Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Είναι καλή η σύνταξη στη Σουηδία;

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της // 

Ο κ. Μητσο­τά­κης μας υπο­σχέ­θη­κε να μας κάνει Σου­η­δία όσον αφο­ρά το συντα­ξιο­δο­τι­κό. Για να δού­με πως έχουν τα πράγ­μα­τα στην Σουηδία;

Οι συντα­ξιού­χοι στην Σου­η­δία είναι 2,2 εκα­τομ­μύ­ρια στο σύνο­λο των 10 με στοι­χεία του Υπουρ­γεί­ου Κοι­νω­νι­κής πολι­τι­κής τον Δεκέμ­βρη του 2018. 

675.000 από αυτούς που δεν έχουν κατα­φέ­ρει να συμπλη­ρώ­σουν 40 χρό­νια δου­λειάς ή τα εισο­δη­μα­τά τους ήταν χαμη­λά, κάτω από 1.100 ευρώ τον μήνα, παίρ­νουν εγγυ­η­μέ­νη σύντα­ξη από το κρά­τος από 600 μέχρι 700 ευρώ μικτά, 440 και 540 ευρώ αντί­στοι­χα καθα­ρά στην 4η πιο ακρι­βή χώρα της ΕΕ και δικαιού­νται στε­γα­στι­κό επί­δο­μα 200 ευρώ τον μήνα. 500.000 από αυτούς είναι γυναίκες!

 

 

Πως λει­τουρ­γεί σήμε­ρα το σύστη­μα των συντά­ξε­ων στην Σου­η­δία; Είναι ακρι­βώς όπως το μοντέ­λο της Χιλής από τα χρό­νια του Πινο­σέτ τότε που η οικο­νο­μία σχε­διά­στη­κε από τους οικο­νο­μι­κούς «μάγους» του Μίλος Φρί­ντμαν και εξα­θλί­ω­σε και πτω­χο­ποί­η­σε το σύνο­λο του πλη­θυ­σμού. Έχει τρεις πυλώνες :

  • Την βασι­κή σύντα­ξη που στη­ρί­ζε­ται στις εισφο­ρές, περί­που το 18% του μισθού πηγαί­νει για να καλύ­ψει όπως λένε τις συντα­ξιο­δο­τι­κές εισφο­ρές και η σύντα­ξη είναι μόνο το 54,6% του τελι­κού μισθού. Η βασι­κή σύντα­ξη περιέ­χει και την εγγυ­η­μέ­νη. Πρέ­πει να έχει δου­λέ­ψει κανείς 40 ολό­κλη­ρα χρό­νια για την πάρει ολό­κλη­ρη. Αυτοί που είχαν καλύ­τε­ρα εισο­δή­μα­τα αλλά δεν έχουν συμπλη­ρώ­σει 40 χρό­νια δου­λειάς παίρ­νουν ποσο­στό επί των 40 χρό­νων, 30/40, 25/40 κλπ.
  • Την σύντα­ξη βάσει εισο­δή­μα­τος. Δεν την παίρ­νουν όλοι, αλλά μόνο οι υψη­λά αμοι­βό­με­νοι και είναι περί­που το 4,5% του μισθού.
  • Την ιδιω­τι­κή σύντα­ξη που μπο­ρεί να γίνε­ται από επεν­δύ­σεις, κρα­τι­κές, ιδιω­τι­κές κλπ όπως σε όλο τον καπι­τα­λι­στι­κό κόσμο. Φυσι­κά εδώ η δυνα­τό­τη­τα ιδιω­τι­κής απο­τα­μί­ευ­σης ανή­κει στους υψη­λοει­σο­δη­μα­τί­ες που τελι­κά έχουν μεγά­λες συντάξεις.

-Από την στιγ­μή που η σύντα­ξη βασί­ζε­ται στις εισφο­ρές, με τον και­νούρ­γιο νόμο «ένας 35ντάρης πρέ­πει να υπο­λο­γί­ζει ότι θα δου­λέ­ψει μέχρι τα 70 για να πάρει τότε το 70% του μισθού του», γρά­φει η Σοσιαλ­δη­μο­κρά­τι­κη εφη­με­ρί­δα Αφτονμπλάντετ.

Για­τί δεν φτά­νουν τα χρή­μα­τα των εισφο­ρών αφου πλη­ρώ­νε­ται μόνο το 55% του μισθού;

  • Ένας σοβα­ρός λόγος είναι ότι τα χρή­μα­τα των συντά­ξε­ων τζο­γά­ρο­νται σε επεν­δύ­σεις που πάντα δεν είναι προσοδοφόρες.
  • Το δεύ­τε­ρο πως η ανερ­γία που βέβαια δεν έχει τα επί­πε­δα της Ελλά­δας αλλά κυμαί­νε­ται στο 7–8% μειώ­νει τις εισφορές.
  • Ο σημα­ντι­κό­τε­ρος όμως λόγος είναι ότι το αστι­κό κρά­τος χαρί­ζει τα τελευ­ταία 30 χρό­νια με τις συνε­χείς μειώ­σεις των εργο­δο­τι­κών εισφο­ρών από 38,97% το 1990 σε 31,42% το 2019 τα χρή­μα­τα των εργα­ζο­μέ­νων στις επι­χει­ρή­σεις μεγα­θή­ρια της Σου­η­δί­ας ΙΚΕΑ, Έρικ­σον, Βόλ­βο, ΗΜ κλπ για να αντέ­ξουν με κέρ­δος τον αμεί­λι­κτο διε­θνή αλλά και εγχώ­ριο ανταγωνισμό!
  • Ένα χαρα­κτη­ρι­στι­κό παρά­δειγ­μα, μηδε­νι­κή (0%) εργα­τι­κή εισφο­ρά και φόρος 13% μόνο, ισχύ­ει για κεφά­λαια που επα­να­πα­τρί­ζο­νται στην Σουηδία!

Τα μέτρα για τις συντά­ξεις και τις φορο­α­παλ­λα­γές του μεγά­λου κεφα­λαί­ου πάρ­θη­καν από το 1990 και από τις δεξιές και τις Σοσια­δη­μο­κρα­τι­κές κυβερνήσεις.

Έτσι αν δει κανείς την συνο­λι­κή εικό­να, 675.000 από τους 2,2 εκα­τομ­μύ­ρια συντα­ξιού­χους της Σου­η­δί­ας είναι πραγ­μα­τι­κά χαμη­λο­συ­ντα­ξιού­χοι και η τερά­στια πλειο­ψη­φία των συντα­ξιού­χων που προ­έρ­χο­νται από την εργα­τι­κή τάξη, φυτο­ζω­ούν στο όνο­μα μιας «ευνο­μού­με­νης» κοι­νω­νί­ας που μας την προ­τεί­νουν και για μοντέλο. 

Οι συντα­ξιού­χοι λύνουν το πρό­βλη­μα της στέ­γα­σης και της οικο­νο­μί­ας είτε που­λώ­ντας τα σπί­τια τους και μετα­κο­μί­ζο­ντας σε φτη­νό­τε­ρα συνή­θως στην επαρ­χία ή στα περί­χω­ρα σε μικρό­τε­ρα δια­με­ρί­σμα­τα είτε στα γηρο­κο­μεία. Αν έχουν ακό­μη δυνά­μεις θα προ­τι­μή­σουν την λύση του δια­με­ρί­σμα­τος και έχουν συν­δρο­μή από την “Βοή­θεια στο σπί­τι” των Δήμων. 

Αλλιώς ψάχνουν για θέση στο γηρο­κο­μείο. Σε κάθε περί­πτω­ση οι υπη­ρε­σί­ες των Δήμων δια­χει­ρί­ζο­νται τα οικο­νο­μι­κά τους και την σύντα­ξή τους. Σπά­νια θα περισ­σέ­ψουν χρή­μα­τα από την σύντα­ξη όταν έχουν πλη­ρω­θεί οι υπη­ρε­σί­ες του Δήμου που περι­λαμ­βά­νουν, νοί­κι, φαγη­τό και  υπο­στη­ρι­κτι­κή παρα­κο­λού­θη­ση και φρο­ντί­δα της καθη­με­ρι­νό­τη­τας. Δεν περι­λαμ­βά­νουν άλλα έξο­δα όπως ένδυ­ση, υπό­δη­ση κλπ. Οι βαριά άρρω­στοι και οι ασθε­νείς με Αλτσχαί­μερ φρο­ντί­ζο­νται με άλλο τρό­πο σε άλλες εγκαταστάσεις.

Μετά από 40 χρό­νια δου­λειάς και με σακα­τε­μέ­νο το κορ­μί, πλη­ρώ­νο­ντας εκα­τομ­μύ­ρια σε εισφο­ρές και φόρους, σου προ­τεί­νουν να συνε­χί­σεις να δου­λεύ­εις μέχρι τα 67. Αν όμως βγεις στην σύντα­ξη θα πέσει το εισό­δη­μα στο μισό. Αυτή την μοί­ρα και τα διλ­λή­μα­τα επι­φυ­λάσ­σει στους εργα­ζό­με­νους και συντα­ξιού­χους της εργα­τι­κής τάξης το σύστη­μα της καπι­τα­λι­στι­κής ευη­με­ρί­ας των αριθ­μών του μεγά­λου Ακα­θά­ρι­στου Εθνι­κού Προ­ϊ­ό­ντος, που το λυμαί­νο­νται 170 “ολι­γάρ­χες”.

Αλί­μο­νο σαυ­τούς που γερ­νά­νε μόνοι και φτω­χοί στα γηρο­κο­μεία και ιδιαί­τε­ρα τα ιδιω­τι­κά, θέμα που θέλει και αυτό «ειδι­κή» ανά­λυ­ση! Η παν­δη­μία είχε τα περισ­σό­τε­ρα θύμα­τα στα ιδιω­τι­κά Γηρο­κο­μεία της Σουηδίας.

Το να δου­λεύ­ει κανείς μέχρι τον τάφο με τις ευλο­γί­ες των εργο­δο­τι­κών Συν­δι­κά­των είναι ένας ακό­μη λόγος απόρ­ρι­ψης της πρό­τα­σης «εξαν­θρω­πι­σμού» του καπι­τα­λι­σμού που πάντα βρί­σκει τρό­πο να φορ­τώ­σει τα βάρη στους εργα­ζό­με­νους και στους χαμηλοσυνταξιούχους.

_________________________________________________________________________

Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία
Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο