Ο Θέμος Κορ­νά­ρος θα γρά­ψει για τον Ανδρέα Λυκου­ρί­νο στην “Ελεύ­θε­ρη Ελλά­δα” της 6 του Μάη 1945, το παρα­κά­τω κεί­με­νο (από το βιβλίο του για­τρού Αντώ­νη Φλούν­τζη “Χαϊ­δά­ρι, κάστρο και βωμός της Εθνι­κής Αντί­στα­σης”, εκδ. Παπα­ζή­ση, Αθή­να 1986).

***

Ο Ανδρέ­ας Λυκου­ρί­νος γεν­νή­θη­κε στα 1931 κι ο κατα­κλυ­σμός της σκλα­βιάς τον βρί­σκει ένδε­κα χρο­νών. Πήρε ενερ­γό μέρος στην πρώ­τη φάση του αγώ­να. Στην επί­θε­ση πεί­νας. Το Ελλη­νι­κό φρού­ριο κρά­τη­σε άμυ­να γερή ένα χρόνο…

Έπρε­πε να δια­λέ­ξει μετα­ξύ του σχο­λι­κού βαθ­μο­λο­γί­ου και του ανοι­χτού αγώ­να της πατρί­δας του. Ητα­νε ο πρώ­τος μαθη­τής. Αυτό δεν τον εμπό­δι­σε καθό­λου να βρει τα πόστα του παρά­νο­μου τύπου και να ακού­ει απ’ ευθεί­ας τη φωνή και τις εντο­λές του μαχό­με­νου Έθνους: «Κρα­τη­θεί­τε ζωντα­νοί. Η ζωή μας θα είναι το χρη­σι­μό­τε­ρο υλι­κό για τη μάχη, για τη ΝΙΚΗ».

Ο Λυκου­ρί­νος θεω­ρεί τον εαυ­τό του υπεύ­θυ­νο για τη ζωή των δικών του. Για τα τρία αδέρ­φια και τους γονείς του. Αγο­ρά­ζει και που­λά παλιά ρού­χα και παλιά παπού­τσια κι έσω­σε το σπί­τι του. Η δου­λειά του πατέ­ρα του περ­νού­σε κρί­ση. Ήτα­νε μαρα­γκός. Στην ξεγνοια­σιά του παι­δι­κού προ­σώ­που έρχε­ται η ευθύ­νη και η αγω­νία και βάζου­νε σφρα­γί­δα τίμιου άνδρα… Είχε νική­σει την πρώ­τη νίκη για λογα­ρια­σμό της αδού­λω­της πατρί­δας του. Είχε απο­κτή­σει αυτο­πε­ποί­θη­ση. Έχει επι­βλη­θεί και στους μικρούς και στους μεγά­λους. Και στην επι­θε­τι­κή φάση του αγώ­να, όταν το Έθνος γύρευε αρχη­γούς της κάθε ηλι­κί­ας και της κάθε γει­το­νιάς, ο Α. Λυκου­ρί­νος βρι­σκό­τα­νε κιό­λας τοπο­θε­τη­μέ­νος μόνος του, στο ηγε­τι­κό πόστο της νολαί­ας Μακρυγιάννη.

Έχει μπει στα 12 χρό­νια! Και καμα­ρώ­νει για­τί – προ­σθέ­το­ντας μόνος του δύο-τρία χρό­νια παρά πάνω – έφτια­χνε ένα νού­με­ρο που ξέφευ­γε κάπως από τα σύνο­ρα της νηπια­κής ηλικίας.

Είχε γίνει θρύ­λος μετα­ξύ των τσο­λιά­δων, συζη­τιό­νταν μ’ ανη­συ­χία τα κατορ­θώ­μα­τα κάποιου «μωρού», στο Κουκάκι.

Το αντάρ­τι­κο γύρευε όπλα. Οι οργα­νώ­σεις είχα­νε πάντα ανοι­χτό έρα­νο γι’ αυτό το σκο­πό. Ο Α. Λυκου­ρί­νος πήρε πρω­το­βου­λία: Με δεκα­ρο­λο­γή­μα­τα δου­λειά δεν γίνε­ται. Πιο δύσκο­λα βρί­σκο­νται τα όπλα, παρά τα λεπτά. Μ’ ένα ψευ­το­πί­στο­λο, πήλι­νο, παρα­φυ­λά­ει ένα βρά­δυ σε μια γωνιά. Κι αφο­πλί­ζει τον πρώ­το τσο­λιά. Πετά­ει τον πηλό. Και μ’ αλη­θι­νό όπλο πια μαζεύ­ει και πιστό­λια και χει­ρο­βομ­βί­δες και στο­λές ακό­μη. Δεν είναι λίγοι οι τσο­λιά­δες που ανα­γκά­στη­καν να φτά­σουν στη στρα­τώ­να τους, με τα εσώ­ρου­χα μόνο… Η Ειδι­κή Ασφά­λεια ενδια­φέρ­θη­κε. Τα Ες-Ες τα γερ­μα­νι­κά απαι­τού­νε από τους αρχη­γούς των ελλη­νι­κών Ες-Ες την εμπέ­δω­ση της «τάξε­ως» στις δυτι­κές συνοι­κί­ες της Αθή­νας, για­τί οι τσο­λιά­δες ζήτη­σαν… ενίσχυση.

Τίπο­τα δεν μπό­ρε­σαν. Όλα ήταν ήρε­μα. Οι μυστι­κοί που τοπο­θε­τή­θη­καν στη συνοι­κία δεν έβλε­παν καμιά ύπο­πτη κίνη­ση. Οι άνθρω­ποι πήγαι­ναν στις δου­λειές τους, γύρι­ζαν κου­ρα­σμέ­νοι, τα παι­διά παί­ζα­νε στην αυλή του σκο­λειού. Κι αν ρωτού­σαν και για βαθ­μούς, ο Λυκου­ρί­νος είχε τα πρω­τεία. Μπρο­στά τους περ­νού­σε με τα βιβλία στο χέρι. Τους ήξε­ρε. Δεν του ξέφευ­γε κανέ­νας από τους ανθρώ­πους της Ασφά­λειας. Η αυτο­ά­μυ­να του έγι­νε ένστι­κτο. Μαέ­στρος και σ’ αυτή τη δου­λειά. Θα τον ζήλευαν και μεγά­λοι και παλιοί και νέοι αγω­νι­στές για την τάξη και τη συνω­μο­τι­κό­τη­τά του. Μόνο που δεν περιο­ρι­ζό­τα­νε στις νυχτε­ρι­νές εξορ­μή­σεις. Στη μάχη του Μακρυ­γιάν­νη με τους τσο­λιά­δες του 1943, που κρά­τη­σε τέσ­σε­ρις ώρες, πήρε μέρος και ο Λυκουρίνος.

Ένα βρά­δυ το Μάη του 1943, οι Γερ­μα­νοί σήκω­σαν τον κόσμο στο πόδι στη συνοι­κία αυτή, με τους πυρο­βο­λι­σμούς και τις φωνές τους. Κυνη­γού­σαν στους δρό­μους κάτι σκιές. Ήτα­νε η παρέα του Λυκου­ρί­νου. Η δρά­ση του παι­διού γεμί­ζει δυο χρό­νια της σκλα­βιάς. Γίνε­ται παρά­δειγ­μα και θρύ­λος ανά­με­σα στους αγω­νι­στές της Εθνι­κής Αντί­στα­σης. Είναι ο φόβος κι ο τρό­μος των πρα­κτό­ρων του εχθρού.

Στις 4 του Ιού­νη 1944 βρέ­θη­κε ο φρι­κτός προ­δό­της, και στις 5 του Ιού­νη έξι χαφιέ­δες των ελλη­νι­κών Ες-Ες, μπλο­κά­ρου­νε το σπί­τι του Εθνι­κού αγω­νι­στή, στη συνοι­κία Κου­κά­κι (σσ. Γαλη­νού 41). Ζητούν τον Ανδρέα Λυκου­ρί­νο. Ο πατέ­ρας του ζητά­ει εξη­γή­σεις για το παι­δί. Κι αυτοί γυρεύ­ουν, εκτός από το παι­δί και το πιστό­λι που πήρε ψες το βρά­δυ από έναν δικό τους. Μα δε βρή­κα­νε τίπο­τα. Μόνο ένα παι­δά­κι αδύ­να­το, μια στα­λιά, που κοι­μό­τα­νε ξέγνοια­στα στο για­τά­κι του και πλάι στην καρέ­κλα είχε το κοντό του παντε­λο­νά­κι και τα βιβλία του σχο­λεί­ου του. Κάτω βρί­σκο­νταν και τα πεδι­λά­κια του Νο 32.

Αυτός είναι; ρωτού­νε τον πατέρα.
– Αυτός.

Εσύ είσαι; ρωτού­νε το ίδιο το παιδί.
– Ποιος;

– Ο τρομοκράτης!

– Οχι! Είμαι μαθη­τής. Πάω στη δεύ­τε­ρη Γυμνα­σί­ου στο 6ο Γυμνά­σιο, απα­ντά απαθέστατα.

Μα οι πλη­ρο­φο­ρί­ες τους είναι θετι­κές. Αρχί­ζει το ξύλο. Γυρεύ­ουν το πιστό­λι. Μα το πιστό­λι, ποιος ξέρει σε ποια βου­νο­κορ­φή θα ταξί­δευε πια κεί­νη την ώρα. Και πήρα­νε μόνο τον Ανδρέα, με το μαθη­τι­κό του πηλή­κιο στα άντρα τους. Πήρα­νε μέτρα εξαι­ρε­τι­κά ώσπου να φτά­σου­νε στην οδό Παπα­ρη­γο­πού­λου Νο 7. Εκεί ήταν η έδρα των ελλη­νι­κών Ες-Ες. Επι­κε­φα­λής της συνο­δεί­ας ήτα­νε ο Μάκης Μακρο­γιάν­νης, που υπη­ρε­τεί σήμε­ρα στην Εθνο­φυ­λα­κή με το βαθ­μό ανθυ­πα­σπι­στή. Η αλή­θεια είναι πως ζήτη­σε να σώσει το παι­δί. Ζήτη­σε τη βοή­θεια του πατέ­ρα του και δέκα λίρες, μέσω ενός άλλου της συνοδείας.

Το ανέ­κρι­ναν και το ρωτού­σαν, πού έχει κρυμ­μέ­νες τις λίρες; (Είχα­νε πλη­ρο­φο­ρί­ες πως έχει πολ­λές). Αφού δεν βγή­κε τίπο­τε, τον παρέ­δω­σαν την ίδια μέρα στην Ειδι­κή Ασφά­λεια και μετά τέσ­σε­ρις μέρες στα γερ­μα­νι­κά Ες-Ες της οδού Μέρ­λιν. Το κρε­μά­σα­νε, το κάψα­νε, του βάλα­νε στα νύχια καρ­φί­τσες. Μα αυτός εξα­κο­λου­θού­σε να είναι μαθη­τής της 2ης τάξης του 6ου Γυμνα­σί­ου και ο αλύ­γι­στος και παι­νε­μέ­νος αγω­νι­στής του Εθνι­κού Ελλη­νι­κού Αγώ­να της Αντί­στα­σης. Τέτοιος έμει­νε ως το τέλος. Τέτοιον τον γνώ­ρι­σε τον ήρωα Λυκου­ρί­νο και το Χαϊ­δά­ρι. Τώρα ήταν 14 χρο­νών. Στις 5 Σεπτέμ­βρη 1944 τον οδή­γη­σαν στο εκτε­λε­στι­κό. Στο δρό­μο βρή­κε τρό­πο να πετά­ξει ένα σημεί­ω­μα που έγραφε:

«Μπα­μπά με πάνε για εκτέ­λε­ση μαζί με τους (ανα­φέ­ρει ονό­μα­τα). Ειδο­ποί­η­σε παρα­κα­λώ τα σπί­τια τους. Μη στε­νο­χω­ριέ­στε. Ανδρέας».