1.

Το σχέ­διο νόμου δεν αφο­ρά την κοι­νω­νι­κή ανα­γνώ­ρι­ση της δυνα­τό­τη­τας των ομό­φυ­λων ζευ­γα­ριών να δια­λέ­γουν μια μορ­φή συμ­βί­ω­σης και ο νόμος να ρυθ­μί­ζει κάποιες μετα­ξύ τους προ­σω­πι­κές, οικο­νο­μι­κές και κοι­νω­νι­κές σχέ­σεις. Δεν αφο­ρά στην ανά­γκη να σπά­σει η κοι­νω­νι­κή προ­κα­τά­λη­ψη σε βάρος τους, που μπο­ρεί να δυσκο­λεύ­ει την επι­λο­γή τους στη συμ­βί­ω­ση, για παρά­δειγ­μα τις δυσκο­λί­ες να νοι­κιά­σουν σπί­τι, να προ­σλη­φθούν σε δου­λειά κ.λπ.

Χωρίς καμία αμφι­βο­λία, πλέ­ον, η θεσμο­θέ­τη­ση του πολι­τι­κού γάμου ομό­φυ­λων ζευ­γα­ριών έρχε­ται για να προ­χω­ρή­σει η ανα­γνώ­ρι­ση της κοι­νής γονι­κής τους ευθύ­νης όπως προ­βλέ­ψα­με ήδη από το 2015 οπό­τε επε­κτά­θη­κε το Σύμ­φω­νο Συμ­βί­ω­σης στα ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια. Αυτή όμως η ανα­γνώ­ρι­ση της κοι­νής γονι­κής ευθύ­νης ομό­φυ­λων ζευ­γα­ριών μπο­ρεί να προ­κύ­ψει μόνο με την παρά­καμ­ψη της αντι­κει­με­νι­κής συμπλη­ρω­μα­τι­κό­τη­τας γυναί­κας — άνδρα στην ανα­πα­ρα­γω­γή του είδους, στην τεκνοποίηση.

Με το άρθρο 10 νομι­μο­ποιεί­ται η εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση της τεκνο­ποί­η­σης και της τεκνο­θε­σί­ας για την παρά­καμ­ψη της σχέ­σης μητρό­τη­τας — πατρό­τη­τας. Το νομο­σχέ­διο θεσμο­θε­τώ­ντας την ανα­γνώ­ρι­ση της εμπο­ρευ­μα­το­ποι­η­μέ­νης χρη­σι­μο­ποί­η­σης της «παρέν­θε­της μητρό­τη­τας» από ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια ανδρών σε άλλη χώρα, καθώς και την ανα­γνώ­ρι­ση της εξω­σω­μα­τι­κής γονι­μο­ποί­η­σης μέσω τρά­πε­ζας σπέρ­μα­τος για ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια γυναι­κών, ουσια­στι­κά τρο­φο­δο­τεί παρα­πέ­ρα την εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση της δια­δι­κα­σί­ας από­κτη­σης παιδιών.

Το ίδιο αφο­ρά και στην τεκνο­θε­σία (υιο­θε­σία). Με δεδο­μέ­νο ότι οι αιτή­σεις για υιο­θε­σία από ζευ­γά­ρια ή μεμο­νω­μέ­να άτο­μα είναι πολ­λα­πλά­σιες των παι­διών που είναι προς υιο­θε­σία σε δομές παι­δι­κής προ­στα­σί­ας, ανοί­γει ο δρό­μος ουσια­στι­κά για εμπο­ρία παι­διών προ­σφύ­γων, αλλά και από χώρες που λιμο­κτο­νούν, που δεν υπάρ­χουν ή δεν εφαρ­μό­ζο­νται μέτρα αντι­σύλ­λη­ψης και γενι­κό­τε­ρα η ανθρώ­πι­νη ζωή, ειδι­κό­τε­ρα η βρε­φι­κή, παι­δι­κή, είναι ευτελισμένη.

Επο­μέ­νως, ο
✔️  πρώ­τος βασι­κός λόγος άρνη­σης του ΚΚΕ στην επέ­κτα­ση του πολι­τι­κού γάμου σε ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια, που κατο­χυ­ρώ­νει την κοι­νή γονι­κή μέρι­μνα, είναι η εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση της τεκνο­ποί­η­σης και της τεκνοθεσίας.
✔️ Δεύ­τε­ρος, εξί­σου βασι­κός και αλλη­λέν­δε­τος, λόγος είναι ότι στην πρά­ξη, με τα άρθρα του νομο­σχε­δί­ου παρα­κάμ­πτε­ται το κοι­νω­νι­κό δικαί­ω­μα του παι­διού στη σχέ­ση μητρό­τη­τας — πατρό­τη­τας, ως μια εξε­λισ­σό­με­νη βιο­κοι­νω­νι­κή σχέση.

2.

Η δια­λε­κτι­κή — υλι­στι­κή προ­σέγ­γι­ση της σχέ­σης μητρό­τη­τας — πατρό­τη­τας δεν σημαί­νει ούτε από­λυ­το βιο­λο­γι­σμό, αλλά ούτε άρνη­ση αυτής της συμπλη­ρω­μα­τι­κό­τη­τας. Η σχέ­ση μητρό­τη­τας — πατρό­τη­τας είναι απο­κλει­στι­κά ανθρώ­πι­νο χαρα­κτη­ρι­στι­κό, πέρα από την ενστι­κτώ­δη προ­στα­σία που παρέ­χει κάθε θηλα­στι­κό στα νεο­γνά του. Η συμπλη­ρω­μα­τι­κή αυτή σχέ­ση έχει φυσι­κή βάση — για­τί ο άνθρω­πος ανα­πα­ρά­γε­ται με φυσι­κό τρό­πο — και από την πρώ­τη στιγ­μή απο­κτά κοι­νω­νι­κό χαρακτήρα.

Ο άνθρω­πος είναι ένα κοι­νω­νι­κό φυσι­κό ον, δηλα­δή η ικα­νο­ποί­η­ση των φυσι­κών ανα­γκών του, όπως και των κοι­νω­νι­κών, μπο­ρεί να συντε­λε­στεί απο­κλει­στι­κά με κοι­νω­νι­κό τρό­πο. Αρα η ανθρώ­πι­νη μητρό­τη­τα και η ανθρώ­πι­νη πατρό­τη­τα είναι εγγε­γραμ­μέ­νες στο είδος «άνθρω­πος». Ο άνθρω­πος είναι το σύνο­λο των κοι­νω­νι­κών του σχέ­σε­ων, γεγο­νός που δεν αναι­ρεί τη βιο­λο­γι­κή υπό­στα­ση, αλλά την περι­λαμ­βά­νει. Αυτό σημαί­νει ότι η πατρό­τη­τα και η μητρό­τη­τα δεν μπο­ρούν να ιδω­θούν απο­σπα­σμέ­νες τόσο από το βιο­λο­γι­κό υπό­βα­θρο όσο και από τις κοι­νω­νι­κές σχέσεις.

Όσο ο άνθρω­πος εξε­λίσ­σε­ται κοι­νω­νι­κά, τόσο πιο συνει­δη­τά πρέ­πει να αντι­με­τω­πί­ζει και την ατο­μι­κή ευθύ­νη στην τεκνο­ποί­η­ση, να συνει­δη­το­ποιεί την ευθύ­νη του για τη νέα ζωή, που αντι­κει­με­νι­κά είναι εξαρ­τη­μέ­νη από τους γονείς και ιδιαί­τε­ρα από τη μητέ­ρα για σημα­ντι­κό χρο­νι­κό διά­στη­μα. Ο απο­κλει­σμός της ανθρώ­πι­νης — κοι­νω­νι­κής μητρό­τη­τας σημαί­νει ότι αφαι­ρεί­ται η μητρό­τη­τα ως κατά­κτη­ση της μακραί­ω­νης ανά­πτυ­ξης του ανθρώπου.

Δεν ανα­φε­ρό­μα­στε στις έννοιες της μητρό­τη­τας — πατρό­τη­τας ως κοι­νω­νι­κών ρόλων, που οπωσ­δή­πο­τε είναι δια­φο­ρε­τι­κοί ανά­λο­γα με τον χαρα­κτή­ρα της εκά­στο­τε κοι­νω­νί­ας, ανά­λο­γα με το επί­πε­δο ανά­πτυ­ξης των παρα­γω­γι­κών δυνά­με­ων, που προσ­διο­ρί­ζει και τον τρό­πο της υλι­κής παρα­γω­γής. Αντα­να­κλά­ται και στις μορ­φές της κοι­νω­νι­κής συμ­βί­ω­σης, όπως στην οικο­γέ­νεια, επο­μέ­νως και στις κοι­νω­νι­κές, νομι­κές, πολι­τι­στι­κές σχέ­σεις που περι­βάλ­λουν την τεκνο­ποί­η­ση. Από τη δου­λο­κτη­τι­κή κοι­νω­νία μέχρι και τον καπι­τα­λι­σμό, η κοι­νω­νι­κή θέση της γυναί­κας περιο­ρί­στη­κε στον ρόλο της συζύ­γου, μόνο για να κάνει παι­διά και να τα φρο­ντί­ζει, να ασχο­λεί­ται με τις στε­νά οικο­γε­νεια­κές εργα­σί­ες κι όχι με την ευρύ­τε­ρη κοι­νω­νι­κή εργα­σία. Πρό­κει­ται για την υπο­τα­γή της γυναί­κας στον άνδρα για χιλιά­δες χρό­νια (ζήτη­μα που αφο­ρού­σε και την εκμε­ταλ­λεύ­τρια τάξη εξου­σί­ας ή τον ελεύ­θε­ρο ατο­μι­κό παρα­γω­γό). Βέβαια, και η σύγ­χρο­νη καπι­τα­λι­στι­κή κοι­νω­νία ανα­πα­ρά­γει τη γυναι­κεία ανι­σο­τι­μία με σύγ­χρο­νες μορφές.

Στον καπι­τα­λι­σμό, με τη μαζι­κή έντα­ξη των γυναι­κών στη μισθω­τή εργα­σία ή στην αυτο­α­πα­σχό­λη­ση, που αντι­κει­με­νι­κά επέ­φε­ρε τη σχε­τι­κή οικο­νο­μι­κή ανε­ξαρ­τη­σία της γυναί­κας από τα ανδρι­κά μέλη της οικο­γέ­νειας (πατέ­ρας, αδερ­φός, σύζυ­γος), με τον αντί­στοι­χο νομι­κό εκσυγ­χρο­νι­σμό, εξε­λί­χθη­κε και το κοι­νω­νι­κό περιε­χό­με­νο της μητρό­τη­τας, αλλά και της πατρό­τη­τας: Η μητρό­τη­τα ως κύριος κοι­νω­νι­κός ρόλος της γυναί­κας υπο­χω­ρού­σε, ενώ ανα­βαθ­μι­ζό­ταν η πατρι­κή ευθύ­νη, ιδιαί­τε­ρα για την εργα­τι­κή τάξη και τα λαϊ­κά τμή­μα­τα των μεσαί­ων στρω­μά­των της πόλης.

Οι εξε­λί­ξεις αυτές απο­τυ­πώ­θη­καν σε ουσια­στι­κές αλλα­γές στο Δίκαιο (Οικο­γε­νεια­κό, Εργα­τι­κό κ.λπ.), όπως στην κατάρ­γη­ση των νόμων κατο­χύ­ρω­σης της γυναι­κεί­ας ανι­σο­τι­μί­ας στον γάμο (μοι­χεία εκ μέρους της, προί­κα, υπο­χρέ­ω­ση από­κτη­σης του επω­νύ­μου του συζύ­γου κ.ά.), αλλά και στη θεσμο­θέ­τη­ση με καθυ­στέ­ρη­ση της κοι­νής γονι­κής μέρι­μνας ακό­μα και για γονείς με ελεύ­θε­ρη συμ­βί­ω­ση. Αυτά ήταν κατο­χυ­ρω­μέ­να στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση, πολύ αργό­τε­ρα στις καπι­τα­λι­στι­κές χώρες, όπως και στην Ελλάδα.

Το τυπι­κά κοι­νό δικαί­ω­μα άνδρα και γυναί­κας στην εργα­σία, οι προ­ο­δευ­τι­κές αλλα­γές στο Δίκαιο — αν και με μεγα­λύ­τε­ρη καθυ­στέ­ρη­ση στις συμπε­ρι­φο­ρές — σωστά επέ­φε­ραν και τη διεύ­ρυν­ση των ευθυ­νών της πατρό­τη­τας όχι στε­νά στην οικο­νο­μι­κή ευθύ­νη για τα παι­διά, αλλά σε όλα τα ζητή­μα­τα της καθη­με­ρι­νής φρο­ντί­δας. Υπάρ­χει ως τάση η συμ­βο­λή και των δύο γονιών στην ανα­τρο­φή των παι­διών. Επέ­δρα­σαν, βέβαια, και οι αντι­κει­με­νι­κές αλλα­γές στις συν­θή­κες εργα­σί­ας και ζωής (ωρά­ρια, γενί­κευ­ση ελα­στι­κών σχέ­σε­ων εργα­σί­ας) ιδιαί­τε­ρα την περί­ο­δο της προη­γού­με­νης καπι­τα­λι­στι­κής οικο­νο­μι­κής κρίσης.

3.

Το ΚΚΕ είναι αντί­θε­το με τον πολι­τι­κό γάμο των ομό­φυ­λων ζευ­γα­ριών, για­τί κατο­χυ­ρώ­νει γονεϊ­κό­τη­τα σε άτο­μα του ίδιου φύλου, οδη­γεί στον απο­κλει­σμό είτε της μητρό­τη­τας, είτε της πατρό­τη­τας. Θεσμο­θε­τεί τη διπλή γονι­κή μητρό­τη­τα ή διπλή γονι­κή πατρό­τη­τα αντί­στοι­χα. Η έννοια της διπλής ομό­φυ­λης γονεϊ­κό­τη­τας στην ουσία απο­κό­πτει την έννοια της γονι­κής ευθύ­νης από την αντι­κει­με­νι­κή κοι­νω­νι­κή και βιο­λο­γι­κή βάση της. Γι΄ αυτό άλλω­στε το 2015 το ΚΚΕ άσκη­σε κρι­τι­κή, ενστά­σεις και κατα­ψή­φι­σε το σύμ­φω­νο συμ­βί­ω­σης για τα ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια, προ­βλέ­πο­ντας ότι θα απο­τε­λού­σε προ­θά­λα­μο για τον πολι­τι­κό γάμο και την τεκνοθεσία.

Η μη θεσμο­θέ­τη­ση πολι­τι­κού γάμου στα ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια δεν συνι­στά ανι­σό­τη­τα, αφού και για τα παι­διά χωρι­σμέ­νων ετε­ρό­φυ­λων ζευ­γα­ριών δεν ισχύ­ει η μετα­βί­βα­ση της γονι­κής μέρι­μνας του ενός από τους δια­ζευγ­μέ­νους στον νέο/α σύζυ­γο του άλλου, κι ας συγκα­τοι­κούν, κι ας δέχε­ται το παι­δί συναι­σθή­μα­τα ή και ουσια­στι­κή φρο­ντί­δα από αυτόν/ήν. Στην περί­πτω­ση ενός χωρι­σμέ­νου ετε­ρό­φυ­λου ζευ­γα­ριού με παι­διά, οι σχέ­σεις των παι­διών με τους νέους συντρό­φους των γονιών τους δεν οδη­γεί ούτε σε απο­κλει­σμό της μητρό­τη­τας ή πατρό­τη­τας, ούτε σε γονεϊ­κό­τη­τα 1, 2, 3, 4 κ.λπ. Οι σχέ­σεις του παι­διού με τη μητέ­ρα και τον πατέ­ρα του δεν πρέ­πει να εμπο­δί­ζο­νται από τις μετα­ξύ τους δυσλει­τουρ­γι­κές σχέ­σεις όταν δεν συζούν. Αλλά και αυτό δεν είναι ζήτη­μα απο­κλει­στι­κά δια­προ­σω­πι­κών σχέ­σε­ων, για­τί κι αυτές αντα­να­κλούν τις κοι­νω­νι­κές. Το κρά­τος πρέ­πει να δια­μορ­φώ­νει τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις (οικο­νο­μι­κές, ευρύ­τε­ρα κοι­νω­νι­κές, νομι­κές, πολι­τι­στι­κές) για να εξα­σφα­λί­ζε­ται η ουσια­στι­κή υλο­ποί­η­ση της μητρι­κής και πατρι­κής ευθύ­νης. Γι’ αυτό, ακό­μα και στην τεκνο­θε­σία υπάρ­χουν ορι­σμέ­να κοι­νω­νι­κά κρι­τή­ρια σε κάθε χρο­νι­κή περί­ο­δο και χώρα.

Στην περί­πτω­ση της τεκνο­θε­σί­ας από μεμο­νω­μέ­νο άτο­μο — γυναί­κα ή άνδρα κι όχι ζευ­γά­ρι — οπωσ­δή­πο­τε η υπο­κα­τά­στα­ση της βιο­λο­γι­κής μητέ­ρας ή του βιο­λο­γι­κού πατέ­ρα παρου­σιά­ζε­ται μονο­με­ρής, άρα ελλι­πής. Δεν οδη­γεί, όμως, σε διπλή μητρό­τη­τα, διπλή πατρό­τη­τα ή και τρι­πλή ή και πολ­λα­πλή γονεϊ­κό­τη­τα — γονέ­ας 1, γονέ­ας 2, γονέ­ας 3 κ.λπ. — κάτι που ισχύ­ει ήδη σε ορι­σμέ­να κράτη.

Αυτή η δυνα­τό­τη­τα προ­ω­θή­θη­κε και με την πρό­σφα­τη από­φα­ση του Ευρω­κοι­νο­βου­λί­ου (14/12/2023) για το λεγό­με­νο «Ευρω­παϊ­κό Πιστο­ποι­η­τι­κό Γονι­κής Σχέ­σης», που ανα­γνω­ρί­ζει τη γονι­κή σχέ­ση του παι­διού με περισ­σό­τε­ρους από δύο γονείς, ακό­μα και με «πρό­σω­πα που ισχυ­ρί­ζο­νται ότι είναι γονείς» του.

Είναι μεγά­λη απλού­στευ­ση να προ­βάλ­λε­ται ότι η κοι­νω­νι­κή ανά­πτυ­ξη, αλλά και η συναι­σθη­μα­τι­κή κατά­στα­ση του παι­διού εξαρ­τώ­νται μόνο από τη δεδο­μέ­νη αγά­πη των ομό­φυ­λων συντρό­φων ή η σχέ­ση τους να παρου­σιά­ζε­ται εξι­δα­νι­κευ­μέ­νη, απαλ­λαγ­μέ­νη από παθο­γό­να στοι­χεία, όπως τρι­βές ακό­μη και βία, που χαρα­κτη­ρί­ζουν άλλω­στε και ετε­ρό­φυ­λα ζευ­γά­ρια. Αυτές οι από­ψεις συνει­δη­τά ή ασυ­νεί­δη­τα εμπε­ριέ­χουν υπο­τί­μη­ση του ενός φύλου, υπο­τί­μη­ση είτε της πατρό­τη­τας, είτε της μητρότητας.

Η ψυχι­κή και σωμα­τι­κή — πνευ­μα­τι­κή υγεία και κοι­νω­νι­κή ανά­πτυ­ξη των παι­διών είναι φανε­ρό ότι δεν μπο­ρεί να εξα­σφα­λι­στεί από ένα σύστη­μα που μετρά τις ανά­γκες εργα­ζο­μέ­νων και παι­διών, όπως και των συντα­ξιού­χων, με τον γνώ­μο­να του «κόστους — οφέ­λους» από τη σκο­πιά της καπι­τα­λι­στι­κής αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας. Επο­μέ­νως, σε αυτές τις συν­θή­κες δεν μπο­ρού­με να κάνου­με συγκρί­σεις μετα­ξύ «ευτυ­χι­σμέ­νων και ισορ­ρο­πη­μέ­νων» παι­διών ετε­ρό­φυ­λων ζευ­γα­ριών και «μη ευτυ­χι­σμέ­νων» για όσα ζουν με ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια, όπως και αντί­στρο­φα. Αντί­θε­τα, αυτό που επι­βε­βαιώ­νουν και οι αστι­κά κατευ­θυ­νό­με­νες έρευ­νες είναι το γεγο­νός ότι οι αλλε­πάλ­λη­λες βαθιές και παγκό­σμια συγ­χρο­νι­σμέ­νες οικο­νο­μι­κές κρί­σεις — και όχι μόνο — συνο­δεύ­ο­νται από έξαρ­ση της εφη­βι­κής πορ­νεί­ας, αγο­ριών και κορι­τσιών, της βίας και παρα­βα­τι­κό­τη­τας, της τοξι­κο­ε­ξάρ­τη­σης, του αλκο­ο­λι­σμού, διά­φο­ρων άλλων ειδών εξαρ­τή­σε­ων (π.χ. τζό­γος, διαδίκτυο).

4.

Πρό­κει­ται για έναν κερ­δο­φό­ρο τομέα με παγκό­σμια δικτύ­ω­ση. Στο πλαί­σιο της καπι­τα­λι­στι­κής αγο­ράς δεν μπο­ρούν να μπουν κανό­νες σε αυτήν τη δια­δι­κα­σία. Είναι χαρα­κτη­ρι­στι­κό ότι στην Ελλά­δα καταρ­γή­θη­καν και ορι­σμέ­νες ασφα­λι­στι­κές δικλί­δες του 2002 με αλλε­πάλ­λη­λες νομο­θε­τι­κές δια­τά­ξεις, τις οποί­ες κατα­ψη­φί­σα­με και για τα ετε­ρό­φυ­λα ζευ­γά­ρια. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, με αυτούς τους νόμους το κρά­τος τρο­φο­δό­τη­σε και τρο­φο­δο­τεί τα κέρ­δη των αντί­στοι­χων επι­χει­ρη­μα­τι­κών κολοσ­σών, τον ανα­πα­ρα­γω­γι­κό ιατρι­κό του­ρι­σμό στην Ελλάδα.

Η δια­δι­κα­σία αυτή μπο­ρεί να οδη­γή­σει στην ανε­ξέ­λεγ­κτη χρη­σι­μο­ποί­η­σή της και να τρο­φο­δο­τή­σει τη συνει­δη­τά επι­διω­κό­με­νη διάρ­ρη­ξη της δια­λε­κτι­κής σχέ­σης μητρό­τη­τας — πατρό­τη­τας, που εδρά­ζε­ται στη βιο­λο­γι­κή συμπλη­ρω­μα­τι­κό­τη­τα γυναί­κας — άνδρα στην ανα­πα­ρα­γω­γι­κή διαδικασία.

Θεω­ρού­με ότι η «παρέν­θε­τη μητρό­τη­τα» μόνο ως εξαί­ρε­ση μπο­ρεί να ακο­λου­θεί­ται, με ένα σύνο­λο πολύ αυστη­ρών προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων και προ­δια­γρα­φών (ιατρι­κοί λόγοι, οικο­γε­νεια­κοί δεσμοί με τη γυναί­κα που κυο­φο­ρεί το τέκνο, δικα­στι­κή άδεια, προ­στα­σία της υγεί­ας της παρέν­θε­της γυναί­κας και του παι­διού, επι­στη­μο­νι­κή, κοι­νω­νι­κή έρευ­να για την πορεία της συναι­σθη­μα­τι­κής, κοι­νω­νι­κής ανά­πτυ­ξης του παι­διού, αλλά και της παρέν­θε­της γυναί­κας). Βέβαια, όσο κυριαρ­χεί η εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση στην Υγεία και την ΙΥΑ αυτές οι προ­ϋ­πο­θέ­σεις, δυστυ­χώς, δεν μπο­ρούν να διασφαλιστούν.

5.

• Το Κόμ­μα παρα­κο­λου­θεί τις σύγ­χρο­νες εξε­λί­ξεις στις σχέ­σεις συμ­βί­ω­σης μετα­ξύ των ανθρώ­πων που έχουν απο­κτή­σει παι­διά. Σύμ­φω­να με το ισχύ­ον νομο­θε­τι­κό πλαί­σιο, ο πατέ­ρας και η μητέ­ρα έχουν από κοι­νού τη γονι­κή μέρι­μνα των παι­διών που έχουν γεν­νη­θεί μέσα σε γάμο, σε σύμ­φω­νο συμ­βί­ω­σης ή έχουν ανα­γνω­ρι­σθεί είτε εκού­σια από τον πατέ­ρα, είτε μετά από δικα­στι­κή από­φα­ση, η οποία εκδί­δε­ται μετά από αγω­γή. Στην περί­πτω­ση υιο­θε­σί­ας τέκνου από ένα μόνο πρό­σω­πο, ο/η μελ­λο­ντι­κός σύζυ­γος απο­κτά κοι­νή γονι­κή μέρι­μνα μόνο εφό­σον εκ των υστέ­ρων υιο­θε­τή­σει και ο ίδιος το παι­δί. Ταυ­τό­χρο­να, δια­μορ­φώ­νο­νται σχέ­σεις του παι­διού με ανθρώ­πους που δεν ασκούν τη γονι­κή μέρι­μνα, αλλά βρί­σκο­νται σε καθη­με­ρι­νή επα­φή μαζί του. Πρό­κει­ται για τους νέους συντρό­φους των δια­ζευγ­μέ­νων γονιών (είτε έχουν κάνει γάμο ή σύμ­φω­νο συμ­βί­ω­σης, είτε απλώς συμ­βιώ­νουν) ή τους συντρό­φους των θετών ή ανά­δο­χων γονιών, που μπο­ρεί να έχουν ετε­ρό­φυ­λο ή ομό­φυ­λο σεξουα­λι­κό προσανατολισμό.
• Σε αυτές τις περι­πτώ­σεις, για να λυθούν μια σει­ρά από ζητή­μα­τα της καθη­με­ρι­νό­τη­τας και των ανα­γκών του παι­διού, απαι­τεί­ται η συνερ­γα­σία των συμ­βιού­ντων τόσο μετα­ξύ τους, όσο και με τους φυσι­κούς γονείς. Πρό­κει­ται για ενέρ­γειες που σε μεγά­λο βαθ­μό εφαρ­μό­ζο­νται ήδη στην πρά­ξη. Για παρά­δειγ­μα, για τη ρύθ­μι­ση της γονι­κής μέρι­μνας μετά τον θάνα­το του φυσι­κού ή θετού γονιού — εφό­σον δεν υπάρ­χει δεύ­τε­ρος φυσι­κός γονιός — μπο­ρεί ο σύντρο­φος ή η σύντρο­φός του να ανα­λά­βει την επι­τρο­πεία, που ουσια­στι­κά δεν δια­φέ­ρει από την ανά­λη­ψη της γονι­κής μέρι­μνας, αν ο γονέ­ας τον ορί­σει γι’ αυτόν τον σκο­πό είτε με δια­θή­κη, είτε με δήλω­σή του σε ειρη­νο­δί­κη ή σε συμ­βο­λαιο­γρά­φο σύμ­φω­να με τις δια­τά­ξεις του Αστι­κού Κώδι­κα για την Επι­τρο­πεία (περ. 2 άρθ. 1592 ΑΚ). Ο επί­τρο­πος έχει τα καθή­κο­ντα της επι­μέ­λειας του παι­διού (1603ΑΚ) όπως και ο φυσι­κός γονιός. Στο αντε­πι­χεί­ρη­μα ότι «είναι μια πρό­σθε­τη νομι­κή δια­δι­κα­σία», υπο­στη­ρί­ζου­με ότι είναι ανα­γκαία, από τη σκο­πιά των δικαιω­μά­των της προ­στα­σί­ας του παι­διού που δεν συμπί­πτουν πάντα με τις επι­θυ­μί­ες αυτού που διεκ­δι­κεί τη γονι­κή μέριμνα.

Με βάση τα παρα­πά­νω, φαί­νε­ται ότι μια σει­ρά από υπάρ­χου­σες νομο­θε­τι­κές ρυθ­μί­σεις που είναι σε ισχύ λύνουν στην πρά­ξη ζητή­μα­τα που τίθε­νται από κόμ­μα­τα, ΜΜΕ και ΜΚΔ. Ταυ­τό­χρο­να, το ΚΚΕ ξεκα­θα­ρί­ζει ότι όπου εντο­πί­ζο­νται ζητή­μα­τα ρύθ­μι­σης της καθη­με­ρι­νό­τη­τας στη συμ­βί­ω­ση τέκνων — φυσι­κών ή υιο­θε­τη­μέ­νων — και συντρόφων/ συμ­βιού­ντων των γονιών τους σε ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια, μπο­ρεί να προ­χω­ρή­σει η αντι­με­τώ­πι­ση τέτοιων κατα­στά­σε­ων με τη βελ­τί­ω­ση των σχε­τι­κών νομο­θε­τι­κών ρυθ­μί­σε­ων, χωρίς να παρα­κάμ­πτε­ται ή να αναι­ρεί­ται η αρχή της κοι­νής γονι­κής μέρι­μνας μητρό­τη­τας — πατρό­τη­τας, που παρά­γε­ται από τη βιο­λο­γι­κή σχέ­ση άνδρα — γυναί­κας στην ανα­πα­ρα­γω­γι­κή διαδικασία.

Επι­πλέ­ον, σημειώ­νου­με ότι γενι­κό­τε­ρα, στις σημε­ρι­νές συν­θή­κες μεγά­λης αύξη­σης των δια­ζυ­γί­ων και των υπό δια­στά­σει συζύ­γων, τα ζητή­μα­τα της ρύθ­μι­σης των σχέ­σε­ων του παι­διού τόσο με τους ανθρώ­πους που ασκούν τη γονι­κή μέρι­μνα, όσο και με αυτούς που ζουν μαζί με το παι­δί, αλλά δεν ασκούν τη γονι­κή μέρι­μνα ή έστω την επι­μέ­λεια, είναι σύν­θε­τα και δεν μπο­ρούν όλα να λυθούν κυρί­ως με πάγιες νομο­θε­τι­κές ρυθ­μί­σεις. Αυτό επι­βε­βαιώ­θη­κε και στην περί­πτω­ση της «υπο­χρε­ω­τι­κής συνε­πι­μέ­λειας» των παι­διών από τους φυσι­κούς τους γονείς μετά από το δια­ζύ­γιο ή τη λήξη της ελεύ­θε­ρης συμ­βί­ω­σης, που δημιούρ­γη­σε περισ­σό­τε­ρα προ­βλή­μα­τα από ό,τι έλυ­σε με τον τρό­πο που θεσμο­θε­τή­θη­κε. Παρου­σιά­ζο­νται πολ­λά ζητή­μα­τα «κατά­χρη­σης» της επι­μέ­λειας (παρα­μέ­λη­ση, κακο­ποί­η­ση μέχρι και σεξουα­λι­κή βία) εκ μέρους ανθρώ­πων που την ασκούν με βάση τον νόμο ή στην πρά­ξη έχουν ευθύ­νες φρο­ντί­δας των παιδιών.

Όλα αυτά τα ζητή­μα­τα δεν είναι στε­νά «ατο­μι­κά — οικο­γε­νεια­κά», όπως συχνά τα αντι­λαμ­βά­νο­νται φυσι­κοί ή θετοί γονείς, αλλά είναι κοι­νω­νι­κά με άξο­να το αυτο­τε­λές συμ­φέ­ρον του παι­διού. Ωστό­σο, η λει­τουρ­γία των υπη­ρε­σιών της κοι­νω­νι­κής πρό­νοιας υπο­λεί­πε­ται κατά πολύ ως προς τις δομές και τα μέσα στή­ρι­ξης της γονι­κής μέρι­μνας και επι­μέ­λειας, ελέγ­χου στην άσκη­σή της από τη γέν­νη­ση του παι­διού ή την τεκνο­θε­σία του, μέσω όλων των δομών Προ­σχο­λι­κής Αγω­γής και Εκπαί­δευ­σης, των Κέντρων Υγεί­ας και ειδι­κό­τε­ρα Ψυχι­κής, με εξει­δι­κευ­μέ­νες υπη­ρε­σί­ες για τη νηπια­κή, παι­δι­κή κι εφη­βι­κή ηλικία.

6.

Ο γάμος απο­τέ­λε­σε τη θεσμι­κή μήτρα της τεκνο­ποί­η­σης. Η ικα­νο­ποί­η­ση της σεξουα­λι­κό­τη­τας του ανθρώ­που δεν ταυ­τί­ζε­ται με την τεκνο­ποί­η­ση. Με αυτήν την έννοια, δεν ήταν το βασι­κό κίνη­τρο της θεσμο­θέ­τη­σης του γάμου σε κανέ­ναν κοι­νω­νι­κο­οι­κο­νο­μι­κό σχη­μα­τι­σμό, που αρχι­κά αφο­ρού­σε τις τάξεις των ιδιο­κτη­τών. Στη συνέ­χεια, από την όψι­μη φεου­δαρ­χία έως και τον όψι­μο καπι­τα­λι­σμό, στα­δια­κά επε­κτά­θη­κε και για τις εργα­τι­κές — λαϊ­κές δυνά­μεις. Ο γάμος — οικο­γέ­νεια ως κοι­νω­νι­κή μονά­δα που περιέ­κλειε την ανα­πα­ρα­γω­γή του είδους, απο­τέ­λε­σε θεσμό που καθο­ρι­ζό­ταν — και σε σημα­ντι­κό βαθ­μό συνε­χί­ζει και σήμε­ρα — από τις εκά­στο­τε συν­θή­κες και ανά­γκες της κοι­νω­νι­κής παρα­γω­γής — κατα­νο­μής, τον χαρα­κτή­ρα των κοι­νω­νι­κών σχέσεων.

✔️  Γι΄ αυτό η άρνη­ση του ΚΚΕ στην επέ­κτα­ση του πολι­τι­κού γάμου σε ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια δεν σχε­τί­ζε­ται με τον σεξουα­λι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό του καθε­νός και της καθε­μιάς, με τη στά­ση του απέ­να­ντι στην ομο­φυ­λο­φι­λία ή αμφι­φυ­λο­φι­λία ως έκφρα­ση της σεξουα­λι­κό­τη­τας. Υπεν­θυ­μί­ζου­με, άλλω­στε, ότι το ΚΚΕ έχει κάνει νομο­θε­τι­κές προ­τά­σεις και έχει ανα­πτύ­ξει πολι­τι­κές δρά­σεις, προ­κει­μέ­νου να καταρ­γη­θεί οποιασ­δή­πο­τε μορ­φής απο­μό­νω­ση, κατα­δι­κά­ζο­ντας κάθε μορ­φή ρατσι­σμού απέ­να­ντι σε ανθρώ­πους ομό­φυ­λου σεξουα­λι­κού προ­σα­να­το­λι­σμού. Αντι­πα­λεύ­ου­με τον απο­κλει­σμό ομοφυλόφιλου/ης από μαθη­τεία, εργα­σία, στέ­γη, πρό­σβα­ση σε οποια­δή­πο­τε κοι­νω­νι­κή — πολι­τι­στι­κή — αθλη­τι­κή ή άλλη δρα­στη­ριό­τη­τα. Το ΚΚΕ αντι­πα­λεύ­ει κάθε είδους διαί­ρε­ση με βάση τη φυλή, το φύλο, το χρώ­μα, τη θρη­σκεία, το έθνος, τον σεξουα­λι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό, με βασι­κό κρι­τή­ριο την ανά­γκη ταξι­κής ενό­τη­τας της εργα­τι­κής τάξης, τα κοι­νά συμ­φέ­ρο­ντα της μεγά­λης πλειο­ψη­φί­ας του ελλη­νι­κού λαού, όλων των λαών του κόσμου. Αυτή η ουσια­στι­κή τοπο­θέ­τη­ση του Κόμ­μα­τός μας επι­χει­ρεί­ται να παρερ­μη­νευ­τεί, να εμφα­νι­στεί ως αντι­φα­τι­κή, λόγω της αντίρ­ρη­σης που δια­τυ­πώ­νου­με τα ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια μέσω του πολι­τι­κού γάμου να απο­κτούν το δικαί­ω­μα στην από κοι­νού τεκνο­θε­σία κ.λπ.

✔️  Χωρίζει άβυσσος την τοποθέτηση του ΚΚΕ από «ομοφοβικές» αντιλήψεις και αντίστοιχες πρακτικές, από τη μεσαιωνική εκκλησιαστική αντίληψη της εκτός γάμου σεξουαλικότητας — ειδικά για τη γυναίκα — καθώς και της ομοφυλοφιλίας.

Η ενα­ντί­ω­ση της Εκκλη­σί­ας στον πολι­τι­κό γάμο των ομό­φυ­λων ζευ­γα­ριών γίνε­ται από τη σκο­πιά ότι θεω­ρεί «αμαρ­τία» την ομο­φυ­λο­φι­λία, υπο­στη­ρί­ζο­ντας ότι «αντι­βαί­νει» στη δοσμέ­νη «από τον θεό» συμπλη­ρω­μα­τι­κό­τη­τα άνδρα — γυναί­κας και στον δοσμέ­νο «από τον θεό» θεσμό του γάμου, για να δια­μορ­φώ­νο­νται, όπως λέει, συν­θή­κες αγά­πης και ισορ­ρο­πί­ας ανά­με­σα στους συζύ­γους αλλά και στη σχέ­ση τους με τα παιδιά.

Αλλά και οι δια­φω­νί­ες αστι­κών δυνά­με­ων στον σχε­τι­κό νόμο εκφρά­ζο­νται, για να υπε­ρα­σπι­στούν τον γάμο ως το «θεσμι­κό κου­κού­λι» της πυρη­νι­κής οικο­γέ­νειας ως θεμε­λια­κής οικο­νο­μι­κής — κοι­νω­νι­κής μονάδας.

Το ΚΚΕ, ως επα­να­στα­τι­κό εργα­τι­κό κόμ­μα, στα 105 χρό­νια της Ιστο­ρί­ας του απέ­δει­ξε ότι σε γενι­κή κατεύ­θυν­ση πάλε­ψε σθε­να­ρά ιδε­ο­λο­γι­κά — πολι­τι­κά αλλά και έμπρα­κτα μέσα από τις δυνά­μεις του για τη δια­μόρ­φω­ση του νέου ανθρώ­που, που κατα­κτά την κομ­μου­νι­στι­κή ηθι­κή — και όχι μόνο την ιδε­ο­λο­γία — που δίνει μάχη με τις αδυ­να­μί­ες του, που δεν θεω­ρη­τι­κο­ποιεί την ατο­μι­κή ιδιαι­τε­ρό­τη­τά του (ακό­μα και σε σχέ­ση με τη σεξουα­λι­κό­τη­τά του) και δεν ανα­πτύσ­σει το «εγώ» του σε βάρος της ταξι­κής και επα­να­στα­τι­κής συλλογικότητας.

Το ΚΚΕ πέτυ­χε τις μεγα­λύ­τε­ρες τέτοιες κατα­κτή­σεις του σε συν­θή­κες όξυν­σης της ταξι­κής πάλης, όπως στην περί­ο­δο του ΔΣΕ, στις φυλα­κές και τις εξο­ρί­ες, κάνο­ντας τομή στο ζήτη­μα του σεβα­σμού και της ανά­δει­ξης της γυναί­κας στην κοι­νω­νι­κή δρά­ση, στον ταξι­κό, πολι­τι­κό αγώ­να, της προ­στα­σί­ας των παι­διών. Τέτοιες κατα­κτή­σεις απο­τε­λούν παρα­κα­τα­θή­κη για τον ταξι­κό αγώ­να στις σημε­ρι­νές, νέες πολύ­πλο­κες και αντι­φα­τι­κές συν­θή­κες, πηγή κομ­μου­νι­στι­κής συνει­δη­το­ποί­η­σης και ηθι­κής για τους νέους και τις νέες, για την υπε­ρά­σπι­ση και ανά­πτυ­ξη της επα­να­στα­τι­κής εργα­τι­κής ταυ­τό­τη­τας του Κόμματος.

7.

Ταυ­τό­χρο­να, αυτές οι από­ψεις αξιο­ποιού­νται για να καλ­λιερ­γεί­ται σε ατο­μι­κό επί­πε­δο μια «θολή», ρευ­στή, ατα­ξι­κή ταυ­τό­τη­τα του ατό­μου χωρίς καμιά αντι­κει­με­νι­κή βάση.

Οι σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κές δυνά­μεις, που παρου­σιά­ζο­νται ως υπε­ρα­σπι­στές του «ατο­μι­κού δικαιώ­μα­τος», στην πρά­ξη νομι­μο­ποιούν την ακραία εκμε­τάλ­λευ­ση της γυναί­κας και την εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση του σώμα­τος με την εμπο­ρι­κή παρέν­θε­τη μητρό­τη­τα, όπως επι­βε­βαιώ­θη­κε και από τη σχε­τι­κή πρό­τα­ση νόμου του ΣΥΡΙΖΑ. Παράλ­λη­λα, από κυβερ­νη­τι­κές θέσεις συνέ­βα­λαν ακό­μα και στη συγκά­λυ­ψη αστυ­νο­μι­κών αυθαι­ρε­σιών σε βάρος ανθρώ­πων ομό­φυ­λου σεξουα­λι­κού προσανατολισμού.

ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, Νέα Αρι­στε­ρά, όπως έχουν στη­ρί­ξει σε κομ­βι­κά ζητή­μα­τα την κυβέρ­νη­ση της ΝΔ (υπερ­μνη­μό­νια, Ταμείο Ανά­καμ­ψης, ιμπε­ρια­λι­στι­κά σχέ­δια ΗΠΑ — ΝΑΤΟ — ΕΕ στην Ουκρα­νία, στή­ρι­ξη του Ισρα­ήλ στη σφα­γή του Παλαι­στι­νια­κού λαού κ.ά.) έτσι και τώρα παί­ζουν τον ρόλο του «αρι­στε­ρού» υπο­στη­ρι­κτή της κυβερ­νη­τι­κής πολι­τι­κής, ανα­πα­ρά­γο­ντας την κυρί­αρ­χη κατεύ­θυν­ση της εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­σης της ανθρώ­πι­νης ανα­πα­ρα­γω­γής, που καθιε­ρώ­θη­κε στις ΗΠΑ, στην ΕΕ με τις πλά­τες του ΝΑΤΟ. Όσο για τα ακρο­δε­ξιά μορ­φώ­μα­τα, ανα­κυ­κλώ­νο­ντας ανα­χρο­νι­στι­κές από­ψεις για την οικο­γέ­νεια, απο­τε­λούν «χρή­σι­μο άλλο­θι» για τη ΝΔ.

8.

Θεω­ρού­με ότι αυτή η συζή­τη­ση όχι μόνο δεν συμ­βάλ­λει στην εξά­λει­ψη των κατα­δι­κα­στέ­ων κοι­νω­νι­κών πρα­κτι­κών σε βάρος ατό­μων με ομό­φυ­λη ή αμφί­φυ­λη σεξουα­λι­κό­τη­τα (απο­ξέ­νω­ση, βία κ.λπ.), αλλά αντί­θε­τα μπο­ρεί να οδη­γή­σει ακό­μα και στην έντα­ση απο­κρου­στι­κών ομο­φο­βι­κών, ρατσι­στι­κών επι­θέ­σε­ων. Ουσια­στι­κά, επι­διώ­κε­ται ο απο­προ­σα­να­το­λι­σμός σε σχέ­ση με τα ταξι­κά δικαιώ­μα­τα, τη διεκ­δί­κη­σή τους από το οργα­νω­μέ­νο κίνη­μα, η απο­δό­μη­ση των κοι­νω­νι­κών χαρα­κτη­ρι­στι­κών της προ­σω­πι­κό­τη­τας, επι­δρώ­ντας αρνη­τι­κά στην κοι­νω­νι­κή συγκρό­τη­ση των νέων, των αυρια­νών εργα­ζο­μέ­νων. Με αυτόν τον τρό­πο μπο­ρούν να χει­ρα­γω­γη­θούν πιο εύκο­λα άνδρες και γυναί­κες από το καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα. Είναι η άλλη όψη της προ­ώ­θη­σης νέων αντερ­γα­τι­κών — αντι­λαϊ­κών ρυθ­μί­σε­ων σε όλα τα οικο­νο­μι­κά και ευρύ­τε­ρα κοι­νω­νι­κά ζητή­μα­τα (Παι­δεία, Υγεία, Πρό­νοια, προ­στα­σία από φυσι­κά φαι­νό­με­να, ασφά­λεια στις υπο­δο­μές ύδρευ­σης, Ενέρ­γειας, μετα­φο­ρών κ.λπ.).

Προ­βλη­μα­τι­κή, επί­σης, θεω­ρού­με την κυρί­αρ­χη γραμ­μή του συστή­μα­τος σύν­δε­σης της διεκ­δί­κη­σης της διπλής ομό­φυ­λης γονεϊ­κό­τη­τας με τη γενι­κευ­μέ­νη προ­ώ­θη­ση θεω­ριών — και μέσω του εκπαι­δευ­τι­κού συστή­μα­τος — που υπο­βαθ­μί­ζουν ή φτά­νουν να αρνού­νται την αντι­κει­με­νι­κή βιο­λο­γι­κή δια­φο­ρά ανδρών και γυναι­κών, δηλα­δή των θεω­ριών περί «κοι­νω­νι­κής κατα­σκευ­ής του φύλου». Διευ­κρι­νί­ζου­με ότι άλλο είναι η ιδε­α­λι­στι­κή — μετα­φυ­σι­κή άπο­ψη ότι το φύλο κατα­σκευά­ζε­ται κοι­νω­νι­κά και άλλο βέβαια η δια­λε­κτι­κή — υλι­στι­κή εξή­γη­ση της κοι­νω­νι­κής θέσης και συμπε­ρι­φο­ράς άνδρα — γυναί­κας και των αντι­λή­ψε­ων για τον κοι­νω­νι­κό ρόλο τους, που δια­μορ­φώ­νο­νται στις εκά­στο­τε ιστο­ρι­κά δοσμέ­νες οικο­νο­μι­κές συν­θή­κες οργά­νω­σης της κοι­νω­νί­ας. Αλλο είναι η δυσφο­ρία φύλου, τα intersex παι­διά, που σε αυτές τις περι­πτώ­σεις υπάρ­χουν αντι­κει­με­νι­κά χαρα­κτη­ρι­στι­κά, κι άλλο οι θεω­ρί­ες περί «ευρέ­ος φάσμα­τος φύλου».

Τέτοιες από­ψεις, που προ­ω­θεί η αυτο­α­πο­κα­λού­με­νη ηγε­σία των ΛΟΑΤΚΙ, επι­χει­ρούν να τσου­βα­λιά­σουν ανθρώ­πους με δια­φο­ρε­τι­κά ταξι­κά συμ­φέ­ρο­ντα και πολι­τι­κές τοπο­θε­τή­σεις, με δια­φο­ρε­τι­κές εκφρά­σεις της σεξουα­λι­κό­τη­τας κ.λπ.

Αυτές οι ανορ­θο­λο­γι­κές, αντιε­πι­στη­μο­νι­κές θεω­ρί­ες υπη­ρε­τούν πολ­λα­πλά τους στό­χους του κεφα­λαί­ου. Καλ­λιερ­γούν την απο­σύν­δε­ση του ανθρώ­που από κάθε αντι­κει­με­νι­κό προσ­διο­ρι­σμό (π.χ. φύλο, τάξη κ.λπ.) και διευ­κο­λύ­νουν τη χει­ρα­γώ­γη­σή του στο πλαί­σιο του συστή­μα­τος. Εμφα­νί­ζουν ως ατο­μι­κό δικαί­ω­μα ακό­μα και την απο­δο­χή της μετα­μόρ­φω­σης του ανθρώ­πι­νου σώμα­τος με την προ­σθή­κη εμφυ­τευ­μά­των για τη δια­σύν­δε­σή του με άλλους εργα­ζό­με­νους, με το δια­δί­κτυο και άλλες «έξυ­πνες μηχα­νές», για την καπι­τα­λι­στι­κή κερ­δο­φο­ρία. Δηλα­δή, στις σύγ­χρο­νες συν­θή­κες υπη­ρε­τούν τη διεύ­ρυν­ση της εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­σης των αλλα­γών στο ανθρώ­πι­νο σώμα, ενώ δεν υπάρ­χει ως ανά­γκη για ιατρι­κούς λόγους. Σε αυτήν την κατεύ­θυν­ση, η σύγ­χρο­νη καπι­τα­λι­στι­κή εξου­σία χρη­σι­μο­ποιεί τα νέα επι­στη­μο­νι­κά και τεχνο­λο­γι­κά επι­τεύγ­μα­τα, όχι για να μειώ­σει τον γενι­κό χρό­νο εργα­σί­ας και να βελ­τιώ­σει τις συν­θή­κες εργα­σί­ας και δια­βί­ω­σης, αλλά και για να απο­δο­μή­σει την κοι­νω­νι­κή ταξι­κή συνείδηση.

Οι νέες επι­στη­μο­νι­κές — τεχνο­λο­γι­κές δυνα­τό­τη­τες αντί να χρη­σι­μο­ποιού­νται για την ευη­με­ρία των εργα­ζο­μέ­νων, αξιο­ποιού­νται σε στρε­βλή — αντι­κοι­νω­νι­κή κατεύ­θυν­ση, με σκο­πό την εξυ­πη­ρέ­τη­ση των συμ­φε­ρό­ντων του κεφα­λαί­ου. Για παρά­δειγ­μα, απέ­να­ντι στην έλλει­ψη ουσια­στι­κής κοι­νω­νι­κής στή­ρι­ξης για τεκνο­ποί­η­ση στην πιο γόνι­μη ηλι­κία, η κρυο­συ­ντή­ρη­ση ωαρί­ων ή η προ­ο­πτι­κή της κύη­σης εργα­στη­ρί­ου προ­βάλ­λο­νται ως «λύση» για την παρα­μο­νή της γυναί­κας στην εργα­σία και την έντα­ση της εκμε­τάλ­λευ­σής της.

Δεν είναι τυχαίο ότι όλα αυτά διο­χε­τεύ­ο­νται, δοκι­μά­ζο­νται, προ­ω­θού­νται από τα πιο ισχυ­ρά κέντρα του διε­θνούς ιμπε­ρια­λι­στι­κού συστή­μα­τος, όπως η ΕΕ, οι ΗΠΑ, το Ηνω­μέ­νο Βασί­λειο. Είναι ενταγ­μέ­να σε ένα ολό­κλη­ρο πλέγ­μα μεγά­λων οικο­νο­μι­κών συμ­φε­ρό­ντων, χρη­μα­το­δό­τη­σης, προ­πα­γάν­δας, που αγκα­λιά­ζει όλες τις σφαί­ρες της οικο­νο­μι­κής, πολι­τι­κής, πολι­τι­στι­κής, πνευ­μα­τι­κής ζωής, με στό­χο την ενσω­μά­τω­ση, τον απο­προ­σα­να­το­λι­σμό και τη χει­ρα­γώ­γη­ση. Από την άλλη, στο υπό δια­μόρ­φω­ση ιμπε­ρια­λι­στι­κό ευρα­σια­τι­κό μπλοκ, η Ρωσία ακο­λου­θεί την αντί­θε­τη κατεύ­θυν­ση, με ιδε­ο­λο­γι­κό προ­κά­λυμ­μα την «υπε­ρά­σπι­ση των παρα­δο­σια­κών αξιών».

Είναι αξιο­ση­μεί­ω­το ότι κυβερ­νη­τι­κά στε­λέ­χη, για να προ­ω­θή­σουν το νομο­σχέ­διο κατα­φεύ­γουν σε ωμό αντι­σο­βιε­τι­σμό και αντι­κομ­μου­νι­σμό, συν­δέ­ουν την προ­ώ­θη­σή του με την παρα­πέ­ρα ενσω­μά­τω­ση της χώρας μας στο «στρα­τό­πε­δο» του ευρω­α­τλα­ντι­σμού. Εμμέ­σως ανα­γνω­ρί­ζουν ότι γύρω από τα ζητή­μα­τα αυτά βρί­σκε­ται σε εξέ­λι­ξη μια σφο­δρή ενδοϊ­μπε­ρια­λι­στι­κή ανα­μέ­τρη­ση, που συν­δέ­ε­ται τόσο με τα συμ­φέ­ρο­ντα των καπι­τα­λι­στών στην παγκό­σμια αγο­ρά της βιο­τε­χνο­λο­γί­ας, όσο και με το ιδε­ο­λο­γι­κό προ­κά­λυμ­μα με το οποίο προ­ω­θού­νται τα καπι­τα­λι­στι­κά συμφέροντα.

Ολα αυτά συνο­δεύ­ο­νται από ιδέ­ες που συστη­μα­τι­κά συσκο­τί­ζουν το καπι­τα­λι­στι­κό κίνη­τρο, παρου­σιά­ζουν «το μαύ­ρο άσπρο», τη συντή­ρη­ση και τη νέα αντι­δρα­στι­κο­ποί­η­ση του καπι­τα­λι­σμού ως πρό­ο­δο, για να πετυ­χαί­νουν τη χει­ρα­γώ­γη­ση των εργα­τι­κών — λαϊ­κών μαζών, ιδιαί­τε­ρα της νεο­λαί­ας, που στε­ρεί­ται βαθύ­τε­ρης ιστο­ρι­κής γνώ­σης αλλά και ταξι­κής εμπειρίας.

Την ίδια στιγ­μή, ιδιω­τι­κοί και κρα­τι­κοί φορείς δεν προ­σα­να­το­λί­ζουν τη δημό­σια συζή­τη­ση, το αντί­στοι­χο ενδια­φέ­ρον για τα σύγ­χρο­να προ­βλή­μα­τα στις σχέ­σεις των δύο φύλων, που συν­δέ­ο­νται και με τη γενι­κευ­μέ­νη συμ­με­το­χή των γυναι­κών στην κοι­νω­νι­κή εργα­σία, η οποία έχει προ­ο­δευ­τι­κό χαρα­κτή­ρα, αλλά αντι­κει­με­νι­κά δια­μορ­φώ­νει νέες ανά­γκες στη σχέ­ση εργα­σί­ας — μητρότητας/ πατρό­τη­τας. Πολύ περισ­σό­τε­ρο εφό­σον δεν υπάρ­χουν η αντί­στοι­χη κοι­νω­νι­κή πολι­τι­κή στή­ρι­ξης, οι αντί­στοι­χες οικο­νο­μι­κές, κοι­νω­νι­κές συν­θή­κες για να μην απο­φεύ­γουν νέες γυναί­κες και νέοι άνδρες την τεκνο­ποί­η­ση στην πιο γόνι­μη ηλι­κία τους.

Οπωσ­δή­πο­τε απαι­τεί­ται βαθύ­τε­ρη διε­ρεύ­νη­ση της σχε­τι­κής πολι­τι­κής και επι­στη­μο­νι­κής συζή­τη­σης στο πλαί­σιο της ΕΕ και διε­θνώς, της ανη­συ­χί­ας τους για την κρί­ση της «ετε­ρό­φυ­λης πυρη­νι­κής οικο­γέ­νειας». Το καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα εξα­κο­λου­θεί να τη χρειά­ζε­ται, για να παίρ­νει σχε­δόν εξο­λο­κλή­ρου πάνω της τη φρο­ντί­δα των παι­διών, καλύ­πτο­ντας την έλλει­ψη ολό­πλευ­ρων και ποι­κι­λό­μορ­φων δωρε­άν κοι­νω­νι­κών δομών στή­ρι­ξης γονιών και παιδιών.

Στον 21ο αιώ­να, τα παι­διά δεν χρειά­ζο­νται γενι­κά «φρο­ντι­στές». Ο σύγ­χρο­νος εργα­ζό­με­νος — γυναί­κα και άνδρας — δεν θα πρέ­πει να στε­ρη­θεί την ευτυ­χία της νέας ζωής, για­τί είναι κατα­δι­κα­σμέ­νος να κυνη­γά­ει πτυ­χία και πιστο­ποι­η­τι­κά εφ’ όρου ζωής για να έχει δου­λειά χωρίς ωρά­ριο, χωρίς αργί­ες, να μην μπο­ρεί να φύγει από το σπί­τι των γονιών του και να συμπλη­ρώ­νει το εισό­δη­μά του από τους γονείς μέχρι τα 30 και παρα­πά­νω χρό­νια του.

9.

• Δεν συμ­φω­νού­με με το σχέ­διο νόμου της κυβέρ­νη­σης της ΝΔ, όπως και με την πρό­τα­ση νόμου που κατέ­θε­σε ο ΣΥΡΙΖΑ για τον πολι­τι­κό γάμο των ομό­φυ­λων ζευ­γα­ριών. Επί της αρχής θα το καταψηφίσουμε.
• Οι προ­τά­σεις της ΝΔ όχι μόνο δεν λύνουν τα κρί­σι­μα ζητή­μα­τα της εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­σης της τεκνο­ποί­η­σης και της τεκνο­θε­σί­ας από ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια, που οδη­γεί ντε φάκτο στην κατάρ­γη­ση του δικαιώ­μα­τος του παι­διού για μητρό­τη­τα — πατρό­τη­τα, αλλά αντί­θε­τα τα συσκο­τί­ζουν και τα ανα­πα­ρά­γουν σε υπερ­θε­τι­κό βαθ­μό. Με δια­φο­ρε­τι­κό σκε­πτι­κό και δια­φο­ρε­τι­κά βήμα­τα κλι­μά­κω­σης, οδη­γούν στην υλο­ποί­η­ση της πρό­τα­σης Κασ­σε­λά­κη, αφού ανοί­γουν τον δρό­μο για εμπό­ριο παι­διών (μέσω τεκνο­θε­σί­ας κ.ά.), για προ­σφυ­γή σε παρά­νο­μες μεθό­δους παρέν­θε­της μητέ­ρας ή σε προ­σφυ­γή σε χώρες του εξω­τε­ρι­κού όπου επι­τρέ­πε­ται η δια­δι­κα­σία, με ό,τι αυτό συνε­πά­γε­ται, ανοί­γο­ντας τον ασκό του Αιό­λου, φτά­νο­ντας μέχρι και στην ευγο­νι­κή. Τέλος, εκτός από τα παρα­πά­νω, πρέ­πει να επι­ση­μά­νου­με ότι η θεσμο­θέ­τη­ση του πολι­τι­κού γάμου στα ομό­φυ­λα ζευ­γά­ρια απο­τε­λεί προ­ϋ­πό­θε­ση για μελ­λο­ντι­κή προ­σφυ­γή σε ελλη­νι­κά δικα­στή­ρια και στο Ευρω­παϊ­κό (ΕΣΔΑ), προ­κει­μέ­νου να υλο­ποι­η­θεί όλη η ατζέ­ντα στο όνο­μα εξά­λει­ψης των διακρίσεων.
• Μιλώ­ντας, λοι­πόν, για γάμο στη σημε­ρι­νή του μάλι­στα εξέ­λι­ξη, άξο­νας της πολι­τι­κής του ΚΚΕ είναι η θεσμο­θε­τη­μέ­νη ρύθ­μι­ση της κοι­νής γονι­κής μέρι­μνας με γνώ­μο­να τα συμ­φέ­ρο­ντα του παι­διού και όχι τις στε­νά ατο­μι­κές επι­θυ­μί­ες των γονιών.
• Συνε­χί­ζου­με να παλεύ­ου­με για την ανα­γκαία κρα­τι­κή, κοι­νω­νι­κή προ­στα­σία των παι­διών, για την ανά­πτυ­ξη ενός δικτύ­ου κρα­τι­κών, δωρε­άν κοι­νω­νι­κών υπη­ρε­σιών με επί­κε­ντρο την πρό­λη­ψη, με προ­σλή­ψεις μόνι­μων ψυχο­λό­γων, κοι­νω­νι­κών λει­τουρ­γών στις σχο­λι­κές μονά­δες, στις πανε­πι­στη­μια­κές σχο­λές, στους χώρους δου­λειάς, στις αθλη­τι­κές και πολι­τι­στι­κές δομές. Ιδιαί­τε­ρη σημα­σία πρέ­πει να δίνε­ται στην παι­δι­κή και εφη­βι­κή ηλι­κία, με ανά­πτυ­ξη ειδι­κής κοι­νω­νι­κής υπη­ρε­σί­ας στε­λε­χω­μέ­νης με ομά­δα επι­στη­μό­νων, ώστε να παρα­κο­λου­θεί την ψυχο­δια­νοη­τι­κή και σωμα­τι­κή ανά­πτυ­ξη των παι­διών, των εφή­βων και των νέων.
• Διεκ­δι­κού­με ρυθ­μί­σεις, που θα βελ­τιώ­νουν στην καθη­με­ρι­νό­τη­τα τη σχέ­ση του παι­διού με τον/ τη σύντρο­φο του φυσι­κού ή θετού γονέα.
• Υψώ­νου­με ασπί­δα προ­στα­σί­ας μέσα στον συλ­λο­γι­κό, οργα­νω­μέ­νο αγώ­να του εργα­τι­κού, λαϊ­κού κινή­μα­τος, του φοι­τη­τι­κού, μαθη­τι­κού κινή­μα­τος απέ­να­ντι σε κάθε κοι­νω­νι­κή απο­μό­νω­ση και ρατσι­στι­κή επί­θε­ση ανθρώ­πων με κρι­τή­ριο το φύλο, τη φυλή, τη θρη­σκεία, την εθνο­τι­κή κατα­γω­γή, τον σεξουα­λι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό και άλλα προ­σω­πι­κά γνω­ρί­σμα­τα, ανα­δει­κνύ­ο­ντας την ταξι­κή ρίζα των κοι­νω­νι­κών ανισοτήτων.

Η ΚΕ του ΚΚΕ
26/1/2024