Ιωάννης Σπηλιόπουλος, ο πρώτος εικαστικός που εκτοπίστηκε με το ιδιώνυμο

Ο Ιωάν­νης Σπη­λιό­που­λος 1906–1975 γεν­νή­θη­κε στον Δού­κα της Ηλεί­ας το 1906.

Φοί­τη­σε στην Ανώ­τα­τη Σχο­λή Καλών Τεχνών του Μετσό­βου Πολυ­τε­χνεί­ου το 1926–1933 μετά από παρό­τρυν­ση του Γεωρ­γί­ου Ροΐλου.

Δάσκα­λοι του ήταν οι Ιακω­βί­δης, Ροΐ­λος, Παρ­θέ­νης, Σκί­πης, Αργυ­ρός, Δημη­τριά­δης, Θωμό­που­λος, Μαθιό­που­λος και ο Σπύ­ρος Βικά­τος από το εργα­στή­ρι του οποί­ου απο­φοί­τη­σε με Αρι­στεί­ου Έπαι­νον το 1933.

Η έντα­ξή του στην αρι­στε­ρά κατά τα φοι­τη­τι­κά του χρό­νια καθυ­στέ­ρη­σε την απο­φοί­τη­σή του.

Ο περι­βό­η­τος Μανια­δά­κης τους κυνη­γού­σε για τρεις ημέ­ρες εντο­πί­ζο­ντας τους στους υπο­νό­μους της Αθή­νας και από εκεί ξεκί­νη­σε ο πολυ­δαί­δα­λος βίος του.

Μετά από συνε­χείς εξο­ρί­ες απο­φοι­τά το 1933 και και τι 1936 με την βοή­θεια των Κασι­μά­τη, Πανα­γιω­τό­που­λου και Σημη­ριώ­τη, διο­ρί­ζε­ται στην Μέση Εκπαί­δευ­ση ως καθη­γη­τής Τεχνι­κών στο Πρα­κτι­κό Λύκειο του Αγί­ου Νικο­λά­ου Κρή­της όπου και παρου­σιά­ζε­τε ανά 15ημερο.

Με ειδι­κή άδεια του αστυ­νο­μι­κού διευ­θυ­ντή κου Κου­ρά­κη έρχε­ται για 15 ημέ­ρες στην Αθή­να για να εκθέ­σει τα έργα του στην Μεγά­λη Βρεττάνεια.

Με το πρα­ξι­κό­πη­μα της 4ης Αυγού­στου εκτο­πί­ζε­ται για υπη­ρε­σια­κούς λόγους στα Κύθη­ρα τον Οκτώ­βριο του 1939.

Εκεί τον βρί­σκει ο πόλε­μος του 1940, η Κατο­χή, ο Εμφύλιος.

Ξεχα­σμέ­νος στο νησί παρα­κα­λεί με έγγρα­φα φίλους και γνω­στούς να μετα­τε­θεί στην Αθή­να για νέα τρό­παια όπως γρά­φει στα ποι­ή­μα­τα του.

Η πολυ­πό­θη­τη μετά­θε­ση επι­τυγ­χά­νε­ται πάλι με δυσμέ­νεια στο νησί της Σαλα­μί­νας το 1956 όπου τότε ήταν τόπος δυσμέ­νειας των εκπαιδευτικών.

Όλον τον εικα­στι­κό πλού­το των Κυθή­ρων τα οποία λει­τούρ­γη­σαν ως μού­σα του τον παρου­σιά­ζει το 1957 στο Φουα­γιέ του Δημο­τι­κού Θεά­τρου Πει­ραιά όπου πωλού­νται σχε­δόν όλα του τα έργα.

Έκθε­ση στην οποία βοή­θη­σε ο τότε αρι­στε­ρός δήμαρ­χος Πει­ραιά κος Ραπανάκης.

Φεύ­γει από την ζωή το 1975 σε ηλι­κία 69 ετων.

Σήμε­ρα τα οστά του φιλο­ξε­νού­νται στο αγα­πη­μέ­νο του χωριό τον Δού­κα, πλη­σί­ον της Αρχαί­ας Ολυμπίας.

Έργα του βρί­σκο­νται στην Αμε­ρι­κή, στην Αυστρα­λία, στην Ιτα­λία, στην μονι­μη συλ­λο­γη του Δημου Αθη­ναί­ων, στο Μου­σείο Υδρας, στους Δήμους Κυθή­ρων και Σαλα­μί­νας, στο Υπουρ­γείο Παι­δεί­ας, στον Κυθη­ραϊ­κό Σύν­δε­σμο και σε πολ­λούς συλλέκτες.

Στην συλ­λο­γή του μονα­δι­κού κλη­ρο­νό­μου του λογο­τέ­χνη και ποι­η­τή Σπύ­ρου Πανα­γιω­τό­που­λου βρί­σκο­νται 63 έργα του τα οποία του εμπι­στεύ­τη­κε φεύ­γο­ντας για τα Κύθη­ρα το 1939 μη μπο­ρώ­ντας να τα μετα­φέ­ρει και τα οποία δεν είναι καταγεγραμμένα.

Έχει αγιο­γρα­φή­σει από το 1933–1936 στις εκκλη­σί­ες του Αγί­ου Νικο­λά­ου στον Δού­κα Ηλεί­ας, στο κτή­μα Μερ­κού­ρη κατ εντο­λήν της κας Μαρί­ας Μερ­κού­ρη όπου και εφι­λο­ξε­νεί­το στο Κατά­κω­λο στην οικία του Γιάν­νη Λάτση, στον Αγιο Αθα­νά­σιο Πύρ­γου, στην Φλώ­κα Ηλεί­ας και στην Μονή Σκα­φι­διάς όπου παράλ­λη­λα δίδα­ξε αγιο­γρα­φία στον ηγού­με­νο και τους μοναχούς.

Την ίδια περί­ο­δο φιλο­τε­χνεί εργα­σί­ες στον Δήμο Αθη­ναί­ων με σύστα­ση του Δημάρ­χου Πύρ­γου τότε Λετρινων.

Εργά­στη­κε σε οικί­ες στην Καβά­λα και στις οικί­ες του Σπ. Πανα­γιω­τό­που­λου και του Τζί­μη Παναγιωτόπουλου.

Την περί­ο­δο 1936–1939 φιλο­τε­χνεί περί τα 100 έργα από τα οποία παρου­σιά­ζει 36 στην έκθε­ση της Μ. Βρετ­τά­νειας το 1937 και τα υπό­λοι­πα παρα­δί­δο­νται προς φύλα­ξη στον Σπ. Παναγιωτόπουλο.

Στα Κύθη­ρα την περί­ο­δο 1939/1956 αγιο­γρα­φεί με εντο­λή του άρχο­ντα Διο­νυ­σί­ου Καλού­τση σε κτη­το­ρι­κές εκκλη­σί­ες του Μέσα Βουρ­γου κάτω από το Κάστρο στον τέμπλο του Αγί­ου Σώστη Μυλο­πο­τά­μου και στον Αγιο Χαρά­λα­μπο επί­σης στον Μυλο­πό­τα­μο όπου φιλο­τε­χνεί όλον τον ουρα­νό της εκκλη­σί­ας με άστρα και εικό­νες εντός του ναού.

Επί­σης φιλο­τέ­χνη­σε φορη­τές εικό­νες που σώζο­νται σε συλλογές.

Επί­σης στα Κύθη­ρα φιλο­τε­χνεί την γλυ­πτή προ­το­μή του Διο­νυ­σί­ου Καλού­τση η οποία βρί­σκε­ται στον Δήμο Κυθή­ρων, την γλυ­πτή προ­το­μή της συζύ­γου του και δυο που σώζο­νται ενώ στο ταξί­δι της επι­στρο­φής του κατα­στρά­φη­καν άλλες δυο όπως και πολ­λές εργα­σί­ες του από την ΑΣΚΤ.

Την περί­ο­δο της Σαλα­μί­νας φιλο­τέ­χνη­σε τον Άγιο Μηνά στο τέμπλο του πολιού­χου του νησιού, εικό­νες στο τέμπλο του Αγί­ου Δημη­τρί­ου και στον Αγιο Νικό­λαο τον Παντο­κρά­το­ρα τους Ευαγ­γε­λι­στές και εικό­νες περι­με­τρι­κά του ναού.

Απε­βί­ω­σε το 1975 έχο­ντας χάσει την όρα­ση από το ένα του μάτι και με σπα­σμέ­νο ρινι­κό διά­φραγ­μα από τις κακου­χί­ες των περιορισμών.

Το 2014 το ΕΕΤΕ τον ανα­κή­ρυ­ξε ως τον πρώ­το εικα­στι­κό που εκτο­πί­στη­κε με το ιδιώ­νυ­μο του Ελευ­θε­ρί­ου Βενι­ζέ­λου στην έκθε­ση Τέχνη και Αντί­στα­ση παρου­σιά­ζο­ντας δυο ιστο­ρι­κά έργα του της περιό­δου των Κυθή­ρων και του Αλβα­νι­κού Μετώπου.

Το 2007 η σύζυ­γος, οι θυγα­τέ­ρες του, μαθη­τές του και φιλό­τε­χνοι, ιδρύ­ουν τον εικα­στι­κό σύλ­λο­γο Ιωάν­νης Σπη­λιό­που­λος 1906–1975 παρου­σιά­ζο­ντας τα έργα του σε πολ­λά σημεία της Ελλάδος.

Δυστυ­χώς ακό­μα και τώρα 43 χρό­νια μετά τον θάνα­το του είναι απο­κλει­σμέ­νος και αδι­κη­μέ­νος από το σύστη­μα μαζί με άλλους δυο τρεις όπως λέει και ο Πρύ­τα­νης της ΑΣΚΤ Πάνος Χαραλάμπους.

Ευχα­ρι­στώ πολύ

Η θυγα­τέ­ρα του Μίνα Σπηλιοπούλου.