Την μοναδική φορά που οι ΗΠΑ έστειλαν στρατό ενάντια στους μπολσεβίκους έμαθαν τι σημαίνει επαναστάτης (3/8 Μέρος)

Επι­μέ­λεια Πάνος Αλε­πλιώ­της //

«Στα τέλη του Φεβρουα­ρί­ου 1919, οι στρα­τιώ­τες του Β τάγ­μα­τος του 339ου Συντάγ­μα­τος του Αμε­ρι­κά­νι­κου εκστρα­τευ­τι­κού σώμα­τος έφτα­σαν στα οριά τους όταν η δρά­ση έδω­σε τη θέση της στην ανταρσία.

 Οι Αμε­ρι­κα­νοί στρα­τιώ­τες νόμι­ζαν πως θα αντι­με­τω­πί­σουν τους Γερ­μα­νούς στο Δυτι­κό Μέτω­πο. Όμως τρεις μήνες μετά την ανα­κω­χή της 11 Νοεμ­βρί­ου όπου έλη­ξε ο Α Παγκό­σμιος πόλε­μος, ακό­μη πολε­μού­σαν τους επα­να­στά­τες Μπολ­σε­βί­κους στην Ρωσία στον παγω­μέ­νο Βορρά.

 Δεκά­δες συνα­δελ­φοί τους είχαν υπο­κύ­ψει από γρί­πη στο ταξί­δι στη θάλασ­σα για το ρωσι­κό λιμά­νι του Αρχάγ­γε­λου. Άλλοι είχαν σκο­τω­θεί στη μάχη με έναν εχθρό, οπλι­σμέ­νο με την τοπι­κή γνώ­ση στα μονο­πά­τια και τα χωριά. Πλη­γω­μέ­νοι Αμε­ρι­κά­νοι είχαν παγώ­σει μέχρι θανά­του περι­μέ­νο­ντας διά­σω­σης στα χιο­νι­σμέ­να δάση». Έτσι αρχί­ζει το άρθρο του Michael M. Phillips στην Wall street journal.

Μέρος Γ. Ξεχασμένη τρύπα (εγκατελειμένη) από τον Θεό 

Μετά από λίγες μέρες στη θάλασ­σα, οι πρώ­τοι στρα­τιώ­τες παρου­σί­α­σαν συμ­πτώ­μα­τα της ισπα­νι­κής γρί­πης, μια παν­δη­μία που στα 1918 και 1919 σκό­τω­σε μετα­ξύ 20 και 40 εκα­τομ­μύ­ρια ανθρώ­πους παγκο­σμί­ως. Οι άνδρες ανέ­βα­σαν πυρε­τό και αρώ­στη­σαν γρη­γο­ρό­τε­ρα από ό, τι οι για­τροί προ­λά­βαι­ναν να τους θερα­πεύ­σουν. Οι προ­μή­θειες φαρ­μά­κων τελεί­ω­σαν γρή­γο­ρα και η ιατρι­κή περί­θαλ­ψη ήταν μάταια.

Τα πλοία αφού ταξί­δε­ψαν βόρεια του Αρκτι­κού Κύκλου, περ­νώ­ντας από πολι­κές αρκού­δες και χιο­νι­σμέ­νους λόφους, έπλευ­σαν μέσω του στε­νού λαι­μού της Λευ­κής θάλασ­σας και εισήλ­θαν στον ποτα­μό Dvina.

Το γκρί­ζο από­γευ­μα της 4 Σεπτ. 1918, οι άνδρες απο­βι­βά­ζο­νται στον Αρχάγ­γε­λο, ένα λιμά­νι σε σχή­μα ημι­σέ­λη­νου με ρυπα­ρές απο­βά­θρες, λασπω­μέ­νους δρό­μους και ένα καθε­δρι­κό ναό βαμ­μέ­νο μπλε με χρυ­σά αστέρια.

Η πόλη είχε ήδη κατα­λη­φθεί ακρι­βώς ένα μήνα νωρί­τε­ρα, μετά από επι­χεί­ρη­ση των Γάλ­λων, Βρε­τα­νών και των Λευκών.

Οι Αμε­ρι­κα­νοί στρα­τιώ­τες απο­βι­βά­στη­καν τρα­γου­δώ­ντας τον ύμνο του Πανε­πι­στή­μιου του Michigan, «Οι νικη­τές», υπό των ήχων της μπά­ντας του πολε­μι­κού πλοί­ου USS Olympia.

Πει­να­σμέ­νοι Ρώσοι κατέ­βη­καν σύντο­μα και έψα­χναν στα σκου­πί­δια του πλοί­ου για τροφή.

«Αυτό είναι πραγ­μα­τι­κά η πιο ξεχα­σμέ­νη από τον θεό τρύ­πα στη γη,» έγρα­ψε στο ημε­ρο­λό­γιό του ο υπο­λο­χα­γός Charles Ryan, ένας λογι­στής στο επάγ­γελ­μα,. «Ποτέ δεν βρέ­θη­κα σε πεδίο μάχης με μια τέτοια ποι­κι­λία από ανά­μι­κτες οσμές. Οι άνθρω­ποι είναι βρώ­μι­κοι και φαί­νε­ται να πεθαί­νουν της πείνας».

Αρχη­γείο του 339ο Συντάγ­μα­τος Πεζικού

Εντός δύο εβδο­μά­δων αφού έχουν φτά­σει στον Αρχάγ­γε­λο, σχε­δόν 40 στρα­τιώ­τες του 339ου είχαν πεθά­νει από τη γρί­πη. «Έχου­με χάσει ένα μεγά­λο αριθ­μό ανδρών, σε αυτούς περι­λαμ­βά­νο­νται κάποιοι πολύ καλοί φίλοι από το ορυ­χείο» γρά­φει ο Lt. Ryan.

Περί­που την ίδια περί­ο­δο ο Αμε­ρι­κά­νος πρό­ε­δρος Wilson απο­στέλ­λει μια ξεχω­ρι­στή απο­στο­λή στρα­τεύ­μα­τος στη Σιβη­ρία, 3.500 μίλια ανα­το­λι­κά του Αρχαγ­γέ­λου. Απο­στο­λή του ήταν να δια­σώ­σει 40.000 Τσέ­χους στρα­τιώ­τες που είχαν συμ­μα­χή­σει με τους συμ­μά­χους και προ­σπα­θού­σαν να ξεφύ­γουν από τη Ρωσία. Οι οδη­γί­ες του Wilson για την εκστρα­τεία του Αρχαγ­γέ­λου εξα­κο­λου­θούν να μην είναι σαφείς.

Οι άνδρες του 339^ου απο­βι­βά­στη­καν στη Ρωσία με την εντύ­πω­ση πως θα προ­φυ­λά­ξουν στρα­τιω­τι­κές εγκα­τα­στά­σεις από τους Γερ­μα­νούς. Η διοί­κη­ση του Wilson έκα­νε σαφές ότι οι Αμε­ρι­κα­νοί δεν θα παρέμ­βουν στον εμφύ­λιο πόλε­μο, λέγο­ντας ότι η παρέμ­βα­ση θα είχε σαν απο­τέ­λε­σμα να «αυξή­σει την λυπη­ρή σύγ­χυ­ση στη Ρωσία παρά να την θεραπεύσει.»

Αλλά ο κύριος. Wilson έθε­σε τα στρα­τεύ­μα­τα των ΗΠΑ υπό Βρε­τα­νι­κή διοί­κη­ση, και οι Βρε­τα­νοί διοι­κη­τές είχαν άλλες ιδέ­ες. Είχαν στό­χο με Βρε­τα­νούς, Αμε­ρι­κα­νούς, Γάλ­λους και άλλες συμ­μα­χι­κές δυνά­μεις να κινη­θούν νότια από τον Αρχαγ­γέ­λο να συν­δε­θούν με τους Τσέ­χους για να αντι­στρέ­ψουν τη ρωσι­κή επανάσταση.

Σχε­δόν αμέ­σως μόλις το 339ο πάτη­σε το πόδι στον Αρχάγ­γε­λο, ο Βρε­τα­νός διοι­κη­τής υπο­λο­χα­γός στρα­τη­γός Frederick Poole, διέ­τα­ξε δύο τάγ­μα­τα των ΗΠΑ να ενι­σχύ­σουν τους άνδρες του ενά­ντια στους Μπολσεβίκους.

Οι Αμε­ρι­κά­νοι είχαν στα­λεί στη μάχη τόσο γρή­γο­ρα, που δεν υπήρ­ξε χρό­νος να ξεφορ­τώ­σουν τα χει­μω­νιά­τι­κα τους από τα αμπά­ρια των πλοί­ων. Οι άνδρες δεν είχαν καν τις χλαί­νες τους μέχρι το πρώ­το χιό­νι τον Οκτώβριο.

Ένα τάγ­μα μετα­κι­νή­θη­κε πάνω από 300 μίλια νοτιο­α­να­το­λι­κά κατά μήκος του ποτα­μού Dvina να βοη­θή­σει βρε­τα­νι­κά στρα­τεύ­μα­τα στην απο­τυ­χη­μέ­νη επι­χεί­ρη­ση να κατα­λά­βουν το Kotlas. Το άλλο τάγ­μα μετα­φέρ­θη­κε με κλει­στά φορ­τη­γά βαγό­νια κατά μήκος της σιδη­ρο­δρο­μι­κής γραμ­μής σε μια βρε­τα­νι­κή προ­σπά­θεια να κατα­λά­βουν το Vologda, ένα κομ­βι­κό σημείο περί­που 460 χιλιό­με­τρα νότια από το Αρχάγγελος.

Αυτό δεν ήταν ό, τι είχε εξαγ­γεί­λει ο Πρό­ε­δρος Wilson. Όμως, ο διοι­κη­τής του 339ου υπά­κου­σε της Βρε­τα­νι­κές εντο­λές όπου η Ουά­σιγ­κτον δεν είχε λόγο.

Εντός λίγων ημε­ρών οι άπει­ροι Αμε­ρι­κα­νοί είναι ανα­γκα­σμέ­νοι να εμπλα­κούν σε σκλη­ρό αγώ­να με τους Μπολ­σε­βί­κους που ήταν οπλι­σμέ­νοι με πυρο­βο­λι­κό και πολυβόλα.

ΔΕΙΤΑ ΤΑ ΠΡΟΗΓΗΟΥΜΕΝΑ: Όταν οι Αμε­ρι­κά­νοι συνά­ντη­σαν τους μπολσεβίκους

________________________________________________________________________________________________

Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία