ΣτΕ: Αντισυνταγματικές περικοπές του νόμο Κατρούγκαλου — Τι λέει η κυβέρνηση — Η θέση των συνταξιούχων

Το Συμ­βού­λιο Επι­κρα­τεί­ας έκρι­νε αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές τις περι­κο­πές που είχαν επι­βλη­θεί σε 260.000 επι­κου­ρι­κές συντά­ξεις με το νόμο Κατρού­γκα­λου και μάλι­στα η από­φα­ση έχει ανα­δρο­μι­κή απόφαση.

Σύμ­φω­να με την εφη­με­ρί­δα «Καθη­με­ρι­νή» βασι­κοί πυλώ­νες του λεγο­μέ­νου νόμου Κατρού­γκα­λου (4387 του 2016) κρί­θη­καν αντι­συ­νταγ­μα­τι­κοί από την Ολο­μέ­λεια του Συμ­βου­λί­ου της Επι­κρα­τεί­ας, η οποία δημο­σί­ευ­σε σήμε­ρα πέντε απο­φά­σεις που ελή­φθη­σαν κατά πλειοψηφία.

Σύμ­φω­να με τις απο­φά­σεις της Ολο­μέ­λειας του ανω­τά­του δικα­στη­ρί­ου, η ισχύς τους αρχί­ζει από σήμε­ρα και δεν έχει ανδρο­μι­κή ισχύ.

Όμως όπως προ­χτές στη συνά­ντη­σή του με τους συντα­ξιο­πύ­χους ξεκα­θά­ρι­σε ο υφυ­πουρ­γός Νότης Μυτα­ρά­κης, η κυβέρ­νη­ση περι­μέ­νει όλες τις απο­φά­σεις του ΣτΕ για να δει «τι χρω­στά­ει η κυβέρ­νη­ση» και στη συνέχεια,όποτε υπάρ­χουν τα δημο­σιο­νο­μι­κά δεδο­μέ­να αυτές οι απο­φά­σεις θα εφαρ­μο­στούν. Από την πλευ­ρά τους οι συντα­ξιού­χοι ξεκα­θα­ρί­ζουν ότι με πολιτ­κή από­φα­ση κόπη­καν οι συντά­ξεις, με πολι­τι­κή από­φα­ση πρέ­πει να δοθούν άμε­σα πίσω τα οφειλόμενα.

Οι αποφάσεις του ΣτΕ

Ειδι­κό­τε­ρα, σύμ­φω­να με τις απο­φά­σεις της Ολο­μέ­λειας, κρί­θη­κε ότι:

Για τον ΕΦΚΑ

Κατά πλειο­ψη­φία το δικα­στή­ριο έκρι­νε συνταγ­μα­τι­κό τον ενιαίο ασφα­λι­στι­κό φορέα και την υπα­γω­γή σε αυτόν του συνό­λου των ασφα­λι­σμέ­νων, εργα­ζο­μέ­νων και συντα­ξιού­χων. Ειδι­κό­τε­ρα έκρι­νε ότι είναι σύμ­φω­νος με το σύνταγ­μα, την αρχή της ισό­τη­τας και της ανα­λο­γι­κό­τη­τας η δημιουρ­γία ενός φορέα για όλους, με το σκε­πτι­κό ότι αντι­με­τω­πί­ζουν τους ίδιους ασφα­λι­στι­κούς κιν­δυ­νους (γήρας, ασθέ­νειες, θάνατος).

Το δικα­στή­ριο απέρ­ρι­ψε τις προ­σφυ­γές των δημο­σί­ων υπαλ­λή­λων που είχαν ζητή­σει να μεί­νει εκτός ΕΦΚΑ λόγω της ειδι­κής σχέ­σης που έχουν με το κράτος.

Στην από­φα­ση υπήρ­ξε μειο­ψη­φία σχε­τι­κά με τους δημο­ςί­ους υπαλ­λή­λους που υπο­στή­ρι­ξε ότι πρέ­πει να έχουν χωρι­στό ασφα­λι­στι­κό φορέα.

Για τους αυτοαπασχολούμενους-ελεύθερους επαγγελματίες

Η  Ολο­μέ­λεια του ΣτΕ έκρι­νε αντι­συ­νταγ­μα­τι­κό τον τρό­πο υπο­λο­γι­σμού των εισφο­ρών για τους αυτο­α­πα­σχο­λού­με­νους και τους ελεύ­θε­ρους επαγ­γελ­μα­τί­ες σε σύγκρι­ση με τους μισθωτούς.

Δηλα­δή έκρι­νε αντι­συ­νταγ­μα­τι­κό το όριο του 20% των εισφο­ρών που προ­έ­βλε­πε ο λεγό­με­νος νόμος Κατρού­γκα­λου, ενώ για τους μισθω­τούς το ανά­λο­γο ποσο­στό είναι 6% διό­τι το υπό­λοι­πο καλύ­πτε­ται από τον εργοδότη.

Σημεί­ω­ση: Το ποσο­στό του 20% για τους αυτο­α­πα­σχο­λού­με­νους έχει ήδη μειω­θεί με νεό­τε­ρο νόμο.

Σύμ­φω­να με την από­φα­ση η διά­τα­ξη αυτή κρί­θη­κε αντι­συ­νταγ­μα­τι­κή διό­τι προ­σβάλ­λει την αρχή της ισότητας.

Για επανυπολογισμό συντάξεων

Το Δικα­στή­ριο έκρι­νε συνταγ­μα­τι­κό κατά ορια­κή πλειο­ψη­φία 13 ένα­ντι 12 ψήφων τη διά­τα­ξη που ορί­ζει ως βάση για τον επα­νυ­πο­λο­γι­σμό των συντά­ξε­ων την 31η Δεκεμ­βρί­ου του 2014.

Το δικα­στή­ριο επί­σης έκρι­νε στο θέμα αυτό ότι στον λεγό­με­νο νόμο Κατρού­γκα­λου υπά­γο­νται όλοι και οι παλιοί και οι μελ­λο­ντι­κοί. Ανε­ξάρ­τη­τα από το πότε ξεκί­νη­σαν να εργά­ζο­νται. Δηλα­δή δεν υπάρ­χουν πλέ­ον ασφα­λι­σμέ­νοι πολ­λών ταχυτήτων.

Αυτό κρί­θη­κε στη λογι­κή ότι όλοι πρέ­πει να επω­μι­στούν το βάρος για τη βιω­σι­μό­τη­τα του ασφα­λι­στι­κού συστή­μα­τος, στο πλαί­σιο της αλλη­λεγ­γύ­ης των γενε­ών και λοιπά.

H μειο­ψη­φία στο θέμα αυτό που ήταν ορια­κή εξέ­φρα­σε την άπο­ψη ότι η διά­τα­ξη αυτή απο­σκο­πεί στην επί­τευ­ξη δημο­σιο­νο­μι­κών στόχων.

Για κύριες και επικουρικές συντάξεις (αναλογιστικές μελέτες).

Το δικα­στή­ριο έκρι­νε κατά πλειο­ψη­φία συνταγ­μα­τι­κές τις δια­τά­ξεις του λεγό­με­νου νόμου Κατρού­γκα­λου σε ό,τι αφο­ρά τις κύριες συντά­ξεις διό­τι είχαν ανα­λο­γι­στι­κές μελέ­τες. Ειδι­κό­τε­ρα είχε γίνει ανα­λο­γι­στι­κή μελέ­τη από την αρμό­δια Αρχή και επί­σης είχε υπάρ­ξει και έγγρα­φο που πιστο­ποιού­σε τη σοβα­ρό­τη­τά της από το Διε­θνές Γρα­φείο Εργαςίας.

Ομως για τις επι­κου­ρι­κές δεν υπήρ­χαν ανα­λο­γι­στι­κές μελέ­τες και έτσι οι σχε­τι­κές δια­τά­ξεις κρί­θη­ξαν αντισυνταγματικές.

Kατό­πιν αυτών για τις επι­κου­ρι­κές που κρί­θη­καν αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές οι σχε­τι­κές δια­τά­ξεις η πολι­τεία οφεί­λει άμε­σα να νομο­θε­τή­σει εκ νέου.

Αρα κρί­νο­νται αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές και ακυ­ρώ­νο­νται οι απο­φά­σεις για τις επι­κου­ρι­κές και για παλιές και μελλοντικές.

Για υπολογισμό επικουρικών συντάξεων

Το δικα­στή­ριο έκρι­νε κατά πλειο­ψη­φία αντι­συ­νταγ­μα­τι­κή τη διά­τα­ξη για τον υπο­λο­γι­σμό των επι­κου­ρι­κών συντάξεων.

Ειδι­κό­τε­ρα κρί­θη­κε αντι­συ­νταγ­μα­τι­κή η περι­κο­πή επι­κου­ρι­κών συντά­ξε­ων πάνω από 1.300 ευρώ διό­τι αντί­κει­ται στην αρχή ανα­λο­γι­κό­τη­τας και ισότητας. 

Tα 1.300 υπο­λο­γί­ζο­νται ως μει­κτά. Δηλα­δή κύρια σύντα­ξη, επι­κου­ρι­κή, εισφο­ρά αλλη­λεγ­γύ­ης, προ φόρων και λοι­πά. Kαι εδώ μετά την από­φα­ση του ΣτΕ η πολι­τεία πρέ­πει άμε­σα να νομοθετήσει.

Για αναπλήρωση συντάξεων

Το δικα­στή­ριο κατά πλειο­ψη­φία έκρι­νε αντι­συ­νταγ­μα­τι­κό το ποσο­στό ανα­πλή­ρω­σης των συντά­ξε­ων, κυρί­ως για τις μεγά­λες συντά­ξεις και τους συντα­ξιού­χους που έχουν πολ­λά χρό­νια εργα­στεί, ειδι­κό­τε­ρα το ανώ­τα­το πλα­φόν ανα­πλή­ρω­σης 46,8% για 42 χρό­νια εργασίας.

Τέλος το Δικα­στή­ριο απο­φάν­θη­κε ότι το κρά­τος εγγυά­ται τη χρη­μα­το­δό­τη­ση του ασφα­λι­στι­κού συστή­μα­τος σε περί­πτω­ση προ­βλή­μα­τος και ανάγκης.

Ειση­γη­τές των απο­φά­σε­ων αυτών ήταν οι σύμ­βου­λοι Επι­κρα­τεί­ας Σπ. Μαρ­κά­της, Γεώρ­γιος Τσι­μέ­κας και Αννα Καλογεροπούλου.

Η θέση των συνταξιούχων

Μετά την προ­χτε­σι­νή συνά­ντη­ση με τον υφυ­πουρ­γό Εργα­σί­ας Νότη Μητα­ρά­κη ο Δ. Κου­μπού­ρης ενη­μέ­ρω­σε τους συγκε­ντρω­μέ­νους για τα απο­τε­λέ­σμα­τα: «Θέσα­με, είπε, στον υφυ­πουρ­γό όλα τα αιτή­μα­τα του υπο­μνή­μα­τος. Του κάνα­με καθα­ρό ότι εμείς διεκ­δι­κού­με ό,τι μας έχει αφαι­ρε­θεί. Δεν κάνου­με εκπτώ­σεις. Δεν αφαι­ρού­με τίπο­τε απ’ το υπό­μνη­μά μας και όσα αυτοί μας αφαί­ρε­σαν για­τί είναι πλη­ρω­μέ­να από εμάς με τους κόπους μιας ζωής. Δεν χρω­στά­με τίπο­τε σε κανέ­να δανει­στή και τα διεκ­δι­κού­με μέχρι το τέλος. Ο υφυ­πουρ­γός είπε ότι η κυβέρ­νη­ση εκτι­μά πως έχου­με φτά­σει στο τέλος μιας κρί­σης, ότι θα αρχί­σει η ανά­καμ­ψη και ότι τα πράγ­μα­τα θα πάνε καλύ­τε­ρα κλπ. Έφε­ρε ως παρά­δειγ­μα την απο­κα­τά­στα­ση των συντά­ξε­ων χηρεί­ας, για την οποία –όπως και για τη δια­τή­ρη­ση της προ­σω­πι­κής δια­φο­ράς στους παλιούς συντα­ξιού­χους- χρειά­στη­καν 160 κινη­το­ποι­ή­σεις μέσα στο 2018, που συνε­χί­ζου­με και τώρα. Με αυτές τις κινη­το­ποι­ή­σεις κατα­φέ­ρα­με κάποια πράγ­μα­τα. Ουσια­στι­κά μας είπε ακό­μα ο υφυ­πουρ­γός οτι ο νόμος Κατρού­γκα­λος θα συνε­χί­σει να εφαρ­μό­ζε­ται και η προ­σω­πι­κή δια­φο­ρά θα συνε­χί­σει να υπο­λο­γί­ζε­ται. Για τους παλιούς συντα­ξιού­χους θα ισχύ­σουν αυτά που ψηφί­στη­καν μετά τις κινη­το­ποι­ή­σεις μας. Για τα ανα­δρο­μι­κά είπε ότι τα δημο­σιο­νο­μι­κά της κυβέρ­νη­σης δεν αντέ­χουν να δώσουν τίπο­τε. Θα αντι­με­τω­πί­σουν το θέμα στο μέλ­λον και θα δούν αυτό που είπε και ο πρω­θυ­πουρ­γός: Ότι μετά τους 12 μισθούς θα υπάρ­ξει ένας μηχα­νι­σμός στή­ρι­ξης. Αυτό που λέμε εμείς για τα δώρα μας. Εμείς ζητά­με τα δώρα μας. Δεν ζητά­με μηχα­νι­σμούς στή­ρι­ξης, ούτε επι­δό­μα­τα. Για τα ανα­δρο­μι­κά είπε ότι περι­μέ­νει όλες τις απο­φά­σεις του ΣτΕ για να δεί “τι χρω­στά­ει η κυβέρ­νη­ση”. Και στη συνέ­χεια, μας είπε, όπο­τε υπάρ­χουν τα δημο­σιο­νο­μι­κά δεδο­μέ­να αυτές οι απο­φά­σεις θα εφαρ­μο­στούν. Επο­μέ­νως συνά­δελ­φοι κατα­λα­βαί­νε­τε ότι τα προ­βλή­μα­τα δεν είναι ζητή­μα­τα δικα­στη­ρί­ων ούτε δικα­στι­κών απο­φά­σε­ων. Είναι προ­βλή­μα­τα πολι­τι­κά. Με πολι­τι­κές απο­φά­σεις έκο­ψαν τις συντά­ξεις μας και με πολι­τι­κές απο­φά­σεις πρέ­πει να τις απο­δώ­σουν. Για το ζήτη­μα της Κοι­νω­νι­κής Ασφά­λι­σης η κυβέρ­νη­ση είναι ξεκά­θα­ρη: Ξεκι­νώ­ντας από εκεί που στα­μά­τη­σε η προη­γού­με­νη κυβέρ­νη­ση, προ­χω­ρά­ει στην παρα­πέ­ρα ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση των επι­κου­ρι­κών με την παρά­δο­ση των απο­θε­μα­τι­κών στις ασφα­λι­στι­κές εται­ρί­ες. Επο­μέ­νως η Κοι­νω­νι­κή Ασφά­λι­ση θα ακο­λου­θή­σει αυτή τη γραμ­μή και λογική».

Και ο Δήμος Κου­μπού­ρης κατέ­λη­ξε: «Έχου­με μπρο­στά μας ένα μαρα­θώ­νιο και πολύ μεγά­λα προ­βλή­μα­τα, που για να τα αντι­με­τω­πί­σου­με χρειά­ζε­ται πιό μεγά­λη ενό­τη­τα και πιο μεγά­λη μαζι­κό­τη­τα μέσα απ’ τα σωμα­τεία μας με τις εγγρα­φές και τη συμ­με­το­χή των συντα­ξιού­χων. Πρέ­πει να συνε­χί­σου­με αυτούς τους αγώ­νες μας. Δίνου­με ραντε­βού στις άλλες κινη­το­ποι­ή­σεις του δεκαη­μέ­ρου. Θα κάνου­με εκτί­μη­ση αυτής προ­σπά­θειας και της συνέ­χι­σης αυτών των αγώ­νων για να μπο­ρέ­σου­με να απο­κρού­σου­με και στη συνέ­χεια να αντι­στρέ­ψου­με αυτές τις πολι­τι­κές. Θα συμ­με­τέ­χου­με στις κινη­το­ποι­ή­σεις του εργα­τι­κού κινή­μα­τος. Είμα­στε επί ποδός πολέ­μου και θα συνε­χί­σου­με αυτόν τον αγώνα».