Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε στον Ταγίπ Ερντογάν ότι η Ρωσία ήταν ανοιχτή σε συζητήσεις σχετικά με τη συμφωνία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας, μια συμφωνία που βοήθησε να φτάσουν τα σιτηρά της Ουκρανίας στην αγορά και έτσι να αμβλυνθεί μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση.
Η Ρωσία εγκατέλειψε τη συμφωνία τον Ιούλιο — ένα χρόνο μετά τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας — διαμαρτυρόμενη ότι οι δικές της εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων αντιμετώπισαν εμπόδια και ότι δεν πήγαιναν αρκετά ουκρανικά σιτηρά σε χώρες που είχαν ανάγκη.
Ο Ερντογάν, ο οποίος προηγουμένως έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να πείσει τον Πούτιν να τηρήσει τη συμφωνία, και τα Ηνωμένα Έθνη προσπαθούν να πείσουν τον Πούτιν να επιστρέψει στη συμφωνία.
Μιλώντας κατά την έναρξη της συνάντησής τους στο θέρετρο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας, ο Πούτιν είπε στον Ερντογάν ότι ελπίζει ότι θα ολοκληρώσουν τις συνομιλίες για έναν κόμβο φυσικού αερίου στην Τουρκία και είπε ότι θα συζητήσουν επίσης τη συμφωνία για τα σιτηρά.
«Γνωρίζω ότι σκοπεύετε να θέσετε το ζήτημα της συμφωνίας για τα σιτηρά», είπε ο Πούτιν στον Ερντογάν. «Είμαστε ανοιχτοί σε διαπραγματεύσεις για το θέμα αυτό».
Ο Ερντογάν δήλωσε ότι ο κόσμος περιμένει νέα σχετικά με το θέμα του διαδρόμου σιτηρών.
«Όλοι περιμένουν τι θα προκύψει από τη συνάντησή μας σήμερα», είπε. «Πιστεύω ότι το μήνυμα στη συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση θα είναι ένα σημαντικό βήμα για ολόκληρο τον κόσμο, ειδικά για τις αφρικανικές χώρες».
Η συμφωνία είχε ως στόχο να μεταφέρει σιτηρά από την Ουκρανία στις παγκόσμιες αγορές μέσω της Μαύρης Θάλασσας και να αμβλύνει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση που σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη είχε επιδεινωθεί από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους.
Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι δύο από τους βασικούς παραγωγούς γεωργικών προϊόντων στον κόσμο και σημαντικοί παίκτες στις αγορές σιταριού, κριθαριού, αραβοσίτου, ελαιοκράμβης, ελαιοκράμβης, ηλιόσπορου και ηλιελαίου.
Πριν από τις συνομιλίες με τον Ερντογάν, Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η Ρωσία ξεκίνησε μια ολονύκτια αεροπορική επίθεση σε ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια εξαγωγής σιτηρών της Ουκρανίας.
Η Ρουμανία διέψευσε ουκρανική δήλωση ότι ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη έπεσαν και εξερράγησαν στο έδαφος του μέλους του ΝΑΤΟ.
Η πρόταση του ΟΗΕ
Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιστρέψει στη συμφωνία για τα σιτηρά εάν η Δύση εκπληρώσει ένα ξεχωριστό μνημόνιο που συμφωνήθηκε ταυτόχρονα με τα Ηνωμένα Έθνη για να διευκολύνει τις ρωσικές εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων.
Ενώ οι ρωσικές εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων δεν υπόκεινται στις δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Μόσχα δήλωσε ότι οι περιορισμοί στις πληρωμές, την εφοδιαστική και την ασφάλιση έχουν εμποδίσει τις αποστολές.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε την Πέμπτη ότι έστειλε στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ «μια σειρά συγκεκριμένων προτάσεων» με στόχο την αναβίωση της συμφωνίας.
Ένα από τα κύρια αιτήματα της Μόσχας είναι η επανασύνδεση της Ρωσικής Αγροτικής Τράπεζας με το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT. Η ΕΕ την διέκοψε τον Ιούνιο του 2022 στο πλαίσιο των σαρωτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν ως απάντηση στην εισβολή.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε το Σάββατο ότι τα πράγματα που υπονοούνται από τη συμφωνία δεν είχαν εφαρμοστεί την τελευταία φορά, χωρίς να διευκρινίσει. Στο ρεπορτάζ της για τη συνάντηση Ερντογάν, η ρωσική κρατική τηλεόραση ανέφερε ότι οι υποσχέσεις που δόθηκαν στη Ρωσία πρέπει να εφαρμοστούν.
Η Ρωσία έχει αποκλείσει τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας από τότε που εισέβαλε στη γειτονική της χώρα και απείλησε να αντιμετωπίσει όλα τα πλοία ως πιθανούς στρατιωτικούς στόχους μετά την αποχώρησή της από τη συμφωνία που υποστηρίχθηκε από τον ΟΗΕ, η οποία επέτρεψε στην Ουκρανία να εξάγει δεκάδες εκατομμύρια μετρικούς τόνους προϊόντων.
Σε απάντηση, η Ουκρανία ανακοίνωσε έναν «ανθρωπιστικό διάδρομο» που αγκαλιάζει τη δυτική ακτή της Μαύρης Θάλασσας κοντά στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Την Κυριακή ένα τρίτο πλοίο, το Anna-Theresa, με σημαία Λιβερίας, βγήκε από τη Μαύρη Θάλασσα μέσω της Κωνσταντινούπολης μέσω του διαδρόμου.
Η Ρωσία συζητά επίσης μια πρωτοβουλία του Πούτιν για την προμήθεια έως και 1 εκατομμυρίου τόνων ρωσικών σιτηρών στην Τουρκία σε μειωμένες τιμές για μεταγενέστερη επεξεργασία σε τουρκικά εργοστάσια και αποστολή σε χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
Πηγή: Reuters