Νέα κυκλοφορία: “Γιάνους Κόρτσακ. Ο Πατέρας των Δικαιωμάτων του Παιδιού”

Κυκλο­φό­ρη­σε από τις Εκδό­σεις Αλμύ­ρα το παι­δι­κό βιβλίο «Γιά­νους Κόρ­τσακ. Ο Πατέ­ρας των Δικαιω­μά­των του Παι­διού» σε κεί­με­νο του Αντώ­νη Ζαρί­ντα. Πρό­κει­ται για το πρώ­το ελλη­νό­φω­νο παι­δι­κό βιβλίο που παρου­σιά­ζει τη ζωή και το έργο του εμβλη­μα­τι­κού παι­δα­γω­γού Γιά­νους Κόρτσακ.

Ο Γιά­νους Κόρ­τσακ υπήρ­ξε ένας φωτει­νός παι­δα­γω­γός και φλο­γε­ρός ακτι­βι­στής των δικαιω­μά­των του παι­διού. Η Σύμ­βα­ση για τα Δικαιώ­μα­τα του Παι­διού βασί­ζε­ται, σε μεγά­λο βαθ­μό, στις ιδέ­ες του. Τον Αύγου­στο του 1942, αρνή­θη­κε να απο­χω­ρι­στεί τα 200 παι­διά του, με απο­τέ­λε­σμα να αφή­σουν όλοι μαζί την τελευ­ταία τους πνοή στους θαλά­μους αερί­ων των ναζί στην Τρε­μπλίν­κα της Πολωνίας.

Το παι­δι­κό βιβλίο «Γιά­νους Κόρ­τσακ. Ο Πατέ­ρας των Δικαιω­μά­των του Παι­διού», μέσα από την αφή­γη­ση και την εικο­νο­γρά­φη­ση, ανα­μέ­νε­ται να γνω­ρί­σει στα παι­διά τον άνθρω­πο που μίλη­σε πρώ­τος και αγω­νί­στη­κε για τα δικαιώ­μα­τά τους. Απο­τε­λεί, συνά­μα, ένα σάλ­πι­σμα για την ανά­γκη προ­ά­σπι­σης των δικαιω­μά­των του παι­διού καθώς και για ένα σχο­λείο που σέβε­ται το παιδί.

Την εικο­νο­γρά­φη­ση επι­με­λή­θη­κε ο ταλα­ντού­χος Γιώρ­γος Θεο­δω­ρί­δης, ενώ το βιβλίο προ­λο­γί­ζει ο Γιώρ­γος Τσιά­κα­λος, Ομό­τι­μος Καθη­γη­τής Παι­δα­γω­γι­κής ΑΠΘ.

Από το οπι­σθό­φυλ­λο του βιβλίου:

«Ο Γιά­νους Κόρ­τσακ υπήρ­ξε ένας φλο­γε­ρός υπε­ρα­σπι­στής των δικαιω­μά­των του παι­διού. Τα δικαιώ­μα­τα που απο­λαμ­βά­νει κάθε παι­δί σήμε­ρα οφεί­λο­νται, σε μεγά­λο βαθ­μό, στο έργο αλλά και στο παρά­δειγ­μα της ζωής του. Ο Δρ Κόρ­τσακ αφιε­ρώ­θη­κε εξ ολο­κλή­ρου στην υπό­θε­ση του παι­διού. Εγκα­τέ­λει­ψε την ιατρι­κή για να διευ­θύ­νει το ορφα­νο­τρο­φείο της Βαρ­σο­βί­ας. Εκεί, δημιούρ­γη­σε ένα σχο­λείο δια­φο­ρε­τι­κό: ένα σχο­λείο της γρα­φής, της εµπι­στο­σύ­νης, της δηµο­κρα­τί­ας και των δικαιω­µά­των του παι­διού. Παράλ­λη­λα, έγρα­φε πάρα πολ­λά κεί­με­να κι έδι­νε αμέ­τρη­τες ομι­λί­ες με θέμα την ομα­λή ανά­πτυ­ξη των παι­διών. Τον Αύγου­στο του 1942, οι ναζί διέ­τα­ξαν την άμε­ση εκκέ­νω­ση του ορφα­νο­τρο­φεί­ου. Τα 200 παι­διά του, με μπρο­στά­ρη τον διευ­θυ­ντή, παρα­τά­χθη­καν σε σει­ρές και πορεύ­θη­καν στον σταθ­μό του τρέ­νου. Λίγο πριν από την επι­βί­βα­ση, οι Γερ­μα­νοί πρό­σφε­ραν στον Κόρ­τσακ τη δυνα­τό­τη­τα να φύγει για να γλι­τώ­σει. Ο Κόρ­τσακ έμει­νε πιστός στη δέσμευ­σή του κι αρνή­θη­κε να αφή­σει τα παι­διά του μόνα τους. Δύο ημέ­ρες αργό­τε­ρα, άφη­σαν την τελευ­ταία τους πνοή στους θαλά­μους αερί­ων των ναζί στην Τρεμπλίνκα.»

21.5\26.5cm _48 σελίδες
ISBN 978‑9925-7995–6‑5

Το βιβλίο δια­τί­θε­ται σε βιβλιο­πω­λεία σε Κύπρο και Ελλάδα.
Για περισ­σό­τε­ρες πλη­ρο­φο­ρί­ες:  Εκδό­σεις Αλμύ­ρα  Τηλ. Επι­κοι­νω­νί­ας: 00357 99658683
[email protected]

Προ­μή­θεια – Δια­νο­μή σε Ελλάδα:
Πρα­κτο­ρείο Βιβλί­ου Αριά­δνη — Απο­στό­λης Κανάκης
Γεωρ. Γεν­να­δί­ου 6, Αθή­να 106 78, Ελλάδα
 +30 21 0382 3113

 Προ­μή­θεια – Δια­νο­μή σε Κύπρο:
Βιβλιο­πω­λείο Πει­διά­βα­ση — Χρυ­σό­στο­μος Μωυσέως
Τηλ. Επι­κοι­νω­νί­ας: +35799545635 — +357 24645646

Οι περισ­σό­τε­ροι γνω­ρί­ζου­με τον Γιά­νους Κόρ­τσακ ακρι­βώς από το τέλος του, από την εμβλη­μα­τι­κή θυσία του, από το γεγο­νός ότι αρνή­θη­κε τις ευκαι­ρί­ες που του δόθη­καν να σώσει τη ζωή του και επέ­λε­ξε συνει­δη­τά τον θάνα­τό του (στον θάλα­μο αερί­ων του στρα­το­πέ­δου εξό­ντω­σης Τρε­μπλίν­κα στις 5 Αυγού­στου του 1942), προ­κει­μέ­νου να μην εγκα­τα­λεί­ψει τους μαθη­τές του, τα 200 ορφα­νά Εβραιό­που­λα του ορφα­νο­τρο­φεί­ου που διοι­κού­σε στη Βαρ­σο­βία. Φαντα­ζό­μα­στε ότι πέθα­ναν αγκα­λια­σμέ­νοι και ότι μέχρι το τέλος θα τους πρό­σφε­ρε μια ψευ­δή μεν, πλην πολύ­τι­μη, παρη­γο­ρη­τι­κή ασφάλεια.

Γεν­νή­θη­κε το 1878 ή 1879 ως Χέν­ρικ Γκόλν­τσμιτ και πήρε το όνο­μα με το οποίο καθιε­ρώ­θη­κε από τον ήρωα ενός βιβλί­ου που χρη­σι­μο­ποί­η­σε, στα είκο­σι χρό­νια του, ως ψευ­δώ­νυ­μο σ’ έναν λογο­τε­χνι­κό δια­γω­νι­σμό, υπήρ­ξε ανι­διο­τε­λής για­τρός / παι­δί­α­τρος, πατριώ­της σοσια­λι­στής _εκείνων των και­ρών, που ενδια­φε­ρό­ταν για τα κοι­νά, ανα­γνω­ρι­σμέ­νος συγ­γρα­φέ­ας παι­δι­κής ‑και όχι μόνο- λογο­τε­χνί­ας, αλλά και δοκι­μί­ων, πετυ­χη­μέ­νος επι­φυλ­λι­δο­γρά­φος και δημο­σιο­γρά­φος ραδιο­φώ­νου, μα, πάνω απ’ όλα, υπήρ­ξε ο αφο­σιω­μέ­νος παι­δα­γω­γός, ο Διευ­θυ­ντής ενός ορφα­νο­τρο­φεί­ου (και αργό­τε­ρα δύο) στη Βαρ­σο­βία, ο πρω­το­πό­ρος των Δικαιω­μά­των του Παι­διού. Ήταν πολυ­γρα­φό­τα­τος και συστη­μα­τι­κός και στα εκπαι­δευ­τι­κά του κεί­με­να, μολο­νό­τι δεν άφη­σε ένα συγκε­ντρω­τι­κό παι­δα­γω­γι­κό έργο.

Ως παι­δα­γω­γός ο Κόρ­τσακ ήταν από τους πρω­το­πό­ρους, καθώς πολύ γρή­γο­ρα υπε­ρέ­βη τις καθιε­ρω­μέ­νες αντι­λή­ψεις και τις καλά εγκα­τε­στη­μέ­νες πρα­κτι­κές και εφάρ­μο­σε στο Ορφα­νο­τρο­φείο του απο­λύ­τως πρω­το­πο­ρια­κές μεθό­δους και τεχνι­κές, όπως και δομές αυτο­δια­χεί­ρι­σης, π.χ. το παι­δι­κό δικα­στή­ριο (για να δια­κρί­νουν τα ίδια τα παι­διά τις σοβα­ρές από τις ασή­μα­ντες παρα­βά­σεις και να ανα­πτύ­ξουν την προ­σω­πι­κή ευθύ­νη, αλλά και για να μην εκθέ­τει κι εκεί­νος σε πιθα­νή αδι­κία τα παι­διά που ενδε­χο­μέ­νως του ήταν λιγό­τε­ρο συμπα­θή), στο οποίο βρί­σκο­νταν ως υπό­λο­γοι και οι δάσκα­λοι, όπως και ο ίδιος ο Κόρ­τσακ κάποιες φορές, το παι­δι­κό κοι­νο­βού­λιο, την εφη­με­ρί­δα, την τήρη­ση ημε­ρο­λο­γί­ων, την από κοι­νού με τα παι­διά δια­μόρ­φω­ση κανό­νων της καθη­με­ρι­νό­τη­τας και άλλα.

Τους τελευ­ταί­ους μήνες της ζωής του, τους πέρα­σε στο γκέ­το της Βαρ­σο­βί­ας. Ο Newerly, ύστε­ρος βιο­γρά­φος του, προ­σπα­θού­σε να του προ­μη­θεύ­σει πλα­στή ταυ­τό­τη­τα από την «άρια» πλευ­ρά της πόλης, αλλά ο για­τρός αρνή­θη­κε να εγκα­τα­λεί­ψει το γκέ­το, όπου επέ­στρε­ψε στο τακτι­κό γρά­ψι­μο του ημε­ρο­λό­γιου του, το οποίο είχε ξεκι­νή­σει ακό­μα το 1939, αλλά μετά για περισ­σό­τε­ρο από δύο χρό­νια δεν κρα­τού­σε σημειώ­σεις, αφού όλη του την ενέρ­γεια τη διο­χέ­τευε στη φρο­ντί­δα για τη ζωή στους θαλά­μους του ορφα­νο­τρο­φεί­ου και σ’ άλλες δρα­στη­ριό­τη­τες, που είχαν ευρύ­τε­ρη σχέ­ση με την κατά­στα­ση των εκεί παι­διών. Το ημε­ρο­λό­γιό του εκδό­θη­κε για πρώ­τη φορά στη Βαρ­σο­βία από την σοσια­λι­στι­κή κυβέρ­νη­ση της Πολω­νί­ας το 1958 (τελευ­ταία εγγρα­φή 4_Αυγ_1942). Το 1948 του είχε απο­νε­μη­θεί ο Σταυ­ρός του Ιππό­τη (παρά­ση­μο _Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski ).

Το πρωί της 5^ης (ή 6^ης) Αύγου­στου 1942 την περιο­χή του Μικρού Γκέ­το είχαν περι­κυ­κλώ­σει τμή­μα­τα των SS και των φασι­στι­κών και παρα­φα­σι­στι­κών ουκρα­νι­κών και λετο­νι­κών αστυ­νο­μι­κών δυνά­με­ων. Κατά τη διάρ­κεια της λεγό­με­νης “μεγά­λης δρά­σης”, δηλα­δή του κύριου στα­δί­ου της εξό­ντω­σης από τους Γερ­μα­νούς του πλη­θυ­σμού στο γκέ­το της Βαρ­σο­βί­ας, ο Κόρ­τσακ εκ νέου απέρ­ρι­ψε τις προ­τά­σεις δια­φυ­γής του, μη θέλο­ντας να εγκα­τα­λεί­ψει τα παι­διά και το ορφα­νο­τρο­φείο του. Την ημέ­ρα της απέ­λα­σης από το γκέ­το οδή­γη­σε την πομπή των προ­στα­τευό­με­νων του στο Umschlagplatz, από όπου ανα­χω­ρού­σαν οι μετα­φο­ρές για τα στρα­τό­πε­δα θανά­του. Στην πορεία συμ­με­τεί­χαν περί­που 200 παι­διά και μερι­κές δεκά­δες επι­με­λη­τές τους. Η τελευ­ταία τους πορεία έγι­νε θρυλική.
Σύμ­φω­να με κάποιες εκδο­χές τα παι­διά βάδι­ζαν σε τετρά­δες και βαστού­σαν τη σημαία του Βασι­λιά Ματία, του ήρωα ενός από τα μυθι­στο­ρή­μα­τα του δάσκα­λού τους. Κάθε παι­δί κρα­τού­σε από ένα αγα­πη­μέ­νο του παι­χνί­δι ή βιβλίο. Ένα από τα αγό­ρια, που ήταν στην κεφα­λή της πορεί­ας, έπαι­ζε βιο­λί. Οι Ουκρα­νοί και οι άντρες των SS τίνα­ζαν τα μαστί­για τους και πυρο­βο­λού­σαν πάνω από το πλή­θος των παιδιών.