Νίγηρας: Γιατί η Δυτική Αφρική βρίσκεται στο στόχαστρο των ιμπεριαλιστών;

Δεν είναι άλλω­στε η πρώ­τη φορά που η Δυτι­κή Αφρι­κή γίνε­ται πεδίο αντι­πα­ρά­θε­σης ιμπε­ρια­λι­στι­κών δυνά­με­ων. Η επο­νο­μα­ζό­με­νη περιο­χή του «Σαχέλ», που εκτί­νε­ται από τον κόλ­πο της Γουι­νέ­ας μέχρι την Ερι­θρέα στην Ερυ­θρά Θάλασ­σα, έχει μπει εδώ και δεκα­ε­τί­ες στο στό­χα­στρο μεγά­λων – αμε­ρι­κα­νι­κών, ευρω­παϊ­κών και ασια­τι­κών — μονο­πω­λια­κών ομί­λων εξαι­τί­ας του τερά­στιου φυσι­κού πλού­του που διαθέτει.

Ήδη από το 2005, υπό το πρό­σχη­μα της «κατα­πο­λέ­μη­σης της τρο­μο­κρα­τί­ας», οι κυβερ­νή­σεις των ΗΠΑ έχουν θέσει σε εφαρ­μο­γή ένα γιγα­ντί­αιο «αντι-τρο­μο­κρα­τι­κό πρό­γραμ­μα», μέσω του οποί­ου επι­χει­ρούν στε­νό­τε­ρη συνερ­γα­σία με στρα­τιω­τι­κές δυνά­μεις της περιο­χής. Στο ίδιο πλαί­σιο και η ΕΕ, η οποία την τελευ­ταία δεκα­ε­τία, ιδιαί­τε­ρα μετά την ιμπε­ρια­λι­στι­κή επί­θε­ση στη Λιβύη το 2011, έχει δαπα­νή­σει πάνω από 8 δις ευρώ σε επο­νο­μα­ζό­με­νες «αντι-τρο­μο­κρα­τι­κές επιχειρήσεις».

Το πρό­σχη­μα της «κατα­πο­λέ­μη­σης της τρο­μο­κρα­τί­ας» δεν χρη­σι­μο­ποιεί­ται απο­κλει­στι­κά από τις ΗΠΑ και την ΕΕ προ­κει­μέ­νου να «πατή­σουν πόδι» στην περιο­χή του Σαχέλ. Παρό­μοιες μεθό­δους έχουν εφαρ­μό­σει η Ρωσία, αλλά και περι­φε­ρεια­κές ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυνά­μεις, όπως η Τουρ­κία, με στό­χο την προ­ώ­θη­ση των δικών τους μονο­πω­λια­κών ομί­λων. Διό­λου τυχαία, για παρά­δειγ­μα, δεν είναι οι επί­ση­μες επι­σκέ­ψεις του προ­έ­δρου Ερντο­γάν και άλλων Τούρ­κων αξιω­μα­τού­χων στην Αφρι­κή τα τελευ­ταία χρόνια.

Για­τί όμως το Σαχέλ προ­σελ­κύ­ει το ζωη­ρό ενδια­φέ­ρον μεγά­λων επι­χει­ρη­μα­τι­κών κολοσ­σών, καθι­στώ­ντας την περιο­χή πεδίο ιμπε­ρια­λι­στι­κών αντα­γω­νι­σμών; Διό­τι δια­θέ­τει τερά­στιο ορυ­κτό πλού­το συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων, μετα­ξύ άλλων, μεγά­λων κοι­τα­σμά­των χρυ­σού, πετρε­λαί­ου, φυσι­κού αερί­ου, χαλ­κού, ουρα­νί­ου και βωξί­τη. Μέχρι το 2022 ο Νίγη­ρας ήταν τέταρ­τος παγκο­σμί­ως στην παρα­γω­γή ουρα­νί­ου, δια­θέ­τω­ντας σημα­ντι­κά κοι­τά­σμα­τα φυσι­κού αερί­ου, λιγνί­τη, πετρε­λαί­ου, χρυ­σού και φωσφό­ρου. Ο χρυ­σός απο­τε­λεί το βασι­κό εξα­γώ­γι­μο προ­ϊ­όν της Μπουρ­κί­να Φάσο και τα 2/3 των εξα­γω­γών του Μάλι. Το Τσαντ δια­θέ­τει μεγά­λα κοι­τά­σμα­τα πετρε­λαί­ου, στην εκμε­τάλ­λευ­ση του οποί­ου εμπλέ­κο­νται η κινε­ζι­κή CNPCI και η αγγλο-ελβε­τι­κή πολυ­ε­θνι­κή «Glencore». Στις ίδιες χώρες, λει­τουρ­γούν ορυ­χεία μαγνη­σί­ου και ψευ­δαρ­γύ­ρου, υπό την επο­πτεία και εκμε­τάλ­λευ­ση μεγά­λων πολυ­ε­θνι­κών εταιρειών.

Μέχρι και σήμε­ρα, ως κυρί­αρ­χη αποι­κιο­κρα­τι­κή δύνα­μη στη Δυτι­κή Αφρι­κή, η Γαλ­λία είχε προ­νο­μια­κή θέση στην εκμε­τάλ­λευ­ση των πλου­το­πα­ρα­γω­γι­κών πηγών του Νίγη­ρα μέσω κολοσ­σών όπως οι «Areva» και «Orano». Η «εκπα­ρα­θύ­ρω­ση» από την εξου­σία του φιλο­γάλ­λου προ­έ­δρου Μπα­ζούμ απο­τε­λεί αναμ­φί­βο­λα πλήγ­μα για τα γαλ­λι­κά συμ­φέ­ρο­ντα, ανοί­γο­ντας το δρό­μο για φθη­νό ουρά­νιο στα κινέ­ζι­κα μονο­πώ­λια. Η Κίνα άλλω­στε, όντας ανερ­χό­με­νη καπι­τα­λι­στι­κή υπερ­δύ­να­μη, έχει τα τελευ­ταία χρό­νια αυξή­σει κατα­κό­ρυ­φα την επιρ­ροή της στην Αφρι­κή, πρω­τί­στως μέσω της χρη­μα­το­δό­τη­σης και κατα­σκευ­ής πλη­θώ­ρας υπο­δο­μών στον τομέα της Ενέρ­γειας (αγω­γοί πετρε­λαί­ου, σύγ­χρο­να διυ­λι­στή­ρια, κλπ).

Με βάση τα παρα­πά­νω γίνε­ται σαφές το εξής: Οι ραγδαί­ες πολι­τι­κές εξε­λί­ξεις στο Νίγη­ρα σχε­τί­ζο­νται απο­κλει­στι­κά και μόνο με τους ενδοι­μπε­ρια­λι­στι­κούς αντα­γω­νι­σμούς για τον έλεγ­χο και την εκμε­τάλ­λευ­ση του πλού­του της ευρύ­τε­ρης περιο­χής. Ο λαός του Νίγη­ρα, μιας χώρας σχε­δόν 26 εκα­τομ­μυ­ρί­ων, ζει στην συντρι­πτι­κή του πλειο­ψη­φία σε συν­θή­κες ακραί­ας φτώ­χειας και ανέ­χειας. Το ίδιο και οι λαοί των γει­το­νι­κών κρα­τών. Η πρω­ταρ­χι­κή ευθύ­νη γι΄αυτό βαραί­νει τις παλιές αποι­κιο­κρα­τι­κές δυνά­μεις της Δύσης, που μέχρι και σήμε­ρα, σε συνερ­γα­σία με τις ντό­πιες ολι­γαρ­χί­ες, ξεζου­μί­ζουν την Αφρι­κά­νι­κη ήπει­ρο κατα­δι­κά­ζο­ντας εκα­τομ­μύ­ρια ανθρώ­πους σε θάνα­το, πεί­να και διαρ­κή ανέχεια.

Η αλλα­γή όμως ενός ιμπε­ρια­λι­στή-εκμε­ταλ­λευ­τή με έναν άλλο, δεν προ­μη­νύ­ει τίπο­τα θετι­κό για τους λαούς. Είτε Γάλ­λος, είτε Κινέ­ζος, Αμε­ρι­κά­νος ή Ρώσος, ο εκμε­ταλ­λευ­τής είναι ίδιος και απα­ράλ­λα­κτος. Μόνη «πατρί­δα» των μονο­πω­λί­ων είναι το κέρ­δος, είτε αυτό κατα­λή­γει στο Παρί­σι και τη Νέα Υόρ­κη, είτε στη Μόσχα και το Πεκίνο…

«Ναι, αλλά ο Στά­λιν…», του Νίκου Μόττα