Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

45 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο / Το «Κυπριακό ζήτημα» — πώς άνοιξε ο δρόμος για την εισβολή…

Σαν σήμε­ρα (Σάβ­βα­το), στις 20 Ιού­λη του 1974, τουρ­κι­κά στρα­τεύ­μα­τα απο­βι­βά­ζο­νταν στην Κύπρο ανοί­γο­ντας μια νέα σελί­δα στο δρά­μα του κυπρια­κού λαού, με το 38% του νησιού να παρα­μέ­νει υπό στρα­τιω­τι­κή κατο­χή έως τις μέρες μας. Είχε προη­γη­θεί πρα­ξι­κό­πη­μα στην Κύπρο για την ανα­τρο­πή του Μακα­ρί­ου.

✔  Τα γεγο­νό­τα του 1974 ήταν ο πιο δρα­μα­τι­κός και αιμα­τη­ρός κρί­κος στην αλυ­σί­δα της μόνι­μης ιμπε­ρια­λι­στι­κής επι­βου­λής των ΗΠΑ — Μ. Βρε­τα­νί­ας, του επε­κτα­τι­σμού της τουρ­κι­κής άρχου­σας τάξης, καθώς και των ελλη­νι­κών αστι­κών κυβερ­νή­σε­ων.
  Κανέ­νας από τους υπεύ­θυ­νους της τρα­γω­δί­ας δεν δικά­στη­κε, ευθύ­νες δεν απο­δό­θη­καν ποτέ. Εμει­νε να αιω­ρεί­ται ένα γενι­κό ανά­θε­μα στη δικτα­το­ρία, στη χού­ντα του Ιωαν­νί­δη ιδιαί­τε­ρα, στους πρα­ξι­κο­πη­μα­τί­ες αξιω­μα­τι­κούς σε Κύπρο και Ελλάδα.
Εκτο­τε κατά και­ρούς καλ­λιερ­γού­νται διά­φο­ρες προσ­δο­κί­ες για δίκαιη και βιώ­σι­μη λύση από την κυπρια­κή και από την ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση, προσ­δο­κί­ες που δεν πηγά­ζουν από πραγ­μα­τι­κά στοιχεία.
  Η προ­βαλ­λό­με­νη στις μέρες μας βασι­κή θέση για δύο συνι­στώ­ντα κρά­τη κινεί­ται στην κατεύ­θυν­ση συνο­μο­σπον­δί­ας, διχο­το­μι­κής λύσης
Για τις αιτί­ες που οδή­γη­σαν στη κυπρια­κή τρα­γω­δία, στον αστι­κό πολι­τι­κό κόσμο επι­κρα­τεί γενι­κή σιω­πή. Μία σε βάθος εξέ­τα­ση θα απο­δεί­κνυε ότι ολό­κλη­ρη η ιστο­ρία του Κυπρια­κού ζητή­μα­τος εδώ και αρκε­τές δεκα­ε­τί­ες δεν είναι τίπο­τα άλλο από τις επι­διώ­ξεις των ΗΠΑ, της Μ. Βρε­τα­νί­ας και του ΝΑΤΟ να εντά­ξουν το νησί στα γενι­κό­τε­ρα γεω­στρα­τη­γι­κά τους σχέ­δια στη Μεσό­γειο, στη Μέση και Εγγύς Ανα­το­λή, σε αυτές τις μεγά­λης γεω­στρα­τη­γι­κής σημα­σί­ας περιο­χές και στους υδρο­γο­νάν­θρα­κες. Σ’ αυτήν την υπό­θε­ση ενερ­γό αρνη­τι­κό ρόλο δια­δρα­μά­τι­σαν και δια­δρα­μα­τί­ζουν οι αστι­κές τάξεις της Ελλά­δας και της Τουρ­κί­ας και οι αστι­κές κυβερ­νή­σεις, είτε κοι­νο­βου­λευ­τι­κές είτε ανοι­χτά δικτα­το­ρι­κές. Αυτές οι επι­διώ­ξεις αφο­ρούν τόσο τις δεκα­ε­τί­ες που προη­γή­θη­καν της τουρ­κι­κής εισβο­λής και κατο­χής του 38% της Κύπρου όσο και τις πιο πρό­σφα­τες, με πιο χαρα­κτη­ρι­στι­κές περι­πτώ­σεις το Σχέ­διο Ανάν, που απέρ­ρι­ψε ο κυπρια­κός λαός, αλλά και τις συζη­τή­σεις των τελευ­ταί­ων χρόνων.

Ορι­σμέ­να ιστο­ρι­κά δεδομένα

  • Το 1878 η Οθω­μα­νι­κή Αυτο­κρα­το­ρία, σε αντάλ­λαγ­μα για τη βρε­τα­νι­κή υπο­στή­ρι­ξη στον πόλε­μο κατά της Ρωσί­ας, παρα­χώ­ρη­σε ένα­ντι ενοι­κί­ου την Κύπρο στη Μ. Βρετανία.
  • Το 1914 η Βρε­τα­νία εκμε­ταλ­λεύ­τη­κε την είσο­δο της Τουρ­κί­ας στον Α’ Παγκό­σμιο Πόλε­μο στο πλευ­ρό της Γερ­μα­νί­ας και προ­σάρ­τη­σε την Κύπρο, ακυ­ρώ­νο­ντας τη Συν­θή­κη του 1878.
  • Το 1915 η Μ. Βρε­τα­νία πρό­τει­νε την παρα­χώ­ρη­ση της Κύπρου στην Ελλά­δα, με αντάλ­λαγ­μα την είσο­δό της στον πόλε­μο στο πλευ­ρό της Αντάντ.
  • Το 1920, με τη Συν­θή­κη των Σεβρών, η Τουρ­κία, ως μία από τις ηττη­μέ­νες χώρες του πολέ­μου, παραι­τή­θη­κε από όλα τα δικαιώ­μα­τα και όλους τους τίτλους κυριό­τη­τας στην Κύπρο, γεγο­νός που επι­κυ­ρώ­θη­κε και από τη Συν­θή­κη της Λοζά­νης (1923). Η Κύπρος υπα­γό­ταν πλέ­ον στην κατο­χή και διοί­κη­ση της Μ. Βρετανίας.
  • Στις 21 Οκτώ­βρη 1931 έγι­ναν μεγά­λες λαϊ­κές κινη­το­ποι­ή­σεις με αίτη­μα την ένω­ση με την Ελλά­δα. Ηγε­τι­κή δύνα­μη της εξέ­γερ­σης, με φορέα την Εθναρ­χία, ήταν η κυπρια­κή αστι­κή τάξη, που ταυ­τό­χρο­να επι­δι­δό­ταν σε έναν αχα­λί­νω­το αντι­κομ­μου­νι­σμό και σε ανη­λε­είς διώ­ξεις των αγω­νι­ζό­με­νων εργα­τών, που διεκ­δι­κού­σαν αύξη­ση του μερο­κά­μα­του, οκτά­ω­ρο, καλύ­τε­ρες συν­θή­κες δου­λειάς κ.λπ. Πέντε χρό­νια νωρί­τε­ρα είχε ιδρυ­θεί το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα Κύπρου (1926), που πρω­το­στα­τού­σε σ’ αυτήν την εργα­τι­κή και λαϊ­κή πάλη.
  • Η εξέ­γερ­ση κατε­στά­λη βίαια. Εκα­το­ντά­δες άτο­μα φυλα­κί­στη­καν, το ΚΚ Κύπρου κηρύ­χθη­κε παρά­νο­μο, η ηγε­σία του εξο­ρί­στη­κε, απα­γο­ρεύ­τη­κε η διδα­σκα­λία της ελλη­νι­κής Ιστο­ρί­ας κ.λπ. Ο τότε πρω­θυ­πουρ­γός Ελ. Βενι­ζέ­λος έσπευ­σε να κατα­δι­κά­σει τη λαϊ­κή εξέ­γερ­ση («Εθνος», 23/10/1931).
  • Την ανα­ζω­πύ­ρω­ση του Κυπρια­κού στις αρχές της δεκα­ε­τί­ας του 1950 η ελλη­νι­κή αστι­κή τάξη και τα κόμ­μα­τά της την έβλε­παν αρνη­τι­κά και ως επι­κίν­δυ­νη για τις συμ­μα­χί­ες της. Η στρα­τη­γι­κή της στη­ρι­ζό­ταν στη συμ­μα­χία με τις ΗΠΑ και τη Μ. Βρε­τα­νία, που άλλω­στε τη βοή­θη­σαν να δια­τη­ρή­σει την εξου­σία της το Δεκέμ­βρη του 1944 και στη διάρ­κεια του ένο­πλου ταξι­κού αγώ­να 1946 — 1949.
  • Στις 15 Γενά­ρη 1950 έγι­νε δημο­ψή­φι­σμα στην Κύπρο, με συντρι­πτι­κό απο­τέ­λε­σμα (95%) υπέρ της ένω­σης με την Ελλά­δα. Στο δημο­ψή­φι­σμα πήρε μέρος μόνο ο ελλη­νο­κυ­πρια­κός πλη­θυ­σμός, ενώ ψήφι­σαν και ελά­χι­στοι Τουρ­κο­κύ­πριοι. Η πολι­τι­κή ηγε­σία της Ελλά­δας αντι­με­τώ­πι­σε την εξέ­λι­ξη με χαρα­κτη­ρι­στι­κές για τη σχέ­ση της με τον ξένο παρά­γο­ντα τοποθετήσεις:
  • «Η Ελλάς σήμε­ρον ανα­πνέ­ει με δύο πνεύ­μο­νας, του μεν αγγλι­κού, του δε αμε­ρι­κα­νι­κού, και δι’ αυτό δεν μπο­ρεί λόγω του Κυπρια­κού να πάθη ασφυ­ξί­αν» (δήλω­ση Γ. Παπαν­δρέ­ου — Γ. Κατσού­λης, «Ιστο­ρία του ΚΚΕ, τόμ. Ζ 1950–1968», σελ. 154, εκδ. «Α. Λιβά­νης και Σία», Αθή­να, 1978).
  • «Η κυβέρ­νη­σις εκφρά­ζει την ελπί­δα της ικα­νο­ποι­ή­σε­ως του πανελ­λη­νί­ου πόθου εντός των πλαι­σί­ων της αγγλο­ελ­λη­νι­κής φιλί­ας, την οποία επι­θυ­μεί αδια­τά­ρα­κτον» (δήλω­ση Ν. Πλα­στή­ρα — Γ. Ζωίδης/Τ. Αδά­μος, «Η πάλη της Κύπρου για τη λευ­τε­ριά», σελ. 110–111, «Πολι­τι­κές και Λογο­τε­χνι­κές Εκδό­σεις», 1960).
  • Τον Οκτώ­βρη του 1950 εξε­λέ­γη αρχιε­πί­σκο­πος ο Μακά­ριος, που εξε­λί­χθη­κε σε ηγέ­τη και εθνάρ­χη των Ελλη­νο­κυ­πρί­ων και σημά­δε­ψε την Ιστο­ρία της Κύπρου κατά τρό­πο καθο­ρι­στι­κό για τα επό­με­να 30 χρόνια.
  • Στις 25 Απρί­λη 1952, με πρω­το­βου­λία του πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε η Α’ Παγκύ­πρια Εθνο­συ­νέ­λευ­ση, η οποία ενέ­κρι­νε ψήφι­σμα που ζητού­σε την ένω­ση με την Ελλά­δα. Ομως ο Μακά­ριος απέ­κλει­σε από τη συνέ­λευ­ση τόσο το ΑΚΕΛ όσο και τις μαζι­κές οργα­νώ­σεις που επη­ρέ­α­ζε. «Η στά­ση του ήταν ταξι­κά συνε­πής και βεβαί­ως χαρα­κτη­ρι­ζό­ταν από αντι­φά­σεις παρό­μοιες με αυτές που εμφα­νί­ζο­νταν σε όλα τα εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κά κινή­μα­τα στα οποία ηγέ­της ήταν η αστι­κή τάξη» (Δοκί­μιο Ιστο­ρί­ας του ΚΚΕ, τόμ. Β, 1949–1968, σελ. 307, εκδ. «Σύγ­χρο­νη Επο­χή», Αθή­να, 2011).
  • Το 1954, με τη σύμ­φω­νη γνώ­μη και τις πιέ­σεις του αρχιε­πι­σκό­που Μακά­ριου, η ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση του Α. Παπά­γου κατέ­θε­σε την πρώ­τη προ­σφυ­γή για το Κυπρια­κό στη Γενι­κή Συνέ­λευ­ση του ΟΗΕ.
  • Στα τέλη του 1954 οργα­νώ­θη­κε από τον στρα­τη­γό Γρί­βα, με τη σύμ­φω­νη γνώ­μη και του Μακά­ριου, η μυστι­κή — ένο­πλη Εθνι­κή Οργά­νω­ση Κυπρί­ων Αγω­νι­στών (ΕΟΚΑ), με έντο­νο αντι­κομ­μου­νι­στι­κό και εθνι­κι­στι­κό χαρα­κτή­ρα. Η «πρω­το­βου­λία» της ένο­πλης δρά­σης ενά­ντια στη βρε­τα­νι­κή κατο­χή πέρα­σε σε αστι­κά, εθνι­κι­στι­κά και αντι­κομ­μου­νι­στι­κά χέρια και αξιο­ποι­ή­θη­κε στην όξυν­ση των αντι­θέ­σε­ων ανά­με­σα σε Ελλη­νο­κύ­πριους και Τουρ­κο­κύ­πριους. Στην ένο­πλη δρά­ση της ΕΟΚΑ αντέ­δρα­σε αρχι­κά το ΚΚΕ, χαρα­κτη­ρί­ζο­ντάς την τυχο­διω­κτι­κή. Την ΕΟΚΑ κατήγ­γει­λε και το ΑΚΕΛ, με απο­τέ­λε­σμα η ηγε­σία της να επι­νο­ή­σει την προ­βο­κα­τό­ρι­κη κατη­γο­ρία της «προ­δο­σί­ας» και της συνερ­γα­σί­ας του ΑΚΕΛ με τον βρε­τα­νι­κό ιμπεριαλισμό.
  • Το καλο­καί­ρι του 1955 εμφα­νί­στη­κε μια εθνι­κι­στι­κή τρο­μο­κρα­τι­κή τουρ­κο­κυ­πρια­κή οργά­νω­ση με το όνο­μα ΒΟΛΚΑΝ, που καλού­σε σε αγώ­να κατά των Ελλη­νο­κυ­πρί­ων. Το απο­τέ­λε­σμα ήταν, αντί για ενό­τη­τα Ελλη­νο­κυ­πρί­ων και Τουρ­κο­κυ­πρί­ων ενά­ντια στην αποι­κιο­κρα­τι­κή αρχή, να έχου­με διά­σπα­ση, με αιμα­τη­ρά μάλι­στα απο­τε­λέ­σμα­τα σε βάρος των πιο προ­ο­δευ­τι­κών Ελλη­νο­κυ­πρί­ων και Τουρ­κο­κυ­πρί­ων και ιδιαί­τε­ρα σε βάρος των κομ­μου­νι­στών και από τις δύο κοινότητες.
  • Στο τέλος του 1955 το ΑΚΕΛ τέθη­κε από τις κατο­χι­κές αρχές εκτός νόμου, έκλει­σε η εφη­με­ρί­δα του, δεκά­δες στε­λέ­χη του συνε­λή­φθη­σαν, απα­γο­ρεύ­τη­κε η δρά­ση μαζι­κών οργα­νώ­σε­ων που επη­ρέ­α­ζε. Το Μάρ­τη του 1956 ο Μακά­ριος συνε­λή­φθη και στάλ­θη­κε εξο­ρία στις Σεϋ­χέλ­λες. Την ίδια περί­ο­δο η Βρε­τα­νία ασκού­σε μεγά­λη τρο­μο­κρα­τία, κατα­δί­κα­σε και εκτέ­λε­σε με απαγ­χο­νι­σμό Κύπριους αγωνιστές.

Η εμπλοκή των ΗΠΑ

  • Από το Μάρ­τη του 1957 επι­ση­μο­ποιεί­ται και η εμπλο­κή των ΗΠΑ στο Κυπρια­κό. Σε αμε­ρι­κα­νο­βρε­τα­νι­κές συνο­μι­λί­ες συμ­φω­νή­θη­κε το Κυπρια­κό να αντι­με­τω­πί­ζε­ται στο εξής στο πλαί­σιο του ΝΑΤΟ. Επι­δί­ω­καν να υπάρ­ξει απευ­θεί­ας συμ­φω­νία ανά­με­σα στην Ελλά­δα και την Τουρ­κία, να πάψει δηλα­δή το Κυπρια­κό να είναι διε­θνές ζήτημα.
  • Το 1958 το ΝΑΤΟ συνέ­στη­σε στην ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση να απο­δε­χτεί το βρε­τα­νι­κό Σχέ­διο Μακ­μί­λαν (Βρε­τα­νός πρω­θυ­πουρ­γός), το οποίο ουσια­στι­κά προ­ω­θού­σε τη διχο­τό­μη­ση της Κύπρου ανα­γνω­ρί­ζο­ντας την Τουρ­κία ως ενδια­φε­ρό­με­νο μέρος.
  • Στις 5 Φλε­βά­ρη 1959 άρχι­σαν στη Ζυρί­χη συνο­μι­λί­ες ανά­με­σα στους πρω­θυ­πουρ­γούς Ελλά­δας και Τουρ­κί­ας, Κων­στα­ντί­νο Καρα­μαν­λή και Αντ­νάν Μεντε­ρές. Στις 11 Φλε­βά­ρη ανα­κοι­νώ­θη­κε η υπο­γρα­φή συμ­φω­νί­ας για την ίδρυ­ση του κυπρια­κού κρά­τους. Οι συζη­τή­σεις συνε­χί­στη­καν στο Λον­δί­νο και μετά από τις συμ­φω­νί­ες της Ζυρί­χης. Κατο­χυ­ρώ­θη­κε στη Βρε­τα­νία το απε­ριό­ρι­στο δικαί­ω­μα να δια­τη­ρεί πολε­μι­κά αερο­πλά­να που θα μπο­ρού­σαν να πετούν στον ενα­έ­ριο χώρο της Κύπρου, καθώς και το δικαί­ω­μα να θέτει τις βάσεις της στη διά­θε­ση του ΝΑΤΟ. Προ­έ­βλε­παν ως εγγυ­ή­τριες δυνά­μεις τις Μ. Βρε­τα­νία, Ελλά­δα και Τουρ­κία, που θα είχαν στρα­τιω­τι­κές δυνά­μεις στο νησί. Παρα­χω­ρού­νταν δύο μεγά­λες περιο­χές της Κύπρου στη Μ. Βρε­τα­νία για τη μόνι­μη εγκα­τά­στα­ση βρε­τα­νι­κών — δηλα­δή ΝΑΤΟι­κών — βάσε­ων. Καρα­μαν­λής και Μεντε­ρές υπέ­γρα­ψαν μυστι­κό πρω­τό­κολ­λο με το οποίο συμ­φω­νού­σαν να υπο­στη­ρί­ξουν την είσο­δο της Κύπρου στο ΝΑΤΟ και την εγκα­τά­στα­ση σ’ αυτήν ΝΑΤΟι­κών βάσε­ων. Συμ­φώ­νη­σαν ακό­μα να πιέ­σουν τον Πρό­ε­δρο και τον αντι­πρό­ε­δρο της Κύπρου να παρα­μεί­νει εκτός νόμου το ΑΚΕΛ. Το πρω­τό­κολ­λο απο­κα­λύ­φθη­κε πολ­λά χρό­νια αργό­τε­ρα, το 1979 — 1980.
  • Το ΚΚΕ, με ανα­κοί­νω­ση της ΚΕ, κατάγ­γει­λε τις συμ­φω­νί­ες. Η πλειο­ψη­φία της Εξε­τα­στι­κής Επι­τρο­πής για το Κυπρια­κό, που συγκρο­τή­θη­κε το 1986, τοπο­θε­τή­θη­κε με θετι­κό τρό­πο γι’ αυτές.
  • Ο Μακά­ριος, αν και είχε υπο­γρά­ψει τις συμ­φω­νί­ες, στη συνέ­χεια κινή­θη­κε στη γραμ­μή της ανε­ξαρ­τη­σί­ας. Το Νοέμ­βρη του 1963 υπέ­βα­λε στους Τουρ­κο­κύ­πριους πρό­τα­ση για αλλα­γή 13 άρθρων του Συντάγ­μα­τος. Τις προ­τάσ­σεις απέρ­ρι­ψαν η Τουρ­κία και η ηγε­σία των Τουρ­κο­κυ­πρί­ων. Ακο­λού­θη­σαν ένο­πλες συγκρού­σεις και η απο­χώ­ρη­ση των Τουρ­κο­κυ­πρί­ων υπουρ­γών από την κυβέρ­νη­ση. Οι Τουρ­κο­κύ­πριοι κάτοι­κοι του νησιού μετα­κι­νή­θη­καν και συγκε­ντρώ­θη­καν σε συγκε­κρι­μέ­νες περιο­χές, όπου σχη­μα­τί­στη­καν αμι­γείς θύλα­κες στους οποί­ους δεν επι­τρέ­πο­νταν η είσο­δος Ελλη­νο­κυ­πρί­ων και η άσκη­ση ελέγ­χου από την κυπρια­κή κυβέρ­νη­ση. Η Μ. Βρε­τα­νία, ως εγγυ­ή­τρια δύνα­μη και αξιο­ποιώ­ντας τα παρα­πά­νω γεγο­νό­τα, χάρα­ξε στη Λευ­κω­σία την «πρά­σι­νη γραμ­μή» που δια­χώ­ρι­ζε τις δύο κοινότητες.

Κύπρος 1974

Η ΝΑΤΟποίηση του Κυπριακού

  • Οι επεμ­βά­σεις των ΗΠΑ με τα δύο Σχέ­δια Ατσε­σον προ­έ­βλε­παν την ένω­ση με την Ελλά­δα, δια­τή­ρη­ση των βρε­τα­νι­κών βάσε­ων και δημιουρ­γία τουρ­κι­κών. Καμία ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση δεν υπο­στή­ρι­ξε την ανε­ξαρ­τη­σία της Κύπρου.
  • Ο Γ. Παπαν­δρέ­ου σε μνη­μό­νιο προς τον Πρό­ε­δρο των ΗΠΑ Λίντον Τζόν­σον, στις 15 Ιού­νη 1964, σημεί­ω­νε: «Το δίλημ­μα είναι ΝΑΤΟ­ποί­η­ση ή Κού­βα; ΝΑΤΟ­ποί­η­ση μπο­ρεί να επι­τευ­χθεί μόνο διά της ένω­σης με την Ελλά­δα. Ως απο­τέ­λε­σμα της ένω­σης, ολό­κλη­ρο το νησί, όντας τμή­μα της Ελλά­δας, θα μπο­ρού­σε να είναι ΝΑΤΟι­κή βάση όπως η Κρή­τη. Ο εσω­τε­ρι­κός κομ­μου­νι­σμός θα μειω­θεί σημα­ντι­κά, όπως και στην Ελλά­δα, που ελατ­τώ­θη­κε στο 12%. Ετσι, η ασφά­λεια της Τουρ­κί­ας και ολό­κλη­ρης της Μέσης Ανα­το­λής θα περι­φρου­ρη­θεί πλήρως…».
  • Η ΝΑΤΟ­ποί­η­ση του Κυπρια­κού είχε ήδη μπει στις ράγες. Στην Κύπρο εστά­λη μια ενι­σχυ­μέ­νη ελλη­νι­κή μεραρ­χία για την αντι­με­τώ­πι­ση του κιν­δύ­νου επέμ­βα­σης της Τουρ­κί­ας, αλλά και την απο­τρο­πή της λεγό­με­νης «κου­βα­νο­ποί­η­σης» της Κύπρου. Οι κυριό­τε­ρες δυνά­μεις της μεραρ­χί­ας συγκε­ντρώ­θη­καν στη Λευ­κω­σία, χωρίς ικα­νο­ποι­η­τι­κή δια­σπο­ρά. Ετσι, μετά από χρό­νια, ο μετέ­πει­τα Πρό­ε­δρος της Κύπρου Γλαύ­κος Κλη­ρί­δης σημεί­ω­σε: «Οση λύπη πήρε ο Μακά­ριος όταν ήρθε η “Μεραρ­χία”, άλλη τόση χαρά πήρε όταν έφυ­γε» (εφη­με­ρί­δα «Μάχη», 24/11/2013).
  • Στο σχε­τι­κό πόρι­σμα της κυπρια­κής Βου­λής δια­τυ­πώ­νο­νται μια σει­ρά υπό­νοιες για το σκο­πό της απο­στο­λής της μεραρ­χί­ας, με ανα­φο­ρά στο «απόρ­ρη­το τηλε­γρά­φη­μα (477)» το οποίο απέ­στει­λε ο υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών των ΗΠΑ Τζ. Μπολ στις 22 Αυγού­στου 1964 στον Ντιν Ατσε­σον… «Το αρχη­γείο της CAS μάς ενη­μέ­ρω­σε ότι ο ελλη­νι­κός στρα­τός δια­θέ­τει την ισχύ στο νησί για να κανο­νί­σει τον Μακά­ριο, αν δοθεί η εντο­λή…» (πόρι­σμα της κυπρια­κής Βου­λής — «Βου­λή των Ελλή­νων, Φάκε­λος Κύπρου: Τα Πορί­σμα­τα, τόμ. Α», σελ. 281, Αθή­να — Λευ­κω­σία, 2018).
  • Απο­κα­λυ­πτι­κή για την ίδια περί­ο­δο είναι η έκθε­ση του Ι. Τσου­δε­ρού, βου­λευ­τή της Ενω­σης Κέντρου, που ουσια­στι­κά το 1964 πρό­τει­νε την ανα­τρο­πή του Μακά­ριου, μετά από ανά­λυ­ση που έκα­νε για την κατά­στα­ση που επι­κρα­τεί στο νησί. Εγρα­φε: «…Για να επι­βά­λει η Ελλάς τη λύση με τουρ­κι­κή βάση, οιασ­δή­πο­τε μορ­φής, πρέ­πει να ανα­τρέ­ψει προη­γου­μέ­νως το σημε­ρι­νό καθε­στώς» («Βου­λή των Ελλή­νων, Φάκε­λος Κύπρου: Τα Πορί­σμα­τα, τόμ. Β», σελ. 342 — 350, Αθή­να — Λευ­κω­σία, 2018).
  • Η τοπο­θέ­τη­ση αυτή υπο­δή­λω­νε σε ποιο σημείο όξυν­σης είχαν φτά­σει οι σχέ­σεις της αστι­κής τάξης της Ελλά­δας και της κυπρια­κής αστι­κής τάξης.
  • Στις 9 και 10 Σεπτέμ­βρη 1967 πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε στον Εβρο (Κεσά­νη — Αλε­ξαν­δρού­πο­λη) συνά­ντη­ση της ελλη­νι­κής χου­ντι­κής κυβέρ­νη­σης (Κόλ­λιας, Σπα­ντι­δά­κης, Παπα­δό­που­λος, Οικο­νό­μου — Γκού­ρας) με την αντί­στοι­χη της Τουρ­κί­ας (Σου­λεϊ­μάν Ντε­μι­ρέλ, Ι. Τσα­γλα­για­γκίλ κ.λπ.), με αντι­κεί­με­νο το Κυπρια­κό. Ο Παπα­δό­που­λος έχει πει ότι υπήρ­χε προ­ε­τοι­μα­σία από την κυβέρ­νη­ση Στε­φα­νό­που­λου. Ανέ­φε­ρε συνά­ντη­ση Τού­μπα — Τσα­γλα­για­γκίλ το Δεκέμ­βρη του 1966, όπου «… η Τουρ­κία εφέ­ρε­το απο­δε­χό­με­νη την Ενω­ση με αντι­πα­ρο­χή τη βάση της Δεκέ­λειας που θα παρα­χω­ρού­σαν οι Αγγλοι». Ανέ­φε­ρε ακό­μα ότι το Συμ­βού­λιο του Στέμ­μα­τος στις 6 Φλε­βά­ρη 1967 απο­φά­σι­σε να συνε­χι­στεί ο διά­λο­γος και ότι στην Κεσά­νη η Τουρ­κία υπαναχώρησε.
  • Ο Τσα­γλα­για­γκίλ απο­κά­λυ­ψε ότι ο υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών Ιωάν­νης Τού­μπας είχε ανα­φέ­ρει πως η Ελλά­δα είχε τη δύνα­μη να επι­βλη­θεί του Μακά­ριου σε περί­πτω­ση άρνη­σής του. Στην Κεσά­νη οι Τούρ­κοι αντι­πρό­τει­ναν διχο­τό­μη­ση ή καντό­νια και η συνά­ντη­ση απέ­τυ­χε. Ολα τα χρό­νια πριν και μετά από την 21η Απρί­λη 1967 — με κάποιες αυξο­μειώ­σεις — υπήρ­χε έντα­ση στις σχέ­σεις μετα­ξύ Ελλά­δας και Κύπρου με σχέ­δια πρα­ξι­κο­πη­μα­τι­κής ανα­τρο­πής και από­πει­ρες κατά της ζωής του Μακά­ριου από τη χούντα.

Η ανατροπή του Μακάριου και η εισβολή

  • Η από­φα­ση για την ανα­τρο­πή του Μακά­ριου πάρ­θη­κε ύστε­ρα από μια σει­ρά συζη­τή­σεις τον Απρί­λη του 1974, σε σύσκε­ψη όπου συμ­με­τεί­χαν οι Ιωαν­νί­δης, Ανδρου­τσό­που­λος, Γκι­ζί­κης, Μπο­νά­νος (αρχη­γός ΕΔ). Οι όποιες επι­φυ­λά­ξεις υπήρ­χαν κάμ­φθη­καν από τις δια­βε­βαιώ­σεις του Ιωαν­νί­δη ότι έχει την έγκρι­ση της CIA και ότι η Τουρ­κία δεν θα επέμβει.
  • Από πολ­λές μαρ­τυ­ρί­ες στη σχε­τι­κή Εξε­τα­στι­κή της ελλη­νι­κής Βου­λής προ­κύ­πτει ότι ο Ιωαν­νί­δης είχε τακτι­κή επα­φή με τον σταθ­μάρ­χη της CIA στην Αθή­να. Τις δια­βε­βαιώ­σεις του Ιωαν­νί­δη επι­βε­βαιώ­νει και ο Γκι­ζί­κης, αλλά και αρκε­τοί άλλοι, μετα­ξύ των οποί­ων και ο Ευ. Αβέ­ρωφ σε έκθε­ση προς τον Κ. Καρα­μαν­λή. Ο ίδιος ο πρέ­σβης των ΗΠΑ στην Αθή­να εκεί­να τα χρό­νια, Χ. Τάσκα, στην κατά­θε­σή του στη Γερου­σία ανα­φέ­ρει ότι τα μέλη του σταθ­μού της CIA είχαν προ­σβά­σεις προς τον Ιωαννίδη.
  • Είναι φανε­ρό ότι η χού­ντα θεω­ρού­σε τον Μακά­ριο επι­κίν­δυ­νο και εθνι­κά απα­ρά­δε­κτο, για­τί δεν έπαιρ­νε μέτρα κατά των κομ­μου­νι­στών, προ­μη­θευό­ταν όπλα από σοσια­λι­στι­κές χώρες (Τσε­χο­σλο­βα­κία), δια­τη­ρού­σε καλές σχέ­σεις με τη Σοβιε­τι­κή Ενω­ση. Παρό­μοιες βέβαια από­ψεις είχαν και οι προ­δι­κτα­το­ρι­κές κυβερ­νή­σεις στην Ελλά­δα. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ ήθε­λαν την Κύπρο ΝΑΤΟι­κό προ­γε­φύ­ρω­μα σε βάρος των λαών της περιοχής.
  • Τους μήνες πριν από το πρα­ξι­κό­πη­μα υπήρ­ξε όξυν­ση της κρί­σης ανά­με­σα στη Λευ­κω­σία και την Αθή­να. Στις 2 Ιού­λη ο Μακά­ριος έστει­λε επι­στο­λή στον Γκι­ζί­κη στην οποία κατήγ­γει­λε την πολι­τι­κή της ελλη­νι­κής κυβέρ­νη­σης και ανα­κοί­νω­σε μέτρα για τη μεί­ω­ση της Εθνι­κής Φρου­ράς. Την από­φα­ση για το πρα­ξι­κό­πη­μα εκτός από την ηγε­σία της χού­ντας την ήξε­ρε και ο Αβέ­ρωφ, τον οποίο είχε ενη­με­ρώ­σει ο πρέ­σβης των ΗΠΑ στην Αθή­να, Τάσκα (του έδει­ξε μάλι­στα το τηλε­γρά­φη­μα του Κίσιν­γκερ). Ο Αβέ­ρωφ δεν ενη­μέ­ρω­σε τον Μακά­ριο γι’ αυτό το τηλε­γρά­φη­μα, για­τί, όπως κατέ­θε­σε στην Εξε­τα­στι­κή, αυτό ήταν απόρ­ρη­το έγγρα­φο των ΗΠΑ.
  • Το πρα­ξι­κό­πη­μα για την ανα­τρο­πή του Μακά­ριου πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε στις 15 Ιού­λη 1974, με κατα­στρο­φι­κές συνέ­πειες για την Κύπρο. Η μαχη­τι­κό­τη­τα των Ενό­πλων Δυνά­με­ων της Κύπρου εκμη­δε­νί­στη­κε, ενώ πολ­λοί αξιω­μα­τι­κοί αφο­πλί­στη­καν για­τί θεω­ρού­νταν μακα­ρια­κοί. Για την επι­τυ­χία του πρα­ξι­κο­πή­μα­τος χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­καν και μετα­κι­νή­θη­καν σημα­ντι­κές δυνά­μεις από κρί­σι­μα για την άμυ­να του νησιού σημεία (Πεντα­δά­κτυ­λος, Κυρή­νεια κ.λπ.). Σημα­ντι­κές δυνά­μεις δια­τέ­θη­καν για να κυνη­γή­σουν τον Μακά­ριο, που είχε δια­φύ­γει στην Πάφο. Οι δυνά­μεις της Εθνι­κής Φρου­ράς, κυρί­ως στην Κυρή­νεια και στην Αμμό­χω­στο, που ήταν οι πιθα­νοί χώροι για απο­βα­τι­κή ενέρ­γεια, ήταν ουσια­στι­κά δια­λυ­μέ­νες από το πρα­ξι­κό­πη­μα. Ενώ, από την άλλη, έρχο­νταν σοβα­ρές και αξιό­πι­στες πλη­ρο­φο­ρί­ες για προ­ε­τοι­μα­σία των Τούρ­κων και επι­κεί­με­νη εισβο­λή, ο Ιωαν­νί­δης και γενι­κό­τε­ρα η ηγε­σία της χού­ντας φαί­νε­ται ότι υπο­τι­μού­σαν όλες αυτές τις πλη­ρο­φο­ρί­ες και καθη­σύ­χα­ζαν όσους ανησυχούσαν.
  • Ακό­μη και όταν τη νύχτα 19ης προς 20ή Ιού­λη ο τουρ­κι­κός στό­λος πλη­σί­α­ζε στις ακτές της Κυρή­νειας, το αρχη­γείο των Ενό­πλων Δυνά­με­ων συνι­στού­σε στην Εθνι­κή Φρου­ρά «αυτο­συ­γκρά­τη­ση», λέγο­ντας ότι οι Τούρ­κοι εκτε­λούν ναυ­τι­κή άσκη­ση κατό­πιν άδειας του ΝΑΤΟ, ότι οι Τούρ­κοι «μπλο­φά­ρουν».
  • Ενώ υπήρ­χαν σχέ­δια από παλιό­τε­ρα για στρα­τιω­τι­κή βοή­θεια στην Κύπρο σε περί­πτω­ση εισβο­λής, με αερο­πλά­να, πολε­μι­κά πλοία, υπο­βρύ­χια κ.λπ., η βοή­θεια που εστά­λη ήταν ασή­μα­ντη. Μάλι­στα, η χού­ντα υιο­θέ­τη­σε τις πλη­ρο­φο­ρί­ες που διο­χέ­τευαν η CIA και οι μυστι­κές υπη­ρε­σί­ες της Μ. Βρε­τα­νί­ας, ότι δήθεν δυνά­μεις του Συμ­φώ­νου της Βαρ­σο­βί­ας συγκε­ντρώ­νο­νται στη Βουλ­γα­ρία και ετοι­μά­ζο­νται για επί­θε­ση ενα­ντί­ον της Ελλά­δας. Φυσι­κά επρό­κει­το για χαλ­κευ­μέ­νες πλη­ρο­φο­ρί­ες, που απο­τέ­λε­σαν το πρό­σχη­μα για την ηγε­σία της χού­ντας να μη στεί­λει βοή­θεια στην Κύπρο τις κρί­σι­μες πρώ­τες μέρες της εισβολής.
  • Κατά τη διάρ­κεια της εισβο­λής ο απε­σταλ­μέ­νος του Κίσιν­γκερ υφυ­πουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών των ΗΠΑ, Σίσκο, έπαι­ξε σημα­ντι­κό ρόλο ώστε οι ελλη­νι­κές Ενο­πλες Δυνά­μεις να μη βοη­θή­σουν την άμυ­να της Κύπρου. Τους ενδιέ­φε­ρε να μην ξεσπά­σει πόλε­μος ανά­με­σα στην Ελλά­δα και την Τουρ­κία, κάτι που θα δημιουρ­γού­σε σοβα­ρά προ­βλή­μα­τα στη νοτιο­α­να­το­λι­κή πτέ­ρυ­γα του ΝΑΤΟ. Φαί­νε­ται όμως ότι οι ΗΠΑ και η Μ. Βρε­τα­νία διευ­κό­λυ­ναν και με πιο πρα­κτι­κούς τρό­πους την Τουρ­κία κατά την από­βα­ση και κατά­λη­ψη του 38% της Κύπρου.
  • Είναι απο­κα­λυ­πτι­κή η έκθε­ση του στρα­τη­γού Σιαπ­κα­ρά («Βου­λή των Ελλή­νων, Φάκε­λος Κύπρου: Τα Πορί­σμα­τα, τόμ. Β», σελ. 368 — 371, Αθή­να — Λευ­κω­σία, 2018), που έχει ήδη δημο­σιευ­τεί στον δεύ­τε­ρο τόμο του Φακέλου.

Ο Χέν­ρι Κίσιν­τζερ, υπουρ­γός εξω­τε­ρι­κών των ΗΠΑ κατά την τουρ­κι­κή εισβο­λή στην Κύπρο το 1974, λέει στον τότε πρό­ε­δρο των ΗΠΑ Τζέ­ραλντ Φόρντ ότι η Τουρ­κία δικαιού­ται να κατα­λά­βει μέρος του νησιού, σύμ­φω­να με την εφη­με­ρί­δα National Herald.

  • «Δεν υπάρ­χει κανέ­να αμε­ρι­κα­νι­κό συμ­φέ­ρον που να εμπο­δί­ζει τους Τούρ­κους να κατέ­χουν το ένα τρί­το της Κύπρου», φέρε­ται να λέει ο Κίσιν­τζερ στον Φορντ, σύμ­φω­να με μέχρι τώρα απόρ­ρη­τα πρα­κτι­κά μιας συνά­ντη­σης μετα­ξύ των δύο πολι­τι­κών, που πραγ­μα­το­ποιεί­ται μετά την αρχι­κή επέμ­βα­ση των τουρ­κι­κών δυνά­με­ων, τον Αττί­λα 1, και ενώ διε­θνώς υπο­κι­νη­μέ­νες ειρη­νι­κές δια­βου­λεύ­σεις διε­νερ­γού­νται στην Γενεύη με σκο­πό την επί­λυ­ση της κρίσης.
  • «Η τακτι­κή της Τουρ­κί­ας είναι σωστή. Πρώ­τα αρπά­ζει αυτό που θέλει και έπει­τα δια­πραγ­μα­τεύ­ε­ται με το ρόλο του κατα­κτη­τή», λέει ο Κίσιντζερ.
  • Τα σχό­λια αυτά γίνο­νται παρά την μακρό­χρο­νη συμ­μα­χία των ΗΠΑ με την Ελλά­δα, που πρω­τα­γω­νι­στεί στη δια­μά­χη με την Τουρ­κία για το νησί. Τα πρα­κτι­κά της συνά­ντη­σης απο­κα­λύ­πτουν την άπο­ψη του Κίσιν­τζερ ότι η Τουρ­κία είναι σημα­ντι­κό­τε­ρος σύμ­μα­χος από την Ελλά­δα και ότι σε περί­πτω­ση πολέ­μου μετα­ξύ των δύο χωρών, οι ΗΠΑ θα έπρε­πε να στη­ρί­ξουν την Τουρκία.
  • «Προ­φα­νώς και δεν απο­βλέ­που­με σε σύρ­ρα­ξη μετα­ξύ των δύο χωρών, αν όμως το ζήτη­μα κατέ­λη­γε εκεί, η Τουρ­κία είναι πιο σημα­ντι­κή για μας», λέει. «Η πολι­τι­κή δομή της Ελλά­δας θα μπο­ρού­σε να οδη­γή­σει σε έναν άλλο Καντά­φι», λέει επί­σης ο Κίσιν­τζερ, ανα­φε­ρό­με­νος στην Χού­ντα των Συνταγ­μα­ταρ­χών που κυβερ­νού­σε στην Αθή­να. Καθί­στα­ται σαφές ‑γρά­φει η National Herald πως οι ΗΠΑ παρό­τι στή­ρι­ξαν το καθε­στώς των Συνταγ­μα­ταρ­χών είχαν ανη­συ­χί­ες μήπως πολι­τι­κά μετα­το­πι­στούν πιο κοντά στον Μουα­μάρ Καντά­φι, ο οποί­ος σημειω­τέ­ον είχε απο­φοι­τή­σει από τη Στρα­τιω­τι­κή Σχο­λή Ευελ­πί­δων. «Κάποιοι εκ των συμ­με­τε­χό­ντων στο πρα­ξι­κό­πη­μα της 21ης Απρι­λί­ου έβλε­παν θετι­κά τον Λίβυο δικτά­το­ρα. Μάλι­στα, είχαν δημιουρ­γή­σει μια δια­κρι­τή υπό-ομά­δα μέσα στο στρά­τευ­μα με αρχη­γό τον αντι­συ­νταγ­μα­τάρ­χη (απο­στρα­τεύ­τη­κε έπει­τα από το πρα­ξι­κό­πη­μα «της πιτζά­μας») Ιωάν­νη Στειακάκη».
  • Την επό­με­νη της συνά­ντη­σης Φορντ – Κίσιν­τζερ τον Αύγου­στο του 1974, η Τουρ­κία εξα­πο­λύ­ει την δεύ­τε­ρη επι­χεί­ρη­ση εισβο­λής στο νησί, 90 λεπτά μετά την κατάρ­ρευ­ση των ειρη­νι­κών δια­βου­λεύ­σε­ων στην Γενεύη, οπό­τε και κατα­λαμ­βά­νει τον έλεγ­χο του 40%περίπου του νησιού.
  • Οι πλη­ρο­φο­ρί­ες, που είδαν πρό­σφα­τα το φως της δημο­σιό­τη­τας, ενι­σχύ­ουν μακρο­χρό­νιες υπο­ψί­ες ότι ο Κίσιν­γκερ έμμε­σα υπο­στή­ρι­ξε την εισβο­λή στην Κύπρο, η οποία σύμ­φω­να με τους Τούρ­κους πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε με σκο­πό την προ­στα­σία των Τουρ­κο­κύ­πριων και η οποία έπαι­ξε βασι­κό ρόλο στην κατά­λυ­ση της στρα­τιω­τι­κής χού­ντας στην Ελλάδα.
  • Η Κύπρος παρα­μέ­νει μέχρι σήμε­ρα δια­σπα­σμέ­νη. Το 1983, ο ηγέ­της των Τουρ­κο­κύ­πριων ανα­κη­ρύτ­τει την Τουρ­κι­κή Δημο­κρα­τία της Βόρειας Κύπρου, που ανα­γνω­ρί­ζε­ται μόνο από την Τουρ­κία. Πολυά­ριθ­μες διπλω­μα­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες με σκο­πό την επα­νέ­νω­ση του νησιού έχουν διε­νερ­γη­θεί τα σαρά­ντα περί­που χρό­νια από την εισβο­λή του 1974, καμία όμως δεν υπήρ­ξε επι­τυ­χής μέχρι σήμερα.
[πηγές]  |> [ 1 ] <|  —  |> [ 2 ] <|

Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ

Σαρά­ντα πέντε χρό­νια συμπλη­ρώ­νο­νται από το έγκλη­μα σε βάρος του κυπρια­κού λαού με την τουρ­κι­κή εισβο­λή και τη συνε­χι­ζό­με­νη κατο­χή του 37% της Κύπρου, που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε με τις ευλο­γί­ες του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ κι αφού πρώ­τα το δρό­μο άνοι­ξε το πρα­ξι­κό­πη­μα της ελλη­νι­κής χού­ντας και της ΕΟΚΑ Β’ σε βάρος της κυπρια­κής κυβέρ­νη­σης Μακά­ριου.

  Σήμε­ρα το Κυπρια­κό πρό­βλη­μα, που δια­χρο­νι­κά ήταν ανα­πό­σπα­στα δεμέ­νο με τους σφο­δρούς αντα­γω­νι­σμούς για τον έλεγ­χο της κρί­σι­μης γεω­στρα­τη­γι­κής θέσης στη Νοτιο­α­να­το­λι­κή Μεσό­γειο, εισέρ­χε­ται σε μια πολύ κρί­σι­μη και επι­κίν­δυ­νη φάση.

  Η όξυν­ση της τουρ­κι­κής προ­κλη­τι­κό­τη­τας στην κυπρια­κή ΑΟΖ, οι αντι­θέ­σεις για τον έλεγ­χο του ορυ­κτού πλού­του και των ενερ­γεια­κών δρό­μων δεν μπο­ρούν να αντι­με­τω­πι­στούν με τις παρεμ­βά­σεις του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της ΕΕ, που επι­διώ­κουν να επι­βά­λουν διχο­το­μι­κά σχέ­δια στην Κύπρο και να την προσ­δέ­σουν στο ΝΑΤΟι­κό άρμα.

  Η νέα κυβέρ­νη­ση της ΝΔ, ακο­λου­θώ­ντας πιστά την πολι­τι­κή της προη­γού­με­νης κυβέρ­νη­σης του ΣΥΡΙΖΑ, θα πρω­το­στα­τή­σει στους αμε­ρι­κα­νο­ΝΑ­ΤΟι­κούς σχε­δια­σμούς στην περιο­χή, με το κάλ­πι­κο και ανι­στό­ρη­το επι­χεί­ρη­μα ότι έτσι δια­σφα­λί­ζο­νται τα κυριαρ­χι­κά δικαιώ­μα­τα Ελλά­δας και Κύπρου.

  Η Ιστο­ρία όμως ούτε παρα­γρά­φε­ται ούτε παρα­χα­ράσ­σε­ται. Αυτοί που ευθύ­νο­νται για την τουρ­κι­κή εισβο­λή και τη συνε­χι­ζό­με­νη τουρ­κι­κή κατο­χή δεν μπο­ρούν να απο­τε­λούν παρά­γο­ντες ασφά­λειας και στα­θε­ρό­τη­τας. Οπως επί­σης η καπι­τα­λι­στι­κή εκμε­τάλ­λευ­ση και οι αντα­γω­νι­σμοί για τον φυσι­κό πλού­το της Κύπρου δεν απο­τε­λούν παρά­γο­ντες επί­λυ­σης του Κυπρια­κού προ­βλή­μα­τος, αλλά περαι­τέ­ρω εμπλο­κής του.

🚩Το ΚΚΕ αντι­τάσ­σε­ται σε «λύσεις» — ανοι­χτής ή συγκα­λυμ­μέ­νης — διχο­τό­μη­σης, που στο παρελ­θόν απέρ­ρι­ψε ο ίδιος ο κυπρια­κός λαός. Παρα­μέ­νει στα­θε­ρά αλλη­λέγ­γυο στον αγώ­να του κυπρια­κού λαού, ενά­ντια στην κατο­χή και προ­βάλ­λει το δίκαιο αίτη­μα για μια Κύπρο ενιαία, ανε­ξάρ­τη­τη, ένα και όχι δύο κρά­τη, με μία και μόνη κυριαρ­χία, μία ιθα­γέ­νεια και διε­θνή προ­σω­πι­κό­τη­τα, ελεύ­θε­ρη από ξένες βάσεις και στρα­τεύ­μα­τα, χωρίς ξένους εγγυ­η­τές και προ­στά­τες, με τον κυπρια­κό λαό πραγ­μα­τι­κά κυρί­αρ­χο στον τόπο του 📌
🚩Αυτός είναι ο δρό­μος που απα­ντά στα σημε­ρι­νά επεί­γο­ντα προ­βλή­μα­τα και δίνει προ­ο­πτι­κή στην πάλη του κυπρια­κού λαού, όλων των λαών της περιοχής 

Επι­μέ­λεια  Ομά­δα ¡H.lV.S!

Επι­κοι­νω­νία — [ FaceBook |>1<|-|>2<| ] — Blog

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο