Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Μπορεί αυτός που προκαλεί το πρόβλημα να το λύσει;

(1ο μέρος)


Η Παγκό­σμια Ημέ­ρα Περι­βάλ­λο­ντος γιορ­τά­ζε­ται κάθε χρό­νο στις 5 Ιου­νί­ου και απο­τε­λεί την «κύρια εκδή­λω­ση του ΟΗΕ» από το 1972 για την ενη­μέ­ρω­ση του παγκό­σμιου κοι­νού σχε­τι­κά με περι­βαλ­λο­ντι­κά προ­βλή­μα­τα που αντι­με­τω­πί­ζει η ανθρω­πό­τη­τα. Είναι ένα σχή­μα λόγου όπως και οι άλλες «διε­θνείς» μέρες του ΟΗΕ και όχι μόνο, στην υπη­ρε­σία του κυρί­αρ­χου σήμε­ρα καπι­τα­λι­σμού και των μεγά­λων ιμπε­ρια­λι­στι­κών ομί­λων …όπως οι «αφιε­ρω­μέ­νες» στο παι­δί  ‑με απα­γό­ρευ­ση της παι­δι­κής εργα­σί­ας, στο μετα­νά­στη, στην ισό­τη­τα, κοι­νω­νι­κής δικαιο­σύ­νης, μηδε­νι­κών δια­κρί­σε­ων, για την εξά­λει­ψη των φυλε­τι­κών δια­κρί­σε­ων, για το νερό, για το δικαί­ω­μα στην αλή­θεια, για τις κατά­φω­ρες παρα­βιά­σεις των ανθρω­πί­νων δικαιω­μά­των και για την αξιο­πρέ­πεια των θυμά­των, κατά του δου­λε­μπο­ρί­ου, ημέ­ρα υγεί­ας …για την ασφά­λεια και την υγεία στην εργα­σία, κατά της δια­φθο­ράς μέχρι και «Διε­θνής Ημέ­ρα Ευτυ­χί­ας» υπάρ­χει, δίπλα σε 10ες (πάνω από 100) άλλες ‑όμορ­φος κόσμος ηθι­κός, αγγε­λι­κά πλασμένος

Για το περι­βάλ­λον το θέμα για το 2019 «εστιά­ζε­ται στην κατα­πο­λέ­μη­ση της ατμο­σφαι­ρι­κής ρύπαν­σης…εννέα στους δέκα ανθρώ­πους παγκο­σμί­ως εκτί­θε­νται σε επί­πε­δα ατμο­σφαι­ρι­κών ρύπων που υπερ­βαί­νουν τα ασφα­λή επί­πε­δα που ορί­ζει η Παγκό­σμια Οργά­νω­ση Υγεί­ας» και ο ΟΗΕ «απευ­θύ­νει έκκλη­ση για την κατα­πο­λέ­μη­ση μιας από τις μεγα­λύ­τε­ρες περι­βαλ­λο­ντι­κές προ­κλή­σεις της επο­χής μας»: «Είναι και­ρός να δρά­σου­με απο­φα­σι­στι­κά. Το μήνυ­μά μου προς τις κυβερ­νή­σεις είναι ξεκά­θα­ρο: φορο­λό­γη­ση των ρύπων, τερ­μα­τι­σμός των επι­δο­τή­σε­ων στα ορυ­κτά καύ­σι­μα και απο­φυ­γή κατα­σκευ­ής νέων εγκα­τα­στά­σε­ων άνθρα­κα. Χρεια­ζό­μα­στε μια πρά­σι­νη οικο­νο­μία, όχι μια γκρί­ζα οικο­νο­μία» (sic!) τονί­ζει στο μήνυ­μά του ο γενι­κός γραμ­μα­τέ­ας του ΟΗΕ Αντό­νιο Γκουτέρες.

Στο μετα­ξύ τους βασι­κούς άξο­νες της πολι­τι­κής της Νέας Δημο­κρα­τί­ας για το Περι­βάλ­λον παρου­σί­α­σε ο Κυριά­κος Μητσο­τά­κης σε βίντεο που αναρ­τή­θη­κε από τη ΝΔ, «στο πλαί­σιο σει­ράς δρά­σε­ων που ανα­λαμ­βά­νει το κόμ­μα για την ευαι­σθη­το­ποί­η­ση των πολι­τών και την προ­βο­λή του προ­γράμ­μα­τος της, με αφορ­μή την παγκό­σμια ημέ­ρα περι­βάλ­λο­ντος», με τα εξής (κλαυ­σί­γε­λος) «Το μονα­δι­κό αυτό ελλη­νι­κό περι­βάλ­λον δεν μας ανή­κει. Είμα­στε οι θεμα­το­φύ­λα­κές του. Είναι το χρέ­ος μας στις γενιές που πέρα­σαν κι η παρα­κα­τα­θή­κη μας στις γενιές που θα έρθουν. Είναι ένας πλού­τος εθνι­κός τον οποίο δεν έχου­με δικαί­ω­μα να κατα­να­λώ­σου­με αλλά υπο­χρέ­ω­ση να δια­τη­ρή­σου­με. Το ελλη­νι­κό περι­βάλ­λον υπήρ­ξε θύμα του τρό­που με τον οποί­ον ανα­πτύ­χθη­κε η χώρα, αλλά και των δια­χρο­νι­κών αδυ­να­μιών του ελλη­νι­κού κρά­τους. Τα τελευ­ταία χρό­νια εξαι­τί­ας της κλι­μα­τι­κής αλλα­γής είναι ακό­μη πιο ευά­λω­το. Το βιώ­σα­με αυτό με τις πρό­σφα­τες εθνι­κές τρα­γω­δί­ες στην Μάν­δρα και στο Μάτι, αλλά και παλαιό­τε­ρα με τις πυρ­κα­γιές του 2007», είπε ο Μητσο­τά­κης προ­σθέ­το­ντας πως «παρα­κο­λου­θεί από κοντά τα θέμα­τα περι­βάλ­λο­ντος από τότε που πρω­το­ε­κλέ­χθη­κε βου­λευ­τής» (ευτυ­χώς για­τί αν δεν τα «παρα­κο­λου­θού­σε»…)

Από την πλευ­ρά του ο Τσί­πρας σε μήνυ­μά του υπεν­θύ­μι­σε την επι­τα­κτι­κή ανά­γκη «να υπάρ­ξουν διε­θνώς αλλά και τοπι­κά, απο­τε­λε­σμα­τι­κές πολι­τι­κές αντι­με­τώ­πι­σης της κλι­μα­τι­κής αλλα­γής, προ­στα­σί­ας του περι­βάλ­λο­ντος και της ποιό­τη­τας ζωής» για απο­τε­λε­σμα­τι­κές πολι­τι­κές» (ΣΣ |> αυτά το 2018 για­τί φέτος ‑ανα­με­νό­με­νο «μού­γκα στη στρούγκα»

Μπορεί αυτός που προκαλεί το πρόβλημα να το λύσει;

Τις προη­γού­με­νες μέρες, με αφορ­μή την εμφά­νι­ση ακραί­ων και­ρι­κών φαι­νο­μέ­νων στην Ελλά­δα και γενι­κό­τε­ρα την Ευρώ­πη, έχει επα­νέλ­θει στο προ­σκή­νιο της δημό­σιας συζή­τη­σης, το ζήτη­μα της υπερ­θέρ­μαν­σης του πλα­νή­τη και της κλι­μα­τι­κής αλλαγής.

Η συζή­τη­ση βέβαια προ­σπα­θεί να κρύ­ψει τους κοι­νω­νι­κο-οικο­νο­μι­κούς παρά­γο­ντες που επι­δρούν στην εξέ­λι­ξη του φαι­νο­μέ­νου «κλι­μα­τι­κή αλλα­γή» και στο πού βρί­σκε­ται η πραγ­μα­τι­κή αντι­με­τώ­πι­σή τους.

Για παρά­δειγ­μα, οι «ανη­συ­χί­ες» των ιμπε­ρια­λι­στι­κών ενώ­σε­ων, της ΕΕ, των κομ­μά­των του κεφα­λαί­ου, των αστι­κών επι­τε­λεί­ων, ανά­με­σά τους και οι ΜΚΟ περιο­ρί­ζο­νται μόνο στο ζήτη­μα του «ενερ­γεια­κού μείγ­μα­τος». Αυτή η επι­λε­κτι­κή επι­κέ­ντρω­ση δεν είναι τυχαία, αφού «κου­μπώ­νει» με την ατζέ­ντα που βάζουν μπρο­στά οι επι­χει­ρη­μα­τι­κοί όμι­λοι και από κοντά η ΕΕ και τα αστι­κά κόμ­μα­τα, με βάση τα συμ­φέ­ρο­ντά τους, τους σχε­δια­σμούς που έχουν ιεραρχήσει.

Η κλι­μα­τι­κή αλλα­γή αξιο­ποιεί­ται για την ενί­σχυ­ση των καπι­τα­λι­στι­κών επεν­δύ­σε­ων, ώστε το κεφά­λαιο να βγά­λει και κέρ­δος και απ’ τα προ­βλή­μα­τα που το ίδιο προ­κα­λεί. Οι «πρά­σι­νες» τεχνο­λο­γί­ες και η λεγό­με­νη «πρά­σι­νη οικο­νο­μία» που προ­ω­θού­νται στο όνο­μα της αντι­με­τώ­πι­σης της κλι­μα­τι­κής αλλα­γής, απο­σκο­πούν στο να ανοί­ξουν νέα επεν­δυ­τι­κά πεδία στα μονο­πώ­λια με μεγά­λα και γρή­γο­ρα κέρδη.

Άλλω­στε, ως βασι­κός μηχα­νι­σμός για την κατα­πο­λέ­μη­ση της υπερ­θέρ­μαν­σης του πλα­νή­τη στην ΕΕ παρου­σιά­ζε­ται το «σύστη­μα εμπο­ρί­ας δικαιω­μά­των εκπο­μπών ρύπων», ένα αισχρό «χρη­μα­τι­στή­ριο εκπο­μπών ρύπων», όπου βιο­μη­χα­νί­ες που εκπέ­μπουν αέρια θερ­μο­κη­πί­ου χαμη­λό­τε­ρα από το πλα­φόν που τους έχει τεθεί, μπο­ρούν να πωλούν, για την ποσό­τη­τα που δεν κάλυ­ψαν «δικαιώ­μα­τα ρύπαν­σης». Από την άλλη, όμι­λοι με ενερ­γο­βό­ρες εγκα­τα­στά­σεις μπο­ρούν να αγο­ρά­σουν το «περίσ­σευ­μα» αυτό, απο­κτώ­ντας το «δικαί­ω­μα» να ρυπαί­νουν κατά το δοκούν. Πρό­κει­ται δηλα­δή για ένα μηχα­νι­σμό επι­κερ­δούς αγο­ρα­πω­λη­σί­ας της ίδιας της ρύπαν­σης που προ­κα­λούν οι καπι­τα­λι­στές, που όχι απλώς δεν προ­στα­τεύ­ει, αλλά απο­δε­δειγ­μέ­να έχει εντεί­νει την υπο­βάθ­μι­ση του περιβάλλοντος.

Χαρα­κτη­ρι­στι­κό ακό­μη είναι ότι υπάρ­χουν και επι­χει­ρη­μα­τι­κοί όμι­λοι που δεν βλέ­πουν με κακό μάτι κάποιες μετα­βο­λές που θα φέρει η υπερ­θέρ­μαν­ση του πλα­νή­τη, όπως το λιώ­σι­μο των πάγων στην Αρκτι­κή. Για παρά­δειγ­μα, τμή­μα­τα του κεφα­λαί­ου όπως ο κατα­σκευα­στι­κός τομέ­ας, προ­σβλέ­πουν ως «επι­χει­ρη­μα­τι­κή ευκαι­ρία» την αντι­με­τώ­πι­ση των συνε­πειών στην άνο­δο της στάθ­μης της θάλασ­σας, που θα πλή­ξει παρά­κτιες πόλεις. Αλλά και ενερ­γεια­κοί κολοσ­σοί «πιά­νουν θέση» στο ζήτη­μα της εκμε­τάλ­λευ­σης του υπο­θα­λάσ­σιου πλού­του που υπάρ­χει κάτω από το Βόρειο Πόλο.

Σε κάθε περί­πτω­ση, η αντι­με­τώ­πι­ση των συνε­πειών της κλι­μα­τι­κής αλλα­γής γίνε­ται με τους γνω­στούς όρους «κόστους — οφέ­λους» για το κεφά­λαιο. Γι’ αυτό και το πραγ­μα­τι­κό «ακραίο» σε όλες τις καπι­τα­λι­στι­κές χώρες, όπως και στην Ελλά­δα, είναι η έλλει­ψη ακό­μα και στοι­χειω­δών έργων και μέσων που να υπη­ρε­τούν τις λαϊ­κές ανά­γκες, να προ­στα­τεύ­ουν τα λαϊ­κά στρώ­μα­τα από τις συνέ­πειες των οξυ­μέ­νων φαι­νο­μέ­νων, με έργα αντι­πλημ­μυ­ρι­κής, αντι­πυ­ρι­κής, αντι­σει­σμι­κής προ­στα­σί­ας κλπ. Αλλά και όπου αυτά γίνο­νται, είναι και πάλι με τους όρους που επι­βάλ­λει η κερ­δο­φο­ρία του κεφαλαίου.

Γι’ αυτό εξάλ­λου από τη συζή­τη­ση αυτή, στα­θε­ρή είναι η προ­σπά­θεια να περά­σει ως αντί­λη­ψη στους εργα­ζό­με­νους το ζήτη­μα της «ατο­μι­κής ευθύ­νης», ενώ την ίδια απο­προ­σα­να­το­λι­στι­κή κατεύ­θυν­ση υπη­ρε­τούν και συν­θή­μα­τα όπως π.χ. για την «ευθύ­νη των γενεών».

Virtual@περιβάλλον

Η επι­κοι­νω­νια­κή εικό­να της “προ­στα­σί­ας” του περι­βάλ­λο­ντος … πλάι σε 10άδες άλλες “αγκα­λί­τσες” και θωπείες

Πρό­κει­ται για προ­κλη­τι­κή επι­χεί­ρη­ση μετα­τό­πι­σης της ευθύ­νης από τα μονο­πώ­λια και τις κυβερ­νή­σεις τους στα λαϊ­κά στρώ­μα­τα, όταν σύμ­φω­να με έρευ­νες «100 εται­ρεί­ες απο­τε­λούν την πηγή άνω του 70% των παγκό­σμιων εκπο­μπών αερί­ων θερ­μο­κη­πί­ου από το 1988».

Σε αυτό τον απο­προ­σα­να­το­λι­σμό των εργα­ζο­μέ­νων, σημα­ντι­κό ρόλο παί­ζουν διά­φο­ρες ΜΚΟ που επί της ουσί­ας ακυ­ρώ­νουν τους δια­κη­ρυγ­μέ­νους σκο­πούς τους για την προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος, αφού συμπλέ­ουν τελι­κά με τις στρα­τη­γι­κές επι­λο­γές του μεγά­λου κεφα­λαί­ου, απο­δέ­χο­νται τη φιλο­σο­φία της αντι­λαϊ­κής, βαθιά ταξι­κής αρχής «ο ρυπαί­νων πλη­ρώ­νει», πιέ­ζουν για το παρα­πέ­ρα χαρά­τσω­μα των εργα­ζο­μέ­νων μέσα από την προ­ώ­θη­ση των περι­βαλ­λο­ντι­κών φόρων, απο­δέ­χο­νται στο όνο­μα του εφι­κτού, αντι­πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κές κατά βάση συν­θή­κες και ανα­γνω­ρί­ζουν χώρο φιλο­πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κής δρά­σης στο κεφάλαιο.

Σε κάθε περί­πτω­ση απο­τε­λεί του­λά­χι­στον πρό­κλη­ση, οι πολι­τι­κοί εκπρό­σω­ποι των μονο­πω­λί­ων, ΕΕ και κυβερ­νή­σεις, αυτοί που ανε­βο­κα­τε­βά­ζουν τα όρια των εκπο­μπών ρύπων ανά­λο­γα με τα συμ­φέ­ρο­ντα των βιο­μη­χα­νιών, να εμφα­νί­ζο­νται ως προ­στά­τες του περιβάλλοντος.

Η μεί­ω­ση των εκπο­μπών ρύπων που επι­δρούν αρνη­τι­κά στην ανθρώ­πι­νη υγεία και το περι­βάλ­λον είναι ανα­γκαία. Για να επι­τευ­χθεί, απαι­τεί­ται να λαμ­βά­νο­νται μέτρα πρό­λη­ψης του κιν­δύ­νου στην πηγή, αξιο­ποιώ­ντας τις δυνα­τό­τη­τες που δίνει η πρό­ο­δος της επι­στή­μης και της τεχνο­λο­γί­ας. Τέτοια μέτρα όμως, στο βαθ­μό που έρχο­νται σε αντί­θε­ση με το κρι­τή­ριο του καπι­τα­λι­στι­κού κέρ­δους, δεν μπο­ρούν να εφαρ­μο­στούν γενι­κευ­μέ­να στη βάση ενός ολο­κλη­ρω­μέ­νου σχεδιασμού.

Στον αντί­πο­δα αυτής της πολι­τι­κής, το ΚΚΕ προ­βάλ­λει τη θέση ότι η προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος, προς όφε­λος του λαού, προ­ϋ­πο­θέ­τει ένα ριζι­κά δια­φο­ρε­τι­κό δρό­μο ανά­πτυ­ξης. Ο πλα­νή­της κιν­δυ­νεύ­ει από την ίδια την καπι­τα­λι­στι­κή ανά­πτυ­ξη ως σύνο­λο και γι’ αυτό η απο­τε­λε­σμα­τι­κή προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος είναι αδύ­να­τη κάτω από τις συν­θή­κες κυριαρ­χί­ας των εκμε­ταλ­λευ­τι­κών σχέ­σε­ων παρα­γω­γής. Γι’ αυτό και η προ­στα­σία του περι­βάλ­λο­ντος και της υγεί­ας των εργα­ζο­μέ­νων πρέ­πει να γίνει στοι­χείο της πάλης του λαού για την εργα­τι­κή εξου­σία, την ανα­τρο­πή των μονο­πω­λί­ων και των ιμπε­ρια­λι­στι­κών ενώ­σε­ων που τα υπη­ρε­τούν.

με πλη­ρο­φο­ρί­ες από το Ριζο­σπά­στη (Δ. Μ.)


Αύριο το επό­με­νο 2ο μέρος


Επι­μέ­λεια  Ομά­δα ¡H.lV.S!

Επι­κοι­νω­νία — [ FaceBook |>1<|-|>2<| ] — Blog

 

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο