Έντεκα ταινίες για ποδοσφαιρόφιλους ενόψει Παγκόσμιου Κυπέλλου

Αρχί­ζει το ματς… κι εκα­τομ­μύ­ρια, για­τί όχι και δισε­κα­τομ­μύ­ρια ποδο­σφαι­ρό­φι­λοι σε όλο τον κόσμο προ­ε­τοι­μά­ζο­νται για τη μεγά­λη και συναρ­πα­στι­κή διορ­γά­νω­ση, το Παγκό­σμιο Κύπελ­λο Ποδοσφαίρου.

Την ερχό­με­νη Πέμ­πτη 14 Ιου­νί­ου και για ένα μήνα, η καρ­διά του ποδο­σφαί­ρου θα χτυ­πά­ει στη Ρωσία, και οι απα­ντα­χού λάτρεις της μπά­λας, ανά­με­σά τους και οι Έλλη­νες, έχουν ήδη κανο­νί­σει το πρό­γραμ­μά τους κι είναι έτοι­μοι να απο­λαύ­σουν χωρίς παρεμ­βο­λές το αγα­πη­μέ­νο τους άθλημα.

Γι αυτούς, που όμως θέλουν να προ­ε­τοι­μα­στούν και ψυχο­λο­γι­κά ή ακό­μη και να ανα­θερ­μά­νουν τη σχέ­ση τους με το λαο­φι­λές παι­χνί­δι, υπάρ­χουν και πολ­λές ται­νί­ες με βασι­κό θέμα το ποδό­σφαι­ρο. Παρό­τι η κινη­μα­το­γρα­φι­κή βιο­μη­χα­νία είναι αμε­ρι­κα­νι­κή και ως γνω­στόν στους Αμε­ρι­κά­νους αν πετά­ξεις μπά­λα δεν θα την κλο­τσή­σουν, αλλά θα ψάξουν κάποιο καλά­θι για να τη ρίξουν μέσα, υπάρ­χουν αρκε­τές καλές ή ενδια­φέ­ρου­σες ται­νί­ες με θέμα το ποδό­σφαι­ρο, με πιο γνω­στή «Την από­δρα­ση των 11» του φημι­σμέ­νου σκη­νο­θέ­τη Τζον Χιού­στον και με βασι­κό ρόλο στην ται­νία ο μεγά­λος Πελέ.

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ ενό­ψει του Μου­ντιάλ «κατε­βά­ζει» τη δική του ενδε­κά­δα από ται­νί­ες για ποδοσφαιρόφιλους:

1. Ο Μαραντόνα του Κουστουρίτσα

Το «Μαρα­ντό­να» το γύρι­σε ο ταλα­ντού­χος και ιδιό­μορ­φος Σέρ­βος σκη­νο­θέ­της Εμίρ Κου­στου­ρί­τσα το 2008, όταν ο καλύ­τε­ρος μπα­λα­δό­ρος του πλα­νή­τη, για πολ­λούς, αλλά και άστα­τος αν μη τι άλλο χαρα­κτή­ρας, ανα­λάμ­βα­νε την προ­πό­νη­ση της εθνι­κή Αργε­ντι­νής. Πρό­κει­ται για ένα ανα­τρε­πτι­κό ντο­κι­μα­ντέρ, καθώς ο σκη­νο­θέ­της προ­σπά­θη­σε να παρου­σιά­σει τον άνθρω­πο πίσω από το μύθο, μια ται­νία με καλές και όχι τόσο καλές στιγ­μές. Ανε­πα­νά­λη­πτες σκη­νές εκεί­νες που ο Μαρα­ντό­να δίνει συνέ­ντευ­ξη σε ένα κακό­φη­μο καμπα­ρέ στο Μπου­έ­νος Άιρες, ανά­με­σα σε ημί­γυ­μνες χορεύ­τριες κι ένας γάμος που τελεί­ται στην «Εκκλη­σία του Μαρα­ντό­να» στο γήπε­δο της Αργε­ντί­νος Τζούνιορς.

2. Το ψαλιδάκι του Πελέ

Από τις πιο γνω­στές ποδο­σφαι­ρι­κές ται­νί­ες, που γύρι­σε ο Τζον Χιού­στον (Το γερά­κι της Μάλ­τας, Ο άνθρω­πος που ήθε­λε να γίνει βασι­λιάς) το 1981, με πρω­τα­γω­νι­στές τον Μάικλ Κέιν και τον Σιλ­βέ­στερ Στα­λό­νε, αλλά και τον Πελέ και μια σει­ρά από γνω­στούς βετε­ρά­νους ποδο­σφαι­ρι­στές (Μπό­μπι Μουρ, Οσβάλ­ντο Αρντί­λες, Ντέι­να, Γουόρκ κα). Το στό­ρι της ται­νί­ας, σε ένα ναζι­στι­κό στρα­τό­πε­δο συγκέ­ντρω­σης, όπου υπάρ­χουν πολ­λοί ποδο­σφαι­ρι­στές ανά­με­σα στους κρα­τού­με­νους, οι Γερ­μα­νοί σχε­διά­ζουν ένα παι­χνί­δι στο Παρί­σι με τη δική τους ομά­δα, για λόγους προ­πα­γάν­δας. Οι κρα­τού­με­νοι θα δεχθούν, για να σώσουν κάποιους ποδο­σφαι­ρι­στές κρα­τού­με­νους από την ανα­το­λι­κή Ευρώ­πη, που ήταν σε άθλια κατά­στα­ση, αλλά και για­τί σχε­διά­ζουν μία θεα­μα­τι­κή από­δρα­ση. Ανά­με­σα στις σκη­νές που έχουν μεί­νει στην ιστο­ρία, το ψαλι­δά­κι του Πελέ στο παι­χνί­δι. Μεγά­λη πλά­κα έχει και η ασχε­το­σύ­νη του Στα­λό­νε με την μπά­λα, καθώς ανα­γκα­στι­κά μπαί­νει στο παι­χνί­δι, για να γίνει η απόδραση.

3. Ο Κεν Λόουτς και ο Καντονά

Η ται­νία του Κεν Λόουτς «Looking for Eric», δεν ασχο­λεί­ται τόσο με τα όσα γίνο­νται εντός αγω­νι­στι­κού χώρου, όσο με την ταύ­τι­ση που νιώ­θουν οι οπα­δοί με τους παί­χτες και τις ομά­δες τους, αλλά και πως το ποδό­σφαι­ρο προ­σφέ­ρει μια διέ­ξο­δο στη καθη­με­ρι­νή μίζε­ρη ζωή. Στην ται­νία, που γύρι­σε ο εξαι­ρε­τι­κός ιδε­ο­λό­γος σκη­νο­θέ­της του «Ο άνε­μος χορεύ­ει στο κρι­θά­ρι» το 2009, πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο έχει ο διά­ση­μος ποδο­σφαι­ρι­στής και επί­σης ιδε­ο­λό­γος Ερίκ Καντο­νά, ο οποί­ος γρά­φει στο πανί, όπως έγρα­φε και στο χορτάρι.

4. Η μπάλα της εκεχειρίας

Η υπο­ψή­φια για Όσκαρ ται­νία του Κρι­στιάν Καριόν «Καλά Χρι­στού­γεν­να» (2005) μετα­φέ­ρει στη μεγά­λη οθό­νη μια συγκλο­νι­στι­κή ιστο­ρία βασι­σμέ­νη σε πραγ­μα­τι­κά γεγο­νό­τα. Τα πρώ­τα Χρι­στού­γεν­να από την έναρ­ξη του Α’ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου, το 1914, στρα­τιώ­τες και από τις δυο πλευ­ρές αψη­φώ­ντας τις δια­τα­γές των ανω­τέ­ρων τους, εγκα­τα­λεί­πουν τα χαρα­κώ­μα­τα και παί­ζουν ποδό­σφαι­ρο με τον εχθρό, πίνουν και τρα­γου­δούν, σε μια αυθόρ­μη­τη εκε­χει­ρία, που έμει­νε στην ιστο­ρία. Συγκι­νη­τι­κή ιστο­ρία, με τις απα­ραί­τη­τες ουμα­νι­στι­κές ιδέες.

5. Football Factory

Η ται­νία αυτή του 2004, που γύρι­σε ο Νικ Λοβ, βασι­σμέ­νος στο ομό­τι­τλο βιβλίο του Τζον Κινγκ, κατα­πιά­νε­ται με τον χου­λι­γκα­νι­σμό, μέσα από τα μάτια ενός φανα­τι­κού οπα­δού της Τσέλ­σι. Οι πρω­τα­γω­νι­στές θύμα­τα μιας κοι­νω­νί­ας στη «μετα-Θατσε­ρι­κή» επο­χή, προ­σπα­θούν να ξεφύ­γουν μέσα από την οπα­δι­κή βία, αλλά και την παρα­νο­μία, τον ρατσι­σμό, τα ναρ­κω­τι­κά. Η τελευ­ταία σκη­νή της ται­νί­ας απολαυστική.

6. Ο πολύς Μπράιαν Κλαφ

Η ται­νία του Τομ Χού­περ (παρα­γω­γής 2009) ανα­φέ­ρε­ται στην περί­ο­δο που ο ιδιο­φυ­ής και ιδιό­τρο­πος προ­πο­νη­τής Μπράιαν Κλαφ ανα­λαμ­βά­νει το 1973 τη Λιντς Γιου­νάι­τεντ, τη μιση­τή αντί­πα­λο εκεί­νη την επο­χή της Ντέρ­μπι Κάου­ντι, στην οποία ήταν τεχνι­κός τα προη­γού­με­να 7 χρό­νια. Εκεί γνώ­ρι­σε τις χει­ρό­τε­ρες στιγ­μές της προ­πο­νη­τι­κής του καριέ­ρας και μετά από 44 ημέ­ρες, ο εκκε­ντρι­κός Κλαφ έφυ­γε κακήν κακώς. Στην ται­νία, «The Damned United», στην οποία τον Κλαφ υπο­δύ­ε­ται ο πολύ καλός Μάικλ Σιν, ανα­δει­κνύ­ε­ται και η στε­νή σχέ­ση που είχε με τον Πίτερ Τέι­λορ, μόνι­μο συνερ­γά­τη του και στη Νότιγ­χαμ Φόρεστ, την οποία ο Κλαφ την πήρε από την β’ κατη­γο­ρία, την ανέ­βα­σε, πήρε πρω­τά­θλη­μα και της χάρι­σε ένα Κύπελ­λο Πρω­τα­θλη­τριών κι ένα Κυπελ­λού­χων, μέσα σε λίγα χρόνια!

7. Ιρανικό Offside

Ο ιρα­νι­κός κινη­μα­το­γρά­φος έτσι κι αλλιώς έχει τερά­στιο ενδια­φέ­ρον, ενώ πολ­λές φορές εκπλήσ­σει με την άρτια κινη­μα­το­γρα­φι­κή του γλώσ­σα, τα θέμα­τά του, αλλά και τις ερμη­νεί­ες του. Εδώ, στο «Offside», που γύρι­σε o πολυ­βρα­βευ­μέ­νος Τζα­φάρ Πανα­χί το 2006, κατα­πιά­νε­ται με μία παρέα κορι­τσιών που θέλουν να παρα­κο­λου­θή­σουν το κρί­σι­μο προ­κρι­μα­τι­κό παι­χνί­δι Ιράν — Μπα­χρέιν, στο στά­διο της Τεχε­ρά­νης, αλλά υπάρ­χει ένα μεγά­λο πρό­βλη­μα, η απα­γό­ρευ­ση των γυναι­κών στα γήπε­δα. Έτσι θα μεταμ­φιε­στούν σε αγό­ρια και θα προ­σπα­θή­σουν να μπουν στο γήπεδο…

Η ται­νία δια­θέ­τει όλα τα παρα­πά­νω χαρα­κτη­ρι­στι­κά, αλλά κι ένα σημα­ντι­κό σχό­λιο για τη θέση της γυναί­κας στο Ιράν.

8. Καν’ το όπως ο Μπέκαμ

Χαρι­τω­μέ­νη αγγλι­κή ται­νία του 2001, σε σκη­νο­θε­σία Γκού­ρι­ντερ Τσά­ντα, με τις Πάρ­μι­ντερ Νάγκρα, Κίρα Νάι­τλι και Τζού­λιετ Στί­βεν­σον. Η υπό­θε­ση της ται­νί­ας αφο­ρά μία νεα­ρή Ινδή που ζει στο Λον­δί­νο κι έχει ως ίνδαλ­μα τον Μπέ­καμ. Προ­πο­νεί­ται κρυ­φά από τους γονείς της σε τοπι­κή ομά­δα γυναι­κεί­ου ποδο­σφαί­ρου, κάτι ανε­πί­τρε­πτο για τα παρα­δο­σια­κά ινδι­κά ήθη. Ται­νία που βλέ­πε­ται ευχά­ρι­στα, δίνει τη γυναι­κεία διά­στα­ση του αθλή­μα­τος και ασκεί κρι­τι­κή στις προ­κα­τα­λή­ψεις με πολύ χιούμορ.

9. Οι άσσοι του γηπέδου

Η πρώ­τη ελλη­νι­κή ται­νία στην ενδε­κά­δα, έχει εξαι­ρε­τι­κό ενδια­φέ­ρον, καθώς εκτός από τη συμπα­θη­τι­κή κινη­μα­το­γρά­φη­ση του Βασί­λη Γεωρ­γιά­δη, σε σενά­ριο Ιάκω­βου Καμπα­νέλ­λη, έχει ως πρω­τα­γω­νι­στές μερι­κούς από τους πιο ένδο­ξους ποδο­σφαι­ρι­στές της δεκα­ε­τί­ας του 1950. Πρω­τί­στως, τον εμβλη­μα­τι­κό, τον ιδε­ο­λό­γο, με ατσά­λι­νο χαρα­κτή­ρα και καθα­ρό λόγο και μπέ­σα, Ανδρέα Μου­ρά­τη, αλλά και τους Λάκη Πετρό­που­λο, Κώστα Λινο­ξυ­λά­κη, Στά­θη Μαντα­λό­ζη κα.

Η υπό­θε­ση της ται­νί­ας (παρα­γω­γής 1956) βασί­στη­κε σε ένα αλη­θι­νό περι­στα­τι­κό, που συνέ­βη το 1953, όταν έπει­τα από έναν αγώ­να της εθνι­κής ομά­δας η ομο­σπον­δία απέ­βα­λε τον Μου­ρά­τη και οι συμπαί­χτες του αρνή­θη­καν να συμ­με­τά­σχουν στον επό­με­νο αγώ­να, ενώ παράλ­λη­λα εκτυ­λίσ­σο­νται οι καθη­με­ρι­νές ιστο­ρί­ες της ζωής των ποδοσφαιριστών.

10. Ο Βέγγος σκοράρει

Η δεύ­τε­ρη ελλη­νι­κή ται­νία δεν είναι τίπο­τα το αξιό­λο­γο, αν και περιέ­χει μερι­κές ξεκαρ­δι­στι­κές σκη­νές. Πρό­κει­ται για την κωμω­δία «Τα δίδυ­μα», που γύρι­σε το 1963 ο Κώστας Καρα­γιάν­νης, με τον Θανά­ση Βέγ­γο σε διπλό πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο. Ερμή­νευε ένα κακο­μα­θη­μέ­νο πλου­σιό­παι­δο με βιο­μή­χα­νο πατέ­ρα και έναν φτω­χό που παί­ζει μπά­λα σε κάποια μικρή ομά­δα. Περισ­σό­τε­ρο, η ται­νία αυτή είναι η αφορ­μή για να θυμη­θού­με τη σχέ­ση που είχε ο Βέγ­γος με το ποδό­σφαι­ρο, καθώς αλη­σμό­νη­τη θα μεί­νει η εμφά­νι­σή του στον περι­βό­η­το αγώ­να μετα­ξύ ηθο­ποιών — δημο­σιο­γρά­φων, που έγι­νε το 1978 στη Νέα Φιλα­δέλ­φεια, μπρο­στά σε 40.000 κόσμο. Όπως αξέ­χα­στες θα μεί­νουν και οι κατε­βα­σιές που έκα­νε ο αγα­πη­μέ­νος ηθο­ποιός, αλλά και το γκολ που έβα­λε με πέναλ­τι και ένα γήπε­δο να έχει πάρει φωτιά.

11. Η βιομηχανία ειδώλων

Η τελευ­ταία ται­νία της ενδε­κά­δας δεν έχει σχέ­ση με το ποδό­σφαι­ρο, αλλά κυρί­ως με τον αθλη­τι­κό τύπο και τους μάνα­τζερ που δρα­στη­ριο­ποιού­νται στον αθλη­τι­σμό. Πρό­κει­ται για την εξαι­ρε­τι­κή ται­νία «The Harder They Fall», που γύρι­σε το 1955 ο Μαρκ Ρόμπ­σον, με πρω­τα­γω­νι­στή τον θρυ­λι­κό Χάμ­φρεϊ Μπό­γκαρτ. Η υπό­θε­ση αφο­ρά έναν άνερ­γο αθλη­τι­κο­γρά­φο που βρί­σκε­ται στα πολύ κάτω του και ο οποί­ος προ­σλαμ­βά­νε­ται από έναν διε­φθαρ­μέ­νο μάνα­τζερ να προ­ω­θή­σει — και μέσω στη­μέ­νων αγώ­νων — την εικό­να ενός Αργε­ντι­νού μπο­ξέρ, ενός πραγ­μα­τι­κού γίγα­ντα, αλλά με μυα­λό παι­διού και ανί­κα­νος να νική­σει ακό­μη κι ένα κορί­τσι… Σπου­δαία ται­νία για το πώς τα ΜΜΕ μπο­ρούν να φτιά­ξουν την εικό­να ενός ασή­μα­ντου αθλη­τή (εδώ μπο­ρεί­τε να βάλε­τε και ηθο­ποιό, συγ­γρα­φέα, τρα­γου­δι­στή, ζωγρά­φο ή ακό­μη και πολι­τι­κό…) κάποιοι να βγά­λουν τρε­λά λεφτά και στη συνέ­χεια όταν δεν θα τον έχουν ανά­γκη να τον πετά­ξουν στα σκου­πί­δια. Όπως συμ­βαί­νει και στην ται­νία, με τον αφε­λή μπο­ξέρ να έχει πιστέ­ψει ότι είναι μεγά­λος πυγ­μά­χος και γι’ αυτό να κιν­δυ­νεύ­ει να χάσει τη ζωή του, στον τελευ­ταίο αγώ­να με τον πρω­τα­θλη­τή του αθλή­μα­τος, ένα διε­στραμ­μέ­νο, που αν και γνω­ρί­ζει ότι ο αγώ­νας είναι στη­μέ­νος να κερ­δί­σει χωρίς να κατα­βά­λει ιδιαί­τε­ρη προ­σπά­θεια, αυτός θέλει να τον κάνει κομμάτια…

Πηγή: Δημό­σια σελί­δα ΑΠΕ / Χάρης Αναγνωστάκης