Η ιστορία των τεταμένων σχέσεων Κίνας — Ταϊβάν

Οι σχέ­σεις Κίνας και Ταϊ­βάν ήταν πάντα τετα­μέ­νες, με την αντι­πα­ρά­θε­ση να ξεκι­νά ήδη από το 1949, όταν ιδρύ­θη­κε η ΛΔ της Κίνας μετά τη σοσια­λι­στι­κή επα­νά­στα­ση με ηγέ­τη τον Μάο Τσε Τουνγκ. Το τμή­μα των εθνι­κι­στών του κόμ­μα­τος Κουο­μι­ντάνγκ που αντι­τά­χθη­καν στην τότε σοσια­λι­στι­κή επα­νά­στα­ση πέρα­σε στο νησί της Ταϊ­βάν και με επι­κε­φα­λής τον Τσιαν Κάι Σεκ ίδρυ­σε το 1949 τη λεγό­με­νη Δημο­κρα­τία της Κίνας, παίρ­νο­ντας μαζί του περί­που 2 εκα­τομ­μύ­ρια κυρί­ως στρα­τιω­τι­κούς και αρκε­τό χρυ­σό, αρχαία και λοι­πά. Η Ταϊ­βάν (όπως αυτο­α­πο­κα­λεί­ται Δημο­κρα­τία της Κίνας) με 23,3 εκα­τομ­μύ­ρια κατοί­κους θεω­ρεί­ται για την Κίνα ως η 23η επαρ­χία της, με δική της αυτο­διοί­κη­ση, όπως και το Χονγκ — Κόνγκ ή το Μακάο — που θεω­ρού­νται ειδι­κές διοι­κη­τι­κές περι­φέ­ρειες που πέρα­σαν στην Κίνα από τη Βρε­τα­νία το 1997 και 1999, αντί­στοι­χα — στο πλαί­σιο του δόγ­μα­τος της «Μιας Κίνας», «δύο συστή­μα­τα, μια χώρα». Αυτές οι περιο­χές είχαν από την πρώ­τη στιγ­μή τη στή­ρι­ξη του ευρω­α­τλα­ντι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού κάτι που συνε­χί­ζε­ται και σήμερα.

Μάλι­στα, το νησί της Ταϊ­βάν είχε από το 1949 έως το 1987 στρα­τιω­τι­κό νόμο. Και μέσα στην Ταϊ­βάν υπάρ­χουν δύο τάσεις στην κυβερ­νώ­σα αστι­κή τάξη, η μία που επι­διώ­κει πλή­ρη ανε­ξαρ­τη­το­ποί­η­ση από την Κίνα, διεκ­δι­κώ­ντας μια ταϊ­βα­νέ­ζι­κη ταυ­τό­τη­τα και η άλλη που με τον έναν ή άλλο τρό­πο βλέ­πει την επα­νέ­νω­ση με την ηπει­ρω­τι­κή Κίνα, με δεδο­μέ­νη την επι­κρά­τη­ση και εκεί των καπι­τα­λι­στι­κών σχέσεων.

Από το 1979, που οι ΗΠΑ έχουν συνά­ψει διπλω­μα­τι­κές επα­φές με την ΛΔ της Κίνας δια­τη­ρούν τη λεγό­με­νη πολι­τι­κή της «στρα­τη­γι­κής ασά­φειας» με την Ταϊ­βάν και είναι ο βασι­κός προ­μη­θευ­τής στρα­τιω­τι­κού υλικού.

Στις 2 Νοεμ­βρί­ου 1987, οι κάτοι­κοι της Ταϊ­βάν απο­κτούν άδεια να μετα­βαί­νουν στην ηπει­ρω­τι­κή Κίνα για οικο­γε­νεια­κές συνα­ντή­σεις, γεγο­νός που ανοί­γει τον δρό­μο στις εμπο­ρι­κές ανταλ­λα­γές. Το 1991, η Ταϊ­βάν ανα­κα­λεί τις ρυθ­μί­σεις που επι­βάλ­λουν κατά­στα­ση πολέ­μου με την Κίνα. Μεσο­λα­βούν διά­φο­ρες εντά­σεις μετα­ξύ των δύο πλευ­ρών, το 2005 η Κίνα υιο­θε­τεί αντια­πο­σχι­στι­κό νόμο που προ­βλέ­πει τη χρή­ση «μη ειρη­νι­κών» μέσων σε περί­πτω­ση που η Ταϊ­βάν κηρύ­ξει την ανε­ξαρ­τη­σία της.

Το 2008, οι δύο πλευ­ρές επα­να­λαμ­βά­νουν το διά­λο­γο που δια­κό­πη­κε το 1995. Τότε ξεκί­νη­σαν για πρώ­τη φορά πτή­σεις μετα­ξύ των δύο περιο­χών, ενώ το 2010 υπο­γρά­φτη­κε και η πρώ­τη ειδι­κή συμ­φω­νία που καταρ­γού­σε δασμούς στο εμπό­ριο ορι­σμέ­νων προ­ϊ­ό­ντων και ακο­λου­θεί τετρα­ε­τής δια­κυ­βερ­νη­τι­κός διά­λο­γος. Το 2014 συμ­βο­λι­κά στην κινε­ζι­κή πόλη Ναν­τζίνγκ που ήταν πρω­τεύ­ου­σα της Κίνας πριν το 1949 ξεκι­νούν επί­ση­μες συνο­μι­λί­ες. Στις 7/11/15, οι Πρό­ε­δροι της Κίνας και της Ταϊ­βάν συνα­ντώ­νται στη Σιγκα­πού­ρη. Το 2016, η Τσάι Ινγκ-γου­έν, που προ­έρ­χε­ται από «Προ­ο­δευ­τι­κό Κόμ­μα» που τάσ­σε­ται υπέρ της ανε­ξαρ­τη­σί­ας, ανα­λαμ­βά­νει την προ­ε­δρία στην Ταϊ­βάν και επα­νε­κλέ­χτη­κε το 2020. Η Κίνα δια­κό­πτει κάθε επι­κοι­νω­νία, αφού η νέα κυβέρ­νη­ση δεν ανα­γνω­ρί­ζει την αρχή της «Μίας Κίνας» και δηλώ­νει ότι δεν θα επι­τρέ­ψει οποια­δή­πο­τε από­σχι­ση ακό­μα και με τη χρή­ση στρα­τιω­τι­κών μέσων, όπως επα­νέ­λα­βε εμφα­τι­κά και με αφορ­μή την επί­σκε­ψη της προ­έ­δρου του αμε­ρι­κα­νι­κού Κογκρέ­σου Νάν­σι Πελόζι.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης

Αλή­θειες και ψέμα­τα για το λιμό στην Ουκρα­νία, Νίκος Μόττας