Επιμέλεια – Έρευνα Ηρακλής Κακαβάνης
Η αγία Παρασκευή ανήκει στον κύκλο των προστατών αγίων. Στην προεπιστημονική εποχή ο άνθρωπος δεν μπορεί να ερμηνεύσει και να κατανοήσει και να αντιμετωπίσει αυτό που συμβαίνει στη φύση, και στο σώμα του.
Στο μυαλό του ανθρώπου από την προϊστορική εποχή μέχρι και σήμερα τίποτα δε γίνεται χωρίς την επίβλεψη, την προστασία και τη βούληση ενός θεού ή αγίου.
Η αρρώστια ήταν και είναι αυτή που φοβίζει περισσότερο από οτιδήποτε τον άνθρωπο. Μη γνωρίζοντας την αιτία, τη φύση και τον τρόπο αντιμετώπισης της νόσου, μοναδική σωτηρία η θεϊκή παρέμβαση. Θεραπείες και θαύματα δεν είναι μονοπώλιο των Χριστιανών. Κάθε θρησκεία και έχει τις ιστορίες της για αγίους και άλλους ανθρώπους με ικανότητες να θεραπεύουν ή να κάνουν άλλα υπερφυσικά πράγματα. Στο χριστιανισμό ήδη από το Χριστό έχουμε θαύματα και θεραπείες, π.χ. η θεραπεία του λεπρού. Πολλοί πήγαιναν τους αρρώστους εκεί που έκανε κύρηγμα ο Χριστός για να τους θεραπεύσει.
Ακραίες μορφές θεραπευτικών θαυμάτων έχουμε και σήμερα, όπως π.χ. με τους τηλεοπτικούς ευαγγελιστές στις ΗΠΑ. Ή ακόμη και στα μέρη μας, με διάφορους αγίους που συνεχίζουν να έχουν ιαματική επιρροή, π.χ. η Χρυσοβαλλάντω που βοηθά τα υπογόνιμα ζευγάρια.
Πολύ πιο έντονο ήταν αυτό το φαινόμενο του θεραπευτή – προστάτη αγίου μέχρι και τα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Υπήρχε ένας «καταμερισμός» στους αγίους. Κάποιοι άγιοι προστάτευαν μια πόλη, άλλοι μια ανθρώπινοι δραστηριότητα, και ορισμένοι την προστασία από κάποια νόσο.
Η αγία Παρασκευή γιάτρευε κάθε αρρώστια των ματιών. Και αυτό συνδέεται με το γεγονός ότι έδωσε το φως στον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα βασανιστή της (όπως λέει το συναξάρι της).
Η αγία Παρασκευή έζησε τον 2ο μ.Χ. αιώνα. Κόρη ευσεβών χριστιανών. Επειδή το παιδί γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή έλαβε αυτό το όνομα και έκτοτε προς τιμήν της καθιερώθηκε ως βαπτιστικό.
Σήμερα το όνομα φέρει το 1,36% των γυναικών κα βρίσκεται στη 17η θέση. Παλαιότερα το όνομα Παρασκευή ήταν πολύ συχνό σε ποιμενικούς πληθυσμούς, και γι’ αυτό αποκαλούνταν «Αγία των Βλάχων». Αρκετά χωριά ανά την Ελλάδα που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία φέρουν το όνομα της Αγίας (όπως το ομώνυμο χωριό της Κόνιτσας που εικονίζεται στη φωτογραφία που συνοδεύει το θέμα).
Αυτό επιβεβαιώνεται σήμερα στην περίπτωση του νομού Καρδίτσας όπου το όνομα έχει ποσοστό 7,2%.. Ακολουθούν η Ζάκυνθος με 5,59%, Καβάλα 3,10%, Κεφαλονιά 2,69%, Πιερία 2,67%, Λακωνία 2,53%, Φθιώτιδα 2,09 και Φωκίδα 2 %.
Ως βαπτιστικό χρησιμοποιείται και το υποκοριστικό Παρασκευούλα το οποία συναντήσαμε 5 φορές στο δείγμα μας.
Τέλος υπάρχει και το αρσενικό Παρασκευάς το οποίο εμφανίζει πανελλαδικό ποσοστό 0,13%.
(Το δείγμα μας 99.246 ανδρών και 52.927 γυναικών είναι αντιπροσωπευτικό κατά νομό και το αντλήσαμε από τους τηλεφωνικούς καταλόγου του ΟΤΕ. Για τα ονόματα που δε συναντήσαμε στην έρευνα αλλά είχαμε ενδείξεις για τη χρήση τους, κάναμε μια γενική αναζήτηση στον ηλεκτρονικό κατάλογο του ΟΤΕ – Στην ενότητα Ονομαστικός Κατάλογος στο πεδίο Ποιος συμπληρώσαμε για παράδειγμα το όνομα Μαρκιανός)
