή­σε­ων, θα υπο­χρε­ώ­νει σε υπο­βολή και έγκρι­ση περι­βαλ­λο­ντι­κής άδειας εγκατάστα­σης, θα επι­βάλ­λει μέτρα αντιρ­ρύ­παν­σης, που θα επι­βαρύνουν οικο­νο­μι­κά τις ίδιες τις επι­χει­ρή­σεις. Δεν πρέ­πει να ξεχνά­με, ότι τα μονο­πώ­λια μπρο­στά στην ευαι­σθη­σία της κοι­νής γνώ­μης για το περι­βάλ­λον και λόγω κάποιων αρνη­τι­κών επι­πτώ­σε­ων της ρύπαν­σης και στην ίδια την παρα­γω­γή, δέχο­νται την επι­βο­λή μέτρων αντιρ­ρύ­παν­σης, αρκεί να επι­χο­ρη­γού­νται, ώστε να μην πλη­ρώ­νουν για τη ρύπαν­ση, που τα ίδια προ­κά­λε­σαν και ταυ­τό­χρο­να να απο­κο­μί­ζουν κέρ­δη τα μονο­πώ­λια, που παρά­γουν τεχνο­λο­γία αντιρ­ρύ­παν­σης. Για να μπει τέλος σ’ αυτές και άλλες επι­χο­ρη­γή­σεις των μονο­πω­λί­ων από τα χρή­μα­τα του ελλη­νι­κού λαού πρέ­πει να ανα­θε­ω­ρη­θεί ριζι­κά ο νόμος περί κινή­τρων στην κατεύ­θυν­ση της επι­χο­ρή­γη­σης των μικρο­με­σαί­ων, των δημο­τι­κών και συνεται­ριστικών επιχειρήσεων.

🔻 Σημα­ντι­κή πλευ­ρά της αντι­μο­νο­πω­λια­κής, οικονο­μικής πολι­τι­κής απο­τε­λούν οι εθνικοποιήσεις.

✔️  Η εθνι­κο­ποί­η­ση του ορυ­κτού πλού­του και συγκε­κριμένα των μονο­πω­λί­ων Μπο­δο­σά­κη, Σκα­λι­στή­ρη, Ηλιό­που­λου και της γαλ­λι­κής Πεσι­νέ θα βάλει τέρ­μα στη ληστρι­κή εκμε­τάλ­λευ­ση και την κατα­σπα­τά­λη­ση του και θα κάνει δυνα­τή την ορθο­λο­γι­κή αξιο­ποί­η­ση του.

✔️  Με την εθνι­κο­ποί­η­ση των 3 ιδιω­τι­κών διυλιστη­ρίων (ESSO, Πετρό­λα, Μοτο­ρόιλ) και των παραρ­τη­μά­των των πολυ­ε­θνι­κών που εμπο­ρεύ­ο­νται τα πε­τρελαιοειδή θα μπο­ρέ­σουν να στα­μα­τή­σει η νοθεία που γίνε­ται σ’ όλες τις φάσεις της δια­νο­μής των υγρών καυ­σί­μων, να βελ­τιω­θεί η ποιό­τη­τα των καυσί­μων (κι όχι μόνο με δεί­κτη την περιε­κτι­κό­τη­τα τους σε θείο), να εκσυγ­χρο­νι­στεί ο εξο­πλι­σμός των διυλιστη­ρίων (και του ήδη κρα­τι­κού στον Ασπρό­πυρ­γο), ώστε να μη ρυπαί­νουν το γύρω τους περι­βάλ­λον. Πέρα από αυτές τις συγκε­κρι­μέ­νες προ­τά­σεις η εθνι­κο­ποί­η­ση μπο­ρεί να επι­βάλ­λε­ται γενι­κά σαν ρύθ­μι­ση σε μεγά­λες βιώ­σι­μες επι­χει­ρή­σεις, σαν διέ­ξο­δος στους εκβια­σμούς της εργο­δο­σί­ας για απο­λύ­σεις εργα­ζο­μέ­νων και κλεί­σι­μο της επι­χεί­ρη­σης, όταν μπαί­νει ζήτη­μα ελέγ­χου για τη ρύπαν­ση του περιβάλλοντος.

✔️  Με τους παρα­πά­νω τρό­πους θα μπο­ρέσουν να απε­λευ­θε­ρω­θούν πόροι που μέχρι σήμε­ρα τους ιδιο­ποιού­νταν ανε­ξέ­λεγ­κτα τα μονο­πώ­λια και να επεν­δυ­θούν χρή­μα­τα στη διεύ­ρυν­ση του δημό­σιου το­μέα με έργα απο­κα­τά­στα­σης και προ­στα­σί­ας του πε­ριβάλλοντος, με την αξιο­ποί­η­ση του φυσι­κού πλού­του, την ανά­πτυ­ξη και προ­ώ­θη­ση καθα­ρών τεχνολο­γιών και κλει­στών κυκλω­μά­των παρα­γω­γής κ.ά.

Η οικο­νο­μι­κή αυτή πολι­τι­κή θα ολο­κλη­ρω­θεί με την προ­ώ­θη­ση της αυτο­τε­λούς ανά­πτυ­ξης της χώρας μας, την απο­δέ­σμευ­ση της από ξένα κέντρα λήψης απο­φά­σε­ων, και πρώ­τα και κύρια από την ΕΟΚ. Για να μπο­ρέ­σουν οι φυσι­κοί πόροι να αξιο­ποιού­νται σύμ­φω­να με το συμ­φέ­ρον της χώρας και όχι σύμφω­να με τις επι­τα­γές και τις κάθε φορά ανά­γκες του ιμπε­ρια­λι­σμού. Για να μπο­ρέ­σει να προ­ω­θη­θεί η αντι­μονοπωλιακή νομο­θε­σία ελέγ­χου προ­στα­σί­ας του πε­ριβάλλοντος, χωρίς βέτο και δεσμεύ­σεις από την ΕΟΚ, όπως έγι­νε με την ίδρυ­ση εθνι­κής φαρμακοβιο­μηχανίας. Για να στα­μα­τή­σει η εξα­γω­γή ρυπο­γό­νου βιο­μη­χα­νί­ας στη χώρα μας από τα ξένα μονοπώλια.

Η αυτο­τε­λής οικο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη θα στη­ρί­ζε­ται στην αξιο­ποί­η­ση των εσω­τε­ρι­κών πόρων και στη συ­νεργασία σε ισό­τι­μη βάση με όλες τις χώρες. Ιδιαίτε­ρα σημα­ντι­κή είναι η συνερ­γα­σία με τις γει­το­νι­κές βαλ­κα­νι­κές χώρες για την ανταλ­λα­γή πεί­ρας και την κατα­σκευή έργων, που αφο­ρούν περισ­σό­τε­ρες από μια χώρες, όπως είναι π.χ. η κοι­νή αξιο­ποί­η­ση του Νέστου και των μεταλ­λευ­μά­των της Ροδό­πης κ.α. Η χώρα μας πρέ­πει να πάρει μέρος στο κίνη­μα των βωξι­το­πα­ρα­γω­γών και των πετρε­λαιο­πα­ρα­γω­γών χω­ρών ενά­ντια στους εκβια­σμούς των ιμπεριαλιστών.

Η αντι­με­τώ­πι­ση των σύν­θε­των προ­βλη­μά­των, που αντι­με­τω­πί­ζει η ελλη­νι­κή οικο­νο­μία, η έξο­δος από την κρί­ση επι­βάλ­λουν την παρα­γω­γι­κή ανασυγκρότη­ση της οικο­νο­μί­ας προς όφε­λος του λαού. Μέσα απ’ αυτήν θα μπο­ρέ­σουν να αντι­με­τω­πι­στούν προβλήμα­τα, όπως η ανι­σό­με­τρη ανά­πτυ­ξη της χώρας, οι κατα­στροφές του φυσι­κού περι­βάλ­λο­ντος, η ενερ­γεια­κή κρίση.

✔️  Βασι­κό κρι­τή­ριο της παρα­γω­γι­κής ανασυγκρότη­σης είναι η περι­φε­ρεια­κή ανα­διάρ­θρω­ση της χώρας, που θα αξιο­ποιεί τους φυσι­κούς πόρους σε κάθε περιο­χή της χώρας και θα αντι­με­τω­πί­ζει τα τοπι­κά οξυ­μέ­να προ­βλή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος. Απαι­τεί­ται γι αυτό να υπάρ­ξει προ­σα­να­το­λι­σμός για την κατάρ­τι­ση κι εφαρ­μο­γή, με την ουσια­στι­κή συμ­με­το­χή του λαού, ενός συνο­λι­κού χωρο­τα­ξι­κού σχε­δί­ου, που θα περι­λαμβάνει την χωρο­θέ­τη­ση των δια­φό­ρων δραστηριο­τήτων (κατοι­κία, βιο­μη­χα­νία, του­ρι­σμός, γεωρ­γία), έ­να ειδι­κό πρό­γραμ­μα μετα­φο­ράς και επα­νε­γκα­τά­στα­σης ενός αριθ­μού βιο­μη­χα­νιών και δημιουρ­γία βιο­μη­χα­νι­κών ζωνών. Το χωρο­τα­ξι­κό σχέ­διο πρέ­πει να προ­βλέ­πει την εγκα­τά­στα­ση των βιο­μη­χα­νιών εκεί όπου οι μετε­ω­ρο­λο­γι­κές και γεω­γρα­φι­κές συν­θή­κες το επι­τρέ­πουν για να υπάρ­χει δυνα­τό­τη­τα της φυσι­κής απο­μά­κρυν­σης των υγρών και αερί­ων αποβλή­των, κι εκεί όπου υπάρ­χουν πρώ­τες ύλες. Στα πλαί­σια αυτά περιο­χές με μεγά­λη συγκέ­ντρω­ση βιο­μη­χα­νιών, και έντο­να προ­βλή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος, όπως π.χ. η Ελευ­σί­να, πρέ­πει να χαρα­κτη­ρι­στούν σαν κορεσμέ­νες, να απα­γο­ρεύ­ε­ται η παρα­πέ­ρα εγκα­τά­στα­ση ρυ­πογόνων δρα­στη­ριο­τή­των σ’ αυτές και να προ­ω­θη­θεί ένα πρό­γραμ­μα ανά­πλα­σης της περιο­χής. Για την ανά­πλα­ση των πόλε­ων πρέ­πει να κατα­σκευα­στούν έργα υπο­δο­μής, όπως οδι­κά δίκτυα, απο­χέ­τευ­ση, χώροι πρά­σι­νου, πλα­τεί­ες, μέσα μαζι­κής μετα­φο­ράς. Για τους χώρους πρά­σι­νου πρέ­πει να ακο­λου­θη­θεί τολ­μη­ρή πολι­τι­κή δέσμευ­σης κάθε ελεύ­θε­ρου χώρου και κάθε χρή­σης, που έχει εγκα­τα­λει­φθεί (στρα­τώ­νες, παλιά σφαγεία).

✔️  Για την παρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση της αγρο­τι­κής οικο­νο­μί­ας και την ανά­πτυξη των αγρο­τι­κών περιο­χών απαιτεί­ται η προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νη ανα­διάρ­θρω­ση της με κρι­τή­ριο τις δυνα­τό­τη­τες της πε­ριοχής, τις ανά­γκες της χώρας και τις διε­θνείς οικονο­μικές εξε­λί­ξεις. Ο αλιευ­τι­κός και δασι­κός πλού­τος και το υδά­τι­νο δυνα­μι­κό της χώρας πρέ­πει να μπουν κάτω από προ­στα­σία με ειδι­κή νομο­θε­σία και να υπάρ­ξει πρό­γραμ­μα αξιο­ποί­η­σης τους. Ειδι­κά για τα γλυ­κά νερά πρέ­πει να προ­γραμ­μα­τι­στεί η άντλη­ση τους και η χρη­σι­μο­ποί­η­ση τους σε αρδευ­τι­κά και υδροη­λε­κτρι­κά έργα. Περιο­χές μεγά­λου φυσι­κού κάλ­λους και ευαί­σθη­τες οικο­λο­γι­κά (π.χ. υγροβιότο­ποι) πρέ­πει να χαρα­κτη­ρι­στούν σαν περιο­χές ψηλής προ­στα­σί­ας. Όταν προ­γραμ­μα­τί­ζο­νται έργα μεγά­λης έκτα­σης (φράγ­μα­τα, αλλα­γή ροής ποτα­μών κλπ) πρέ­πει να μελε­τιού­νται οι επι­πτώ­σεις από αυτά και να γίνε­ται συνο­λι­κή ρύθ­μι­ση για όλη την περιο­χή με συντο­νι­σμό των δια­φό­ρων προγραμμάτων.

✔️  Ειδι­κός έλεγ­χος πρέ­πει να γίνε­ται για τα λιπάσμα­τα, τα φυτο­φάρ­μα­κα και τις ζωο­τρο­φές και η χρή­ση τους να γίνε­ται με την συμ­βου­λή ειδι­κευ­μέ­νου προ­σωπικού και κατό­πιν προ­γραμ­μα­τι­σμού, ώστε να προ­στατευθούν το έδα­φος, τα νερά και η τρο­φή των ανθρώ­πων. Στην κατεύ­θυν­ση αυτή θα συμ­βά­λει η συστη­μα­τι­κή και ολό­πλευ­ρη οικο­νο­μι­κή και επι­στη­μο­νι­κο­τε­χνι­κή ενί­σχυ­ση της αγρο­τι­κής οικο­νο­μί­ας και ειδι­κό­τε­ρα των συνε­ται­ρι­στι­κών μορ­φών της.

✔️  Στον τομέα της ενέρ­γειας απαι­τεί­ται η αξιο­ποί­η­ση των ντό­πιων πηγών ενέρ­γειας (λιγνί­της, τύρ­φη, πε­τρέλαιο), η ανά­πτυ­ξη ανα­νε­ώ­σι­μων μορ­φών ενέρ­γειας (ηλια­κή, αιο­λι­κή, γεω­θερ­μι­κή, υδροη­λε­κτρι­κή) και η εισα­γω­γή φυσι­κού αερί­ου με την προ­ο­πτι­κή μεί­ω­σης των εισα­γω­γών και της χρή­σης πετρε­λαί­ου. Αυτό θα συμ­βά­λει σημα­ντι­κά τόσο στη μεί­ω­ση της ατμο­σφαι­ρι­κής ρύπαν­σης από τις καύ­σεις με ντή­ζελ, βεν­ζί­να ή μαζούτ (βιο­μη­χα­νία, IX, κεντρι­κή θέρμαν­ση) και από την απο­θή­κευ­ση των πετρε­λαιοει­δών (δεξα­με­νές) όσο και στη μεί­ω­ση της θαλάσ­σιας ρύ­πανσης από τη μετα­φο­ρά των πετρε­λαιοει­δών (τάν­κερ).

✔️  Σημα­ντι­κό ρόλο στην παρα­γω­γι­κή α­νασυγκρότηση της οικο­νο­μί­ας θα παί­ζει η ανά­πτυ­ξη και στή­ρι­ξη της εγχώ­ριας έρευ­νας και τεχνο­λο­γί­ας. Ειδι­κά για το περι­βάλ­λον, πρέ­πει να ανα­πτυ­χθεί έρευ­να γύρω από το υπέ­δα­φος της χώρας, για την ανάπτυ­ξη καθα­ρών τεχνο­λο­γιών, για τα οικο­συ­στή­μα­τα, για τις αγρο­τι­κές καλλιέργειες.

✔️  Η συν­δυα­σμέ­νη προ­ώ­θη­ση όλων των παρα­πά­νω στό­χων θα δημιουρ­γή­σει εκεί­νες τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις για μια οικο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη προς όφε­λος του λαού, που δε θα θυσιά­ζει στο βωμό του κέρ­δους ανθρώπι­νους και φυσι­κούς πόρους. Η παράλ­λη­λη εφαρ­μο­γή μιας εξω­τε­ρι­κής πολι­τι­κής εθνι­κής ανε­ξαρ­τη­σί­ας και φιλει­ρη­νι­κής, που θα έχει σαν στό­χο την απο­χώ­ρη­ση της Ελλά­δας από το ψυχρο­πο­λε­μι­κό ΝΑΤΟ και την απο­μά­κρυν­ση των πυρη­νι­κών όπλων και των αμερι­κάνικων βάσε­ων από τη χώρα μας, θα εξα­σφα­λί­ζει την πρω­ταρ­χι­κή προ­ϋ­πό­θε­ση για την προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος και του ανθρώ­που, την ειρήνη.

🔴🔴 Οι ουσια­στι­κές αλλα­γές, που προ­τεί­νο­νται στο πρό­γραμ­μα της πραγ­μα­τι­κής αλλα­γής, περι­κλεί­ουν συγκρού­σεις με τα μονο­πώ­λια και τον ιμπε­ρια­λι­σμό και συνε­πώς θα μπο­ρέ­σουν να πραγ­μα­το­ποιού­νται, αλλά και να διευ­ρύ­νο­νται ανά­λο­γα πάντα με το συ­σχετισμό των δυνά­με­ων. Το μαζι­κό λαϊ­κό κίνη­μα έχει θέση κλει­δί όχι απλά στη στή­ρι­ξη, αλλά πρώ­τα απ’ όλα στην κατά­κτη­ση και παρα­πέ­ρα επε­ξερ­γα­σία της πραγ­μα­τι­κής αλλα­γής. Το λαϊ­κό κίνη­μα πρέ­πει να μπει στο προ­σκή­νιο των πολι­τι­κών απο­φά­σε­ων. Γι αυτό απαι­τεί­ται ο εκδη­μο­κρα­τι­σμός της δημό­σιας ζωής, που θα εξα­σφα­λί­ζει γνή­σια λαϊ­κή συμ­με­το­χή στη λήψη των απο­φά­σε­ων θα στη­ρί­ζει τον δημοκρατι­κό προ­γραμ­μα­τι­σμό που θα γίνε­ται με την ουσια­στι­κή συμ­με­το­χή της Βου­λής, της ΤΑ και άλλων οργά­νων λαϊ­κού ελέγ­χου. Ιδιαί­τε­ρα σημα­ντι­κή είναι η κλιμά­κωση ενός προ­γράμ­μα­τος ουσια­στι­κής δημο­κρα­τι­κής απο­κέ­ντρω­σης που θα περιλαμβάνει:

✔️  Απο­φα­σι­στι­κή ενί­σχυ­ση του ρόλου και εξα­σφά­λι­ση του οικο­νο­μι­κών πόρων της Α’ αυτο­διοί­κη­σης (Δήμοι, κοινότη­τες) ώστε να γίνε­ται δυνα­τός ένας ισχυ­ρός τοπι­κός έλεγ­χος στα ζητή­μα­τα ρύ­πανσης του περι­βάλ­λο­ντος και κύρια στις μεγά­λες βιο­μη­χα­νί­ες και να υπάρ­χει δυνα­τό­τη­τα άμε­σης επέμβασης.

✔️  Την ανά­δει­ξη της αυτο­διοί­κη­σης β’ βαθ­μού σαν ουσια­στι­κής εκλεγ­μέ­νης εξου­σί­ας στο επί­πε­δο του νομού, ώστε να λύνο­νται συνο­λι­κό­τε­ρα προ­βλή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος, που αφο­ρούν περισ­σό­τε­ρους από έ­ναν δήμο.

✔️  Προ­ώ­θη­ση της αυτο­διοί­κη­σης γ’ βαθ­μού, που θα συντο­νί­ζει τα επι­μέ­ρους προ­γράμ­μα­τα, θα προ­ω­θεί ευρύ­τε­ρες ρυθ­μί­σεις, θα συντε­λεί στην ανά­πτυ­ξη ό­λης της περιο­χής ισό­με­τρα και σε σχέ­ση με την υπό­λοι­πη χώρα.

🔴🔴 Η ιδιαί­τε­ρη οξύ­τη­τα που παρου­σιά­ζουν τα προ­βλήματα του περι­βάλ­λο­ντος έχει αρχί­σει να ευαισθη­τοποιεί πλα­τιές μάζες. Η ευαι­σθη­το­ποί­η­ση αυτή στρέ­φεται αντι­κει­με­νι­κά ενά­ντια στον καπι­τα­λι­σμό, που προ­κά­λε­σε αυτά τα προ­βλή­μα­τα και δεν μπο­ρεί να δώσει ικα­νο­ποι­η­τι­κή λύση σ’ αυτά. Μέσα από την κινη­το­ποί­η­ση για την προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος μπο­ρούν να τρα­βη­χτούν στον αγώ­να κοι­νω­νι­κά στρώ­ματα, που μέχρι τώρα μέναν έξω από το μαζι­κό κίνη­μα. Στις θέσεις για το 11ο Συνέ­δριο τονί­ζο­νται ότι: «Το ΚΚΕ πρέ­πει να επι­διώ­ξει τη δρα­στή­ρια συμ­μετοχή της εργα­τι­κής τάξης και όλων των εργαζομέ­νων στην πάλη για τη βελ­τί­ω­ση της ποιό­τη­τας της ζωής, να δώσει σ’ αυτή σωστό αντι­μο­νο­πω­λια­κό προ­σανατολισμό, να τη συν­δέ­σει οργα­νι­κά με το γενικό­τερο μαζι­κό λαϊ­κό κίνημα.

Το συν­δι­κα­λι­στι­κό κίνη­μα των εργα­το­ϋ­παλ­λή­λων, οι αγρο­τι­κοί σύλ­λο­γοι, το κίνη­μα της νεο­λαί­ας, όλο το μαζι­κό κίνη­μα και ιδιαί­τε­ρα η ΤΑ πρέ­πει να κά­νουν υπό­θε­ση τους την προ­ώ­θη­ση των αιτη­μά­των για την βελ­τί­ω­ση της κοι­νω­νι­κής ζωής» (βλ «Θέσεις για. το 11ο Συνέδριο»).

Η ΤΑ και οι μαζι­κοί φορείς της γει­το­νιάς — επι­τρο­πές ειρή­νης, γυναι­κεί­οι σύλ­λο­γοι, πολι­τι­στι­κοί σύλ­λο­γοι, στέ­κια νεο­λαί­ας — μπο­ρούν να αναπτύ­ξουν και έχουν ανα­πτύ­ξει — πολύ­πλευ­ρους αγώ­νες για μια σει­ρά καθη­με­ρι­νά και άμε­σα προ­βλή­μα­τα περι­βάλλοντος, όπως είναι η δέσμευ­ση ενός ελεύ­θε­ρου χώρου, η δημιουρ­γία ενός παι­δι­κού σταθ­μού, το διώ­ξι­μο ενός εργο­στα­σί­ου, η βελ­τί­ω­ση της συγκοινω­νίας. Η ΤΑ πρέ­πει παράλ­λη­λα να παλέ­ψει για τη δημο­κρα­τι­κή απο­κέ­ντρω­ση, για τη θέσπι­ση αυτοδιοί­κησης β’ και γ’ βαθ­μού, για την ψήφι­ση νόμου ‑πλαι­σί­ου για το περι­βάλ­λον, που θα κατο­χυ­ρώ­νει τη συμ­με­το­χή της στον έλεγ­χο, για την υλι­κο­τε­χνι­κή της ενί­σχυ­ση, ώστε να μπο­ρεί να διεκ­πε­ραιώ­νει τον έλεγ­χο και να αντα­πο­κρί­νε­ται στα καθή­κο­ντα της.

Οι επι­στη­μο­νι­κοί σύλ­λο­γοι μπο­ρούν να συμβάλ­λουν απο­φα­σι­στι­κά στη μελέ­τη των προ­βλη­μά­των του περι­βάλ­λο­ντος, στην απο­κά­λυ­ψη των αιτιών και των ενό­χων για τις κατα­στρο­φές, στη δια­μόρ­φω­ση τεκ­μη­ριω­μέ­νων προ­τά­σε­ων — λύσε­ων, που θα αντι­κρούουν τις τεχνο­κρα­τι­κές και αντι­λαϊ­κές από­ψεις. Οι σύλ­λο­γοι των εκπαι­δευ­τι­κών, το φοι­τη­τι­κό κίνη­μα κι οι άλλοι πανε­πι­στη­μια­κοί φορείς πρέ­πει να παλέ­ψουν για την εισα­γω­γή ειδι­κών και κατάλ­λη­λων μα­θημάτων σχε­τι­κών με το περι­βάλ­λον σ’ όλες τις βα­θμίδες της εκπαί­δευ­σης και για την ανά­πτυ­ξη της έρευ­νας στον τομέα αυτό.

Οι σύλ­λο­γοι των εργα­ζο­μέ­νων στην ΔΕΗ, στα υπουρ­γεία (π.χ. Γεωρ­γί­ας, ΥΧΟΠ), στις τεχνι­κές εται­ρίες και σ’ άλλους οργα­νι­σμούς που έχουν άμε­ση σχέ­ση με δημό­σια έργα και με το περι­βάλ­λον μπο­ρούν να παί­ξουν απο­φα­σι­στι­κό ρόλο στην κρι­τι­κή δια­φό­ρων μέτρων και νομο­σχε­δί­ων, στην πάλη ενάν­τια σ’ αυτά και στη δια­μόρ­φω­ση εναλ­λα­κτι­κών προτάσεων.

🔴🔴 Καθο­ρι­στι­κό ρόλο για το ανέ­βα­σμα των αγώ­νων για ένα καλύ­τε­ρο περιβάλ­λον και για τον αντι­μο­νο­πω­λια­κό, αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό τους παί­ζει η ανά­πτυ­ξη του εργα­τι­κού κινή­μα­τος και σ’ αυτήν την κατεύ­θυν­ση. Η εργα­τι­κή τάξη με τη θέση που κατέ­χει στο παρα­γω­γι­κό σύστη­μα, βρίσκε­ται άμε­σα στην πηγή της ρύπαν­σης, δέχε­ται πρώ­τη και σε πολύ μεγά­λο βαθ­μό τις επι­πτώ­σεις της και έχει αντι­κει­με­νι­κά τερά­στιες, δυνα­τό­τη­τες, ανα­πτύσ­σο­ντας τις αγω­νι­στι­κές της κινη­το­ποι­ή­σεις, να επι­βάλ­λει ερ­γατικό έλεγ­χο και τη λήψη μέτρων στη λει­τουρ­γία μιας επι­χεί­ρη­σης, για τον περιο­ρι­σμό της ρύπανσης.

🔴🔴 Ταυ­τό­χρο­να η εργα­τι­κή τάξη μπο­ρεί να μπο­λιά­σει το κίνη­μα του περι­βάλ­λο­ντος με πραγ­μα­τι­κά επανα­στατικές ιδέ­ες, όντας η μόνη τάξη που μπο­ρεί να αλλά­ξει τις κοι­νω­νι­κές παρα­γω­γι­κές σχέ­σεις, καταρ­γώντας όλο τον ως τα τώρα τρό­πο ιδιο­ποί­η­σης [Κ. Μαρξ — Φ. Ένγκελς «Μανι­φέ­στο του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­ματος», ΣΕ, Αθή­να 1976, σελ. 34].

Η καθυ­στέ­ρη­ση στην ανά­πτυ­ξη διεκ­δι­κή­σε­ων για τα ζητή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος μέσα στο εργα­τι­κό κίνη­μα οφεί­λε­ται, εκτός από καθα­ρά υπο­κει­με­νι­κούς λόγους και στην παρε­μπό­δι­ση της συν­δι­κα­λι­στι­κής ελευθε­ρίας στους χώρους δου­λειάς, την τρο­μο­κρα­τία, το φό­βο της από­λυ­σης και της ανερ­γί­ας μπρο­στά στους εκβια­σμούς της εργο­δο­σί­ας, ότι θα κλεί­σει το εργο­στάσιο, άμα επι­βλη­θούν μέτρα αντιρ­ρύ­παν­σης. Σήμε­ρα εντεί­νε­ται ιδιαί­τε­ρα η προ­σπά­θεια αποπροσανατο­λισμού του εργα­τι­κού κινή­μα­τος με ψευ­το­δι­λήμ­μα­τα, όπως «αντιρ­ρύ­παν­ση ή ανερ­γία», «υγιει­νές συν­θή­κες δου­λειάς ή κόψι­μο του ανθυ­γιει­νού και συνε­πώς μείω­ση του μισθού».

🔴🔴 Το εργα­τι­κό κίνη­μα πρέ­πει να συν­δυά­σει την πά­λη του για καλύ­τε­ρα μερο­κά­μα­τα με την πάλη ενάν­τια στην ανερ­γία, με την πάλη για βελ­τί­ω­ση των συν­θη­κών ζωής της εργα­τι­κής τάξης μέσα κι έξω από τον τόπο δουλειάς.

Στην κατεύ­θυν­ση αυτή πρέ­πει να παλέψει:

  • για υγιει­νές συν­θή­κες δου­λειάς με παράλ­λη­λη αύξη­ση του μισθού, που να καλύ­πτει το τυχόν κόψι­μο του ανθυγιεινού
  • για ψήφι­ση ουσια­στι­κής νομο­θε­σί­ας που να προ­στα­τεύ­ει τους εργα­ζό­με­νους στους χώρους δου­λειάς και να τιμω­ρεί αυστη­ρά τους παραβάτες
  • για το άνοιγ­μα του εργο­στά­σιου στον έλεγ­χο της ΤΑ και των άλλων μαζι­κών φορέων
  • για τη δημιουρ­γία επι­τρο­πών εργο­στα­σια­κού ελέγ­χου με τη συμ­με­το­χή εκλεγ­μέ­νων και ανα­κλη­τών αντι­προ­σώ­πων των εργα­ζο­μέ­νων και της ΤΑ, που θα ελέγ­χουν τις συν­θή­κες δου­λειάς και λει­τουρ­γί­ας του εργοστασίου.

🔴🔴 Η ιδε­ο­λο­γι­κή — πολι­τι­κή δου­λειά του κόμ­μα­τος και ειδι­κό­τε­ρα των εργο­στα­σια­κών ΚΟΒ θα είναι καθορι­στική για το αν το εργα­τι­κό κίνη­μα θα βάλει τέτοια ζητή­μα­τα απο­κρού­ο­ντας τα ψευ­το­δι­λήμ­μα­τα. Για να γίνει αυτό θα πρέ­πει να προ­βάλ­λο­νται συγκε­κρι­μέ­να και ανα­λυ­τι­κά οι διέ­ξο­δοι που προ­τεί­νο­νται από το κόμ­μα στα θέμα­τα του περι­βάλ­λο­ντος μέσα από το πρό­γραμ­μα της πραγ­μα­τι­κής αλλα­γής, θα πρέ­πει οι ΚΟΒ να επε­ξερ­γα­στούν προ­τά­σεις για εθνικοποιή­σεις βιώ­σι­μων ρυπο­γό­νων βιο­μη­χα­νιών και να προσ­τεθούν λύσεις για τα προ­βλή­μα­τα των εργα­ζο­μέ­νων που δημιουρ­γού­νται με τυχόν μετε­γκα­τά­στα­ση της επιχείρησης.

Έτσι με την απο­φα­σι­στι­κή συμ­βο­λή των κομμουνι­στών το εργα­τι­κό κίνη­μα θα μπο­ρέ­σει να υιο­θε­τή­σει ευρύ­τε­ρα αιτή­μα­τα για την προ­στα­σία και αποκατά­σταση του περι­βάλ­λο­ντος, που θα συνα­ντιού­νται με τα αιτή­μα­τα της ΤΑ, των επι­στη­μο­νι­κών φορέ­ων, των μαζι­κών φορέ­ων της γει­το­νιάς σ’ ένα κοι­νό κίνη­μα, για το περι­βάλ­λον. Το κίνη­μα για την προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος επι­λέ­γο­ντας τις πιο απο­τε­λε­σμα­τι­κές οργα­νω­τι­κές μορ­φές και έχο­ντας αιτή­μα­τα με αντιμο­νοπωλιακή κατεύ­θυν­ση, μπο­ρεί να συσπει­ρώ­σει πλα­τιές μάζες και να τις οδη­γή­σει και μέσα από αυτό το δρό­μο στην πάλη για την πραγ­μα­τι­κή αλλα­γή και το σοσιαλισμό.

pdf

 

ΚΟΜΕΠ Δεκ 1984 — Τα οξυ­μέ­να προ­βλή­μα­τα περι­βάλ­λο­ντος & η πάλη του ΚΚΕ για την πραγ­μα­τι­κή αλλαγή


Επι­μέ­λεια  Ομά­δα ¡H.lV.S!

Επι­κοι­νω­νία — [ FaceBook |>1<|-|>2<| ] — Blog

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο