Αλμπέρτο Σόρντι, από τους κορυφαίους γελωτοποιούς του παγκόσμιου κινηματογράφου

Ο Αλμπέρ­το Σόρ­ντι, ένας από τους μεγα­λύ­τε­ρους γελω­το­ποιούς του παγκό­σμιου κινη­μα­το­γρά­φου μαζί με τον αξε­πέ­ρα­στο Τοτό, απο­τε­λεί εξέ­χον μέλος της μεγά­λης ιτα­λι­κής σχο­λής ηθο­ποιών που ξεπε­τά­χθη­κε μετά τον Β’ Παγκό­σμιο Πόλε­μο, προ­σφέ­ρο­ντας χιλιά­δες ώρες γέλιου, αλλά και αυτής της δια­κρι­τι­κής μελαγ­χο­λί­ας, της πίκρας, που αφή­νει η ζωή των απλών λαϊ­κών ανθρώπων.

Γεν­νή­θη­κε στις 15 Ιου­νί­ου 1920. Η επέ­τειος είναι μια ευκαι­ρία να θυμη­θούν οι παλιό­τε­ροι και να γνω­ρί­σουν οι νεώ­τε­ροι το μεγα­λείο του, που μαζί με τους συνα­δέλ­φους της γενιάς του, συντρό­φε­ψε, έδω­σε κου­ρά­γιο και στά­θη­κε δίπλα σε εκα­τομ­μύ­ρια απλούς ανθρώ­πους σε όλο τον κόσμο, σε και­ρούς δύσκο­λους, αλλά και με την ελπί­δα ότι «σιγά- σιγά όλα θα φτιάξουν».

Σήμε­ρα, μια επο­χή που μοιά­ζει βγαλ­μέ­νη από το πλέ­ον απαι­σιό­δο­ξο δυστο­πι­κό σενά­ριο, η απώ­λεια του Σόρ­ντι και όλων αυτών των μεγά­λων ηθο­ποιών, αλλά και σκη­νο­θε­τών, σενα­ριο­γρά­φων, ανθρώ­πων της τέχνης και του πνεύ­μα­τος, είναι τερά­στια. Το λαϊ­κό σινε­μά και μαζί το γέλιο και το δάκρυ, η ανό­θευ­τη συγκί­νη­ση, υπήρ­ξε το απο­κού­μπι για τέσ­σε­ρις γενιές. Στις μέρες μας, μπο­ρεί να υπάρ­χει δια­σκέ­δα­ση, ψυχα­γω­γία, συγκί­νη­ση, αλλά δεν υπάρ­χει το βάθος, το δέσι­μο με τους πρω­τα­γω­νι­στές και το φυσι­κό πηγαίο ταλέ­ντο τους. Και αυτό το ξέρου­με πολύ καλά και στη χώρα μας.

Ο Λογιστής…

Ο Αλμπέρ­το Σόρ­ντι, βέρος Ρωμαί­ος, ήταν το τελευ­ταίο παι­δί από τα πέντε της οικο­γέ­νειάς του. Ο πατέ­ρας του ήταν μου­σι­κός και η μητέ­ρα του δασκά­λα. Μαθη­τής ακό­μη έδι­νε τις δικές του παρα­στά­σεις με μαριο­νέ­τες και συμ­με­τεί­χε στην παι­δι­κή χορω­δία στην Καπέ­λα Σιστί­να. Στα 17 του πήγε στη Δρα­μα­τι­κή Ακα­δη­μία Τεχνών του Μιλά­νου, αλλά λόγω της βαριάς ρωμαϊ­κής προ­φο­ράς απο­μα­κρύν­θη­κε. Τι περί­ερ­γο; Αυτή η βαριά προ­φο­ρά έγι­νε το σήμα κατα­τε­θέν στην Ιτα­λία και σε όλο τον κόσμο, ενώ στα τέλη της δεκα­ε­τί­ας του ‘30 ξεκί­νη­σε τις μετα­γλωτ­τί­σεις ντου­μπλά­ρο­ντας τον Όλι­βερ Χάρ­ντι. Δεν είναι η πρώ­τη φορά που οι “ ειδι­κοί” πέφτουν έξω. Βεβαί­ως, δού­λε­ψε πολύ και ξεκί­νη­σε μαθή­μα­τα φωνη­τι­κής στην όπε­ρα ως μπά­σος. Μάλι­στα, μέσα σε όλα σπού­δα­σε και λογι­στής παίρ­νο­ντας το πτυ­χίο για χάρη της μητέ­ρας του. Όμως αυτή η εργα­τι­κό­τη­τα, κόντρα στους ρόλους του που αγα­πή­σα­με, συνε­χί­στη­κε σχε­δόν μέχρι το τέλος της ζωής του.

Ο Τυχεράκιας…

Στα περισ­σό­τε­ρα από 50 χρό­νια πορεί­ας του στην τέχνη, ο Σόρ­ντι έπαι­ξε ως δευ­τε­ρα­γω­νι­στής, συμπρω­τα­γω­νι­στής, πρω­τα­γω­νι­στής, σε εκα­το­ντά­δες ται­νί­ες, δυο τρεις το χρό­νο, αλλά δεν έλει­ψαν και οι χρο­νιές με πολύ περισ­σό­τε­ρες εμφα­νί­σεις, όπως το 1942 με οκτώ ται­νί­ες! Επί­σης, έγρα­ψε σενά­ρια, σκη­νο­θέ­τη­σε, τρα­γού­δη­σε. Έκα­νε τα πάντα και είχε την τύχη να πρω­τα­γω­νι­στή­σει σε ται­νί­ες των Ντί­νο Ρίζι, Μάριο Μονι­τσέ­λι, Βιτό­ριο ντε Σίκα, Φεντε­ρί­κο Φελί­νι, Λουί­τζι Κομεν­τσί­νι, Ετό­ρε Σκό­λα, Φράν­κο Ρόσι και Λουί­τζι Τζά­μπα. Ε, δεν το λες και απλή τύχη…

Ο Εργένης

Στην προ­σω­πι­κή του ζωή, όταν είχε χρό­νο, ο Σόρ­ντι ήταν δια­κρι­τι­κός και γνω­στός μόνο για το πάθος του προς την αγα­πη­μέ­νη του ομά­δα, τη Ρόμα. Παρέ­μει­νε εργέ­νης σε όλη του τη ζωή, αλλά είχε πολ­λές ερω­τι­κές σχέ­σεις, με σημα­ντι­κό­τε­ρη την εννιά­χρο­νη σχέ­ση με την όμορ­φη, χωρίς όμως ιδιαί­τε­ρες επι­δό­σεις, ηθο­ποιό Αντρέι­να Πανιά­νι, που ήταν 15 χρό­νια μεγα­λύ­τε­ρή του.

Ο Ανθρωπάκος…

Ο Σόρ­ντι ειδι­κά στις δεκα­ε­τί­ες ‘50-’60 γνώ­ρι­σε στιγ­μές δόξας, καθώς η ερμη­νευ­τι­κή του ωρι­μό­τη­τα συνέ­πε­σε με την εκτό­ξευ­ση του ιτα­λι­κού νεο­ρε­α­λι­σμού, που επη­ρέ­α­σε τον παγκό­σμιο κινη­μα­το­γρά­φο. Μερι­κές από τις ται­νί­ες που θα μεί­νουν για πάντα είναι: “ Ο Λευ­κός Σεΐ­χης” που γύρι­σε το 1952 ο Φελί­νι, “ Οι Βιτε­λό­νι” (1953) και πάλι του “ μαέ­στρο”, “ Ο Μεγά­λος Πόλε­μος” (1959), ένα αντι­πο­λε­μι­κό αρι­στούρ­γη­μα, σχε­δόν άγνω­στο σήμε­ρα, που σκη­νο­θέ­τη­σε ο μονα­δι­κός Μάριο Μονι­τσέ­λι. Επί­σης, “ Οι Τέσ­σε­ρις Φυγά­δες” (1960) του Κομεν­τσί­νι, “ Παλιο­ζωή Παλιό­κο­σμε” (1961) του κορυ­φαί­ου Ντί­νο Ρίζι και φυσι­κά “ Ο Ανθρω­πά­κος” (1977) και πάλι του Ρίζι, που του δίνει το ρόλο της ζωής του, ερμη­νεύ­ο­ντας ένα ανθρω­πά­κι, καλό χρι­στια­νό, που χάνει τα λογι­κά του όταν δολο­φο­νεί­ται ο γιος του και μετα­τρέ­πε­ται σε εκδι­κη­τή. Θα πρέ­πει όμως να επι­ση­μαν­θεί ότι ακό­μη και σε μέτριες ται­νί­ες που έπαι­ξε, κατά­φερ­νε να δεί­ξει το ταλέ­ντο του, να γλυ­κά­νει τον θεατή.

Λίγα χρό­νια πριν πεθά­νει (24 Φεβρουα­ρί­ου 2004) από καρ­διά, στην αγα­πη­μέ­νη του Ρώμη, ο Σόρ­ντι είχε δηλώ­σει στην Corriere della Serra, για το γέλιο που προ­σέ­φε­ρε στο κοι­νό, ότι «όλες μου οι ται­νί­ες βασί­ζο­νται σε πολύ σοβα­ρά και δρα­μα­τι­κά θέμα­τα, πράγ­μα­τα που υπάρ­χουν σε ιστο­ρί­ες της αλη­θι­νής ζωής». Πράγ­μα­τι. Και αυτό ήταν το κατόρ­θω­μά του, να βγά­ζει γέλιο από την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, τα βάσα­να της αλη­θι­νής ζωής.

Πηγή: ΑΠΕ