Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τζουζέπε Ματσίνι, ο αστός ρομαντικός καρμπονάρος της Ιταλίας

O Giuseppe Mazzini, γεν­νή­θη­κε σαν σήμε­ρα, το 1805, στη Γένο­βα και πέθα­νε στην Πίζα το 1872.
Από πατέ­ρα για­τρό, σπού­δα­σε νομι­κή και συμ­με­τεί­χε από νεα­ρή ηλι­κία στην πολιτική.
Το 1830 συνε­λή­φθη με την κατη­γο­ρία της συνω­μο­τι­κής δρά­σης και μετά την απο­φυ­λά­κι­σή του (1831) αυτο­ε­ξο­ρί­στη­κε και απευ­θύν­θη­κε στο βασι­λιά Κάρο­λο Αλβέρ­το, του Piemonte (Πεδε­μό­ντιο), καλώ­ντας τον «να ανα­λά­βει την ηγε­σία των φιλε­λευ­θέ­ρων κινημάτων».

Giuseppe Mazzini

Giuseppe Mazzini

Ήταν η περί­ο­δος της ορι­στι­κή στρο­φής και «ενη­λι­κί­ω­σης», αφού άρχι­σε να αμφι­σβη­τεί την απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα της δρά­σης του κινή­μα­τος των Καρ­μπο­νά­ρων (έγι­νε μέλος στα 22 του χρό­νια) και υπο­στή­ρι­ξε «δια βίου» ότι σκέ­ψη και δρά­ση έπρε­πε να υπη­ρε­τούν η μία την άλλη μέσα σε ένα πλαί­σιο «συμ­με­το­χής ολό­κλη­ρου του εθνι­κού συνόλου.

Filippo Buonarroti

Filippo Buonarroti

Το 1831 ίδρυ­σε, εξό­ρι­στος στη Μασ­σα­λία το κίνη­μα Νέα Ιτα­λία (Giovine Italia), με σκο­πό την απε­λευ­θέ­ρω­ση της χώρας του από την Αυστρια­κή κυριαρ­χία και την ένω­ση της Ιτα­λί­ας, όπου προ­σχώ­ρη­σαν δια­κε­κρι­μέ­νες προ­σω­πι­κό­τη­τες, αλλά ήρθε αμέ­σως σε σύγκρου­ση με τις γνή­σια (κοι­νω­νι­κά-ταξι­κά) ανα­τρε­πτι­κές και πρώ­τα-πρώ­τα με αυτή του Filippo Buonarroti (Φιλί­πο Μπουο­να­ρό­τι) οι οποί­ες ‑προ­βάλ­λο­ντας ένα πλαί­σιο με ευρεί­ες μεταρ­ρυθ­μί­σεις, επη­ρέ­α­ζαν πλα­τιές μάζες.

«Si strappino i confini delle proprietà, si riconducano tutti i beni in un unico patrimonio comune, e la patria — unica signora, madre dolcissima per tutti — somministri in misura eguale ai diletti e liberi suoi figli il vitto, l’educazione e il lavoro»
«Τέρ­μα στην ιδιο­κτη­σία, όλα τα αγα­θά ανα­δια­νέ­μο­νται ‑σε μια κοι­νή περιου­σία και η πατρί­δα ‑η μόνη κυρία, η πιο γλυ­κιά μητέ­ρα για όλους — δίνει τρο­φή, εκπαί­δευ­ση και εργα­σία εξί­σου στα παι­διά της»
(Filippo Buonarroti, Cospirazione per l’uguaglianza — Συνω­μο­σία για Ισό­τη­τα, 1828)
Ο Buonarroti είχε ξεκά­θα­ρο ότι η εξά­πλω­ση αρχών όπως η ελευ­θε­ρία, η ισό­τη­τα, η αδελ­φό­τη­τα, η αγά­πη για την πατρί­δα δεν θα μπο­ρού­σε να επι­λυ­θεί χωρίς μια γενι­κή ανα­τρο­πή των θεσμών και του νομι­κού πλαι­σί­ου, στα πλαί­σια μιας «μεγά­λης ανθρώ­πι­νης ανα­γέν­νη­σης» μέσα από την ασί­γα­στη ταξι­κή πάλη, μέσα από τον πόλε­μο πλού­σιων και φτω­χών «με την κατάρ­γη­ση της ιδιω­τι­κής ιδιο­κτη­σί­ας» ‑όπως είπε ο Mazzini «εν ολί­γοις είναι κομ­μου­νι­στής»

Garibaldi

Giuseppe Garibaldi (Τζου­ζέ­πε Γκαριμπάλντι)

Μακριά λοι­πόν από συμπλη­γά­δες ο Ματσί­νι συνερ­γά­στη­κε με «δημο­κρα­τι­κές» εφη­με­ρί­δες, ενώ δημο­σί­ευ­σε και το έργο του με τίτλο «Δοκί­μιο» σχε­τι­κά με τάσεις της ευρω­παϊ­κής λογο­τε­χνί­ας του 19ου αιώ­να, με το οποίο «ωθού­σε τον ρομα­ντι­σμό σε δημο­κρα­τι­κή και λαϊ­κή κατεύ­θυν­ση» και έτσι έχα­σε κάθε επιρ­ροή στις μάζες των εργα­τών και των αγρο­τών, γεγο­νός που προ­κά­λε­σε νέα –προς το χει­ρό­τε­ρο, στρο­φή στη σκέ­ψη του και έθε­σε νέες βάσεις στο κίνη­μά του.
Υπο­στή­ρι­ξε ότι οι Ιτα­λοί έπρε­πε να δρά­σουν με πίστη στον θεό και στην ανθρω­πό­τη­τα, για την ένω­ση της χώρας με πρω­τεύ­ου­σα τη Ρώμη και την εγκα­θί­δρυ­ση της Δημοκρατίας.

Cartolina postale tedesca inneggiante alla Triplice alleanza con il motto tedesco Einigkeit macht stark Lunione fa la forza e quello latino Viribus unitis Forze unite.

Γερ­μα­νι­κή κάρ­τα για την 3πλή συμ­μα­χία |> «Einigkeit macht stark» (η ισχύς εν τη ενώ­σει) και το λατι­νι­κό Viribus unitis (ενω­μέ­νες δυνάμεις)

Κατόρ­θω­σε να οργα­νώ­σει μεγά­λο πλή­θος οπα­δών του κινή­μα­τός του και το 1833 επι­χεί­ρη­σε να προ­κα­λέ­σει εξέ­γερ­ση στο βασί­λειο του Πεδε­μο­ντί­ου και στη συνέ­χεια στη Σαβο­ΐα, τις οποί­ες κατά­πνι­ξε η αστυ­νο­μία και ανά­με­σα στους φυγά­δες που ανα­γκά­στη­καν να εκπα­τρι­στούν συγκα­τα­λε­γό­ταν και ο Γκα­ρι­μπάλ­ντι.
Οι συλ­λή­ψεις επε­κτά­θη­καν και στα άλλα ιτα­λι­κά κρά­τη, γεγο­νός το οποίο ανά­γκα­σε πολ­λούς να εγκα­τα­λεί­ψουν τη Νέα Ιτα­λία και ό ίδιος κατέ­φυ­γε στην Ελβε­τία, όπου ίδρυ­σε το κίνη­μα Νέα Ευρώ­πη (1834), που απέ­βλε­πε στον συντο­νι­σμό των διά­φο­ρων ευρω­παϊ­κών κινη­μά­των για ανεξαρτησία.

La Battaglia di Solferino

Η μάχη του Solferino

Το 1836 διώ­χτη­κε από την Ελβε­τία και κατέ­φυ­γε στην Αγγλία, το 1849 πήγε στη Ρώμη όπου είχε ανα­κη­ρυ­χθεί η Δημο­κρα­τία και απο­τέ­λε­σε μέλος της τριαν­δρί­ας μαζί με τον Σάφι και τον Αρμε­λί­νι, η οποία οργά­νω­σε την αντί­στα­ση κατά των Γάλ­λων και μετά την πτώ­ση της πόλης, αυτο­ε­ξο­ρί­στη­κε πάλι (δια­δο­χι­κά στη Μασ­σα­λία, στη Γενεύη, στο Παρί­σι και στο Λον­δί­νο, όπου ίδρυ­σε το Ευρω­παϊ­κό δημο­κρα­τι­κό κομι­τά­το καθώς και ένα εθνι­κό ιτα­λι­κό κομι­τά­το, χωρίς να παραι­τη­θεί από τις «επα­να­στα­τι­κές» του προσπάθειες)

linsurrezione di Parma del 9 giugno 1859

Η εξέ­γερ­ση στην Πάρ­μα — Ιού­νης 1859

Napoli 12 settembre 1822. Giuseppe Silvati e Michele Morelli vengono impiccati in seguito alla repressione dei moti carbonari napoletani

Napoli, 12 Σεπτέμ­βη 1822. Οι Giuseppe Silvati e Michele Morelli οδη­γού­νται στην κρε­μά­λα από τους καρ­μπο­νά­ρους της πόλης

Το 1860 ίδρυ­σε στη Νάπο­λη την εφη­με­ρί­δα Il popolo d’ Italia, «αντι­λή­φθη­κε» ότι το κίνη­μα του Ριζορ­τζι­μέ­ντο είχε πάρει φιλο­βα­σι­λι­κή κατεύ­θυν­ση και πήγε στο Λονδίνο.
Εκεί ίδρυ­σε (1866) τη Δημο­κρα­τι­κή Συμ­μα­χία και, πιστεύ­ο­ντας ακό­μα ότι μπο­ρού­σε να οδη­γή­σει τον λαό στην «επα­νά­στα­ση» και επι­χεί­ρη­σε το 1870 να κινη­θεί από τη Σικε­λία προς τη Ρώμη. Συνε­λή­φθη όμως και κλεί­στη­κε στο φρού­ριο της Γκα­έ­τα, απ’ όπου απο­φυ­λα­κί­στη­κε έπει­τα από μικρό χρο­νι­κό διά­στη­μα με αμνηστία.

Stampa allegorica post unitaria lItalia turrita indica a Cialdini con la sciabola sguainata i suoi nemici abbarbicati attorno a Napoleone III trasformato in albero

Αλλη­γο­ρι­κή φιγού­ρα μετά την ενο­ποί­η­ση |> το δέντρο είναι ο Ναπο­λέ­ων III

Έφυ­γε για το Λον­δί­νο, όπου έμει­νε για λίγο και το 1872 επέ­στρε­ψε μεταμ­φιε­σμέ­νος στην Πίζα, όπου πέθανε.
Τα συγ­γράμ­μα­τά του και η τερά­στια αλλη­λο­γρα­φία του, που εκδό­θη­καν κατ’ επα­νά­λη­ψη, κατα­λαμ­βά­νουν εκα­τό περί­που τόμους.

info Ατέχνως

Italian unification

Η Ιτα­λι­κή ενο­ποί­η­ση «Η ανα­βί­ω­ση» (il Risorgimento) ήταν το αστι­κό πολι­τι­κο-κοι­νω­νι­κό κίνη­μα δημιουρ­γία του ενιαί­ου κρά­τους της Ιτα­λί­ας το 19ο αιώνα.
Σχη­μα­τι­κά ξεκί­νη­σε το 1815 με το Συνέ­δριο της Βιέν­νης (τέλος της κυριαρ­χί­ας) του Ναπο­λέ­ο­ντα και έκλει­σε το 1871 με τη Ρώμη πρω­τεύ­ου­σα και τον Γαλ­λο­πρω­σι­κό πόλεμο.Risorgimento

Stampa allegorica del tempo raffigurante la cacciata delle truppe napoletane dalla Sicilia allinizio della rivolta

Έξω οι Ναπο­λι­τά­νοι από τη Σικελία!

Κατά το μεγα­λύ­τε­ρο μέρος του 19ου αιώ­να, στην ιτα­λι­κή χερ­σό­νη­σο υπήρ­χαν πολ­λές διοι­κη­τι­κές ενό­τη­τες, που φυσι­κά δεν ήταν κρά­τη και από αυτά ένα το Piemonte-Sardegna (Πεδε­μο­ντί­ου-Σαρ­δη­νί­ας) είχε βασι­λιά και από εκεί ξεκί­νη­σε η ενο­ποί­η­ση (Βίκτωρ Εμμα­νου­ήλ ο 2ος με πρω­θυ­πουρ­γό τον μετριο­πα­θή φιλε­λεύ­θε­ρο αστό Καμί­λο Καβούρ).
Παράλ­λη­λα, ο Giuseppe Mazzini (Τζου­ζέ­πε Ματσί­νι) ίδρυ­σε το κίνη­μα Giovine Europa (Νέα Ιτα­λία) με στό­χο τη δημιουρ­γία ενός ενιαί­ου και δημο­κρα­τι­κού ιτα­λι­κού «κρά­τους».
Στα 1859 — 1860 το Πεδε­μό­ντιο απέ­σπα­σε από την Αυστρία περιο­χές της βόρειας Ιτα­λί­ας, ενώ ο πατριώ­της-επα­να­στά­της Giuseppe Garibaldi (Τζου­ζέ­πε Γκα­ρι­μπάλ­ντι), με από­βα­ση στη Σικε­λία στις (11- Μαΐ-1860), ξεκί­νη­σε την ένω­ση αυτών των περιο­χών με το Πεδεμόντιο.
Έτσι, το 1861 σχη­μα­τί­στη­κε το ενιαίο Βασί­λειο της Ιτα­λί­ας, που ως το 1870 είχε λάβει την εδα­φι­κή μορ­φή που έχει σήμε­ρα η Ιταλία.

  • 1829 |> Το Δου­κά­το Μάσ­σα — Καρ­ρά­ρα προ­σαρ­τά­ται από εκεί­νο της Μόντε­να και Ρέτζιο
  • 1847 |>Το Δου­κά­το της Λούκ­κα προ­σαρ­τά­ται από την Τοσκά­νη και τη Μόντε­να — αλλά­ζουν τα σύνο­ρα μετα­ξύ Μόντε­να, Πάρ­μας & Τοσκάνης
  • 11 Ιουλ-1859 |> Ανα­κω­χή της Βιλ­λα­φράν­κα μετά τον 2ο Πόλε­μο της Ανε­ξαρ­τη­σί­ας. Μετα­φο­ρά του μεγα­λύ­τε­ρου μέρους της Λομ­βαρ­δί­ας στο Βασί­λειο της Σαρ­δη­νί­ας με Γαλ­λι­κή δια­με­σο­λά­βη­ση (επι­κυ­ρώ­θη­κε από τη Συν­θή­κη της Ζυρί­χης στις 11 Νοε-1859)
  • 8 Δεκ-1859 |> Δημιουρ­γού­νται οι Ηνω­μέ­νες Επαρ­χί­ες της Κεντρι­κής Ιταλίας
  • 22 Μαρτ-1860 |> Η Κεντρι­κή Ιτα­λία ενώ­νε­ται με το Βασί­λειο της Σαρδηνίας
  • 24 Μαρτ-1860 |> Συν­θή­κη του Τορί­νο. Η Σαβο­ΐα και η Νίκαια προ­σαρ­τώ­νται στη Γαλλία
  • 18 Ιουλ-1860 |> Το Βασί­λειο της Σαρ­δη­νί­ας απο­σύ­ρει τα στρα­τεύ­μα­τά του από το Μονακό
  • 18 Αυγ-1860 |> Η Μπα­ζι­λι­κά­τα ανα­κη­ρύσ­σει την ένω­σή της με το Βασί­λειο της Σαρδηνίας
  • 21 Αυγ-1860 |> Η Απου­λία ανα­κη­ρύσ­σει την ένω­σή της με το Βασί­λειο της Σαρδηνίας
  • 2 Σεπ-1860 |> Το Ποντε­κόρ­βο ενώ­νε­ται με το Βασί­λειο της Σαρδηνίας
  • 3 Σεπ-1860 |> Το Μπε­νε­βέ­ντο ενώ­νε­ται με το Βασί­λειο της Σαρδηνίας
  • 7 Σεπ-1860 |> Απε­λευ­θέ­ρω­ση της Νάπολης
  • 16 Σεπ-1860 |>Τα παπι­κά στρα­τεύ­μα­τα ανα­κα­τα­λαμ­βά­νουν το Ποντεκόρβο
  • 21 Οκτ-1860 |> Η Νότια Ιτα­λία ενώ­νε­ται με το Βασί­λειο της Σαρ­δη­νί­ας με δημοψήφισμα
  • 7 Δεκ-1860 |> Τα παπι­κά στρα­τεύ­μα­τα εκδιώ­κο­νται από το Ποντεκόρβο
  • 17 Δεκ-1860 |> Μετά το δημο­ψή­φι­σμα της 4ης-Νοε, Μάρ­κε και Ούμπρια ενώ­νο­νται με το Βασί­λειο της Σαρδηνίας
  • 2 Φεβ-1861 |> Το Μονα­κό παρα­χω­ρεί την πόλη της Μενόν στη Γαλλία
  • 17 Μαρτ-1861 |> Ανα­κή­ρυ­ξη του Βασι­λεί­ου της Ιταλίας
  • 3–4 Φεβ-1865 |> Η Φλω­ρε­ντία γίνε­ται πρωτεύουσα
  • 23 Αυγ-1866 |> Ειρή­νη της Πρά­γας ‑μετά τον Αυστρο-Πρω­σι­κό Πόλε­μο το Βένε­το παρα­χω­ρεί­ται στην Γαλ­λία, που μετά το δίνει στην Ιταλία
  • 20 Σεπ-1870 |> Το Παπι­κό Κρά­τος προ­σαρ­τά­ται από την Ιταλία
  • 3 Φεβ- 1871 |> Η Ρώμη γίνε­ται πρωτεύουσα

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο