Την έντονη ανησυχία τους για το νομοσχέδιο της κυβέρνησης της ΝΔ για το άσυλο εξέφρασαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα», η «Διεθνής Αμνηστία», η «Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου», το «Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες», το «Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων» και η «Human Rights 360».
Στη συνέντευξη καταδείχτηκε ο προσχηματικός χαρακτήρας της διαβούλευσης από την κυβέρνηση και τονίστηκε πως το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου αν εφαρμοστεί θα οδηγήσει σε ενδεχόμενες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων των προσφύγων και των μεταναστών, με αποτέλεσμα ένα πλήθος ανθρώπων να ζει σε μια γκρίζα ζώνη χωρίς χαρτιά και δικαιώματα.
Στη συνέντευξη, ανάμεσα στα άλλα τονίστηκε ότι εισάγονται νέες διαδικασίες υποδοχής χωρίς να αντιμετωπίζεται η βελτίωση των τραγικών συνθηκών διαβίωσης για 35000 ανθρώπους που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα ΚΥΤ των νησιών του ΒΑ Αιγαίου. Αναφέρθηκε ότι το σχέδιο νόμου προσανατολίζεται προς τη μείωση του χρονικού περιθωρίου για τα αιτήματα ασύλου και προσφυγών και την αύξηση της χρήσης των διαδικασιών παραδεκτότητας, ώστε να αποφευχθεί η εξέταση αιτημάτων επί της ουσίας.
Για το σκοπό αυτό, προτείνονται και αναπτύσσονται στο σχέδιο νόμου οι κανόνες για τις επιταχυνόμενες και συνοριακές διαδικασίες, επίσης για ευάλωτες περιπτώσεις, και οι λίστες «ασφαλών τρίτων χωρών». Η χρήση των κανόνων των ασφαλών τρίτων χωρών δεν είναι κατοχυρωμένη, καθώς βασίζεται στη, συχνά ανακριβή, υπόθεση ότι μια χώρα είναι αρκετά ασφαλής για έναν αιτούντα άσυλο ώστε να αναζητήσει εκεί προστασία, αγνοώντας σε μεγάλο βαθμό προσωπικούς παράγοντες ή αντικειμενικές αλλαγές στις συνθήκες της ίδιας της χώρας.
Επίσης, ειπώθηκε πως το σχέδιο νόμου εισάγει αλλαγές που επηρεάζουν διάφορα στάδια των διαδικασιών. Μεταξύ άλλων, επιτρέπει την πρόσβαση στην πληροφορία για τους λόγους των αρνητικών πρωτοβάθμιων αποφάσεων ασύλου και τη δυνατότητα προσφυγής, μόνον κατόπιν αιτήματος του αιτούντα σε παραβίαση των διεθνών προτύπων για τα αποτελεσματικά ένδικα μέσα. Επιπλέον, αυξάνεται η υποχρέωση συνεργασίας με τις αρχές κατά τη διάρκεια των διαδικασιών, και η αποτυχία συμμόρφωσης θεωρείται αδικαιολόγητα ως λόγος να θεωρηθεί το σχετικό αίτημα ως προδήλως αβάσιμο, κάτι που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό και θέτει σε κίνδυνο το δικαίωμα των αιτούντων σε μια δίκαιη διαδικασία ασύλου. Οι αλλαγές, εξάλλου, κινδυνεύουν να εκθέσουν τους αιτούντες σε επαναπροώθηση, καθώς αποκλείονται οι αυτόματες ανασταλτικές συνέπειες των προσφυγών όταν απορρίπτονται οι αιτήσεις ως προδήλως αβάσιμες ή δεν εξετάζονται επί της ουσίας.
Επισημάνθηκε δε, ότι οι αλλαγές στους κανόνες για την κράτηση προκαλούν ανησυχία. Η αυτόματη επανεξέταση των αποφάσεων διοικητικής κράτησης, που ισχύει σήμερα στο νόμο, προτείνεται να καταργηθεί, με σοβαρές συνέπειες στο δικαίωμα των αιτούντων άσυλο για αποτελεσματικά ένδικα μέσα στην κράτηση. Η επέκταση της ανώτατης περιόδου κράτησης από 45 σε 50 μέρες που εφαρμόζεται, επίσης, στις αποφάσεις παράτασης, είναι επίσης προβληματική, ειδικά καθώς οι αλλαγές περιλαμβάνουν ότι η προαναχωρησιακή κράτηση και η κράτηση για λόγους ασύλου θα υπολογίζονται χωριστά για τον υπολογισμό της μέγιστης περιόδου κράτησης. Οι αιτούντες άσυλο κινδυνεύουν να βρεθούν σε κράτηση στην Ελλάδα για παρατεταμένες χρονικές περιόδους που μπορεί να φτάσουν από 6 έως 36 μήνες.