Την Κυριακή 6 Δεκέμβρη πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στον κινηματογράφο Studio η εκδήλωση παρουσίασης του νέου βιβλίου «Γυναίκες στην Κούβα: Μια επανάσταση μέσα στην επανάσταση», με κείμενα των Βίλμα Εσπίν, Ασέλα ντε λος Σάντος, Γιολάντα Φερέρ, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διεθνές Βήμα.
Το βιβλίο μιλά για τους αγώνες ενάντια στην καταπίεση της γυναίκας. Ταυτόχρονα, μέσα από τις ζωντανές αφηγήσεις των τριών πρωταγωνιστριών, ξεδιπλώνεται, σε πρώτο πρόσωπο, η ιστορία ενός επαναστατικού αγώνα από τη δεκαετία του 1950 μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα.
Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Πρέσβης της Κούβας Οσβάλντο Κομπάτσο Μαρτίνες.
Διοργανωτές της εκδήλωσης ήταν η New Star Productions, ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Χοσέ Μαρτί» και οι εκδόσεις Διεθνές Βήμα. Μετά τις ομιλίες ακολούθησε μουσικό πρόγραμμα από τον Κουβανό καλλιτέχνη Remy Mailán.
Το ΑΤΕΧΝΩΣ ήταν στην εκδήλωση και παρουσιάζει την ομιλία της Σοφίας Ροδίτη, από την Επιτροπή αγώνα απολυμένων Xαλυβουργών Ασπρόπυργου.
Φίλοι και φίλες, σας καλοσωρίζω κι εγώ με την σειρά μου στην σημερινή εκδήλωση. Πρώτα απ’ όλα θέλω να ευχαριστήσω εσάς για την παρουσία σας εδώ, καθώς και τις εκδόσεις ‘’Διεθνές Βήμα’’ που μου έδωσαν τς ευκαιρία να μιλήσω για αυτό το βιβλίο.
Πρέπει να ομολογήσω οτι κάθε βιβλίο που πέφτει στα χέρια μου με θέματα που αφορούν την Κούβα, προσθέτει το κάτι παραπάνω στις γνώσεις μου για την οικοδόμηση του Σοσιαλισμού εκεί. Το συγκεκριμένο, είναι εξαιρετικά καλογραμμένο, με σημαντικές πληροφορίες για το θέμα που πραγματεύεται. Οι τρείς γυναίκες που αφηγούνται την ιστορία τους στα χρόνια της επανάστασης, ήταν οι πρωτεργάτριες σε μια διπλή επανάσταση. Στην επανάσταση για την ελευθέρια του Κουβανικού λαού από τον Καπιταλισμό αλλά ταυτόχρονα και στην επανάσταση για την ελευθερία των γυναικών.
Στην προεπαναστατική Κούβα, θα αναγνωρίσουμε κοινά σημεία με την σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα και όχι μόνο. Η επίθεση του ιμπεριαλισμού εκείνης της εποχής θυμίζει έντονα την επίθεση που δέχεται η Ελλάδα τα τελευταία πέντε χρόνια τουλάχιστον. Τα μονοπώλια, την ανεργία, την καταστροφή της αγροτιάς, της εργατιάς, το έλλειμα στην Δημοκρατία.
Η επανάσταση ξεκίνησε και βασίστηκε στους νέους ανθρώπους και στις γυναίκες. Με αυταπάρνηση θυσίασαν την προσωπική τους ζωή και αφοσιώθηκαν σε έναν και μοναδικό στόχο: να απαλλαγούν από τους δυνάστες τους.
Σιγά σιγά άρχισαν να οργανώνονται, να κερδίζουν μικρές μάχες, και το βασικότερο? να κερδίζουν την Κοινωνία. Αυτό σημαίνει οτι με την πάροδο του χρόνου, όλες αυτές οι γυναίκες που ζούσαν μέσα στην φτώχεια και την εξαθλίωση, βγήκαν έξω, προσφέροντας εθελοντική εργασία για την επανάσταση.
Με την εθελοντική εργασία οι γυναίκες αποκάλυψαν τα ταλέντα τους, τις ικανότητες τους και τις δυνατότητες τους. Από νοικοκυρές κλεισμένες στα σπίτια τους, κακοπληρωμένες εργάτριες, αγράμματες, έγιναν δασκάλες, κτηνοτρόφοι, γεωργοί, τραπεζικοί υπάλληλοι, στρατιωτικοί και πολλά άλλα. Δούλεψαν όλες μαζί για όλους. Σε συνεργασία με τους άντρες, επί ίσοις όροις, έθεσαν τις βάσεις για μια Σοσιαλιστική Επανάσταση.
Ο Φιντέλ Κάστρο, στήριξε και έδωσε τη δυνατότητα στις γυναίκες να κάνουν την δική τους επανάσταση μέσα στην επανάσταση. Την 1η Γενάρη του ‘59 είχε πεί:
‘’Εχει αποδειχθεί οτι στην Κούβα, δεν μάχονται μόνο οι άντρες άλλα μάχονται επίσεις και οι γυναίκες. Η καλύτερη απόδειξη είναι η Διμοιρία Μαριάνα Γκραχάλες, που τόσο διακρίθηκε σε πολυάριθμες μάχες. Οι γυναίκες είναι τόσο τέλειοι στρατιώτες όσο και οι καλύτεροι άντρες στο στράτευμα. Στην αρχή υπήρχαν πολλές προκαταλήψεις. Επειδή υπήρχαν άντρες που έλεγαν, πώς να δώσουμε ένα τουφέκι σε μία γυναίκα, όταν θα έμενε ένας άντρας χωρίς όπλο. Στις τάξεις μας οι γυναίκες παραμένουν ένας τομέας που χρειάζεται να απελευθερωθεί, επειδή είναι θύμα διακρίσεων στην εργασία και άλλες όψεις της ζωής. Έτσι οργανώσαμε τη μονάδα γυναικών, που απέδειξε ότι οι γυναίκες μπορούν να πολεμήσουν. Όταν σε έναν λαό οι γυναίκες μπορούν να μάχονται πλάι στους άντρες, αυτός ο λαός είναι αήττητος’’.
Η επανάσταση δεν είναι μια στιγμιαία κατάσταση. Όση δουλειά χρειάζεται για να προετοιμαστεί, ακόμα περισσότερη χρειάζεται για να εδραιωθεί και να εξελιχθεί. Η προεπαναστασική διαδικασία που συντελέστηκε από τον γυναικείο πληθυσμό της Κούβας, όλη αυτή η δουλειά που έγινε τότε, έβαλε τις βάσεις για το επόμενο βήμα. Αμέσως μετά την εκδίωξη του δικτάτορα και εν μέσω συνεχών αποκρούσεων των επιθέσεων των Αμερικανών ιμπεριαλιστών, ιδρύθηκε η Ομοσπονδία Γυναικών Κούβας . Οι γυναίκες δεν ήταν διαθετημένες να αφήσουν να τους αρπάξουν την επανάστασή τους.
Η Ομοσπονδία δημιουργήθηκε από την θέληση των επαναστατριών γυναικών που ζητούσαν να οργανωθούν και να συμμετέχουν, να προσφέρουν, να συμβάλουν στην θαυμαστή διαδικασία της επανάστασης, ανοίγοντας τις πόρτες μιας καινούργιας ζωής γεμάτης ελευθερία, ανεξαρτησία και κοινωνική δικαιοσύνη.
Σε όλη την Κούβα σχηματίστηκαν επιτροπές από γυναίκες που συμμετείχαν ενεργά στην επανάσταση καθώς και από μητέρες και συζύγους επαναστατών που είχαν σκοτωθεί κατά την διάρκειά της. Έτσι η Κούβα, οικοδόμησε την Σοσιαλιστική Επανάσταση με τις γυναίκες δίπλα στους άντρες, σπάζοντας τις προκαταλήψεις εκατοντάδων ετών που τις ήθελαν περιορισμένες στο σπιτικό περιβάλλον και υποταγμένες στους άντρες της οικογένειας.
Οι γυναίκες δημιούργησαν, στήριξαν και προώθησαν με την ενεργή συμμετοχή τους, αυτά που όλοι εμείς σήμερα ζητάμε από ένα κράτος.
Δημόσια Υγεία. Ξεκίνησαν ως νοσηλεύτριες, έδωσαν προτεραιότητα στην Υγεία της οικογένειας, εξάλειψαν αρρώστιες όπως η ελονοσία και η πολυομελίτιδα, δίδαξαν την υγιεινή διατροφή και την καθαριότητα. Έτσι μείωσαν την παιδική θνησιμότητα, και βελτίωσαν την ποιότητα ζωής του πληθυσμού.
Δημόσια Παιδεία. Ως δασκάλες εξάλειψαν τον αναλφαβητισμό σε όλο τον πληθυσμό, χτίζοντας σχολεία και διδάσκοντας, ακόμα και στα πιό απομακρυσμένα χωριά της χώρας.
Επίσεις ιδρύθηκε σχολή για τις αργότισσες, για τις οικιακές βοηθούς που ξέμειναν όταν οι αστοί εγκατέλειψαν τα πλουσιόσπιτά τους, αφήνοντας όλες αυτές τις γυναίκες στο πουθενά, έκλεισαν όλα τα πορνεία και δίδαξαν στις πόρνες τέχνες ώστε να βγάζουν αξιοπρεπώς το ψωμί τους και το ψωμί των παιδιών τους. Ίδρυσαν παντού παιδικούς σταθμούς για να μπορούν οι μητέρες να αφήνουν τα παιδιά τους και να εργάζονται. Γιατί οι γυναίκες ήθελαν, και το κατάφεραν να μπούν στην διαδικασία της παραγωγής. Να βγούν από τον χώρο του σπιτιού και να παράγουν. Σε αυτό το σημείο οι γυναίκες πέτυχαν να σπάσουν τις προκαταλήψεις που τις ήθελαν απλά και μόνο νυκοκυρές, και να βγούν στην παραγωγή. Και φυσικά με την πάροδο του χρόνου και με την εμπειρία που συσσωρεύτηκε, σήμερα οι γυναίκες κατέχουν υψηλές θέσεις σε όλα τα πόστα της διοίκησης που ξεπερνά των 50%.
Στον στρατιωτικό τομέα, στην αρχή εντάχθηκαν ως γιατροί, νοσηλεύτριες, μηχανικοί ή τεχνικοί. Στην συνέχεια ζήτησαν να συμμετέχουν σε ενεργή υπηρεσία, όπως και και οι άντρες. Το πέτυχαν κι αυτό, σε βαθμό που έχουν συμμετάσχει σε διεθνιστικές αποστολές ως ένοπλα Σώματα.
Επίσεις, η Ομοσπονδία Γυναικών Κούβας,ασχολήθηκε με μεγάλη προσοχή με το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, έμαθε στις γυναίκες την αντισύλληψη τον οικογενεικό προγραμματισμό, ασχολήθηκε με τα θέματα των αμβλώσεων και της μητρότητας με πολύ σημαντικά αποτελέσματα.
Τώρα, αν θέλουμε να δούμε το θέμα της ισότητας των δύο φύλων σε παγκόσμια κλίμακα, θα παρατηρήσουμε οτι στον Καπιταλισμό, η γυναίκα, παρόλες τις προόδους που έχουν γίνει μετά από ταξικούς αγώνες, δεν έχει βρεί ακόμα την θέση που της αξίζει στην κοινωνία.
Εξ άλλου, σε μια εκμεταλευτική κοινωνία δεν θα μπορούσε να συμβεί μισή επανάσταση. Η φύση του γυναικείου ζητήματος είναι λοιπόν ταξική, οι ρίζες του βρίσκονται στις εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής. Αυτές οι σχέσεις παραγωγής έχουν με τη σειρά τους αντανάκλαση και στο εποικοδόμημα της κοινωνίας, Όσο επικρατεί ο Καπιταλισμός, η γυναίκα θα πάντα σε δεύτερη θέση.
Αντίθετα, σε χώρες που οικοδομήθηκε ο Σοσιαλισμός, η θέση που κατέκτησε η γυναίκα ήταν ανώτερη από αυτή που κατέχει και στην πιο αναπτυγμένη σημερινή καπιταλιστική κοινωνία. Η εργατική εξουσία και η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής έθεσαν τις βάσεις, προκειμένου οι γυναίκες να κατακτήσουν την ισοτιμία με το ανδρικό φύλο, σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Τέτοια που δεν είναι δυνατόν να κατακτηθεί χωρίς να γκρεμιστεί ο κόσμος της ανισότητας και της εκμετάλλευσης, χωρίς να ανατραπεί ο καπιταλισμός.
Σήμερα, βρισκόμαστε σε μια βαθιά καπιταλιστική κρίση, με τα γνωστά αποτελέσματα. Ανεργία, μειώσεις μισθών, επίθεση των μονοπωλίων, αγρότες και εργάτες τα μεγάλα θύματα της κρίσης. Πολεμικές συγκρούσεις με θύματα ολόκληρους λαούς. Οικογένειες ξεσπιτώνονται και καταλήγουν πρόσφυγες και φυσικά, φτηνό εργατικό δυναμικό σε μεγάλα μονοπώλια- σκλαβοπάζαρα στην Ευρώπη αλλά και αλλού. Η εμπειρία της Κούβας θα πρέπει να μελετηθεί και να αξιοποιηθεί κατάλληλα. Το θέμα είναι επίκαιρο στις σημερινές συνθήκες. Να καταλάβουμε ότι μπορούμε, μπορούμε να οικοδομήσουμε τον Σοσιαλισμό, μπορούμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες, μπορούμε να έχουμε μια πιό δίκαιη και ανθρώπινη κοινωνία. Η Ιστορία μας διδάσκει. Η επανάσταση στη Κούβα προσφέρεται γι’ αυτό.
Εξ άλλου η Επανάσταση είναι γένους θηλυκού!!
Σοφία Ροδίτη
Επιτροπή αγώνα απολυμένων Xαλυβουργών Ασπρόπυργου