Γράφει ο Γιώργος Ηρακλέους //
φιλόλογος για 39 χρόνια στα Λύκεια, σε προσυνταξιοδοτικό στάδιο αναμονής αξιοπρεπούς σύνταξης
Η νωπή και πρωτόγνωρη Πανδημία στάζει ακόμη αίμα. Καταγράφει αμέτρητα θύματα και μια σύγχρονη τραγωδία, που μετασχηματίζει ανεπαίσθητα όλους μας σε τραγικούς ήρωες με την ψυχή έμπλεη ελέου και φόβου, αλλά, χωρίς αυτά τα συναισθήματα — πάθη της ταύτισης και έκστασης, να βρίσκουν ορατή προοπτική ισορροπητικής κάθαρσης για τον ψυχισμό μας, κατά τον αριστοτελικό ορισμό για το τραγικό.
Πλήθος από ανασφάλειες, εσωτερικές συγκρούσεις και μεταπτώσεις πολιορκούν και δηλητηριάζουν τις καθημερινές σχέσεις. Όσο για την επιστροφή στην κανονικότητα, αυτή είναι ένας παρηγορητικός ψευδής μύθος, αφού είναι σχεδόν βέβαιο, ότι οι κοινωνικές συμπεριφορές, η επικοινωνία και οι διαπροσωπικές σχέσεις θα μεταλλαχθούν οριστικά και για άγνωστο χρονικό διάστημα, με άδηλη έκβαση για την κοινωνική συνοχή και ψυχολογία.
Πέρα από τον υπαρκτό κίνδυνο της μακροχρόνιας καταστολής, στην οποία όλοι πρέπει ν’ αντισταθούμε δυναμικά, όπως και σε όλα όσα, παρά τη θέλησή μας, επιβάλλονται στην εργασία, δεν πρέπει να επιτρέψουμε στον φόβο του θανάτου να σκοτώσει την αγωνιστική διάθεση και να ανοίξει το πέρασμα σε μια μόνιμη μαζική παθητικοποίηση. Να μη γίνουμε, δηλαδή, αυτό που κάπου αναφέρει ο απαισιόδοξος Σοπενάουερ, ανέμελα, άσπρα πρόβατα στο πράσινο γρασίδι, ενώ πλάι μας ο χασάπης κι’ ο εκδορέας καραδοκούν ποια από μας θα σφάξουν πρώτα.
Πολλά βασανιστικά ερωτήματα διχάζουν την κοινή γνώμη μα, κυρίως τους γονείς, τα παιδιά, τους εκπαιδευτικούς και κάθε ευαισθητοποιημένο άνθρωπο.
- Να ανοίξουν τα σχολεία σύντομα και σταδιακά;
- Πότε θα διεξαχθούν οι Πανελλήνιες εξετάσεις;
- Τι, τέλος πάντων, είναι καλό να γίνει;
Τα αγωνιακά αυτά ερωτήματα απαιτούν μια προσεκτική και τεκμηριωμένη απάντηση, πριν βρεθούμε άβουλοι και χαμένοι μπροστά σε νέα σχιζοφρενικά αδιέξοδα.
Πρώτον: Σε ποιους γεωμετρικούς χώρους θα διασφαλιστούν όροι, όπως οι σωστές αποστάσεις, σε ποιες αίθουσες κλουβιά μέσα στο ζεστό καλοκαίρι, σε κτίρια χωρίς κλιματισμό; (Αυτός βέβαια είναι και επίφοβος, όπου υπάρχουν κλιματιστικά).
Δεύτερον: Ποιος εγγυάται ότι μικρά και μεγαλύτερα παιδιά θα πειθαρχήσουν σε μέτρα προφύλαξης, π.χ. χρήση προστατευτικής μάσκας, γαντιών, αποστάσεις; Μήπως όλα τούτα μετατραπούν σε παιχνίδι σε χώρους μαζικής προσέλευσης και συγκεντρώσεως ομάδων, όπως τα σχολεία;
Τρίτον: Τι θα γίνει με τους εκπαιδευτικούς, που εξαιτίας της μακροχρόνιας αδιοριστίας, είναι οι πιο πολλοί ηλικιωμένοι και με παθήσεις; Οι εκπαιδευτικοί, οι γνωστοί και συχνά αποδιοπομπαίοι τράγοι, στους οποίους αποδίδονται όλα τα χάλια της δημόσιας εκπαίδευσης παντελώς άδικα. Πώς θα εφημερεύσουν, σε τι κλίμα βαρύ καλούνται να διδάξουν; Πάνω απ’ όλα πώς θα βαθμολογήσουν γραπτά που έχουν περάσει από χίλια χέρια; Σε ποια εξεταστικά και βαθμολογικά “κολαστήρια” απόκεντρα θα εργαστούν σε πανελλαδικά γραπτά τετραδίων, που και αυτά περνάνε από χέρι σε χέρι ασυμπτωματικών πιθανά μαθητών, επιτηρητών, μεταφορέων, προσωπικού παράδοσης – παραλαβής, οπτικού ελέγχου και επικόλλησης; Πώς αυτά θα διορθωθούν σωστά μέσα σε συνθήκες απίστευτης πίεσης; Πώς θα διασφαλιστούν αποστάσεις στις αίθουσες ειδικοτήτων; Ή πώς θα αποτραπεί ο συνωστισμός στις ουρές για παραλαβή – επίδοση τετραδίων;
Τέταρτον: Πώς θα γίνουν οι προφορικές εξετάσεις για την πρόσβαση φυσικώς αδυνάτων μαθητών, όπου παντού θα έχει κράτος ο τρόμος των υποψήφιου από τις συνθήκες και το άγχος, του εκπαιδευτικού μη τυχόν ο υποψήφιος βήξει;
Πέμπτον: Παιδιά αποσυντονισμένα από τις 11 Μαρτίου του 2020 μ.Χ. σε μισοκαραντίνα, έντονη πίεση, γενικευμένη αφηρημάδα και δίψα για συνάντηση κα παρέα, τι επίδοση μπορεί να έχουν σε εξετάσεις; Σοβαρότατος παιδαγωγικός λόγος.
Έκτον: Στο ψυχολογικό πεδίο και πάλι, αν ο παππούς, η γιαγιά ή ευπαθείς γονείς με τους οποίους συγκατοικούν πάθουν κάτι, τι θα γίνει; Θα φορτώσουμε τα παιδιά με βαθιά τραύματα και ενοχές για όλη τους τη ζωή; Εφόσον θα τα ακολουθεί το στίγμα του αθέλητα υπεύθυνου για πιθανό θάνατο; Όπως εκείνα, που η μητέρα τους χάθηκε κατά τον τοκετό και τα χαράζουν με την παράλογη χλεύη και επίκριση, “α! να αυτά, που πέθαναν τη μάνα τους στη γέννα!”.
Τέλος, όποιος δεν θέλει ή δεν μπορεί να δει κατάματα την πραγματικότητα, δεν έχει καμία σχέση με αυτήν, τη σχολική ζωή, την ψυχολογία και την παιδαγωγική. Το οτιδήποτε, ο μη γένοιτο, συμβεί, θα είναι βαρύτατο πλήγμα για τη δημόσια εκπαίδευση, τη μορφωτική πορεία και την ψυχική ζωή των παιδιών, των γονιών και των εκπαιδευτικών, των δασκάλων που βιώνουν την αγωνία, του φαρμακοποιού, που διανυκτερεύει σ’ένα φαρμακείο κατάμονος, κάτω στην Ομόνοια, όπως γράφει σε ένα συγκλονιστικό στίχο του ο Γιώργος Σεφέρης.
Τώρα, όσο ποτέ, πρέπει να υψωθεί ψηλά και δυνατά η δίκαιη απαίτηση: “Κλείστε τα σχολεία!”. Τα παιδιά δεν είναι πειραματόζωα του θανατηφόρου ιού και της ανοσίας της αγέλης. Θα υπάρξουν σίγουρα καλύτερες συνθήκες για όλα αυτά, αφήστε το χρόνο να το δείξει, να εγγυηθεί τη βελτίωση. Ο Σεπτέμβρης δεν είναι μακριά, ίσως αυτός κι η χρονική απόσταση δώσουν την ευκαιρία στα παιδιά να προετοιμαστούν καλύτερα γνωστικά και ψυχολογικά τόσο τα μικρά όσο και τα ποιο μεγάλα, ο χρόνος θα τους δώσει τη δύναμη και τη δυνατότητα να καλύψουν το χαμένο έδαφος.