Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Μάρτης – γδάρτης …

Κακοκαιρία Φίλιππος: Χιονίζει στην Αττική — Από τα βόρεια προάστια ως το κέντρο …
Ένα λευκό στρώμα χιονιού, έχει ήδη καλύψει τα βόρεια προάστια, ενώ χιονόπτωση υπάρχει και περιοχές στο κέντρο της Αθήνας, όπως στα Πατήσια.

Κλειστά τα σχολεία την Παρασκευή σε περιοχές της Αττικής

Τα σχο­λεία όπως απο­φα­σί­στη­κε θα παρα­μεί­νουν κλει­στά και αύριο, Παρα­σκευή 11 Μαρ­τί­ου σε περιο­χές της βόρειας, ανα­το­λι­κής και δυτι­κής Αττι­κής, όπου αυτό κρι­θεί απαραίτητο.
Σχε­τι­κές ανα­κοι­νώ­σεις θα ακο­λου­θή­σουν από την Περι­φέ­ρεια Αττι­κής και τους κατά τόπους Δήμους.

Η από­φα­ση ελή­φθη σε νέα συντο­νι­στι­κή σύσκε­ψη που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε σήμε­ρα, υπό τον υπουρ­γό Κλι­μα­τι­κής Κρί­σης και Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας, Χρή­στο Στυ­λια­νί­δη, «για την αξιο­λό­γη­ση της πορεί­ας της κακο­και­ρί­ας και τον συντο­νι­σμό όλων των συναρ­μό­διων φορέ­ων για την άμε­ση αντι­με­τώ­πι­ση τυχόν προ­βλη­μά­των» ‑αντί­στοι­χες συσκέ­ψεις θα συνε­χι­στούν, ανά­λο­γα με την εξέ­λι­ξη της κακοκαιρίας.

Στο πλαί­σιο της σύσκε­ψης, ο Διευ­θυ­ντής της Εθνι­κής Μετε­ω­ρο­λο­γι­κής Υπη­ρε­σί­ας (ΕΜΥ), Θεό­δω­ρος Κολυ­δάς, ενη­μέ­ρω­σε διε­ξο­δι­κά τους συμ­με­τέ­χο­ντες για την εξέ­λι­ξη των και­ρι­κών φαι­νο­μέ­νων και απο­φα­σί­στη­κε ότι από σήμε­ρα το βρά­δυ θα απα­γο­ρευ­θεί εκ νέου η είσο­δος βαρέ­ων οχη­μά­των στην Αττι­κή Οδό, καθώς και σε τμή­μα­τα της Νέας Οδού.

Συστάσεις για τις μετακινήσεις
από Πολιτική Προστασία, ΕΛΑΣ και Νέα Οδό

Νέα σύστα­ση για απο­φυ­γή των μη απα­ραί­τη­των μετα­κι­νή­σε­ων, απηύ­θυ­νε η γ.γ. Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας, ενό­ψει της κακο­και­ρί­ας «Φίλιπ­πος» που βρί­σκε­ται σε εξέ­λι­ξη στη χώρα.
«Επα­να­λαμ­βά­νου­με ισχυ­ρή σύστα­ση για απο­φυ­γή μη απα­ραί­τη­των μετα­κι­νή­σε­ων & χρή­ση αντιο­λι­σθη­τι­κών αλυ­σί­δων σε #Αττι­κή, #Βοιω­τία, #Φθιώ­τι­δα & #Εύβοια — ‼ Επι­κίν­δυ­να και­ρι­κά φαι­νό­με­να σε εξέ­λι­ξη @pyrosvestiki @hellenicpolice @112Greece», ανα­φέ­ρει σε μήνυ­μά της στο Twitter.

Από τα Ματρωνάλια στις Καλένδες

Η αντι­στοι­χία του Μαρ­τί­ου με το αρχαίο αττι­κό ημε­ρο­λό­γιο είναι κατά το πρώ­το 15ήμερο με τον όγδοο μήνα, τον Ανθε­στη­ριώ­να, κατά το δεύ­τε­ρο με τον ένα­το, τον Ελαφηβολιώνα.

Ήταν ο μήνας που γιόρ­τα­ζε η Δήλος τον μου­ση­γέ­τη θεό της, ενώ εορ­τα­ζό­ταν επί­σης και ο Διό­νυ­σος των Ελευ­θε­ρών, μιας μικρής κωμό­πο­λης στα σύνο­ρα Αττι­κής και Βοιω­τί­ας. Αργό­τε­ρα οι πολυ­ή­με­ρες γιορ­τές των «Διο­νυ­σί­ων εν άστει» στην Αθή­να ξεπέ­ρα­σαν σε μεγα­λείο όλες τις άλλες παρό­μοιες γιορ­τές της περιφέρειας.

Με τα Διο­νύ­σια συν­δέ­θη­καν επί­σης και τα Ασκλη­πιεία με θυσί­ες προς τιμήν του Ασκλη­πιού, και η πρώ­τη εμφά­νι­ση των δρα­μα­τι­κών αγώ­νων όπου δια­γω­νί­ζο­νταν τρεις τρα­γι­κοί ποι­η­τές με μία τετρα­λο­γία και πέντε κωμι­κοί με μια κωμω­δία ο καθένας.

Ναπο­λέ­ων Σου­κα­τζί­δης Το μεγα­λείο ενός αγω­νι­στή της Αντί­στα­σης, του Θέμου Κορνάρου

Το Καλα­ντά­ρι του Μαρ­τί­ου από το Très riches heures du duc de Berry mars

Κατά το ρωμαϊ­κό ημε­ρο­λό­γιο το έτος άρχι­ζε από τον Μάρ­τιο συνε­πώς τότε ήταν ο πρώ­τος μήνας του έτους κι έτσι η Πρω­το­χρο­νιά γιορ­τά­ζο­νταν την 1η Μαρ­τί­ου (Καλέν­δες Μαρτίου).

Την ημέ­ρα εκεί­νη η «εσπε­ρία δύσις» του Ταύ­ρου (όταν δηλα­δή ο αστε­ρι­σμός του Ταύ­ρου έδυε μαζί με τον Ήλιο) σήμαι­νε και την αρχή του νέου έτους, ενώ οι Εστιά­δες Παρ­θέ­νες άνα­βαν νέα ιερή φωτιά στον ναό της Εστί­ας στην αγο­ρά της Ρώμης.

Την Πρω­το­χρο­νιά γιορ­τά­ζο­νταν επί­σης και τα Ματρω­νά­λια, προς τιμή της θεάς Ήρας και μητέ­ρας του Άρη, καθώς και τα γενέ­θλια του ίδιου του Άρη (λατι­νι­κά Mars) προς τιμήν του οποί­ου ο γιος του, ο μυθι­κός Ρωμύ­λος, έδω­σε στον Μάρ­τιο το όνο­μα του πατέ­ρα του που θεω­ρού­νταν γενάρ­χης των Ρωμαί­ων. Για τού­το και κατά τον Πλού­ταρ­χο (Βίος Νου­μά, 19) ανα­φέ­ρε­ται πως ο Μάρ­τιος απει­κο­νί­ζε­ται ως άνδρας ενδε­δυ­μέ­νος με δέρ­μα λύκαινας.

Κατά τους χρό­νους όμως της «ελεύ­θε­ρης ρωμαϊ­κής πολι­τεί­ας» ο μήνας αυτός ήταν αφιε­ρω­μέ­νος στον θεό Ερμή. Κατά την υπό του Νου­μά όμως διαρ­ρύθ­μι­ση μετα­κι­νή­θη­κε ως τρί­τος μήνας και πρώ­τος ο προς τιμή του ειρη­νι­κού θεού Ιανού. Κατ΄ άλλους η μετα­τό­πι­ση αυτή έγι­νε μετά το 153 π.Χ. από τους υπά­τους εξα­κο­λου­θώ­ντας να παρα­μέ­νει ο Μάρ­τιος πρώ­τος μήνας του θρη­σκευ­τι­κού έτους.

Ο Μάρτιος στην Ελληνική λαογραφία

Ο Μάρ­τιος κατά την Kεφα­λο­νί­τι­κη λαογραφία

Ένα από τα πιο δια­δε­δο­μέ­να έθι­μα, που προ­έρ­χε­ται από την αρχαιό­τη­τα, είναι και η τοπο­θέ­τη­ση από τις μητέ­ρες την 1η Μαρ­τί­ου ενός μικρού βρα­χιο­λιού από άσπρο και κόκ­κι­νο νήμα (που ονο­μά­ζε­ται Μάρ­της) στο χέρι των παι­διών τους για να μην τα μαυ­ρί­σει ο Ήλιος.

Ο «Μάρ­της» θεω­ρεί­ται ότι προ­στά­τευε τις κοπέ­λες από το κάψι­μο του ήλιου. Τον έβγα­ζαν την ημέ­ρα της Λαμπρής και το έβα­ζαν στο αρνί για να μην καεί κατά το ψήσι­μο. Ενώ ακό­μη κατά­λοι­πο της αρχαιό­τη­τας είναι και το έθι­μο που ήθε­λε τις ανύ­πα­ντρες κοπέ­λες να βάζουν των Αγί­ων Θεο­δώ­ρων κόλ­λυ­βα κάτω από το προ­σκέ­φα­λό τους για να τους φανε­ρώ­σουν τον άντρα που θα έπαιρ­ναν. Επί­σης κατά το μήνα αυτό συνη­θί­ζο­νταν παλιά και το έθι­μο της χελιδώνας.Αν και επί­ση­μα η Άνοι­ξη αρχί­ζει το τελευ­ταίο 10ήμερο του Μαρ­τί­ου (με την άφι­ξη του Ήλιου στο εαρι­νό ιση­με­ρι­νό σημείο της τρο­χιάς του στις 20–21 Μαρ­τί­ου –εαρι­νή ιση­με­ρία), ολό­κλη­ρος ο μήνας λογί­ζε­ται ως ανοι­ξιά­τι­κος μαζί με τον Απρί­λιο και τον Μάιο. Χαρα­κτη­ρι­στι­κή και η παροι­μία «από Μαρ­τιού καλο­και­ριά, κι απ’ Αύγου­στο χειμώνας

Στη δημώ­δη παρά­δο­ση, ο λαός μας έχει δώσει στον Μάρ­τιο διά­φο­ρες ονο­μα­σί­ες που σχε­τί­ζο­νται κυρί­ως με τις αστα­θείς και­ρι­κές συν­θή­κες που επι­κρα­τούν στη διάρ­κειά του. Είναι πιθα­νό μέσα στο μήνα να σημειω­θούν χιο­νο­πτώ­σεις, χαμη­λές | υψη­λές για την επο­χή θερ­μο­κρα­σί­ες και αρκε­τές βρο­χές και καταιγίδες.

Γι’ αυτό είναι γνω­στός ως Κλα­ψο­μάρ­της, αλλά και Πεντά­γνω­μος: “Ο Μάρ­της ο Πεντά­γνω­μος, πέντε φορές εχιό­νι­σε και πάλι το μετά­νιω­σε πως δεν εξα­να­χιό­νι­σε”, «Μάρ­της, γδάρ­της και (κακός) παλου­κο­καύ­της” –“τα παλιά παλού­κια καί­ει, τα και­νούρ­για ξερι­ζώ­νει”, “Κάλιο Μάρ­της στις γωνιές, παρά Μάρ­της στις αυλές» κλπ.
Παρ’ όλα αυτά ο Μάρ­της θεω­ρεί­ται ο καταλ­λη­λό­τε­ρος μήνας για φύτε­μα δέν­δρων και γι’ αυτό ονο­μά­ζε­ται και Φυτευτής.

Επί­σης “τον Μάρ­τη χιό­νι βού­τυ­ρο, μα σαν παγώ­σει μάρ­μα­ρο”, “φύλ­λα ξύλα για το Μάρ­τη να μην κάψεις τα παλού­κια”, “το Μάρ­τη φύλα άχε­ρα μη χάσεις το ζευ­γά­ρι”, “τσο­πά­νη μου την κάπα σου το Μάρ­τη φύλα­γε την”, “ο Αύγου­στος για τα πανιά κι ο Μάρ­της για τα ξύλα”, “Μάρ­της έβρε­χε, θερι­στής χαι­ρό­τα­νε” “Μάρ­της βρέ­χει; Ποτέ μην πάψει”, “Κάλ­λιο Μάρ­της καρ­βου­νιά­ρης παρά Μάρ­της λιο­πυ­ριά­ρης”, “Μάρ­της βρο­χε­ρός θερι­στής κου­ρα­στι­κός”, “Μάρ­της κλα­ψής θερι­στής χαρού­με­νος”, “Μάρ­της που­κα­μι­σάς δεν σου δίνει να μασάς”, “σαν ρίξει ο Μάρ­της μια βρο­χή κι Απρι­λης άλλη μία, να δεις κου­λού­ρες στρογ­γυ­λές και πίτ­τες σαν αλώ­νι” –με τις παραλ­λα­γές της “Σαν ρίξει ο Μάρ­της δυο νερά κι Απρί­λης άλλο ένα, χαράς σ’ εκεί­νο το ζευ­γά πόχει πολ­λά σπαρ­μέ­να» κλπ

Περισσότερα εδώ

Η γυναίκα του Μάρτη

Κάπο­τε οι μήνες απο­φά­σι­σαν να παντρευ­τούν. Ο καθέ­νας βρή­κε μια γυναί­κα που του άρε­σε και την παντρεύ­τη­κε. Ο Μάρ­της –πιο μάγκας, δε φρό­ντι­σε το ζήτη­μα μόνος του και έβα­λε προ­ξε­νη­τά­δες να του βρού­νε μια γυναί­κα. Εκεί­νοι του φέρα­νε μια κοπέ­λα η οποία ήταν τυλιγ­μέ­νη με ένα μαντί­λι και του είπαν ότι είναι πολύ όμορφη.
Ευκο­λό­πι­στος ων, την παντρεύ­τη­κε. Όταν όμως έμει­ναν μόνοι και έβγα­λε το μαντί­λι της, τι να δει; Δεν υπήρ­χε πιο άσχη­μη στον κόσμο! Από τότε κάθε φορά που τη θυμό­ταν άστρα­φτε, βρο­ντού­σε, έβρε­χε, έρι­χνε μπό­ρες, έκα­νε παγω­νιές. Μόνο όταν ξεχνιό­ταν μερι­κές φορές, ηρε­μού­σε, γαλή­νευε κι έκα­νε καλό καιρό!

Νέα Ερυ­θραία

Στη Μεσ­ση­νία, λένε ότι η γυναί­κα που παντρεύ­τη­κε ο Μάρ­της, από μπρο­στά ήταν πολύ άσχη­μη, ενώ από πίσω (;;) πολύ όμορ­φη. Όταν ο Μάρ­της τη βλέ­πει κατα­πρό­σω­πο κλαί­ει και ο και­ρός χαλά­ει, όταν όμως την κοι­τά­ζει από πίσω (;;) φχα­ρι­στιέ­ται και ο και­ρός καλο­συ­νεύ­ει. Γι’ αυτό λέγε­ται και η παροι­μία: «Ο Μάρ­της πότε κλαί­ει και πότε γελά­ει». Σε άλλες περιο­χές η παρά­δο­ση θέλει το Μάρ­τη να το ΄χει δίπορ­το, μια πολύ όμορ­φη (για το κατι­μέ­ρι) και φτω­χή και την άλλη (για το σκό­λι) πολύ άσχη­μη και πλού­σια. Ο Μάρ­της κοι­μά­ται στη μέση και όταν γυρί­ζει κατά την άσχη­μη, κατσου­φιά­ζει και ο και­ρός χαλά­ει, όταν όμως γυρί­ζει κατά την όμορ­φη, χαί­ρε­ται και γελά­ει, και ο και­ρός είναι καλός. ζεστός με ήλιο.

Τις περισ­σό­τε­ρες φορές όμως γυρί­ζει κατά την άσχη­μη επει­δή αυτή είναι η πλού­σια που (αν και ο Μαρξ την είδε αλλιώς…), τρέ­φει και την φτω­χή την όμορφη.

Έτσι άλλω­στε προ­τι­μούν το Μάρ­τιο και οι χωρι­κοί, βρο­χε­ρό, επει­δή η σοδειά τους θα είναι καλύτερη.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο