Στις 16 Ιουνίου 1945 ο Άρης Βελουχιώτης, καταδιωκόμενος από τον αστικό στρατό, βάζει τέλος στη ζωή του

Στις 16 Ιου­νί­ου 1945 ο Άρης Βελου­χιώ­της, κατα­διω­κό­με­νος από τον αστι­κό στρα­τό, βάζει τέλος στη ζωή του με το ατο­μι­κό του περί­στρο­φο, περι­κυ­κλω­μέ­νος έξω από τη Μεσού­ντα. Την ίδια μέρα δημο­σιεύ­ο­νταν στον Ριζο­σπά­στη η δια­γρα­φή του από μέλος του ΚΚΕ (από­φα­ση που πάρ­θη­κε κατά την 11η Ολο­μέ­λεια της ΚΕ τον Απρίλη).

Ο Αρης Βελου­χιώ­της (το πραγ­μα­τι­κό του όνο­μα Θανά­σης Κλά­ρας) γεν­νή­θη­κε στη Λαμία στις 27 Αυγού­στου του 1905. Μεγά­λω­σε σε μια οικο­γέ­νεια γενι­κά εύπο­ρη κι είχε όλες τις δυνα­τό­τη­τες να ακο­λου­θή­σει μια ήσυ­χη ζωή, χωρίς περι­πέ­τειες. Προ­τί­μη­σε να πάρει άλλο δρό­μο. Να συχνο­τι­στεί με τις ανη­συ­χί­ες της επο­χής του και να δοκι­μά­σει να γευ­τεί τις περι­πέ­τειες των πολ­λών και των αδι­κη­μέ­νων. Αν και σπού­δα­σε γεω­πό­νος και είχε όλα τα μέσα να ασκή­σει την επι­στή­μη που διδά­χτη­κε, προ­τί­μη­σε να κατέ­βει στην πρω­τεύ­ου­σα, όπου από πολύ νωρίς εντά­χθη­κε στις γραμ­μές του κομ­μου­νι­στι­κού κινή­μα­τος κι έγι­νε μέλος της ΟΚΝΕ. Στη συνέ­χεια θα πάει στο στρα­τό, για να πλη­ρώ­σει την ιδε­ο­λο­γι­κή και πολι­τι­κή του στρά­τευ­ση περ­νώ­ντας το μεγα­λύ­τε­ρο μέρος της θητεί­ας του στον πει­θαρ­χι­κό ουλα­μό του Καλ­πα­κί­ου που ήταν το φρι­κτό­τε­ρο στρα­τιω­τι­κό κάτερ­γο της εποχής.

Μετά την από­λυ­σή του αντα­πο­κρί­θη­κε σε διά­φο­ρες κομ­μα­τι­κές χρε­ώ­σεις και διώ­χθη­κε κατά και­ρούς από το αστι­κό κρά­τος και τις κυβερ­νή­σεις του. Την περί­ο­δο της δικτα­το­ρί­ας του Μετα­ξά εξο­ρί­στη­κε στη Γαύ­δο και φυλα­κί­στη­κε στην Αίγι­να (1938). Το 1939 μετα­φέρ­θη­κε στην Κέρ­κυ­ρα. Υπέ­γρα­ψε δήλω­ση μετα­νοί­ας και απο­φυ­λα­κί­στη­κε. Στη διάρ­κεια της Κατο­χής βρέ­θη­κε στην Αθή­να, όπου τον Ιού­λιο 1941 συν­δέ­θη­κε με την ΚΕ, η οποία τον απο­κα­τέ­στη­σε στο Κόμ­μα. Τον Αύγου­στο του ίδιου έτους του ανέ­θε­σε να συγκρο­τή­σει αντάρ­τι­κο στρα­τό. Αυτό το καθή­κον ο Αρης το έφε­ρε σε πέρας με τον καλύ­τε­ρο τρό­πο. Τον Μάη 1943 με τη δημιουρ­γία του Γενι­κού Στρα­τη­γεί­ου του ΕΛΑΣ ανέ­λα­βε καπε­τά­νιος του.

Ο Αρης Βελου­χιώ­της αντι­τά­χθη­κε στη Συμ­φω­νία της Βάρ­κι­ζας και τη χαρα­κτή­ρι­σε λαθε­μέ­νη. Στο διά­στη­μα Φεβρουά­ριος – Απρί­λιος 1945 ανέ­λα­βε με δική του ευθύ­νη πρω­το­βου­λί­ες για τη συγκρό­τη­ση νέου αντάρ­τι­κου στρα­τού, παρά την αντί­θε­τη από­φα­ση του ΚΚΕ.

Η 11η Ολο­μέ­λεια της ΚΕ (Απρί­λιος 1945) διέ­γρα­ψε τον Αρη και τον απο­κή­ρυ­ξε, δίχως να δώσει την από­φα­ση στη δημοσιότητα.

Αυτό που μένει από τον Αρη είναι η στά­ση του. Ακό­μη κι όταν δια­γρά­φτη­κε απ’ το ΚΚΕ για­τί δια­φώ­νη­σε με τη Βάρ­κι­ζα, δεν πολέ­μη­σε το Κόμ­μα του.

Το 2011 η Πανελ­λα­δι­κή Συν­διά­σκε­ψη του ΚΚΕ απο­φά­σι­σε την επί­ση­μη πολι­τι­κή απο­κα­τά­στα­ση του Άρη Βελου­χιώ­τη. Θεώ­ρη­σε ότι είχε δίκιο ως προς την εκτί­μη­ση που έκα­νε για τη Συμ­φω­νία της Βάρ­κι­ζας. Παράλ­λη­λα, σημεί­ω­νε ότι η δια­φω­νία του Αρη με τη Συμ­φω­νία της Βάρ­κι­ζας δε δικαιώ­νει τη στά­ση του απέ­να­ντι στη συλ­λο­γι­κή θέση του Κόμ­μα­τος και την παρα­βί­α­ση από αυτόν της κομ­μα­τι­κής πει­θαρ­χί­ας, καθώς και την αξιο­ποί­η­ση από τον Αρη της φήμης και του σεβα­σμού που είχε κατα­κτή­σει την προη­γού­με­νη περί­ο­δο ως καπε­τά­νιος του ΕΛΑΣ και στέ­λε­χος του ΚΚΕ. Η στά­ση του αυτή, που απο­τέ­λε­σε ρήξη με τη θεμε­λιώ­δη αρχή του δημο­κρα­τι­κού συγκε­ντρω­τι­σμού, δεν καθι­στά δυνα­τή τη μετά θάνα­το απο­κα­τά­στα­ση και της κομ­μα­τι­κής του ιδιότητας.

Η Πανελ­λα­δι­κή Συν­διά­σκε­ψη κατήγ­γει­λε την από­πει­ρα της αστι­κής και οπορ­του­νι­στι­κής προ­πα­γάν­δας και ιστο­ριο­γρα­φί­ας που παίρ­νουν δήθεν υπό την προ­στα­σία τους τον Αρη, για να επι­τε­θούν στο ΚΚΕ. Στη λαϊ­κή συνεί­δη­ση, ο Αρης Βελου­χιώ­της είναι ταυ­τι­σμέ­νος με την ηρω­ι­κή πορεία του ΚΚΕ, τον αγώ­να για την ανα­τρο­πή της ιμπε­ρια­λι­στι­κής βαρ­βα­ρό­τη­τας. Ο Αρης Βελου­χιώ­της τάχθη­κε υπέρ της ένο­πλης πάλης, που την απορ­ρί­πτουν όσοι επι­χει­ρούν να τον οικειοποιηθούν.

Άρης Βελου­χιώ­της: «Η λευ­τε­ριά δεν κερ­δί­ζε­ται με ξόρ­κια, αλλά με αγώνες…»

21 Μαΐ­ου 1941: Ο Άρης Βελου­χιώ­της ορκί­ζει τους πρώ­τους μαχη­τές του ΕΛΑΣ