Δανάη Καβουρίδη: «όλοι κορίτσι μου, βρίσκουν τον δρόμο τους»

Παρου­σιά­ζει ο Ειρη­ναί­ος Μαρά­κης //

Σήμε­ρα στο Ατέ­χνως παρου­σιά­ζου­με την ποι­ή­τρια Δανάη Καβου­ρί­δη και έξι ποι­ή­μα­τά της, κάποια από αυτά είναι αδη­μο­σί­ευ­τα και άλλα έχουν ήδη δημο­σιευ­τεί σε διά­φο­ρες λογο­τε­χνι­κές σελίδες.

Η ποι­ή­τρια γεν­νή­θη­κε στο Μενί­δι Αιτω­λο­α­καρ­να­νί­ας μέσα στη μου­σι­κή, τα βιβλία και την μαρ­ξι­στι­κή δια­παι­δα­γώ­γη­ση. Ξεκί­νη­σε να γρά­φει από δεκα­έ­ξι χρο­νών. Σπού­δα­σε, δού­λε­ψε και έζη­σε στο Λον­δί­νο για εφτά χρό­νια. Εκεί συνέ­χι­σε να γρά­φει ποί­η­ση στα αγγλι­κά. Επι­στρέ­φο­ντας στην Ελλά­δα δού­λε­ψε σαν ψυχο­λό­γος σ’ ένα κέντρο για το Αλζ­χάι­μερ. Απο­λύ­θη­κε το 2012 (…για πολι­τι­κούς λόγους) όπου και άρχι­σε πάλι να γρά­φει. Η ποί­η­ση, η μου­σι­κή, η λογο­τε­χνία και η ζωγρα­φι­κή είναι κάποια από τα ενδια­φέ­ρο­ντα της.

Λεπτο­μέ­ρειες σφαλμάτων

Η ποί­η­ση της Δανά­ης Καβου­ρί­δη προ­σεγ­γί­ζει με ιδιαί­τε­ρη δυνα­μι­κή θέμα­τα πολύ παλιά στην ελλη­νι­κή και όχι μόνο ποί­η­ση. Με τις ιδιό­τη­τες της εργα­ζό­με­νης και της μητέ­ρας, έχει ένα γιο έξι ετών, ανα­δει­κνύ­ει με σκλη­ρό τρό­πο τις δυσκο­λί­ες του να είσαι μάνα και παι­δί που ζουν και μεγα­λώ­νουν σ’ ένα αφι­λό­ξε­νο κόσμο αλλά και το χάσμα που δημιουρ­γεί­ται μετα­ξύ των διά­φο­ρων γενιών, εξαι­τί­ας και των δια­φο­ρε­τι­κών προ­σεγ­γί­σε­ων της καθη­με­ρι­νό­τη­τας. Όπως γρά­φει στο ποί­η­μα της Μητέ­ρα:

Φαί­νε­ται στέλ­να­νε τα νέα
αυτά ξέρε­τε, της γέν­νη­σής μου
με σήμα­τα ινδιάνικα.
Και μετά από χρό­νια είπες
«είσαι άτυ­χο παιδί».
Και θυμω­μέ­νη ούρλιαξα
«εμείς καθο­ρί­ζου­με την μοί­ρα μας μητέρα .».
Και τότε ήταν που άρχι­σα να καπνί­ζω και εγώ
για να απελευθερωθώ
από τις δικές μου ατυχίες.

    Οι υπαρ­ξια­κές ανα­ζη­τή­σεις δεν λεί­πουν από την ποί­η­ση της Δανά­ης Καβου­ρί­δη. Τα γηρα­τεία, η απώ­λεια, οι άρρω­στες και σκόρ­πιες ψυχές που δεν γνω­ρί­ζουν απλές, καθη­με­ρι­νές και αιώ­νιες αλή­θειες, οι αναμνήσεις.

Και βέβαια, δεν απου­σιά­ζει η σκλη­ρή μα και ευαί­σθη­τη, όπου χρειά­ζε­ται, κοι­νω­νι­κή κρι­τι­κή. Η πένα της Δανά­ης Καβου­ρί­δη, αιχ­μη­ρή και τολ­μη­ρή, δεν διστά­ζει να αντι­με­τω­πί­σει τους κάθε λογής υπο­κρι­τές, είτε παρου­σιά­ζο­νται με την μάσκα του τρα­νού, όμορ­φου κι επα­να­στά­τη ποι­η­τή, είτε με τις κυρί­ες Τάδε που ψωνί­ζουν μπα­νιε­ρά για τις παρα­λί­ες της εκά­στο­τε «Μυκό­νου» ενώ δίπλα τους αργο­πε­θαί­νουν άστε­γοι και μετα­νά­στες. Με τη γρα­φή της πολε­μά­ει τη σωμα­τι­κή, ψυχι­κή και πνευ­μα­τι­κή βία που νοιώ­θουν χιλιά­δες γυναί­κες αλλά και πρό­σω­πα που η ίδια έχει γνω­ρί­σει μέσω της εργα­σί­ας της – δεν ξεχνά­με ότι είναι ψυχολόγος.

Με λίγα λόγια, η κοι­νω­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, η καθη­με­ρι­νές εμπει­ρί­ες, τα συναι­σθή­μα­τα κι οι χιλιά­δες απο­χρώ­σεις τους, η αδυ­να­μία του ανθρώ­που να στα­θεί μόνος του απέ­να­ντι σ’ ένα αφι­λό­ξε­νο περι­βάλ­λον, απο­τε­λούν βασι­κά θέμα­τα της ποί­η­σης της Δανά­ης Καβου­ρί­δη. Κι η ποι­ή­τρια, άλλο­τε λυρι­κή κι άλλο­τε σατυ­ρι­κή, σχε­δόν σαρ­κα­στι­κή, με την ιδιαί­τε­ρη ματιά της, ανα­κα­λύ­πτει και εκθέ­τει στον ανα­γνώ­στη τις λεπτο­μέ­ρειες των σφαλ­μά­των που φέρ­νει μαζί του ο καθη­με­ρι­νός άνθρω­πος. Με την πίστη πως όλοι βρί­σκουν τον δρό­μο τους και πάντα μέσα από αγώνες.

Μακά­ριοι οι πτω­χοί τω πνεύματι

Τι και αν σε βρί­σκουν όμορ­φο, ποι­η­τή και επαναστάτη,με οξυ­μέ­νη αντί­λη­ψη ‘και «μεγά­λο πνεύμα..».Όλοι εμείς τριγυρνάμε
κάτω από το ίδιο νεφέλωμα.
Το σώμα μου είναι ο ναός μου.
Στον γκρε­μι­σμέ­νο ναό
στέ­κε­σαι στην μέση
με το μαύ­ρο σου παλτό.
Για­τί στον δικό σου χρόνο
να ναι πάντα Χειμώνας;
Και κοι­τάς ψηλά
να προσευχηθεις
σε κάτι που δεν πιστεύεις
‑Μακά­ριοι οι πτω­χοί τω πνεύματι-.
Και σηκώ­νεις το κεφάλι
να δεις μέσα από τον σπα­σμέ­νο τρούλο
τα αστέρια
Αυτά λες υπάρχουν!
Για­τί γέρ­νεις πάλι προς τα κάτω τότε αδερφέ
και ψάχνεις για τις στά­χτες τους;
Τι και αν σου σκόρπισαν
στον δρό­μο σου δεκά­δες τριαντάφυλλα,
σάμπως τα είδες
ή τα τσα­λα­πά­τη­σες και τούτα;
Βάλε τα παπού­τσια σου,
νύχτω­σε και κάνει κρύο,
θα σε περά­σουν για περίεργο.
Και τι με τούτο;
Τι κάνει αυτούς που δεν καταλαβαίνουν
καλύτερους;
Και ο κόσμος γύρω χάνεται
Και δεν μπο­ρείς να μοιραστείς
την αιω­νιό­τη­τα με κανέναν
σε κανέ­να ποτή­ρι κρασί.

Μακρό­νη­σος

Και ποια είναι η ποί­η­ση και ποια η ομορ­φιά; Βαρέ­θη­κα. Τους ανθι­σμέ­νους Μάη­δες και τα καλοκαίρια
γεμά­τα ονει­ρο­πό­λα κυματάκια
και σκόρ­πια στο βυθό κοχύλια,
(πιο προ­σε­κτι­κά τοπο­θε­τη­μέ­να που θα φάντα­ζε στημένο).
Με κου­ρά­σα­νε τα μαρα­μέ­να κυκλάμινα
και τα νοτι­σμέ­να Φθι­νό­πω­ρά τους.
Τα πολύ­χρω­μα βότσα­λα στην παραλία
και οι φωτογραφίες
από καλο­σχη­μα­τι­σμέ­νες πατού­σες στην άμμο.
Και αυτές οι χαραγ­μέ­νες καρδιές..
Τον είδα σήμε­ρα και χθες
και πέρυ­σι και πάντα.
Αυτόν που κοι­μό­ταν στο παγκάκι
βρο­μού­σε ούρα και είχε αγκαλιά
μόνο ένα ψωρια­σμέ­νο σκύλο.
Και τού­το το απόμαχο
ήθε­λε έναν σύντροφο,
και κεί­νος ο φτωχός
ήθε­λε μια αγάπη.
Τις είδα στις βιτρίνες
να ψωνί­ζουν μπανιερά
για τις παρα­λί­ες της εκά­στο­τε «Μυκό­νου»
και να συζη­τούν χαμογελαστά
για κεί­νο το πάρτι
στην πισί­να της ταράτσας.
Μόνες τους την καθα­ρί­ζα­νε δύο μέρες
ψαρεύ­ο­ντας φύλ­λα από την γλι­στε­ρή επιφάνεια.
Βλέ­πεις είχε βρέξει
και κεί­νος ο Πακιστανός
πολ­λά ζητά­ει πια.
Τι λάθος και κεί­νο, να θέλει η κυρία Τάδε
να πέσει μέσα.
Και να ουρ­λιά­ζει στην υστε­ρία της
πως το γυα­λι­στε­ρό ‑τρί­της κατη­γο­ρί­ας φόρεμα
ήτα­νε λέει περσινό.
Και τι ταρα­χή που προκάλεσε
η απολίτιστη.
Μα να τρέ­χουν οι κυρί­ες να βγάλουν
τα ηρε­μι­στι­κά από τις τσάντες
κάτω από αυτή
την μονα­δι­κή τους σαμπα­νι­ζέ πανσέληνο;
Τι θρά­σος! Τι ντροπή!
Είδα και σένα να ονειρεύεσαι
πως γίνε­ται κανείς καλύτερος
βήμα βήμα
και άκου­σα την φωνή του παπ­πού μου
καθώς έσκα­βε τις πέτρες στην Μακρόνησο
«όλοι κορί­τσι μου , βρί­σκουν τον δρό­μο τους».
Και κάθο­μαι τώρα με έναν χάρτη
και ένα κακο­ξυ­σμέ­νο μολύβι
και χαράσ­σω μονοπάτια.

ταξι­διω­τι­κά γραφεία

Δεν θέλω παγω­τό χωνάκι
φρά­ου­λα και βανί­λια την αλή­θεια μου ζητώ μονάχα.
Δεν θέλω μια ξαπλώστρα
και να με χαϊ­δεύ­ει ο ήλιος
καθώς μυρί­ζω καρύδα
και άλλα τέτοια
αρώματα
που πήδη­ξαν μέσα
από γυα­λι­στε­ρές αφίσες
που έχουν πάνω
από τα γεμά­τα στά­χτες τους γραφεία
οι υπάλ­λη­λοι των ταξι­διω­τι­κών γραφείων.
Θέλω να βάλω τα ακρο­δά­χτυ­λά μου
στο παγω­μέ­νο νερό
μιας θυμω­μέ­νης θάλασσας.
Μιας θάλασ­σας που έχει ξεράσει
λιγδια­σμέ­νους ναυτικούς
στις ακτές της.
Θέλω με την τρυφερή
πατού­σα μου
‑προ­νό­μιο αυτή, μιας ξεχα­σμέ­νης μικροαστής -
να ζου­λή­ξω με δύναμη
τις σκλη­ρές πέτρες!
Μέχρι που τα ματω­μέ­να μου πόδια
«εργα­τι­κά» καθώς θα μοιά­ζουν πλέον
να φωνά­ξουν στο κύμα
«Δεν σε φοβάμαι
έτσι που παρι­στά­νεις το αγριεμένο
τόλ­μα λοιπόν!
Έλα να σε κολυμπήσω!»

Τενε­κε­δά­κι

Εμείς οι μεγά­λοι εραστές
της ανα­πνο­ής που αγκομαχάει
και της αγά­πης που κομπιάζει
μπρο­στά στο ιδεώδες,
περ­πα­τά­με σε μαύ­ρες ημέρες
ξαπλώ­νου­με στα σύννεφα
μιας λευ­κής νύχτας
και ακού­με ένα τραγούδι
σαν παράπονο
που ντύ­νε­ται με ένα παλιό σεντόνι
και σιγοψυθιρίζει.
Και είναι στις πρώ­τες λέξεις
του καλοκαιριού
που μαζευόμαστε
σαν σαλι­γκά­ρια της βροχής
μέσα στο καβού­κι μας.
Και μέσα από εκεί
σαν να μιλάμε
σε ένα ντε­νε­κε­δά­κι ‑χωρίς σκοινί
αναγγέλλουμε
με την μικρή φοβι­σμέ­νη φωνή μας:
«Θα νική­σου­με, θα νικήσουμε!»

Η μαμά

Και στα εβδο­μη­ντα­πέ­ντε σου
με σπα­σμέ­νο το αρι­στε­ρό σου ισχίο
πάντα τα αρι­στε­ρά σου γερνούν
καθώς και οι ιδέ­ες σου,
κοι­τάς πάλι τα αστέρια..
Στην μέση του άδειου δρόμου.
Ένα φως μόνο
μιας ξεχαρ­βα­λω­μέ­νης λάμπας
του δήμου
δεί­χνει την σχε­δόν αόρα­τη σκιά σου.
Με ένα γλυ­κό καλο­και­ρι­νό αεράκι
που στροβιλίζει
τις γκρί­ζες αποχρώσεις
στα μαλ­λιά σου.
Το άρω­μα από το παλιό σου γιασεμί
τυλί­γει την σιωπή
της ζεστής πίσσας
της παλιάς ασφάλτου.
Ένας μονα­χι­κός τζίτζικας
σου χαρίζει
την μουσική
μιας χαμέ­νης νεότητας.
Στέ­κε­σαι ολόρθη,
σκλη­ρή σαν αλά­ξευ­τη πέτρα.
Με στα­θε­ρό κεφάλι
κοι­τάς τον έναστρο
χαδιά­ρη ουρα­νό σου.
Τα παι­διά σου
Σε κοι­τούν από τον κήπο..
«πάει, τρε­λά­θη­κε η μαμά..»

Παλι­κά­ρι

Χθες κατρα­κύ­λα­γες στο φρέ­σκο χορτάρι
είχες πάει στο τέλος της ανηφόρας
και σε έσπρω­χνα σαν βαρελάκι
γεμά­το τρυ­φε­ρό νερό
για να φτά­σεις στο τέλος
‑εκεί που το γρα­σί­δι μετα­μορ­φω­νό­ταν από­το­μα σε χώμα-
Αυτό το υδα­ρό χώμα που σου δείχνει
πως όσο δυνα­τή και να είναι η Άνοιξη
πάντα έχει μέσα της και λίγο Φθινόπωρο.
Γέλα­γες με την ψυχή σου
παλι­κά­ρι μου.
Γύρω από τις κόκ­κι­νες σημαίες
εσύ έκα­νες τούμπες
καθώς,
οι μεγά­λοι μιλού­σα­νε για Επανάσταση.
Αλλά το χορ­τά­ρι αγά­πη μου
έχει όλη την ζωή κρυμ­μέ­νη μέσα του.
Και η μάνα, να δίνει ώθη­ση στο κατρακύλημα
και μέσα της να πνί­γε­ται ο φόβος.
Όχι για το χτύπημα,
τον πόλε­μο της κατηφόρας
και του γεμάτου
από μικρά βου­να­λά­κια χώμα­τος εδάφους
αλλά γιατί
όταν εγώ θα γερνώ
εσύ θα κουβαλάς
την Επα­νά­στα­ση στην πλά­τη σου.
Τα πιο όμορ­φα ποι­ή­μα­τα γράφονται
με δάκρυα στα μάτια
όμορ­φέ μου…
Ή με μίσος, ή με πόθο
Ή με την αίσθη­ση της αδικίας.
Εγώ απλά περιμένω
να μεγα­λώ­σεις στο πλάι μου
και όταν θα γυρί­σεις κόκ­κι­νος και οργισμένος
θα με σπρώ­χνεις εσύ
να κατη­φο­ρί­ζω σιγά σιγά
στο φιλό­ξε­νο πράσινο.
Εκεί που έπαιζες
θα παί­ξω και εγώ
‑γριά πια γυναίκα-
με την θύμη­ση της κατρακύλας
και των νεα­νι­κών μου ονείρων.
Ως τότε κάνε μου παρέα.

Ειρηναίος Μαράκης

Γεννήθηκε στα Χανιά το 1986, απόφοιτος της τεχνικής εκπαίδευσης. Συμμετέχει με ποιήματα του στα συλλογικά έργα (e‑books) ενώ ποιήματα του έχουν δημοσιευτεί σε διάφορες λογοτεχνικές σελίδες. Αρθρογραφεί στην εφημερίδα Αγώνας της Κρήτης καθώς και στο διαδικτυακό πολιτικό και πολιτιστικό περιοδικό Ατέχνως. Διατηρεί το ιστολόγιο Λογοτεχνία και Σκέψη.