Ηλεκτροσόκ περιμένει εκατομμύρια νοικοκυριά από την αρχή του 2024 όταν και θα ξεκινήσει η εφαρμογή των νέων τιμολογίων για την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος.
Από 1.1.2024, λοιπόν, αλλάζει ο τρόπος τιμολόγησης και όχι μόνο δεν θα περιλαμβάνουν καμία απολύτως μείωση, αλλά επανέρχεται η ρήτρα αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς με την ονομασία «Μηχανισμός Διακύμανσης», όπως αποφάσισε η κυβέρνηση και θεσμοθέτησε υποχρεωτικά για όλους τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Έτσι, αναμένεται νέα εκτόξευση, που βέβαια δεν αφορά μόνο την κατανάλωση αλλά θα συμπαρασύρει και το κόστος των καυσίμων και των βασικών προϊόντων πρώτης ανάγκης. Κι αυτό γιατί η τελική τιμή χρέωσης ρεύματος από τον Γενάρη θα επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις των χοντρεμπορικών τιμών στον τζόγο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, όπως γινόταν πριν από την εφαρμογή του προσωρινού μηχανισμού τιμολόγησης, που λήγει στις 31.12.2023.
Οπως έχει γίνει γνωστό, με βάση τον ευρωπαϊκό κανονισμό, θα υπάρχουν από την αρχή του χρόνου τρία διαφορετικά είδη τιμολόγησης και ανάλογο θα είναι το χρώμα στον λογαριασμό που θα φτάνει στα λαϊκά σπίτια. Σε μια επίφαση ελευθερίας επιλογής, η κυβέρνηση λέει ότι ο καταναλωτής θα έχει δικαίωμα να επιλέξει σε ποιο πρόγραμμα τιμολόγησης θα ενταχθεί. Μόνο που αυτό όχι μόνο δεν παραπέμπει σε φτηνό ρεύμα, αλλά, αντίθετα, σε όποιο πρόγραμμα και να ενταχθεί ένα σπίτι, οι χρεώσεις θα είναι υπέρογκες και τα κέρδη για τους παρόχους αμύθητα.
Με βάση το νέο σύστημα, καθιερώνονται τρεις κατηγορίες με διαφορετικό χρώμα (κίτρινο, μπλε, πορτοκαλί) ανάλογα με το τι θα επιλέξει κάθε νοικοκυριό (αναλυτικά παρακάτω). Η μόνη εκκρεμότητα ήταν το τι θα γίνει με το …τέταρτο χρώμα, το «πράσινο», εκεί δηλαδή που θα μεταφερθούν όσοι καταναλωτές δεν επιλέξουν ένα από τα υπόλοιπα τρία. Προχτές, Τετάρτη, λοιπόν, δημοσιεύθηκε η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση για το νέο ειδικό τιμολόγιο, το «πράσινο», στο οποίο θα βρεθεί η πλειονότητα των καταναλωτών, αφού σύμφωνα με εκτιμήσεις θα αφορά πάνω από 7 εκατ. παροχές ρεύματος από τις συνολικά 7,5 εκατ., μιας και εξαιρούνται μόνο όσοι έχουν σταθερά τιμολόγια ρεύματος.
Στόχος του νέου συστήματος είναι ξεκάθαρα να βγάλουν οι όμιλοι της Ενέργειας το μέγιστο δυνατό κέρδος από την πώληση της Ενέργειας στα λαϊκά νοικοκυριά και τους επαγγελματίες. Αυτό που έρχεται ουσιαστικά είναι ένα ακόμα επεισόδιο της «απελευθερωμένης» αγοράς Ενέργειας, που έχει οδηγήσει τον λαό στην ενεργειακή φτώχεια.
Χαράτσι …χρωματιστό
Πιο συγκεκριμένα:
– Το ένα τιμολόγιο είναι η περίφημη ρήτρα αναπροσαρμογής, το λεγόμενο κυμαινόμενο (κίτρινο). Δηλαδή, ο καταναλωτής δεν γνωρίζει την τιμή του επόμενου μήνα, που σημαίνει ότι αν πάει πιο ψηλά η τιμή, θα την πληρώσει ο καταναλωτής, αν πάει πιο χαμηλά θα την γλιτώσει ο καταναλωτής… έως την επόμενη.
– Η δεύτερη κατηγορία τιμολογίων είναι τα σταθερά τιμολόγια (μπλε). Δηλαδή, ένα τιμολόγιο για έναν χρόνο στο οποίο η τιμή είναι γνωστή — και υψηλότερη. Αν οι τιμές πέσουν, το κόστος για τον καταναλωτή θα βγει μεγαλύτερο και άρα το κέρδος για τον πάροχο μεγαλύτερο.
– Η τρίτη κατηγορία είναι η λεγόμενη δυναμική (πορτοκαλί). Σε αυτά τα τιμολόγια περιλαμβάνονται εκείνα των οποίων η τιμή μεταβάλλεται, με βάση τις τιμές της χοντρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός της μέρας. Προϋπόθεση για να προσφερθούν τα συγκεκριμένα τιμολόγια είναι η ύπαρξη «έξυπνου» μετρητή, του οποίου το κόστος θα φορτωθεί στα νοικοκυριά, ενώ θα αξιοποιηθεί και σε «δεύτερο χρόνο» για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της πολιτικής που οδηγεί στην ενεργειακή φτώχεια.
– Στο πράσινο τιμολόγιο θα μεταπέσουν, αυτομάτως, την 1η Γενάρη 2024 όσοι δεν έχουν σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με τον πάροχό τους και δεν επιλέξουν διαφορετικό τιμολόγιο έως την 31η Δεκέμβρη 2023. Θα μεταπέσουν ωστόσο και όσοι καταναλωτές έχουν ενεργή σύμβαση προμήθειας η οποία όμως είχε τεθεί σε αναστολή λόγω της θέσπισης έκτακτων ρυθμίσεων μεταβατικού χαρακτήρα στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας για την άμβλυνση των οικονομικών συνεπειών της ενεργειακής κρίσης (νόμος 4951/2022, άρθρο 138) και πλέον από το τέλος του έτους «ξεπαγώνει». Για τους συγκεκριμένους καταναλωτές δίνεται επιπλέον περιθώριο ενός μήνα, δηλαδή έως τις 31.1.2024, για την προβολή αντίρρησης επί της μετάπτωσης στο «πράσινο» τιμολόγιο και την πρόθεση παραμονής στην ίδια σύμβαση προμήθειας.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, τα «πράσινα» τιμολόγια των παρόχων δεν αναμένεται να είναι φθηνότερα από τα κυμαινόμενα «κίτρινα» τιμολόγια, στα οποία προβλέπεται τιμή χρέωσης προμήθειας εκ των υστέρων που μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χοντρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ακριβότερα, όπως είναι αναμενόμενο, θα είναι τα τιμολόγια με σταθερές τιμές χρέωσης (μπλε).
Η «πράσινη» ρήτρα
Σύμφωνα με όσα ορίζονται στην ΚΥΑ, στο «πράσινο» τιμολόγιο ο προμηθευτής θα δίνει κατά βούληση μία βασική τιμή προμήθειας (τιμή βάσης), η οποία θα πρέπει να μείνει σταθερή για τουλάχιστον έξι μήνες. Δεν διευκρινίζεται τι θα γίνει στη συνέχεια, συνάγεται, ωστόσο, ότι η βασική τιμή μπορεί να αλλάξει, είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω.
Όμως, οι καταναλωτές δεν θα πληρώνουν με βάση την τιμή βάσης, αλλά μία άλλη τελική τιμή χρέωσης, η οποία θα αποτελεί άθροισμα της βασικής τιμής και του μηχανισμού διακύμανσης, δηλαδή της ρήτρας. Η τελική τιμή θα ανακοινώνεται έως την πρώτη μέρα του μήνα κατανάλωσης, ώστε να γνωρίζουν οι καταναλωτές πόσο θα τους κοστίζει το ρεύμα που θα καταναλώσουν, π.χ. τον Γενάρη και κατά τον ίδιο τρόπο για κάθε επόμενο μήνα.
Για παράδειγμα: Εάν η μέση χοντρεμπορική τιμή του προηγούμενου μήνα του μήνα κατανάλωσης (τον Δεκέμβρη) είναι χαμηλότερη του κατώτατου ορίου ασφαλείας που θα θέσει ο προμηθευτής, ή υψηλότερη του ανώτατου ορίου, τότε ο καταναλωτής θα επιβαρύνεται με ρήτρα. Δηλαδή, στην πρώτη περίπτωση ο καταναλωτής θα πληρώνει την οικονομική διαφορά από αυτό που είχε χρεωθεί αρχικά και στη δεύτερη θα χρεώνεται επειδή έχει καταναλώσει περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια σε μείγμα εκτός ΑΠΕ. Μιλάμε για ένα σχήμα μέσω του οποίου σε κάθε περίπτωση μονά — ζυγά οι ενεργειακοί όμιλοι θα κερδίζουν και τα σπασμένα τα πληρώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά.
Να σημειώσουμε, τέλος, ότι ανακοινώθηκαν από τους προμηθευτές οι χρεώσεις για τον Δεκέμβρη που είναι ιδιαίτερα τσουχτερές. Άλλωστε, ήδη από τον περασμένο μήνα φτάνουν στα νοικοκυριά λογαριασμοί με μεγάλες αυξήσεις, έως και 50%, που προετοιμάζουν για όσα έρχονται από τη νέα χρονιά.
Θυμίζουμε ότι από 1η Μάη ισχύει αυξημένο πάγιο, που έχει φτάσει στα 38 ευρώ τον χρόνο (από 4,5) για μονοφασικό ρολόι και στα 118 ευρώ (από 14) για τριφασικό. Επιπλέον, το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση στέλνει και τον «λογαριασμό» για τις επιδοτήσεις — κοροϊδία στο ρεύμα, με αυξημένα τέλη για τις λεγόμενες Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) στους λογαριασμούς, ενώ ουσιαστικά έχει επανέλθει η περιβόητη ρήτρα αναπροσαρμογής.
Επιπλέον, η ακρίβεια συνεχίζει να θερίζει το λαϊκό εισόδημα, ενώ η κυβέρνηση, μέσα σε αυτήν την «καταιγίδα», πανηγυρίζει για το …5% έκπτωση σε 700 προϊόντα από τα χιλιάδες που βρίσκονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Ενα 5% που έρχεται τη στιγμή που τα προϊόντα τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί από 30% έως και 70% και με τον προϋπολογισμό για το 2024 που κατατέθηκε να προβλέπει φορολεηλασία που θα ξεπεράσει τα 60 δισ. ευρώ.
(Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη»)
