ΛΙΒΥΗ: Αντιπαραθέσεις συμφερόντων ισχυρών δυνάμεων

Έντο­νη κινη­τι­κό­τη­τα παρα­τη­ρεί­ται από την ΕΕ για τις εξε­λί­ξεις στη Λιβύη, παράλ­λη­λα με εκεί­νες από Τουρ­κία και Ρωσία, οι ηγέ­τες των οποί­ων, Ρ. Τ. Ερντο­γάν και Βλα­ντι­μίρ Πού­τιν, στη χτε­σι­νή τους συνά­ντη­ση κατέ­λη­ξαν να απευ­θύ­νουν έκκλη­ση για «βιώ­σι­μη εκε­χει­ρία» στη Λιβύη έως τα μεσά­νυ­χτα της Κυρια­κής 12 Γενά­ρη. Στο κοι­νό ανα­κοι­νω­θέν σημειώ­νε­ται: «Καλού­με όλες τις εμπλε­κό­με­νες πλευ­ρές να προ­χω­ρή­σουν σε μία βιώ­σι­μη εκε­χει­ρία, η οποία θα υπο­στη­ρί­ζε­ται από τα απα­ραί­τη­τα μέτρα για τη στα­θε­ρο­ποί­η­ση της κατά­στα­σης και την ομα­λο­ποί­η­ση της καθη­με­ρι­νό­τη­τας στην Τρί­πο­λη και τις υπό­λοι­πες πόλεις».

Στις Βρυ­ξέλ­λες, από την άλλη, ο πρό­ε­δρος του Ευρω­παϊ­κού Συμ­βου­λί­ου, Σαρλ Μισέλ, ο επι­κε­φα­λής της Εξω­τε­ρι­κής Πολι­τι­κής και της Πολι­τι­κής Ασφά­λειας της ΕΕ, Ζοζέπ Μπο­ρέλ, και ο πρό­ε­δρος του Ευρω­κοι­νο­βου­λί­ου, Ντα­βίντ Σασό­λι, είχαν καλέ­σει τον Λίβυο δοτό πρω­θυ­πουρ­γό της «Κυβέρ­νη­σης Εθνι­κής Συμ­φω­νί­ας», Φαγιέζ Σάρατζ.

Στη συνά­ντη­ση αυτή ο Μισέλ υπο­γράμ­μι­σε, με τη γνω­στή υπο­κρι­σία των οργά­νων της λυκο­συμ­μα­χί­ας, ότι δήθεν η ΕΕ επι­θυ­μεί «ειρη­νι­κή επί­λυ­ση» και «στα­θε­ρό­τη­τα στην περιο­χή» και επα­νέ­λα­βε ότι στη­ρί­ζει «στα­θε­ρά την κυβέρ­νη­ση Εθνι­κής Συμ­φω­νί­ας (του Σάρατζ) ως τη νόμι­μη κυβέρ­νη­ση της Λιβύ­ης» και ότι «η ΕΕ είναι έτοι­μη να παρά­σχει κάθε βοή­θεια για τη στή­ρι­ξη της πολι­τι­κής διαδικασίας».
Ανα­φο­ρι­κά με τα μνη­μό­νια συνερ­γα­σί­ας Τουρ­κί­ας — Λιβύ­ης ο πρό­ε­δρος του Ευρω­παϊ­κού Συμ­βου­λί­ου, για λόγους τακτι­κής, που αφο­ρούν και το παζά­ρι ΕΕ — Τουρ­κί­ας και τις συνο­λι­κές διευ­θε­τή­σεις στην περιο­χή της Νοτιο­α­να­το­λι­κής Μεσο­γεί­ου, είπε ότι «η θέση της ΕΕ είναι πως τα μνη­μό­νια αυτά παρα­βιά­ζουν τα κυριαρ­χι­κά δικαιώ­μα­τα τρί­των κρα­τών, δεν είναι σύμ­φω­να με το Δίκαιο της Θάλασ­σας και δεν μπο­ρούν να παρά­ξουν νομι­κές συνέ­πειες σε τρί­τα κράτη».
Από την πλευ­ρά του, ο πρό­ε­δρος του Ευρω­κοι­νο­βου­λί­ου, Ντα­βίντ Σασό­λι, ανα­φέρ­θη­κε στην ανά­πτυ­ξη «διπλω­μα­τι­κής πρω­το­βου­λί­ας» από την ΕΕ για τη Λιβύη.

Πριν από τη συνά­ντη­ση των τριών με τον Λίβυο πρω­θυ­πουρ­γό ο Ιτα­λός υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών, Λουί­τζι ντι Μάγιο, δήλω­σε πως αντι­προ­σω­πεία της ΕΕ με επι­κε­φα­λής τον Ζοζέπ Μπο­ρέλ θα πραγ­μα­το­ποιού­σε συνα­ντή­σεις «εκτός Λιβύ­ης» όχι μόνο με τον Φ. Σάρατζ αλλά και με τον επι­κε­φα­λής του Λιβυ­κού Εθνι­κού Στρα­τού, Χαλί­φα Χάφταρ.

Μάχες και αντιδράσεις

Στη Λιβύη πάντως οι δυνά­μεις του Εθνι­κού Λιβυ­κού Στρα­τού του στρα­τη­γού Χ. Χάφταρ κλι­μα­κώ­νουν τις επι­θέ­σεις στις ένο­πλες δυνά­μεις του πρω­θυ­πουρ­γού Φ. Σάρατζ εξα­πο­λύ­ο­ντας μπα­ράζ αερο­πο­ρι­κών επι­δρο­μών δυτι­κά της Σύρ­της, την οποία ελέγ­χουν εδώ και λίγες μέρες. Σφο­δρές συγκρού­σεις ανα­φέ­ρο­νται και στην πόλη Μισ­ρά­τα, που βρί­σκε­ται περί­που 190 χιλιό­με­τρα δυτι­κά της Τρίπολης.

✔️   Πρόσθετο ενδιαφέρον προκάλεσαν νεότερες αντιδράσεις από γειτονικές χώρες της Λιβύης.

Ο Αλγε­ρι­νός Πρό­ε­δρος, Αμπ­ντελ­μαν­τζίντ Τεμπούν, μετά τη συνά­ντη­σή του με τον Τούρ­κο υπουρ­γό Εξω­τε­ρι­κών, Μεβλούτ Τσα­βού­σο­γλου, στο Αλγέ­ρι, ανα­κοί­νω­σε χτες πως συμ­φώ­νη­σαν να απο­φύ­γουν «οποια­δή­πο­τε πρα­κτι­κή ενέρ­γεια θα μπο­ρού­σε να δηλη­τη­ριά­σει την ήδη καυ­τή ατμό­σφαι­ρα στη Λιβύη». Σε ρεπορ­τάζ του Αλγε­ρι­νού Πρα­κτο­ρεί­ου Ειδή­σε­ων ανα­φέ­ρε­ται πως εξέ­φρα­σαν από κοι­νού την επι­θυ­μία «η επό­με­νη διε­θνής διά­σκε­ψη για τη Λιβύη να είναι η αρχή μίας γενι­κής πολι­τι­κής διευ­θέ­τη­σης που θα εξα­σφα­λί­σει την ενό­τη­τα της Λιβύ­ης, του λαού της και του εδά­φους της καθώς και τη δια­τή­ρη­ση της κυριαρ­χί­ας της». Ο Τούρ­κος αξιω­μα­τού­χος επέ­λε­ξε να …υπεν­θυ­μί­σει ότι η Τουρ­κία είναι πρώ­τη ανά­με­σα στους ξένους επεν­δυ­τές στην Αλγε­ρία με 3,4 δισ. δολά­ρια, που φιλο­δο­ξεί να αυξή­σει. Σύμ­φω­να με ανα­κοί­νω­ση του τουρ­κι­κού ΥΠΕΞ, ο Τσα­βού­σο­γλου δήλω­σε ότι η συνερ­γα­σία των δύο χωρών πρό­κει­ται να ενι­σχυ­θεί στο επί­πε­δο του Στρα­τη­γι­κού Συμ­βου­λί­ου (αφή­νο­ντας να εννοη­θεί στα­θε­ρο­ποί­η­ση των διμε­ρών συνα­ντή­σε­ων σε ανώ­τα­το επί­πε­δο) και πρό­σθε­σε ότι αυτή θα ενι­σχυ­θεί στη βάση των κοι­νών συμ­φε­ρό­ντων, ειδι­κά σε πεδία όπως η κρί­ση στη Λιβύη.

Παράλ­λη­λα, ο Πρό­ε­δρος της Τυνη­σί­ας, Καΐς Σαΐντ, σε νεό­τε­ρη ανα­κοί­νω­σή του διέ­ψευ­σε πως ο Τούρ­κος ομό­λο­γός του, Ρ. Τ. Ερντο­γάν, του ζήτη­σε να κάνει ο τουρ­κι­κός στρα­τός χρή­ση του ενα­έ­ριου και θαλάσ­σιου χώρου της χώρας του. Τόνι­σε πως «η Τουρ­κία δεν απαί­τη­σε ούτε έθε­σε σχε­τι­κό θέμα».
Τέλος, χτες, στο Κάι­ρο, όπου έγι­νε η πεντα­με­ρής συνά­ντη­ση υπουρ­γών Εξω­τε­ρι­κών Αιγύ­πτου, Ελλά­δας, Κύπρου, Ιτα­λί­ας και Γαλ­λί­ας, κατα­γρά­φη­καν αντι­δρά­σεις από όλα τα κόμ­μα­τα του αιγυ­πτια­κού Κοι­νο­βου­λί­ου ενά­ντια στην ανά­πτυ­ξη τουρ­κι­κών στρα­τευ­μά­των στην Τρί­πο­λη. Αιγύ­πτιοι βου­λευ­τές απαί­τη­σαν μάλι­στα την έκτα­κτη συνε­δρί­α­ση του Κοι­νο­βου­λί­ου, προ­τεί­νο­ντας την έναρ­ξη «εκστρα­τεί­ας» στους αρα­βι­κούς λαούς για μποϊ­κο­τάζ των τουρ­κι­κών προϊόντων.

Και επίσκεψη Χάφταρ στη Ρώμη

Στο πλαί­σιο πυρε­τω­δών δια­βου­λεύ­σε­ων που πραγ­μα­το­ποιεί μετα­ξύ άλλων και η ιτα­λι­κή κυβέρ­νη­ση προ­σκλή­θη­κε στη Ρώμη ο Λίβυος στρα­τη­γός Χαλί­φα Χάφταρ, όπου συζή­τη­σε χτες βρά­δυ με τον Ιτα­λό πρω­θυ­πουρ­γό, Τζ. Κόντε, τις εξε­λί­ξεις στη Λιβύη. Η συνά­ντη­ση Χάφταρ — Κόντε φαί­νε­ται να δυσα­ρέ­στη­σε τον Λίβυο δοτό πρω­θυ­πουρ­γό Φ. Σάρατζ, ο οποί­ος ανα­κοί­νω­σε ότι ακύ­ρω­σε ταξί­δι του στη Ρώμη από τις Βρυξέλλες.

Επί­σης χτες το βρά­δυ κυκλο­φό­ρη­σε από τον λεγό­με­νο Εθνι­κό Λιβυ­κό Στρα­τό (ΕΛΣ), στο λογα­ρια­σμό του στο «Twitter», ότι «ένο­πλοι αιχ­μα­λώ­τι­σαν» τον Λίβυο δοτό πρω­θυ­πουρ­γό, Φ. Σάρατζ, μετά την επι­στρο­φή του στο αερο­δρό­μιο Μίτι­γκα της Τρί­πο­λης από τις Βρυ­ξέλ­λες. Δεν διευ­κρι­νί­ζε­ται ότι ανα­λαμ­βά­νει την ευθύ­νη της σύλ­λη­ψης ο ΕΛΣ, ενώ η πλη­ρο­φο­ρία δεν δια­σταυ­ρώ­νε­ται από καμία άλλη πηγή.