Η Πολιτική Προστασία στην Κούβα και ο τυφώνας Μάθιου

Γρά­φει ο Βαγ­γέ­λης Γονα­τάς //

O τυφώ­νας Μάθιου που ξεκί­νη­σε από την Καραϊ­βι­κή και είναι ακό­μα σε εξέ­λι­ξη (έχει περά­σει ήδη απέ­να­ντι στη Φλό­ρι­ντα) κυριάρ­χη­σε αυτήν την εβδο­μά­δα στην ειδη­σε­ο­γρα­φία της περιο­χής. Παρ ότι η ετή­σια αυτή επί­θε­ση της φύσης στους φτω­χούς απο­τε­λεί σχε­δόν μετε­ω­ρο­λο­γι­κή ρου­τί­να, οι μνή­μες από τον πολύ­νε­κρο τυφώ­να Κατρί­να που σάρω­σε και την Νέα Ορλε­ά­νη στις ΗΠΑ, είναι ακό­μα σχε­τι­κά νωπές. Επι­πλέ­ον, ο τυφώ­νας Μάθιου απο­δει­κνύ­ε­ται ο ισχυ­ρό­τε­ρος της δεκα­ε­τί­ας σε έντα­ση και διάρ­κεια, με ταχύ­τη­τες ανέ­μου 225 έως και 300 χιλιό­με­τρα και μετα­κι­νού­με­νος κατά 15 περί­που χιλιό­με­τρα την ώρα.

Τα δυτι­κά ΜΜΕ ασχο­λή­θη­καν ιδιαί­τε­ρα με τον τυφώ­να όταν αυτός πέρα­σε στο έδα­φος των ΗΠΑ, φτιά­χνο­ντας ένα κλί­μα γενι­κού συνα­γερ­μού, παγκό­σμιας συγκί­νη­σης και θαυ­μα­σμού για το σχέ­διο εκκέ­νω­σης στην πολι­τεία της Φλό­ρι­ντα, στην οποία τις πρώ­τες ώρες του τυφώ­να, 600.000 οικο­γέ­νειες έμει­ναν χωρίς ρεύμα.

Μέχρι εκεί­νη την στιγ­μή, οι “ιθα­γε­νείς” της Καραϊ­βι­κής ήταν τα απο­λύ­τως ανα­λώ­σι­μα συνή­θη θύμα­τα. Έτσι, τα 9 αρχι­κά θύμα­τα σε Αϊτή και Άγιο Δομί­νι­κο (το διπλα­νό νησί στην Κού­βα), έγι­ναν χαλα­ρά 339 σήμε­ρα το πρωί, 700 το βρά­δυ, και … έχου­με μέλ­λον. Σε αυτές τις χώρες οι αρχές έκα­ναν έκκλη­ση στον πλη­θυ­σμό να προ­στα­τευ­τεί όπως μπορεί.

Αντί­θε­τα στην Κού­βα, ακό­μα και τα δυτι­κά μέσα μετέ­δω­σαν ότι μετα­κι­νή­θη­καν πάνω από 300.000 κάτοι­κοι στις νοτιο­α­να­το­λι­κές επαρ­χί­ες, αριθ­μός που σύμ­φω­να με τα κου­βα­νι­κά ΜΜΕ φτά­νει σχε­δόν το 1.000.000, αν συνυ­πο­λο­γι­στούν οι κεντρι­κές επαρ­χί­ες που εκκε­νώ­θη­καν προ­λη­πτι­κά. Μιλά­με δηλα­δή, για περί­που το 10% του πλη­θυ­σμού της χώρας. Στην Κού­βα δεν ανα­φέρ­θη­κε μέχρι τώρα καμία απώ­λεια ανθρώ­πι­νης ζωής, αντί­θε­τα κατα­γρά­φη­καν σοβα­ρές υλι­κές ζημιές στην παρά­κτια πόλη Μπα­ρα­κόα, στο Γκουα­ντά­να­μο και στο Σαντιάγκο.

Και αυτό δεν γίνε­ται πρώ­τη φορά. Θα μπο­ρού­σε να πει κανείς, ότι τόσο οι αρχές όσο και ο πλη­θυ­σμός είναι εκπαι­δευ­μέ­νοι στην αντι­με­τώ­πι­ση τέτοιων κατα­στά­σε­ων. Σε 1–2 ώρες εκκε­νώ­νο­νται πόλεις ολό­κλη­ρες, 200.000 κατοί­κων και όλοι ξέρουν που θα πάνε (σε κατα­φύ­γιο ή συγ­γε­νείς) και πως.

Τι είναι όμως αυτό που κάνει την δια­φο­ρά σε αυτή την χώρα; Για­τί αν πού­με απλά ο σοσια­λι­σμός, αυτό το κεί­με­νο είναι απλά περιτ­τό. Αυτό που ξεχω­ρί­ζει πάντα λοι­πόν, σε οποια­δή­πο­τε κινη­το­ποί­η­ση του κου­βα­νι­κού λαού, είναι οι CDR (Επι­τρο­πές Υπε­ρά­σπι­σης της Επα­νά­στα­σης). Με άλλα λόγια, η καθο­λι­κή οργά­νω­ση των κατοί­κων σε επί­πε­δο γει­το­νιάς, ανά χίλιους περί­που κάτοι­κους. Αυτό σημαί­νει οργά­νω­ση ανά δρό­μο ή τετρά­γω­νο ή συγκρό­τη­μα κτι­ρί­ων, ακό­μα και κτίριο.

Ναι, αυτές οι Επι­τρο­πές παί­ζουν σοβα­ρό­τα­το ρόλο σε τέτοιες κατα­στά­σεις. Για­τί έχουν γνώ­ση του χώρου ευθύ­νης τους, των ανθρώ­πων, αυτών των πραγ­μά­των που δεν μπο­ρούν να γνω­ρί­ζουν οι αρχές. Κάθε υπη­ρε­σία ή οργα­νι­σμός στην Κού­βα όταν θέλει κάτι στην ή για την γει­το­νιά, θα απευ­θυν­θεί πρώ­τα στις CDR.

Aυτό σημαί­νει ότι υπάρ­χει μια αμφί­δρο­μη σχέ­ση με το κρά­τος και τα διοι­κη­τι­κά όργα­να, που ανε­βά­ζει τόσο την απαί­τη­ση , όσο και την προ­σφο­ρά και την απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα εκατέρωθεν.

Ωστό­σο, πίσω από την υπο­δειγ­μα­τι­κή κινη­το­ποί­η­ση του κρα­τι­κού μηχα­νι­σμού και της Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας (Defensa Civil/Πολι­τι­κή Άμυ­να) ξεπρο­βάλ­λει ένα Κρά­τος, ένα καθε­στώς που σέβε­ται τον άνθρω­πο, την εργα­σία, την περιου­σία (συλ­λο­γι­κή και ατο­μι­κή) και πάνω απ’ όλα την ζωή του. Αυτό φαί­νε­ται από πολ­λά και μικρά και μεγά­λα, που στην Κού­βα είναι αυτο­νό­η­τα ενώ εδώ είναι απλώς …αδια­νό­η­τα.

Έτσι, τρεις μέρες πριν το χτύ­πη­μα του τυφώ­να, ο ίδιος ο αρχη­γός του Κρά­τους, ο πρό­ε­δρος Ραούλ Κάστρο, βρι­σκό­ταν στις ανα­το­λι­κές επαρ­χί­ες, στο Σαντιά­γκο, επι­βλέ­πο­ντας την προ­ε­τοι­μα­σία των οργα­νι­σμών της Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας, δηλώ­νο­ντας ότι στην φάση εκεί­νη η προ­ε­τοι­μα­σία ήταν το πάν.

Οι γραμ­μα­τείς των επαρ­χια­κών οργα­νώ­σε­ων του κόμ­μα­τος είχαν τεθεί επι­κε­φα­λής της Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας, στην οποία έπαιρ­ναν μέρος όλες οι εργα­τι­κές, μαζι­κές, επι­στη­μο­νι­κές, κρα­τι­κές, στρα­τιω­τι­κές οργα­νώ­σεις και οργανισμοί.

Δεκά­δες συνερ­γεία και οχή­μα­τα των κου­βα­νι­κών “ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ” είχαν μετα­φερ­θεί στις υπο­ψή­φιες να πλη­γούν περιο­χές από τις άλλες επαρ­χί­ες της χώρας και άλλα τόσα ήταν ήδη φορ­τω­μέ­να στα τρέ­να για να μετα­φερ­θούν σιδη­ρο­δρο­μι­κών αν θα υπήρ­χε ανάγκη.

Στα βίντεο που κυκλο­φό­ρη­σαν στα κοι­νω­νι­κά δίκτυα, μπο­ρεί να δει κανείς ρεπορ­τάζ της κου­βα­νι­κής τηλε­ό­ρα­σης, όπου συνερ­γεία των δήμων ή άλλων οργα­νι­σμών, ξηλώ­νουν και μετα­φέ­ρουν για φύλα­ξη σε ασφα­λές μέρος, πάνελ από φωτο­βολ­ταϊ­κά, ταμπέ­λες, πινα­κί­δες, ακό­μα και τις λάμπες από τους δρόμους.

Εντυ­πω­σια­κή ήταν και η προ­ε­τοι­μα­σία στους χώρους δου­λειάς και κατοι­κί­ας για την ασφά­λεια των κτι­ρί­ων, χρη­σι­μο­ποιώ­ντας απί­θα­να υλι­κά και πατέ­ντες γι αυτό το σκοπό.

Στην παρα­λια­κή πόλη Μπα­ρα­κόα (αρχαιό­τε­ρη πόλη της Κού­βας), στην πόλη και γενι­κό­τε­ρα στην επαρ­χία του Γκουα­ντά­να­μο, στο Σαντιά­γκο και αλλού, οι ζημιές ήταν από σοβα­ρό­τα­τες έως τερά­στιες. Στην Μπα­ρα­κόα κόπη­κε ο μόλος, κομ­μά­τια του οδι­κού δικτύ­ου, κατα­στρά­φη­κε ένα μέρος του αερο­δια­δρό­μου, το νερό από την θάλασ­σα εισέ­βα­λε δεκά­δες μέτρα μέσα στην πόλη γκρέ­μι­σε σπί­τια και κτί­ρια. Ενδει­κτι­κό της δύνα­μης του νερού είναι ότι έσπρω­ξε ένα σιδε­ρέ­νιο κοντέι­νερ κατά ένα ολό­κλη­ρο οικο­δο­μι­κό τετρά­γω­νο. Σχε­δόν σε όλα τα κτί­ρια, ο τυφώ­νας ξήλω­σε τις σκεπές.

“Όπου φτω­χός και η μοί­ρα του”, συνη­θί­ζε­ται να λέγε­ται σε αυτές τις περι­πτώ­σεις. Όμως όταν οι φτω­χοί έχουν πάρει την μοί­ρα στα χέρια τους και έχουν οργα­νω­θεί σε άρχου­σα τάξη, τα πράγ­μα­τα είναι λίγο διαφορετικά.

Η απο­κα­τά­στα­ση έχει ήδη αρχί­σει, ο κόσμος δεί­χνει την αλλη­λεγ­γύη του στον γεί­το­να, τον συνά­δερ­φο, τον συμπα­τριώ­τη. Όπως γίνε­ται σε κάθε τυφώ­να στην Κού­βα, σε λίγους μήνες θα αρχί­σουν να παρα­δί­δο­νται τα πρώ­τα και­νούρ­για σπί­τια στους πληγέντες.

Και “με κου­φώ­μα­τα αλου­μι­νί­ου” όπως είχε γρά­ψει η Γκράν­μα για τα σπί­τια που οικο­δο­μή­θη­καν και παρα­δό­θη­καν μετά τον τυφώ­να Κατρίνα.