4 μέρες στην πόλη του Λένιν

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της // 

Το Λένιν­γκραντ είναι μια πόλη Μου­σείο. Τα κτί­ρια μεγα­λο­πρε­πή, όλα έχουν κάποια ιστο­ρία. Φτιαγ­μέ­να μέσα στους αιώ­νες από αρχι­τέ­κτο­νες με στο­λί­δια, μάρ­μα­ρα, γρανίτες.

Οι εκκλη­σί­ες με χρυ­σούς τρού­λους, τερά­στιες και επι­βλη­τι­κές. Έχουν πλα­κό­στρω­τα πεζο­δρό­μια σε τερά­στιους δρόμους.

Καλή ρυμο­το­μία, πολ­λές πλα­τεί­ες, κανά­λια πιό πολ­λά από την Βενε­τία λένε οι ντό­πιοι, με 500 γεφυ­ρά­κια με στο­λί­δια μεταλ­λι­κά, δια­κο­σμη­μέ­να με παρα­στά­σεις, γεμά­τα μικρά του­ρι­στι­κά και άλλα πλοιά­ρια. Μόνο που δεν είναι ανοι­χτό Μουσείο.

Ένα από τα αμέ­τρη­τα κανά­λια του Νέβα ποταμού

Πλη­ρώ­νεις εισι­τή­ριο, μερι­κές φορές ακρι­βό εισι­τή­ριο, το έχουν διπλά­σιο για τους του­ρί­στες, για να δεις το εσω­τε­ρι­κό των μεγα­λό­πρε­πων και όμορ­φα δια­κο­σμη­μέ­νων έως και παρα­φορ­τω­μέ­νων κτι­ρί­ων μια που χρειά­ζε­σαι και ξενά­γη­ση. Έχει πολ­λά να δει κανείς.

Πρώ­τα όμως περ­νάς από έλεγ­χο όπως στα αερο­δρό­μια! Τσά­ντες, βαλί­τσες, άνθρω­ποι ελέγ­χο­νται από τα μηχα­νή­μα­τα και στο Μετρό αλλά και στα χει­με­ρι­νά ανά­κτο­ρα των Ρομα­νόφ όπου εκτί­θε­νται τα έργα τέχνης αλλά και τα στο­λί­δια και τα αρχι­τε­κτο­νι­κά των ίδιων των κτι­ρί­ων. Εδώ θέλεις μια εβδο­μά­δα να τα δεις όλα. Τα ”αυγά” του Φαμπερ­ζέ τα έχουν σε ιδιαί­τε­ρη έκθεση.

Όταν τελεί­ω­σε η κατα­σκευή του 4ου μεγα­λύ­τε­ρου Μου­σεια­κού χώρου του κόσμου, το Ερμι­τάζ, είπε η Αικα­τε­ρί­νη που για κάποιο λόγο την είπαν Μεγά­λη πως τώρα έχω το «ερμι­τάζ μου», τον “δικό” μου χώρο.

Έργο του Βαν Γκονγκ στο Ερμιτάζ

Αμέ­σως μετά αφού τον γέμι­σε με έργα τέχνης από τους μόνι­μους καλε­σμέ­νους της, τον “αφρό μορ­φω­μέ­νων παρα­σί­των της Ευρώ­πης“ και αγό­ρα­σε και άλλα τόσα, έχτι­σε ακρι­βώς δίπλα και το μικρό Ερμι­τάζ. Πάλι ήταν στε­νά­χω­ρα και έτσι έχτι­σε και ένα μικρό θέα­τρο δίπλα στο μικρό Ερμι­τάζ για να διασκεδάζει.

Έχτι­σε και μια μικρή οικο­γε­νεια­κή εκκλη­σία για να ζητά συγ­χώ­ρε­ση που είχε ρημά­ξει τον ρωσι­κό λαό για να έχει το ερμι­τάζ της. Το ίδιο συνέ­χι­σαν και οι επό­με­νοι Τσά­ροι και Ρασπου­τί­νοι. Έφτια­ξε και άπει­ρα δωμά­τια σαλό­νια για να πίνει το τσάι της.

Σε ένα από αυτά συνε­δρί­α­ζε η κυβέρ­νη­ση του Κερέν­σκι και στο άλλο μικρό­τε­ρο, κοντά 100 τετρα­γω­νι­κά, ήταν το γρα­φείο του. Ακρι­βώς εδώ μπου­κά­ρη­σαν οι Μπολ­σε­βί­κοι μόλις άκου­σαν την κανο­νιά του “Αου­ρό­ρα” που σήμε­ρα είναι αγκυ­ρο­βο­λη­μέ­νο λίγο από­με­ρα στον Νέβα και τους συνέ­λα­βαν. Το ρολόι στα­μά­τη­σε την ώρα που τους έπια­σαν 01.35 στις 25 Οκτω­βρί­ου 1917.

Άπο­ψη του Ερμιτάζ

Ο Κερέν­σκι την γλί­τω­σε. Στις τερά­στιες σκά­λες που οδη­γούν στον πάνω όρο­φο που έπια­σαν την κυβέρ­νη­ση του Κερέν­σκι δεν“αντηχούν” τα ποδο­βο­λη­τά και οι φωνές των Μπολ­σε­βί­κων που ενω­μέ­νοι και με τους φαντά­ρους φρου­ρούς που παρα­δό­θη­καν χωρίς μάχη κατέ­λα­βαν το τερά­στιο συγκρό­τη­μα και ίδρυ­σαν το πρώ­το εργα­τι­κό κρά­τος. Ακού­γο­νται οι φωνές των χιλιά­δων του­ρι­στών και ξενα­γών που κατα­κλύ­ζουν κυριο­λε­κτι­κά τον χώρο.

Το Λένιν­γκραντ όπως και να το ονο­μά­σουν είναι η πόλη του Λένιν. Δεν είναι η επί­σκε­ψη στους χώρους των αγαλ­μά­των και μνη­μεί­ων του από τους πρώ­τους 10 προ­τει­νό­με­νους του­ρι­στι­κούς προ­ο­ρι­σμούς, ούτε καν μέσα στους 100.

Ούτε το μου­σείο της αντί­στα­σης του Μεγά­λου Πατριω­τι­κού Πολέ­μου όπως λένε εδώ τον Β’ Παγκό­σμιο είναι προ­τει­νό­με­νο. Μου­σεία, εκκλη­σί­ες, θέα­τρα, παλά­τια και ανά­κτο­ρα προ­τεί­νουν και κατα­κλύ­ζο­νται από τουρίστες.

Καθε­δρι­κός του Ισαάκ

Μπαί­νο­ντας όμως στην πόλη από το αερο­δρό­μιο το πρώ­το που βλέ­πεις είναι οι γιγά­ντιες παρα­στά­σεις των υπε­ρα­σπι­στών-μαχη­τών του Πολέμου.

Το δεύ­τε­ρο που βλέ­πεις μετά από κάποια από­στα­ση είναι το άγαλ­μα του Λένιν να δεί­χνει τον δρό­μο στους Μπολσεβίκους.

Το δεύ­τε­ρο άγαλ­μα του Λένιν, πρέ­πει να ρωτή­σεις για να το βρείς, είναι έξω από τον Φιλαν­δι­κό Σιδη­ρο­δρο­μι­κό σταθ­μό όπου τον Οκτώ­βριο του 1917 ήρθε ο Λένιν(από την Φιν­λαν­δία) και μίλη­σε στους συγκε­ντρω­μέ­νους που τον περί­με­ναν, λίγες μέρες πριν την έναρ­ξη της Επανάστασης.

