Σταύρος Ξαρχάκος για ΚΚΕ: «Είναι η πρώτη φορά που ένα κόμμα τιμά το έργο μου… »

«Είναι η πρώ­τη φορά που ένα κόμ­μα τιμά εμέ­να και το έργο μου, γι’ αυτό και αισθά­νο­μαι την ανά­γκη να ευχα­ρι­στή­σω τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ γι’ αυτήν του την πρωτοβουλία.
— Σταύ­ρος Ξαρχάκος».

Τα παρα­πά­νω ανέ­φε­ρε ο σπου­δαί­ος μου­σι­κο­συν­θέ­της με αφορ­μή την πραγ­μα­το­ποί­η­ση συναυ­λί­ας προς τιμήν του από το Κόμ­μα μας το Σάβ­βα­το 14 Γενά­ρη 2023, στο Στά­διο Ειρή­νης και Φιλί­ας (ΣΕΦ) στις 19.30.

Στη μεγά­λη συναυ­λία — αφιέ­ρω­μα θα μιλή­σει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημή­τρης Κουτσούμπας.

Στη συναυ­λία συμ­με­τέ­χουν οι: Δήμη­τρα Γαλά­νη, Μανώ­λης Μητσιάς, Νατάσ­σα Μπο­φί­λιου, Γιώρ­γος Ντα­λά­ρας, Μίλ­τος Πασχα­λί­δης και Ηρώ Σαΐα.

Την ορχή­στρα διευ­θύ­νει ο ίδιος ο συνθέτης.

Πράγ­μα­τι, η συγκε­κρι­μέ­νη συναυ­λία είναι ένα ξεχω­ρι­στό πολι­τι­στι­κό γεγο­νός. Απο­δει­κνύ­ει για ακό­μα μια φορά την προ­νο­μια­κή σχέ­ση που έχει το ΚΚΕ με τους ανθρώ­πους της Τέχνης.

Απο­δει­κνύ­ει ότι το ΚΚΕ μπο­ρεί να τιμή­σει την έκτα­ση και την έντα­ση του έργου του Ξαρ­χά­κου, το οποίο ξεκι­νά από τη δεκα­ε­τία του ’60 και κατα­φέρ­νει και μιλά βαθιά στη λαϊ­κή ψυχή. «Απο­νη ζωή», «Φτω­χο­λο­γιά», «Ονει­ρο δεμέ­νο», «Χάθη­κε το φεγ­γά­ρι», «Παρά­πο­νο», «Σαβ­βα­τό­βρα­δο στην Καισαριανή»,«Βάλε κι άλλο πιά­το στο τρα­πέ­ζι», «Τα τρέ­να που φύγαν», «Τι έχει και κλαί­ει το παι­δί», «Μάτια βουρ­κω­μέ­να», «Ασπρη μέρα» είναι μερι­κά μόνο από τα τρα­γού­δια που μας χάρι­σε από εκεί­νη τη δεκα­ε­τία και συνε­χί­ζουν ακά­θε­κτα την πορεία τους, εξα­κο­λου­θώ­ντας να βρί­σκο­νται στα χεί­λη και των επό­με­νων γενιών.

Και στη συνέ­χεια οι μεγά­λοι του δίσκοι — σταθ­μοί. «Νυν και Αεί», «Το Μεγά­λο μας Τσίρ­κο»… Τρα­γού­δια που κρα­τά­νε άσβε­στη τη μνή­μη των αγώ­νων του λαού μας, τρα­γού­δια που δεί­χνουν τον δρό­μο προς τα μπρος, τρα­γού­δια που έχουν το δικό τους «μερ­τι­κό» στην ανύ­ψω­ση του κόσμου… Τρα­γού­δια που σημά­δευ­σαν ιστο­ρι­κές συγκυ­ρί­ες, τρα­γού­δια που έγι­ναν κραυ­γή διαμαρτυρίας.

«Διό­νυ­σε Καλο­καί­ρι μας», «Χρώ­μα­τα», «6+6», «Θρή­νος για τον Ιγνά­θιο Σάν­τσιεθ Μεχί­ας» και φυσι­κά το εμβλη­μα­τι­κό «Ρεμπέ­τι­κο» είναι μερι­κά μόνο από τα έργα του που ημε­ρεύ­ουν την ψυχή και απο­τε­λούν «κατα­φύ­γιο για τον άνθρωπο».

Στη συναυ­λία θα ακου­στούν μερι­κά από τα πιο χαρα­κτη­ρι­στι­κά τρα­γού­δια του συν­θέ­τη, ερμη­νευ­μέ­να από παλαιό­τε­ρους και νεό­τε­ρους ερμη­νευ­τές που έχουν συνερ­γα­στεί μαζί του, και με μια πλειά­δα εξαί­ρε­των μουσικών.

Ο Σταύ­ρος Ξαρ­χά­κος γεν­νή­θη­κε το 1939 στα Εξάρ­χεια. Η μου­σι­κή τον χαρα­κτη­ρί­ζει από την παι­δι­κή του κιό­λας ηλι­κία, έγι­νε η κατα­φυ­γή του. Τα ακού­σμα­τά του ποι­κί­λα και δια­φο­ρε­τι­κά, «γρά­φουν» μέσα του. Από τα ρεμπέ­τι­κα και τα λαϊ­κά τρα­γού­δια που έπαι­ζε μια μικρή κομπα­νία μου­σι­κών απέ­να­ντι από το σπί­τι του σε ένα ταβερ­νά­κι και τις καντά­δες και τα επτα­νη­σια­κά τρα­γού­δια της Ζακυν­θι­νής για­γιάς του, μέχρι τα βυζα­ντι­νά τρο­πά­ρια που έψελ­νε στη Ζωο­δό­χο Πηγή στην Ακα­δη­μί­ας. «Ολες αυτές οι μου­σι­κές κατα­βο­λές, και κάποιες άλλες αργό­τε­ρα, με έκα­ναν να δια­μορ­φώ­σω έναν δικό μου μου­σι­κό κόσμο, που σε συν­δυα­σμό με τις μελέ­τες και άλλες εμπει­ρί­ες με όπλι­σαν με γνώ­ση, ώστε να μπο­ρώ να αντα­πο­κρί­νο­μαι σ’ αυτό που χάρα­ξα και υπη­ρε­τώ», θα πει χρό­νια αργό­τε­ρα ο συν­θέ­της, σε μια από τις σπά­νιες συνε­ντεύ­ξεις του, στον Π. Γεραμάνη.

Οι σπου­δές του στο Ωδείο Αθη­νών και στη συνέ­χεια στο Παρί­σι και στο Julliard School of Music της Νέας Υόρ­κης, όπου μελέ­τη­σε διεύ­θυν­ση ορχή­στρας με τον Λέο­ναρντ Μπερν­στάιν, του επι­τρέ­πουν να δια­μορ­φώ­σει ένα στέ­ρεο μου­σι­κό υπό­βα­θρο. Δασκά­λους του ονό­μα­ζε τον Στρά­το Παγιουμ­τζή, τον Γιάν­νη Παπαϊ­ω­άν­νου, τον Μάρ­κο Βαμ­βα­κά­ρη, τον Γιάν­νη Τσα­ρού­χη, τον Νίκο Γκά­τσο, την Νάντια Μπου­λαν­ζέ, τον Ντέι­βιντ Ντάια­μοντ και τον Μπερνστάιν.

Τα ακού­σμα­τά του, οι σπου­δές του, του δίνουν όλο το υλι­κό που χρειά­ζε­ται για να φτιά­ξει τον δικό του μου­σι­κό κόσμο. Εναν μου­σι­κό κόσμο που συνο­μι­λεί με τη λαϊ­κή ψυχή και προ­κα­λεί ανε­πα­νά­λη­πτη συγκί­νη­ση και ανά­τα­ση. Ολο του το έργο δεί­χνει ότι με την ίδια άνε­ση και φυσι­κό­τη­τα που αντι­με­τω­πί­ζει τη λαϊ­κή μου­σι­κή μπο­ρεί να χει­ρί­ζε­ται την κλα­σι­κή και τη σύγ­χρο­νη μου­σι­κή, αφού και τα τρία αυτά είδη συνυ­πάρ­χουν στη δημιουρ­γία του, συχνά μάλι­στα συμπλέ­κο­νται. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο που θεω­ρεί­ται ένας από τους κορυ­φαί­ους συν­θέ­τες της έντε­χνης λαϊ­κής μας μου­σι­κής και ο μεγα­λύ­τε­ρος ενορ­χη­στρω­τής αυτής της χώρας.

Πάντα ακμαί­ος και δημιουρ­γι­κός, δεν στα­μα­τά να ανα­ζη­τά τρό­πους για την εξύ­ψω­ση του πνευ­μα­τι­κού επι­πέ­δου του λαού. Χαρα­κτη­ρι­στι­κή είναι η απά­ντη­σή του σε ερώ­τη­ση για το τι θα συμ­βού­λευε έναν νέο μου­σι­κό σήμε­ρα: «Παρα­φρά­ζο­ντας τον Κάλ­βο, “Θέλει αρε­τή και τόλ­μη το τρα­γού­δι”, για­τί αυτό διδά­σκει δια­χρο­νι­κά στους Ελλη­νες: Ελευ­θε­ρία και γλώσσα!

Και θα τους υπεν­θύ­μι­ζα τη φρά­ση “Μου­σι­κήν ποί­ει και εργά­ζου!”. Είναι η εντο­λή που έλα­βε στο όνει­ρό του ο Σωκρά­της στον πλα­τω­νι­κό διά­λο­γο του “Φαί­δω­να”. Δηλώ­νει τη σημα­σία της μου­σι­κής παι­δεί­ας και γενι­κό­τε­ρα της Τέχνης για την ανύ­ψω­ση του ανθρώ­που από άτο­μο σε πολί­τη, με γνώ­ση και ευαι­σθη­σία, με κρί­ση και ανθρω­πιά, με εσω­τε­ρι­κή καλ­λιέρ­γεια και κοι­νω­νι­κή συνεί­δη­ση. Η τελευ­ταία φρά­ση, αφιε­ρω­μέ­νη “στους παροι­κού­ντες την Ιερουσαλήμ”».

Πηγή: Ριζο­σπά­στης