Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Όταν η πρωτοπόρα μουσική του Θάνου Μικρούτσικου συνάντησε την επαναστατική ποίηση του Μπρεχτ

Τη δεκα­ε­τία του ’70, ο Θάνος Μικρού­τσι­κος παρου­σιά­ζει ένα έργο — τομή στη σύγ­χρο­νη μου­σι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, στο οποίο η πρω­το­πό­ρα, επα­να­στα­τι­κή ποί­η­ση του Μπ. Μπρεχτ συνα­ντά την πρω­το­πό­ρα, επα­να­στα­τι­κή μου­σι­κή ανα­λο­γία της, στον υψη­λό­τε­ρο βαθ­μό. Είναι η «Μου­σι­κή Πρά­ξη στον Μπρεχτ».

Η εργα­σία του Μικρού­τσι­κου πάνω στον Μπρεχτ άρχι­σε το ’72, τελεί­ω­σε το ’77 και εκδό­θη­κε το ’79. Πολύ νέος μεν αλλά ιδιαί­τε­ρα δια­βα­σμέ­νος τόσο για τον Μπρεχτ όσο και για τους τρεις συν­θέ­τες — στε­νούς συνερ­γά­τες του, του Κουρτ Βάιλ, του Χανς Αϊσλερ και του Πάου Ντε­σά­ου. Είχε μελε­τή­σει καλά την περί­φη­μη μέθο­δο της απο­στα­σιο­ποί­η­σης του Μπρεχτ, η οποία στη­ρί­ζε­ται στο ότι ο εκτε­λε­στής, είτε είναι ηθο­ποιός εφό­σον επρό­κει­το κυρί­ως για θέα­τρο, είτε τρα­γου­δι­στής είτε μου­σι­κός, δεν πρέ­πει να ταυ­τί­ζε­ται με το ρόλο αλλά να μπαι­νο­βγαί­νει στον ρόλο. Δηλα­δή, να είναι άλλο­τε εντός και άλλο­τε εκτός, για­τί έτσι επι­τυγ­χά­νε­ται αυτό που απαι­τού­σαν οι και­ροί και απαι­τού­σε ο Μπρεχτ: Η κρι­τι­κή ματιά ακό­μα και στην ίδια την καλ­λι­τε­χνι­κή πράξη.

Τα περισ­σό­τε­ρα έργα είναι γραμ­μέ­να τη δεκα­ε­τία του ’30. Η μου­σι­κή πολύ­μορ­φη γίνε­ται κατα­γρα­φέ­ας της επο­χής του ναζι­σμού και της προ­ε­τοι­μα­σί­ας του δεύ­τε­ρου ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου. Ο ίδιος ο Θάνος Μικρού­τσι­κος ερμη­νεύ­ει το ποί­η­μα «Για τον φτω­χό Μπ. Μπ». Έργα όπως το «Αννα μη κλαίς», το «Γερ­μα­νι­κό Εγχει­ρί­διο Πολέ­μου», συγκλο­νί­ζουν με τη δια­χρο­νι­κό­τη­τά τους.

Aν μεί­νου­νε τα πράγ­μα­τα όπως είναι, είσα­στε χαμέ­νοι. Φίλος σας είναι η αλλα­γή, η αντί­φα­ση σύμ­μα­χός σας. Από το τίπο­τα πρέ­πει κάτι να κάνε­τε, μα οι δυνα­τοί πρέ­πει να γίνουν τίπο­τε. Αυτό που έχε­τε απαρ­νη­θεί­τε το, και πάρ­τε αυτό που σας αρνιούνται.

Αν μεί­νου­νε τα πράγ­μα­τα όπως είναι, 1936

Το 2013 η ΚΕ του ΚΚΕ διορ­γα­νώ­νει το Επι­στη­μο­νι­κό Συνέ­δριο με τίτλο “Για τους σει­σμούς που μέλ­λο­νται να ‘ρθούν”, αφιε­ρω­μέ­νο στο έργο του Μπ. Μπρεχτ. Ο Θάνος μικρού­τσι­κος είναι παρών και ως ειση­γη­τής στο Συνέ­δριο, στα τέλη του Απρί­λη, αλλά και με μια συναυ­λία με το έργο του για τον Μπρεχτ στις 2 Φλε­βά­ρη του ίδιου χρό­νου, στον Περισσό.

Είπε τότε ο Θάνος Μικρού­τσι­κος: «Στις μέρες βαρ­βα­ρό­τη­τας που ζει αυτός ο τόπος, η μεγά­λη τέχνη, πέραν του ρόλου της που είναι να συνει­δη­το­ποιούν οι άνθρω­ποι την κατά­στα­ση για να μπο­ρούν να αλλά­ξουν τα πράγ­μα­τα, είναι και ένα ζήτη­μα συλ­λο­γι­κής εμψύ­χω­σης. Και θεω­ρώ πως το να επι­στρέ­ψου­με σε κάποιες πηγές της δημιουρ­γί­ας με ουμα­νι­στι­κό περιε­χό­με­νο και καθο­λι­κό κύρος, όπως είναι ο Μπρεχτ και ό,τι απορ­ρέ­ει από τον Μπρεχτ, είναι πολύ μεγά­λη προ­σφο­ρά κυρί­ως στους νέους ανθρώ­πους. Ο Μπρεχτ απο­τε­λεί στην πρά­ξη τη μαρ­ξι­στι­κή εκδο­χή της Τέχνης».

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο