Ο Γεώργιος Παπανδρέου, η Μακρόνησος και οι «επικίνδυνοι «κομμουνισταί» (Ντοκουμέντο)

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας // 

Η εφη­με­ρί­δα ΕΜΠΡΟΣ στις 18/7/1950 βγαί­νει με το εξής πρω­το­σέ­λι­δο: «ΕΞΗΦΑΝΙΣΘΗΣΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΟΙ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΟΙ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΑΙ; Η κυβέρ­νη­σης καλεί­ται να απα­ντή­ση εντός της ημέρας».

Είχε προη­γη­θεί απά­ντη­ση στη Βου­λή (5/7) από μέρους του Γεωρ­γί­ου Παπαν­δρέ­ου (εκτε­λού­σε και καθή­κο­ντα Υπουρ­γού Δημό­σιας Τάξης πέρα από αντι­πρό­ε­δρος) ανα­φο­ρι­κά με τις καταγ­γε­λί­ες της αντι­πο­λί­τευ­σης ότι «πολ­λαί δεκά­δες επι­κιν­δύ­νων κομ­μου­νι­στών είχον απο­λυ­θή των φυλα­κών διά προ­σω­πι­κών σημειω­μά­των του κ. πρω­θυ­πουρ­γού με τη δικαιο­λο­γί­αν της κατ’ οίκον νοση­λεί­ας». Στην τότε απά­ντη­ση του ο Γ. Παπαν­δρέ­ου είχε πει ότι «δεν υπάρ­χουν απο­λύ­σεις με προ­σω­πι­κά σημειώ­μα­τα. Υπάρ­χουν κατ’ οίκον νοση­λεί­αι, επί βάσει γνω­μο­δο­τή­σε­ως των Υγειο­νο­μι­κών Επι­τρο­πών Μακρο­νη­σί­ου, κατά δια­τα­γήν του Γενι­κού Διευ­θυ­ντού. Ευρί­σκο­νται υπό παρα­κο­λού­θη­σιν και όταν δια­πι­στω­θή ότι η κατά­στα­σις της υγεί­ας των το επι­τρέ­πει, θα επα­νέλ­θουν. Πρό­κει­ται δε εν συνό­λω περί 95, των οποί­ων αι παθή­σεις είναι βαρείαι…».

Στο δημο­σί­ευ­μα της η εφη­με­ρί­δα- προ­χω­ρώ­ντας ένα βήμα παρα­πά­νω- και με προ­φα­νή στό­χο την παρα­πέ­ρα σκλή­ρυν­ση του καθε­στώ­τος στο όνο­μα της αντι­με­τώ­πι­σης του «κομ­μου­νι­στι­κού κιν­δύ­νου», υπο­βά­λει δημό­σια ερω­τή­μα­τα όπως: «Να δώση καθ’ ην υπο­χρε­ώ­σιν εις την δημο­σιό­τη­τας κατά­λο­γων των ονο­μά­των των κομ­μου­νι­στών οι οποί­οι εξήλ­θον των φυλα­κών να νοση­λεύ­ο­νται ως βαρε­ώς. Ασθε­νείς. Να ανα­φέ­ρη πόσοι και ποιοι εξ’ αυτών ιαθέ­ντες μετή­χθη­σαν εκ νέου εις τας φυλα­κάς και πότε. Πόσοι εξ’ αυτών και ποιοι νοση­λέ­υο­νται ακό­μη εις ποια νοσο­κο­μεία ή οικί­ας κρατούνται…»

Η όλη προ­σπά­θεια έχει συγκε­κρι­μέ­νη στό­χευ­ση προς την κυβέρ­νη­ση Πλα­στή­ρα («ενο­χλού­σαν» ακό­μη και αυτά τα περί­φη­μα «μέτρα επιεί­κειας») και δεί­χνει μία ακό­μη πλευ­ρά του βαθύ­τα­τα απάν­θρω­που –αυταρ­χι­κού καθε­στώ­τος που επι­βλή­θη­κε στη χώρα μας μετεμφυλιακά.

Στην απά­ντη­σή του ο Γ. Παπαν­δρέ­ου δίνει ενδια­φέ­ρο­ντα στοι­χεία για τους ευρι­σκό­με­νους κρα­τού­με­νους-εξό­ρι­στους στην Μακρό­νη­σο: «…Είναι ανά­γκη να υπεν­θυ­μί­σω πάλιν τους αριθ­μούς τους οποί­ους ανε­κοί­νω­σα εις την Βου­λήν και οι οποί­οι απο­δει­κνύ­ουν πόσον είναι συκο­φα­ντι­κή η κατη­γο­ρία ότι η σημε­ρι­νή Κυβέρ­νη­σις ήνοι­ξε τας πύλας των φυλα­κών και ηύξη­σε τας δυνά­μεις της 5^ης φάλαγγος.

Εις την Μακρό­νη­σον, υπήρ­χαν 15.000 χωρι­κοί προ­λη­πτι­κών συλ­λη­φθέ­ντες κατά την ενέρ­γειαν των επι­χει­ρή­σε­ων, αι οποί­οι απε­λύ­θη­σαν μετά τας επι­χει­ρή­σεις. Υπήρ­χον επί­σης 17.000 εκτο­πι­σμέ­νοι κατό­πιν απο­φά­σε­ως των επι­τρο­πών Ασφα­λεί­ας. Εκ τού­των 13.000 είχον απο­λυ­θή υπό των προ­γε­νε­στέ­ρων κυβερνήσεων.

Η σημε­ρι­νή Κυβέρ­νη­σις παρέ­λα­βε περί­που 4.000. Και εκ τού­των επί των ημε­ρών μας απε­λύ­θη­σαν 850.

Θα ήτο ίσως δυνα­τόν να λεχθή ότι αι προη­γού­με­ναι κυβερ­νή­σεις απέ­λυ­σαν τους ανα­νή­ψα­ντας και ημείς απε­λύ­σα­μεν επι­κιν­δύ­νους κομ­μου­νι­στάς. Αλλά και τού­το είναι ανα­κρι­βές. Διό­τι και οι 850 απε­λύ­θη­σαν ως ανα­νή­ψα­ντες επί τη βάσει των προη­γου­μέ­νων νόμων και από την ιδί­αν επιτροπήν.

Ιδού ότι αι δια­τυ­πού­με­ναι κατη­γο­ρί­αι είναι απο­λύ­τως ασύστατοι.

Η σημε­ρι­νή κυβέρ­νη­σις εις ουδέ­να επι­τρέ­πει τον ισχυ­ρι­σμόν ότι έχει από αυτήν περισ­σό­τε­ρον πατριω­τι­σμόν ή περισ­σο­τέ­ραν συνεί­δη­σιν του καθή­κο­ντος της εθνι­κής ασφαλείας.»

«Οι νοση­λευό­με­νοι κομμουνισταί»

Με τον τίτλο αυτό η εφη­με­ρί­δα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ (20/7/1950) ανα­φέ­ρει: « Ανε­κοι­νώ­θη εκ του υπουρ­γεί­ου Δημο­σί­ας Τάξε­ως ότι μέχρι της εσπέ­ρας της χθες ελή­φθη­σαν ανα­φο­ραί ότι ευρί­σκο­νται εις τας οικί­ας των εκ των μετα­φερ­θέ­ντων εκ Μακρο­νή­σου δια νοση­λεί­αν κατ’ οίκον οι κάτω­θι, εκ των οποί­ων εις απε­βί­ω­σε χθες:Π. Πέτρο­βας-Καλα­μαί. Γ. Βλα­χά­κης-Λίμνη Ευβοί­ας. Ευάγ­γε­λός Βλα­χού­τσι­κος και Χρ. Μπα­μπα­λής-Χαλ­κίς. Α. Παπα­δό­που­λος-Χορύ­γι Κιλ­κίς. Φ. Φωτιά­δης-Τέρ­πιλ­λον Κιλ­κίς. Χ. Κοντύ­λης ή Ζώης-Ηλιού­πο­λις. Α. Ζάβα­λος-Κόριν­θος. Π. Νιστε­ντό­που­λος-Ελευ­σίς. Π. Μπα­σκό­ζος-Πύρ­γος Ηλί­ας. Σ. Λιό­λιος, Χ. Μπου­ζού­μης, Β. Κατσής-Νέαν Ιωνί­αν. Θ. Δού­μπας-Καλη Βρύ­ση Δρά­μας. Ν. Ζερ­μπί­νης-Αγριά Βόλου. Δ. Τήκας-Κηφι­σιά. Στ. Φρά­γκος-Κομνη­μά Σερ­ρών. Αρ. Βέρ­γος-Κάτω Χώρα Ναυ­παύ­κτιας (απε­βί­ω­σε χθες). Π. Διο­νυ­σό­που­λος- Νέος Ψυχι­κόν. Φ. Μάν­τζα­ρης, Γ. Αβα­λής, Στ. Βου­δού­ρης, Παν. Δεσποι­νιά­δης, Στ. Τσα­βδά­ρης, Κ. Ροράς και Στέλ­λα Παπα­λέ­κα-Θεσ­σα­λο­νί­κη. Ελ. Λαμπα­κη- Περι­βό­λια Χανί­ων. Αν. Τσά­μης-Βέρ­ροια. Ν. Πυρο­μά­λης-Αμα­λιάς. Θ. Σεβού­λης ή Χατζούλης-Βόλος.

Ανα­μέ­νο­νται ανα­φο­ραί των υπη­ρε­σιών Χωρο­φυ­λα­κής δια 10 εισέ­τι. Δέον να σημειω­θή ότι οι περισ­σό­τε­ροι των ανω­τέ­ρω είναι κληνήρεις.»

Στην εφη­με­ρί­δα ΕΜΠΡΟΣ (19/7/1050) δημο­σιεύ­ε­ται ανα­λυ­τι­κός κατά­λο­γος  με τα ονό­μα­τα «των οίκοι νοση­λευο­μέ­νων» με το είδος της ασθε­νεί­ας όπως προσ­διο­ρί­στη­κε υπό των υγειο­νο­μι­κών επι­τρο­πών Μακρο­νή­σου, ως κομ­μά­τι της απά­ντη­σης του Γ. Παπανδρέου:

«ψυχο­γε­νής»

Θωμαϊ­δης Κωνσταντίνος

Παπου­τσά­κης Εμμανουήλ

Παπαγ­γέ­λου Ιωάννης

«νευ­ρι­κή κρίσις»

Παπα­γιάν­νης Αθανάσιος

Πάσχος Γιώρ­γος

Καθί­μος Κων/νος

Σου­βα­λιώ­της Αθανάσιος

«ψυχο­νεύ­ρω­σις»

Πλου­μπής Ιωάννης

Πανό­που­λος Δημήτριος

Κου­μπού­λης Νικόλαος

Λιό­λιος Ζαχαρίας

«σπον­δυ­λί­τις»

Φου­ντής Παναγιώτης

Αρχι­μαν­δρί­της Αντώνιος

Μητσά­κος Μιχαήλ

«φυμα­τί­ω­σις»

Μπόι­κος Νικόλαος

Αλλη­γι­ζά­κης Ανδρέας

Δεσποι­νιά­δης Παναγιώτης

Ζάβο­λης Αθανάσιος

Ζεμπί­νης Νικόλαος

Ζεβού­λης ή Χαν­τζού­λης Θωμάς

Κοτρο­νιο­τός Ιωάννης

Κού­μου­λος Νικόλαος

Κατσά­νος Ιωάννης

Λάσκα­ρης γεώργιος

Μπου­ραν­τζής Νικόλαος

Παπα­δό­που­λος Αναστάσιος

Πέτρο­βας Παναγιώτης

Ρίτσος Ιωάν­νης (σ.σ ο μεγά­λος μας ποιητής)

Τσα­βδά­ρης Σταύρος

Τρια­ντα­φύλ­λου Θεόδωρος

Φίλης Παντε­λής

Φρά­γκος Σταύρος

Περ­ρά­κης Μελέτιος

Αθα­να­σό­που­λος Σπυρίδων

Αλε­ξαν­δρό­που­λος Κλεόμβροτος

Βλα­χού­τσι­κος Ευάγγελος

Βαρ­δά­λης Κων/νος

Βου­δού­ρης Σταύρος

Γιαν­νό­που­λος Παναγιώτης

Διο­νυ­σό­που­λος Παναγιώτης

Διο­νυ­σό­που­λος Διονύσιος

Δια­λι­νάς Ελευθέριος

Εσπέ­λης Αδαμάντιος

Τίκας Δημή­τρης

Κοτ­τα­ρέ­λης Νείλος

Κανέλ­λος Βασίλειος

Καπα­γιάν­νης Μιχαήλ

Λαμπέ­ρης Βασίλειος

Μπε­νέ­κος Παναγιώτης

Νυσταυ­τό­που­λος Παναγιώτης

Παπα­θε­ο­δώ­ρου Πάτροκλος

Πυρο­μάλ­λης Νικόλαος

Πάτρας Αντώ­νιος

Πάμπα­λης Χρήστος

Ποντί­ης Αλέκος

Ραράς Κων/νος

Σολω­μός Παναγιώτης

Σου­ρο­γιάν­νης Αθανάσιος

Τερ­ζής Κων/νος

Βλα­χά­κης Γεώργιος

«φυμα­τί­ω­ση-πνευ­μο­νία»

Αγγέ­λου Ανδρέας

Αδα­λής Γεώργιος

Βέρ­γος Αριστείδης

Δαής Ιωάν­νης

Δού­πας θεόδωρος

Κυριό­γλου Γεώργιος

Νίκος Σπυ­ρί­δων

Πανού­λιας Ηλίας

Πανα­γιω­τί­δης Λεωνίδας

Φωτιά­δης Φώτιος

Χρι­στο­φής Αργύριος

Χατζά­κης Εμμανουήλ

Καν­σής Βασίλειος

Κακα­βάς Στυλιανός

Καλια­βάς Παναγιώτης

Μακρής Αστέ­ριος

Μπι­ζού­νης Χαράλαμπος

Χρι­στο­φο­ρί­δης Αβραάμ

Κατσί­για­λος Γεώργιος

Μυλω­νάς Τριαντάφυλλος

«κάταγ­μα-εξάρ­θρω­σις»

Γιαν­νι­κό­που­λος Κ.

Κατσα­ρός Αναστάσιος

Μπά­τσης Κων/νος

Ζου­ρέ­λης Γεώργιος

Μάν­τζα­ρης Θωμάς

Μαρ­κέ­τας Αναστάσιος

Κον­δύ­λης Χαράλαμπος

Μπα­σκό­ζος Πολυχρόνης

Νεσφυ­γές Εμμανουήλ

Τσά­μης Αντώνιος

«χολο­κυ­στί­νες»

Σεϊρ­λή Ελένη

«κάταγ­μα κρανίου»

Λαμπά­κη Ελένη

«χολο­κυ­στο­πά­θεια»

Τρω­ϊ­α­νου Θεοδώρα

«πολυ­μη­νιγ­γί­τις»

Παπα­λό­κα Στέλλα»

Ιδιαί­τε­ρη ανα­φο­ρά γίνε­ται για τον Κώστα Γαβρι­η­λί­δη (ΑΚΕ): « Καθ’ όσον αφο­ρά τον αρχη­γόν του Κομ­μου­νι­στι­κού Αγρο­τι­κού Κόμ­μα­τος Κ. Γαβρι­η­λί­δην παρέ­χω την πλη­ρο­φο­ρί­αν ότι την επο­μέ­νη της ανα­λή­ψε­ως του υπουρ­γεί­ου Δημο­σί­ας Τάξε­ως παρ’ εμού 7 Ιου­λί­ου, διε­τά­χθη και ενερ­γή­θη η επι­στρο­φή του εις την Μακρό­νη­σον και εκεί­θε μετά 2 ημέ­ρας η μετα­φο­ρά του εις Αγιον Ευστρά­τιον όπου και ευρίσκεται».