Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Σεξισμός και ντεμέκ προοδευτισμός

Γυναι­κεί­ες και φιλαν­θρω­πι­κές οργα­νώ­σεις στη Μ. Βρε­τα­νία κάνουν λόγο για ένα κοι­νω­νι­κό φαι­νό­με­νο — μάστι­γα, που έχει ανα­γκά­σει τις κυβερ­νή­σεις της χώρας τα τελευ­ταία χρό­νια να ανα­γνω­ρί­σουν του­λά­χι­στον την ύπαρ­ξή του και να ψελ­λί­σουν ορι­σμέ­να «μέτρα». Όλο και περισ­σό­τε­ρες γυναί­κες — κυρί­ως — εξα­να­γκά­ζο­νται σε σεξ ως αντάλ­λαγ­μα για το ενοί­κιό τους ή για να αγο­ρά­σουν τρό­φι­μα και άλλα απα­ραί­τη­τα, εξαι­τί­ας της επι­δεί­νω­σης των συν­θη­κών δια­βί­ω­σης κι εργα­σί­ας, αλλά και της εκτό­ξευ­σης των ενοικίων.

Το φαι­νό­με­νο ονο­μά­ζε­ται «σεξ επι­βί­ω­σης» (survival sex) και «σεξ (αντί) για ενοί­κιο» (sex for rent). Σε πεί­σμα όσων κρύ­βο­νται πίσω από «φιλε­λεύ­θε­ρες», «φεμι­νι­στι­κές» θεω­ρί­ες και παρου­σιά­ζουν τον εξα­να­γκα­σμό ως «επι­λο­γή» και «αυτο­διά­θε­ση του σώμα­τος», ο όρος υπο­δη­λώ­νει ξεκά­θα­ρα ότι ένας άνθρω­πος εξω­θεί­ται να «προ­σφέ­ρει» το σώμα του προ­κει­μέ­νου να επι­βιώ­σει, να εξα­σφα­λί­σει βασι­κά είδη πρώ­της ανά­γκης, που θα έπρε­πε να είναι κοι­νω­νι­κά αγα­θά και αδιαμ­φι­σβή­τη­τα για όλους.

Όπως και να το ονο­μά­σου­με, πρό­κει­ται για «βια­σμό» και «κατα­να­γκα­σμό», με κοι­νω­νι­κές και οικο­νο­μι­κές αιτί­ες, με «πυρή­να» την εκμε­τάλ­λευ­ση, τη φτω­χο­ποί­η­ση ενώ ο παρα­γό­με­νος πλού­τος αυξά­νε­ται, τον καπι­τα­λι­σμό που σαπί­ζει και ποδο­πα­τά την ανθρώ­πι­νη υπό­στα­ση και αξιο­πρέ­πεια. Με οργή και αηδία παρα­κο­λου­θή­σα­με πρό­σφα­τα εισαγ­γε­λέα να υπο­νο­εί κυνι­κά ακό­μη και για ένα 12χρονο κορί­τσι ότι απλά …«εκδι­δό­ταν για βιο­πο­ρι­σμό» και δεν βιαζόταν.

Για να γίνει αντι­λη­πτή η έκτα­ση του προ­βλή­μα­τος στη Βρε­τα­νία, 15 βασι­κοί κλά­δοι εργα­ζο­μέ­νων (Εκπαί­δευ­ση, υγειο­νο­μι­κή περί­θαλ­ψη, εμπό­ριο, ξενο­δο­χεία κ.ά.) κιν­δυ­νεύ­ουν να εκδιω­χθούν από την ευρύ­τε­ρη περιο­χή του Λον­δί­νου, όπως κατα­γρά­φει τελευ­ταία μελέ­τη της οργά­νω­σης Generation Rent. Ενδει­κτι­κά, για ένα δυά­ρι στο κέντρο της βρε­τα­νι­κής πρω­τεύ­ου­σας και πέριξ αυτής, το μέσο ενοί­κιο αντι­στοι­χεί στο 106% του μέσου μισθού ενός βοη­θού καθη­γη­τή, στο 97% μιας καθα­ρί­στριας και στο 82% ενός εργα­ζό­με­νου στον κλά­δο της φροντίδας.

Τα τελευ­ταία πέντε χρό­νια σε σχε­δόν 1 στις 50 γυναί­κες στην Αγγλία έχει προ­τα­θεί η ενοι­κί­α­ση σπι­τιού με αντάλ­λαγ­μα το σεξ, δεί­χνει δημο­σκό­πη­ση της YouGov, που δημο­σί­ευ­σε ο «Independent». Περί­που 30.000 γυναί­κες, από τον Μάρ­τη του 2020 μέχρι τον Γενά­ρη 2021 (μέσα στην καρ­διά της παν­δη­μί­ας), παρε­νο­χλή­θη­καν σεξουα­λι­κά από τους ιδιο­κτή­τες, ή τους ζητή­θη­κε σεξ σε αντάλ­λαγ­μα για ενοί­κιο. Εκτο­τε, το φαι­νό­με­νο έχει πάρει ακό­μη πιο ανη­συ­χη­τι­κές δια­στά­σεις. Έρευ­να της Generation Rent & Mumsnet εκτι­μά πως τα θύμα­τα ενδε­χο­μέ­νως να ανέρ­χο­νται σε περισ­σό­τε­ρες από 200.000 γυναί­κες στο Ηνω­μέ­νο Βασί­λειο και το ποσο­στό των θυμά­των ανε­βαί­νει σε όσες έχουν εισό­δη­μα κάτω από 20.000 λίρες.

«Δεν είχα ιδέα πού έμπλε­κα. Έκα­νε ό,τι ήθε­λε και το έκα­νε με φρι­κτό τρό­πο. Εγώ απλά δεν αντι­δρού­σα. Ήθε­λα απλώς το σπί­τι και πιε­ζό­μουν να τον κρα­τάω ικα­νο­ποι­η­μέ­νο για­τί φοβό­μουν για την αντί­δρα­σή του», ανέ­φε­ρε στο BBC φοι­τή­τρια — θύμα. Όπως υπο­γραμ­μί­ζει η νεα­ρή γυναί­κα, το ενοί­κιο με αντάλ­λαγ­μα το σεξ ήταν η μόνη της επι­λο­γή, κάτι που την οδή­γη­σε σε ψυχο­λο­γι­κή και σωμα­τι­κή κατάρ­ρευ­ση. Ιδιο­κτή­της μιλώ­ντας στο BBC χαρα­κτή­ρι­ζε αυτήν τη συν­θή­κη μια «win — win» συμ­φω­νία: «Δεν υπάρ­χει κατα­να­γκα­σμός. Γνω­ρί­ζουν τους κανόνες».

Αυτοί είναι, πράγ­μα­τι, οι κανό­νες του καπι­τα­λι­στι­κού τρό­που παρα­γω­γής: Όλα που­λιού­νται και όλα αγο­ρά­ζο­νται, του ανθρώ­πι­νου σώμα­τος συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου. Δεν υπάρ­χουν κοι­νω­νι­κά αγα­θά, παρά μόνο εμπο­ρεύ­μα­τα και κέρ­δη. Δεν είναι σπά­νιο στον καπι­τα­λι­σμό να μην αρκεί ο εργα­ζό­με­νος να που­λή­σει την εργα­τι­κή του δύνα­μη για να ζήσει με αξιο­πρέ­πεια. Σπά­νιο είναι να καλύ­πτει τις σύγ­χρο­νες ανά­γκες του, για στέ­γη, τρο­φή, Υγεία, Εκπαί­δευ­ση, ελεύ­θε­ρο χρό­νο, ψυχα­γω­γία, δια­κο­πές κ.ά. Και όσο ο πλού­τος που παρά­γε­ται συγκε­ντρώ­νε­ται σε λίγα χέρια, τέτοιοι θα είναι οι κανό­νες και χειρότεροι.

Τέτοιες είναι και οι «επι­λο­γές». Όπως η νεα­ρή γυναί­κα από τις ΗΠΑ που δηλώ­νει στον «Guardian» ότι οι δύο δου­λειές που κάνει — 16 ώρες τη μέρα — δεν αρκούν για να ζήσει την οικο­γέ­νειά της και τρεις φορές τη βδο­μά­δα που­λά­ει το αίμα της για έξτρα εισό­δη­μα… Όπως γυναί­κες που δηλώ­νουν ότι έγι­ναν παρέν­θε­τες μητέ­ρες για να ξεχρε­ώ­σουν ένα δάνειο, για να σπου­δά­σουν τα παι­διά τους κ.λπ.

Στο μετα­ξύ, «επι­λο­γή» δεν απο­τε­λεί, για παρά­δειγ­μα, η δωρε­άν φοι­τη­τι­κή στέ­γη, με σύγ­χρο­νες φοι­τη­τι­κές εστί­ες για την πλειο­ψη­φία των φοι­τη­τών. Η «επι­λο­γή» της εξα­σφά­λι­σης δωρε­άν στέ­γης για μονο­γο­νεϊ­κές οικο­γέ­νειες, για γυναί­κες που ξέφυ­γαν από μια κακο­ποι­η­τι­κή σχέ­ση και μεγα­λώ­νουν παι­διά, επί­σης δεν συζη­τιέ­ται καν, ούτε η φθη­νή, σύγ­χρο­νη λαϊ­κή κατοι­κία υπάρ­χει στον «ορί­ζο­ντα». Από αυτό θα έχα­ναν οι τρά­πε­ζες, το κεφά­λαιο του real estate, το καπι­τα­λι­στι­κό κράτος.

Ο βια­σμός μέσω του «σεξ επι­βί­ω­σης» δεν συνα­ντά­ται φυσι­κά μόνο στη Μ. Βρε­τα­νία. Σε άλλες χώρες του κόσμου η κατά­στα­ση είναι ενδε­χο­μέ­νως πιο βάρ­βα­ρη. Όμως, σε μια από τις ισχυ­ρό­τε­ρες καπι­τα­λι­στι­κές οικο­νο­μί­ες του κόσμου, στο «πλού­σιο» και «political correct» Ηνω­μέ­νο Βασί­λειο, όπου — κατά τ’ άλλα — στα κυβερ­νη­τι­κά κτί­ρια ανε­μί­ζουν σημαί­ες της ΛΟΑΤΚΙ κοι­νό­τη­τας και οι «εκστρα­τεί­ες ευαι­σθη­το­ποί­η­σης» κατά της έμφυ­λης βίας, της κακο­ποί­η­σης, του σεξι­σμού «δίνουν και παίρ­νουν», η δυσο­σμία από την οικο­νο­μία και τα προ­νό­μια των λίγων είναι πιο έντονη.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο