Το ένα τρίτο των εδαφών της Ελλάδας υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο ερημοποίησης

«Η ερη­μο­ποί­η­ση συνι­στά τερά­στια απει­λή ειδι­κά για τη λεκά­νη της Μεσο­γεί­ου» επι­ση­μαί­νει μιλώ­ντας στο ΑΠΕ ο ακα­δη­μαϊ­κός Χρή­στος Ζερε­φός. «Η γνώ­ση αυτή προ­έρ­χε­ται τόσο από τα μοντέ­λα προ­βλέ­ψε­ων για τα επό­με­να 70 με 80 χρό­νια όσο και από το παρελ­θόν» επι­ση­μαί­νει ο ίδιος. Όπως υπεν­θυ­μί­ζει, ο πρώ­τος που περιέ­γρα­ψε αυτό το φαι­νό­με­νο ήταν ο Αρι­στο­τέ­λης στα «Μετε­ω­ρο­λο­γι­κά» του. «Εκεί ανα­ρω­τιέ­ται πώς έγι­νε έρη­μος η Σαχά­ρα. Και ανα­φέ­ρε­ται σε μια μεγά­λη κλι­μα­τι­κή αλλα­γή για τους μηχα­νι­σμούς της οποί­ας θέτει ερω­τή­μα­τα» λέει.

Εκα­τό χώρες στον κόσμο, μετα­ξύ των οποί­ων και η Ελλά­δα, το ένα τρί­το των εδα­φών της οποί­ας υπό­κει­ται σε υψη­λό δυνη­τι­κό κίν­δυ­νο είναι οι αριθ­μοί της ερη­μο­ποί­η­σης, σύμ­φω­να με στοι­χεία του ΟΗΕ, ο οποί­ος καθιέ­ρω­σε την 17η Ιου­νί­ου ως παγκό­σμια ημέ­ρα ευαι­σθη­το­ποί­η­σης για την αντι­με­τώ­πι­ση του φαινομένου.

Οι αριθ­μοί λένε ακό­μη πως έως το 2025 περισ­σό­τε­ροι από 1,8 δισε­κα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι θα έρθουν αντι­μέ­τω­ποι με το πρό­βλη­μα της παντε­λούς έλλει­ψης νερού, ενώ τα δυο τρί­τα του πλα­νή­τη θα ζουν με την αγω­νία της εξά­ντλη­σης των απο­θε­μά­των. Λένε ακό­μη πως η ερη­μο­ποί­η­ση θα προ­κα­λέ­σει περισ­σό­τε­ρους θανά­τους από κάθε άλλη φυσι­κή κατα­στρο­φή και πως εξαι­τί­ας του φαι­νο­μέ­νου περισ­σό­τε­ροι από 135 εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι θα υπο­χρε­ω­θούν να εγκα­τα­λεί­ψουν τις εστί­ες τους.

Αν υπάρ­χει μια σημα­ντι­κή δια­φο­ρά με το παρελ­θόν αυτή είναι η ταχύ­τη­τα με την οποία εκδη­λώ­νε­ται το φαι­νό­με­νο. Και σε αυτή την ιλιγ­γιώ­δη ταχύ­τη­τα πρω­τεύ­ο­ντα ρόλο έχει ο άνθρω­πος. «Το χαρα­κτη­ρι­στι­κό της απο­στα­θε­ρο­ποί­η­σης του κλί­μα­τος που οφεί­λε­ται στον άνθρω­πο είναι ότι η απο­στα­θε­ρο­ποί­η­ση αυτή εκδη­λώ­νε­ται σε πολύ μικρή χρο­νι­κή περί­ο­δο. Στο παρελ­θόν η αλλα­γή αυτή ξεκι­νού­σε και ολο­κλη­ρω­νό­ταν σε ένα διά­στη­μα χιλιά­δων ετών» εξη­γεί ο κ. Ζερεφός.

«Σήμε­ρα ξέρου­με ότι υπήρ­ξε μια παρα­τε­τα­μέ­νη περί­ο­δος ξηρα­σί­ας στην επο­χή του χαλ­κού, η οποία σύμ­φω­να με κάποιους μελε­τη­τές διήρ­κη­σε τριά­ντα χρό­νια και σύμ­φω­να με άλλους ακό­μη και τρια­κό­σια. Είναι η περί­ο­δος που κατέ­βη­καν οι Δωριείς από τον Βορ­ρά και κατέ­λα­βαν το Άργος και τις Μυκή­νες για να αλλά­ξει η ροή της Ιστο­ρί­ας» λέει ο δια­κε­κρι­μέ­νος ακαδημαϊκός.

Η ανα­το­λι­κή Πελο­πόν­νη­σος, που κατέ­λα­βαν τότε οι Δωριείς, θεω­ρεί­ται σήμε­ρα υψη­λού κιν­δύ­νου. Στο κόκ­κι­νο βρί­σκο­νται ακό­μη όλα τα νησιά του Αιγαί­ου, καθώς και τμή­μα­τα της Στε­ρε­άς Ελλά­δας και της Εύβοιας, καθώς και της Θεσ­σα­λί­ας, της Μακε­δο­νί­ας, της Θρά­κης, όπως και η Κεντρι­κή και η Νοτιο­α­να­το­λι­κή Κρήτη.

Επι­στρέ­φο­ντας στο παρελ­θόν, άλλες γνω­στές περί­ο­δοι ξηρα­σί­ας ήταν αυτή που ξεκί­νη­σε περί­που το 100 μΧ, ενώ άλλη μία σημειώ­θη­κε κατά τους μεσαιω­νι­κούς χρό­νους. «Πιο πρό­σφα­τα, τη δεκα­ε­τία του 1970, ξεκί­νη­σε μια νέα περί­ο­δος ξηρα­σί­ας στη Βορειο­δυ­τι­κή Αφρι­κή, η οποία διαρ­κεί δυστυ­χώς μέχρι σήμε­ρα. Από εκεί­νη την περιο­χή είχα­με τους πρώ­τους οικο­λο­γι­κούς πρό­σφυ­γες καθώς εξαι­τί­ας της ξηρα­σί­ας επε­κτά­θη­κε η έρη­μος προς τη Σαβά­να» ανα­φέ­ρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρή­στος Ζερεφός.

«Ξέρου­με ότι ο υδρο­φό­ρος ορί­ζο­ντας στη Βόρεια Αφρι­κή κατε­βαί­νει και ότι σε οάσεις όπως είναι η Φαράν, στη χερ­σό­νη­σο του Σινά, που άλλο­τε ανέ­βλυ­ζε το νερό επί­γεια ‑κι εγώ θυμά­μαι ως παι­δί- τώρα είναι σε βάθος πάνω από 20 και 30 μέτρα. Το γεγο­νός ότι αυτή η αλλα­γή επι­συμ­βαί­νει στη διάρ­κεια της ζωής ενός ανθρώ­που σημαί­νει πολ­λά. Το κλί­μα πάντα άλλα­ζε. Αλλά η ανθρώ­πι­νη παρέμ­βα­ση επέ­τει­νε αυτές τις αλλα­γές και γι’ αυτό βλέ­που­με αυτά τα φαι­νό­με­να» προσθέτει.

Σύμ­φω­να με τον ίδιο, ο άνθρω­πος ευθύ­νε­ται κατά 30% με 35% για την αλλα­γή του κλί­μα­τος. «Εάν δεν κάνου­με κάτι σε λίγο θα ευθύ­νε­ται κατά 70% και 80%» επι­ση­μαί­νει μιλώ­ντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ζερεφός.

Πηγή: ΑΠΕ