Γράφει ο Ειρηναίος Μαράκης //
Ακόμα ένα βιβλίο για την ποιήτρια Κατερίνα Γώγου και με τίτλο «Μου μοιάζει ο άνθρωπος μ’ έναν ήλιο, που καίγεται από μόνος του», κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του περασμένου έτους από τον Καστανιώτη, με συνεντεύξεις, κείμενα και διάφορα ντοκουμέντα (χειρόγραφα της, ποιήματα πάνω σε φωτογραφίες, πεζά, παρεμβάσεις, επιστολές και φωτογραφίες) όπου αποτυπώνουν τη φωνή της ποιήτριας για την κοινωνία, την πολιτική, την τέχνη αλλά και κυρίως για τον άνθρωπο πίσω από όλα αυτά αλλά και που παράλληλα αποτυπώνουν το κλίμα μιας μεταβατικής εποχής που μέχρι σήμερα καθορίζει την καθημερινότητά μας σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό.
Το ίδιο το βιβλίο, σε επιμέλεια και με πρόλογο της Ευτυχίας Παναγιώτου, αποδεικνύει ότι η δημοφιλία της ποιήτριας Κατερίνας Γώγου δεν είναι ένα τυχαίο φαινόμενο αλλά αντίθετα αντικατοπτρίζει ένα υπαρκτό και βαθύ ρεύμα πολιτικής, πολιτιστικής κι ευρύτερα πνευματικής αναζήτησης (και αμφισβήτησης) μέσα στην κοινωνία βρίσκοντας αντιστοιχίες και παραλληλισμούς με την εποχή της ποιήτριας. Όπως σημειώναμε άλλωστε και σε παλιότερη παρέμβαση μας:
«Η Γώγου είναι εκείνη η δημιουργός που με τα σκληρά της βιώματα, με την δυνατή πολιτική της σκέψη αλλά και με την αξιοποίηση τόσο του εκφραστικού ταλέντου της, όσο και της πλούσιας ποιητικής/καλλιτεχνικής αντίληψης που την διακατείχε, έφτιαξε με πόνο σώματος και ψυχής γνήσια υπαρξιακή ποίηση με έντονα εξεργεσιακά κι επαναστατικά στοιχεία. Η ποίηση της είναι η ποίηση της κοινωνικής και προσωπικής απόγνωσης αλλά και της γνώσης ότι οι βάρβαροι είναι ήδη εδώ και πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια στην απαλλοτρίωση ψυχής και κοινωνίας που πρεσβεύουν και εφαρμόζουν. Αμφισβητεί η Κατερίνα Γώγου: το Κόμμα, τα πρόσωπα που στο όνομα του αγώνα ξεπουλούν ιδέες και συνειδήσεις, υπερασπίζεται την αναρχία, τα ματαιωμένα όνειρα, τους θεσμούς, την Οικογένεια, την Πατρίδα και τα στρατιωτικά εμβατήρια, περιγράφοντας τις εικόνες της πόλης, στα βρώμικα στενά, στα γήπεδα, στην Πατησίων. Και συμπαραστέκεται: στην Γυναίκα, στην Κόρη της, στους μετανάστες και στους πολιτικούς κρατούμενους ενώ την ίδια ώρα στοχοποιείται από το Κράτος και τις δυνάμεις καταστολής.
Η ποίηση της Κατερίνας Γώγου, αναδεικνύεται και στις μέρες μας, τόσο επίκαιρη , όσο και στην όχι πολύ πρόσφατη εποχή όπου έζησε η ποιήτρια, όπου ο καθένας και η καθεμιά μας, αναγνωρίζει σε αυτήν τον δικό του προβληματισμό, την δική του αγωνία που βρίσκεται και σε άμεση συνάρτηση με το κοινωνικό περιβάλλον και τις ανάγκες της εποχής μας[…]» (Η πολιτική και υπαρξιακή ποίηση της Κατερίνας Γώγου, Ατέχνως 23/10/2017)
Ένα εκδοτικό γεγονός
Πέρα από όλα τα παραπάνω και τις προφανείς συνδέσεις που μπορεί να κάνει ο καθένας, το βιβλίο αυτό, όπως και μια σειρά από παρόμοιες (και ευπρόσδεκτες) εκδόσεις με ανέκδοτο έργο, επιστολές και συνεντεύξεις ποιητών –πρόχειρα στο μυαλό ου έρχεται το βιβλίο «Νίκος Καββαδίας: Ο αρμενιστής ποιητής» του Μιχάλη Γελασάκη (εκδ. Άγρα) – μας δείχνει ότι είναι οι νέοι ερευνητές που οπλισμένοι με μεράκι, αγάπη και κριτικό πνεύμα μας αποκαλύπτουν στοιχεία από τη ζωή δημιουργών που πολύ αγαπήσαμε και που μας συντροφεύουν στην δύσκολη και δύστροπη καθημερινότητα μας. Κι αυτό είναι επίσης μια ηχηρή απάντηση απέναντι στην στείρα νεκρολογία πως τίποτα πια δεν μπορεί να αλλάξει στην ζωή, στην τέχνη και στον πολιτισμό και πως τίποτα πια δεν γίνεται.
Το ίδιο το βιβλίο είναι ένα μικρό διαμαντάκι, το οποίο όχι μόνο δεν προχωράει σε πιθανόν θεμιτές ή αθέμιτες αναθεωρήσεις του υλικού του αλλά που αντίθετα το παραθέτει όπως ακριβώς είναι επιτρέποντας στον αναγνώστη και στην αναγνώστρια να επικοινωνήσει με τον λόγο (και τον πόνο) της ποιήτριας, βγάζοντας τα δικά του συμπεράσματα. Η ίδια μάλιστα η ποιήτρια δεν είχε αυταπάτες για το πώς μπορούσαν αν χρησιμοποιηθούν τα λόγια της:
«Όπως και να ‘χει, συνέντευξη ίσον λούμπα. Δεν είμαι απ’ αυτούς που πιστεύουν πως μέσα από τις «επαναστατικές» απαντήσεις μου θ’ ανατρέψω τον αστικό Τύπο. Αυτό το «μπες μέσα να τ’ αλλάξεις» δεν περνάει πια. Πολύ απλά η συνέντευξη είναι στριπτίζ μπροστά σ’ αλλήθωρα μάτια μπανιστιρτζήδων αναγνωστών (ευτυχώς όχι όλων). Μπροστά σ’ ανώμαλους σεξουαλικά «ειδικούς» που τα ξέρουν όλα». (Έθνος, 1982)
Στον πρόλογο του βιβλίου η επιμελήτρια μας παραθέτει αναλυτικά το σκεπτικό δράσης της ενώ στο τέλος του βιβλίου, μαζί με ένα ποίημα της Γώγου –το μοναδικό σε ομοιοκαταληξία, θα βρούμε των δημοσιογράφων που επικοινώνησαν στο πέρασμα των χρόνων με την Κατερίνα Γώγου για τις διάφορες συνεντεύξεις που μας δίνουν επίσης μια εικόνα, προφανώς υποκειμενική αλλά και οπωσδήποτε ενδιαφέρουσα, για την ποιήτρια.
Η αλήθεια είναι πως πολλά περισσότερα μπορεί να σχολιάσει κανείς για το βιβλίο που κατά τη γνώμη μας αποτελεί ένα σπουδαίο εκδοτικό γεγονός που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Κάνουμε όμως την επιλογή να κλείσουμε εδώ αυτή την παρουσίαση, που επίτηδες δεν περιγράφει σε τι ακριβώς αναφέρεται το βιβλίο, με την ελπίδα και την ευχή πως θα το αναζητήσετε, ενισχύοντας έτσι και την προσπάθεια των νέων ερευνητών και συγγραφέων να αναδείξουν άγνωστες πτυχές της πρόσφατης ποιητικής και πολιτιστικής ιστορίας μας.
_______________________________________________________________________________________________________
Ο Ειρηναίος Μαράκης γεννήθηκε στα Χανιά το 1986, απόφοιτος της τεχνικής εκπαίδευσης. Συμμετέχει με ποιήματα του στα συλλογικά έργα (e‑books) ενώ ποιήματα του έχουν δημοσιευτεί σε διάφορες λογοτεχνικές σελίδες. Αρθρογραφεί στην εφημερίδα Αγώνας της Κρήτης καθώς και στο διαδικτυακό πολιτικό και πολιτιστικό περιοδικό Ατέχνως. Διατηρεί το ιστολόγιο Λογοτεχνία και Σκέψη.