Τοι­χο­γρα­φία στον σταθ­μό “Λένιν” του Μετρό

Ο σταθ­μός  μετρό που είναι ακρι­βώς δίπλα στον σιδη­ρο­δρο­μι­κό Σταθ­μό έχει το όνο­μα του Λένιν, όπου υπάρ­χει και μια μεγά­λη τοι­χο­γρα­φία του. Από κει αρχί­ζει και η λεω­φό­ρος Λένιν. Απέ­να­ντι υπάρ­χει ένα δρο­μά­κι που ακό­μη λέγε­ται Κονσομόλ.

Εκεί όμως που θα δεις τον Λένιν και θα δια­βά­σεις τα ρητά του είναι στο Μετρό στην κόκ­κι­νη γραμ­μή. Το Μετρό είναι όμορ­φο, ταχύ­τα­το και έρχε­ται σε λιγό­τε­ρο από 3 λεπτά. Εξυ­πη­ρε­τεί έτσι τα 5,2 εκα­τομ­μύ­ρια κατοί­κους και εκα­τομ­μύ­ρια του­ρί­στες ταχύτατα.

Ανδριάν­δας του Λένιν στον σταθ­μό Κιρόβ­σκι Ζαβόντ του Μετρό

Οι 4–5 πρώ­τοι σταθ­μοί της κόκ­κι­νης γραμ­μής είναι οι πιό όμορ­φοι, εντυ­πω­σια­κοί, έργα τέχνης και τεχνο­λο­γί­ας. Ξεκί­νη­σε η κατα­σκευή τους το 1939 με τον Σταθ­μό Κιρόβ­σκι Ζαβόντ και με άλλους 4–5 δόθη­καν στην κυκλο­φο­ρία το 1955.

Η εισβο­λή των Ναζί το 1941 στα­μά­τη­σε την κατα­σκευή αλλά ταυ­τό­χρο­να από τις βόμ­βες των Ναζί κατα­στρά­φη­κε η αντι­πλημ­μυ­ρι­κή προ­στα­σία και όλο το έργο πλημ­μύ­ρι­σε σε βάθος του­λά­χι­στον 60 μέτρων μέσα στην γη επί 4 σχε­δόν χρό­νια. Η λάσπη που συσ­σω­ρεύ­τη­κε δεν άφη­σε να συνε­χι­στούν οι εργα­σί­ες για πολ­λά χρόνια.

Η γεω­λο­γία του Λένιν­γκραντ είναι τέτοια που ήταν ανα­γκα­σμέ­νοι να φτά­σουν σε βάθος μέχρι 105 μέτρων, το βαθύ­τε­ρο μετρό στον κόσμο, για να βρουν στα­θε­ρό βρά­χο. Το απο­τέ­λε­σμα όμως είναι εκθαμ­βω­τι­κό. Πολυ­έ­λαιοι, τοι­χο­γρα­φί­ες, ανδριά­ντες, κρύ­σταλ­λα, μάρ­μα­ρα, γρα­νί­τες, και ο ομορ­φό­τε­ρος όλων ο σταθ­μός «Αβτό­βο» με κολώ­νες που έχουν επέν­δυ­ση από κρυστάλλους.

Σταθ­μός Μετρό Αβτοβο

Η πολυ­τέ­λεια έχει μια πρα­κτι­κή αξία, με απί­στευ­τη επι­στη­μο­νι­κή ακρί­βεια για να εμπο­δί­ζει την υγρα­σία. Μόνο θαυ­μα­σμό προ­κα­λεί η επι­στη­μο­νι­κή και καλ­λι­τε­χνι­κή αρτιό­τη­τα των Σοβιε­τι­κών σχε­δια­στών και των κατασκευαστών.

Μιά πόλη δεν είναι μόνο η ιστο­ρία της. Είναι βασι­κά των ανθρώ­πων που ζουν εκεί. Σαν του­ρί­στας και μόνο για 4 μέρες, συνα­ντάς συνή­θως, ανθρώ­πους του του­ρι­σμού, ξενα­γούς, ανθρώ­πους των ξενο­δο­χεί­ων και των εστια­το­ρί­ων, με ότι αυτό συνε­πά­γε­ται στην σημε­ρι­νή Ρωσία. Δια­πι­στώ­νεις πως το Μετρό είναι φτη­νό όπως και σχε­τι­κά φτη­νά το φαγη­τό και το ποτό.

Παρά­στα­ση σε σταθ­μό του Μετρό “Κόκ­κι­νη Γραμμή”

Όλοι αυτοί συμ­φω­νούν πως η Μεγά­λη Οκτω­βρια­νή Επα­νά­στα­ση είναι σημα­ντι­κό γεγο­νός της ιστο­ρί­ας τους. Το ίδιο και η Αντί­στα­ση και Νίκη στον πόλε­μο με τους φασί­στες και τους Ναζί όπως ακρι­βώς τους ονο­μά­ζουν. Συμ­φω­νούν ακό­μη πως η συμ­βο­λή του Στά­λιν, άσχε­τα αν του κατα­λο­γί­ζουν χίλια μύρια όσα, για άλλα χιλιοει­πω­μέ­να από την επο­χή του Χρου­τσόφ και μετέ­πει­τα, στην υπε­ρά­σπι­ση της πατρί­δας τους και στην νίκη την περί­ο­δο 41–45 ήταν καθοριστική.

Τοι­χο­γρα­φία για τον Μεγά­λο Πατριω­τι­κό πόλε­μο και την Ειρήνη

Συμ­φω­νούν πως ο Λένιν ήταν μιά τερά­στια προ­σω­πι­κό­τη­τα, ίσως και γιαυ­τό έχουν δια­σω­θεί και κάποια ίχνη του στην παρου­σία της πόλης.

Το τελευ­ταίο που συμ­φω­νούν είναι πως σήμε­ρα στην Ρωσία αν κάποιος αρρω­στή­σει θα ταλαι­πω­ρη­θεί αν δεν δια­θέ­τει πολ­λά λεφτά, ίσως και να χρεια­στεί να πάει στο εξω­τε­ρι­κό για θερα­πεία ενώ παλιό­τε­ρα, στον κομ­μου­νι­σμό όπως λένε, ο τομέ­ας της υγεί­ας ήταν πολύ καλύ­τε­ρος και δωρεάν.

Κομ­μου­νι­στές Ρώσοι στην πλα­τεία του Λένινγκραντ

Και ακό­μη πως παρό­λο που σήμε­ρα έχεις την δυνα­τό­τη­τα να γίνεις μεγά­λος και τρα­νός και πλού­σιος, δου­λεύ­εις 12ωρα, όλες τις ημέ­ρες τις εβδο­μά­δας, παίρ­νεις στην καλύ­τε­ρη περί­πτω­ση 500 ευρώ το μήνα, δου­λεύ­εις τώρα πιά μέχρι τα 65 και υπάρ­χουν πολ­λοί που ανα­πο­λούν τον κομ­μου­νι­σμό από ό,τι ακού­νε από τους γνω­στούς τους. Μένει να δού­με την πάλη τους για αυτή την νοσταλγία.

Σε όποια περί­πτω­ση η επί­σκε­ψη στο Λένιν­γκραντ, στην πόλη του Λένιν, για όποιον μπο­ρεί, δίνει πολ­λά περισ­σό­τε­ρα από οποια­δή­πο­τε «δυτι­κή» μεγαλούπολη.

Πάνος Αλεπλιώτης

Εργά­στη­κε σαν γεω­λό­γος, περι­βαλ­λο­ντο­λό­γος και χωρο­τά­κτης στην Ελλά­δα και στην Σου­η­δία. Δημο­τι­κός σύμ­βου­λος Πυλαί­ας Θεσ­σα­λο­νί­κης 87/90 και 99/2002. Αντι­δή­μαρ­χος Πυλαί­ας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000.