Οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να καταναλώνουν τις μεγαλύτερες ποσότητες αλκοόλ στον κόσμο

Σημα­ντι­κή είναι η κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ που παρα­τη­ρεί­ται ακό­μα και σήμε­ρα παγκο­σμί­ως παρό­λο που όπως προει­δο­ποιεί ο Παγκό­σμιος Οργα­νι­σμός Υγεί­ας, “κανέ­να επί­πε­δο κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ δεν είναι ασφα­λές για την υγεία μας” _ “Δεν μπο­ρού­με να μιλά­με για ένα λεγό­με­νο ασφα­λές επί­πε­δο χρή­σης αλκο­όλ. Δεν έχει σημα­σία πόσο πίνεις – ο κίν­δυ­νος για την υγεία του πότη ξεκι­νά από την πρώ­τη στα­γό­να οποιου­δή­πο­τε αλκο­ο­λού­χου ποτού”, εξή­γη­σε η δρ. Καρί­να Φερέι­ρα-Μπόρ­χες, εν ενερ­γεία επι­κε­φα­λής μονά­δας για τη δια­χεί­ρι­ση μη μετα­δο­τι­κών ασθε­νειών και περι­φε­ρεια­κή σύμ­βου­λος για το αλκο­όλ και τα παρά­νο­μα ναρ­κω­τι­κά στο Περι­φε­ρεια­κό Γρα­φείο του ΠΟΥ για την Ευρώ­πη. Το μόνο πράγ­μα που μπο­ρού­με να πού­με με βεβαιό­τη­τα είναι ότι όσο περισ­σό­τε­ρο πίνε­τε, τόσο πιο επι­βλα­βές είναι – ή, με άλλα λόγια, όσο λιγό­τε­ρο πίνε­τε, τόσο πιο ασφα­λές είναι, προσέθεσε.

Μετα­ξύ 2010–2020, η κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ μειώ­θη­κε σε 25 χώρες της EE, ενώ αυξή­θη­κε σε 11. Όσον αφο­ρά την κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ στην Ευρώ­πη τα στοι­χεία που παρου­σί­α­σε το Euronews, δεί­χνουν μεί­ω­ση της κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ, η οποία όμως επι­βρα­δύ­νε­ται από τη δεκα­ε­τία του 2000. Σύμ­φω­να με τον ΠΟΥ, παρα­τη­ρεί­ται στα­δια­κή μεί­ω­ση της κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ τόσο στην Ε.Ε. όσο και στην Ευρώ­πη. Τα στοι­χεία αφο­ρούν τη συνο­λι­κή κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ, που αφο­ρά τις ετή­σιες πωλή­σεις καθα­ρού αλκο­όλ σε λίτρα ανά άτο­μο ηλι­κί­ας 15 ετών και άνω. Τα δεδο­μέ­να δεν περι­λαμ­βά­νουν μη κατα­γε­γραμ­μέ­νη κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ, όπως η εγχώ­ρια ή παρά­νο­μη παραγωγή.

Στην Ε.Ε., η συνο­λι­κή κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ ανά άτο­μο ηλι­κί­ας 15 ετών και άνω μειώ­θη­κε κατά 2,9 λίτρα τις τελευ­ταί­ες τέσ­σε­ρις δεκα­ε­τί­ες, από 12,7 λίτρα το 1980 σε 9,8 λίτρα το 2020, που αντι­στοι­χεί σε μεί­ω­ση κατά 23%. Η κατα­νά­λω­ση ελατ­τώ­θη­κε σημα­ντι­κά μετα­ξύ του 1980 (12,7 λίτρα) και του 2000 (10,5 λίτρα). Η ποσό­τη­τα και ο ρυθ­μός μεί­ω­σης επι­βρα­δύν­θη­καν τις επό­με­νες δύο δεκα­ε­τί­ες. Ειδι­κό­τε­ρα μειώ­θη­κε κατά 0,5 λίτρα μετα­ξύ 2010 και 2020 στην Ε.Ε.

Κατανάλωση αλκοόλ ανά άτομο στην Ε.Ε.
Μεγαλύτεροι πότες στον κόσμο οι Ευρωπαίοι

Η κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ στην Ευρώ­πη σύμ­φω­να με τα δεδο­μέ­να του ΠΟΥ, που αφο­ρούν 53 χώρες, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της Ρωσί­ας και των γύρω χωρών, μειώ­θη­κε από 12 λίτρα το 2000 σε 9,5 λίτρα το 2020, που αντι­στοι­χεί σε μεί­ω­ση 2,5 λίτρων (21%). Παρά όμως τη μεί­ω­ση η Ευρώ­πη σύμ­φω­να με τα στοι­χεία του ΠΟΥ εξα­κο­λου­θεί να έχει το υψη­λό­τε­ρο επί­πε­δο κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ ανά άτο­μο στον κόσμο. Ετη­σί­ως, κάθε άτο­μο ηλι­κί­ας 15 ετών και άνω πίνει κατά μέσο όρο 9,5 λίτρα καθα­ρό αλκο­όλ. Αυτό ισο­δυ­να­μεί με 190 λίτρα μπύ­ρας, 80 λίτρα κρα­σιού ή 24 λίτρα αλκο­ο­λού­χων ποτών.

Το 2020, η ετή­σια κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ κυμαι­νό­ταν από 1,2 λίτρα στην Τουρ­κία έως 12,1 λίτρα στη Λετο­νία μετα­ξύ 36 ευρω­παϊ­κών χωρών, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων των χωρών της Ε.Ε., του Ηνω­μέ­νου Βασι­λεί­ου, της Ευρω­παϊ­κής Ζώνης Ελεύ­θε­ρων Συναλ­λα­γών (ΕΖΕΣ) και των υπο­ψή­φιων χωρών προς έντα­ξη στην Ε.Ε.

Κατά μέσο όρο, οι πολίτες της Ε.Ε.
κατανάλωναν 9,8 λίτρα αλκοόλ.

Η Γερ­μα­νία (10,6 λίτρα) είχε την υψη­λό­τε­ρη ποσό­τη­τα κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ, μετα­ξύ των «τεσ­σά­ρων μεγά­λων» της Ε.Ε. όσον αφο­ρά την οικο­νο­μία και τον πλη­θυ­σμό, ακο­λου­θού­με­νη από τη Γαλ­λία (10,4 λίτρα), την Ισπα­νία (7,8 λίτρα) και την Ιτα­λία (7,7 λίτρα). Στο Ηνω­μέ­νο Βασί­λειο η κατα­νά­λω­ση ήταν 9,7 λίτρα.

Η θέση της Ελλάδας

Εξε­τά­ζο­ντας τις αλλα­γές σε επί­πε­δο χώρων μετα­ξύ 2010 και 2020, η κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ μειώ­θη­κε σε 25 χώρες, ενώ αυξή­θη­κε σε 11. Ορι­σμέ­νες κατέ­γρα­ψαν μικρές μετα­βο­λές, αλλά οι περισ­σό­τε­ρες χώρες παρου­σί­α­σαν αξιο­ση­μεί­ω­τες μετα­βο­λές κατά την περί­ο­δο αυτή. Η κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ παρου­σί­α­σε μεί­ω­ση άνω του ενός λίτρου σε 14 χώρες, ενώ αντί­θε­τα, σημεί­ω­σε αύξη­ση σε πέντε κατά την περί­ο­δο αυτή. Η Ιρλαν­δία και η Λιθουα­νία κατέ­γρα­ψαν τη μεγα­λύ­τε­ρη μεί­ω­ση της κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ κατά την περί­ο­δο αυτή. Μειώ­θη­κε κατά 2,1 λίτρα και στις δύο χώρες, ενώ ακο­λού­θη­σε με μικρή δια­φο­ρά η Ισπα­νία. Στην Ελλά­δα η μεί­ω­ση ήταν κατά δύο λίτρα και συγκε­κρι­μέ­να από 8,3 λίτρα η κατα­νά­λω­ση έπε­σε στα 6,3 λίτρα.

Οι Κάτω Χώρες, η Γαλ­λία, η Κύπρος και η Φιν­λαν­δία κατέ­γρα­ψαν επί­σης μεί­ω­ση άνω του 1,5 λίτρου. Το ποσό της μεί­ω­σης ήταν επί­σης μετα­ξύ ενός και 1,5 λίτρου στη Σερ­βία, το Βέλ­γιο, την Κρο­α­τία, τη Δανία, την Ελβε­τία και τη Γερ­μα­νία. Στην Ε.Ε., η κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ μειώ­θη­κε κατά 0,6 λίτρα μετα­ξύ 2010 και 2020.

Τη μεγα­λύ­τε­ρη αύξη­ση είχε η Λετο­νία, όπου η κατα­νά­λω­ση αυξή­θη­κε κατά 2,3 λίτρα και ακο­λου­θούν η Βουλ­γα­ρία (1,4 λίτρα), η Μάλ­τα (1,1 λίτρα), η Ρου­μα­νία και η Πολω­νία (και οι δύο 1 λίτρο) που παρου­σί­α­σαν επί­σης σημα­ντι­κή αύξη­ση. Η αύξη­ση ήταν πάνω από 0,5 λίτρα στη Νορ­βη­γία, την Ιτα­λία και την Ισλαν­δία. Καθώς η κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ διέ­φε­ρε σημα­ντι­κά σε ολό­κλη­ρη την Ευρώ­πη, η εξέ­τα­ση της ποσο­στιαί­ας μετα­βο­λής απο­τε­λεί επί­σης χρή­σι­μο δείκτη.

🇬🇷 Η Ελλά­δα εμφά­νι­σε τη μεγα­λύ­τε­ρη μεί­ω­ση κατά 24,1%, ακο­λου­θού­με­νη από τις Κάτω Χώρες (20,9%), την Ισπα­νία (20,4%) και την Τουρ­κία (20%). Το ποσο­στό μεί­ω­σης ήταν επί­σης πάνω από 15% στην Ιρλαν­δία, τη Σερ­βία, τη Λιθουα­νία, τη Φιν­λαν­δία, τη Γαλ­λία και την Κύπρο. Η Λετο­νία (23,5%) είχε επί­σης τη μεγα­λύ­τε­ρη αύξη­ση σε % μεταβολή.
ℹ️ σσ. Τα νού­με­ρα είναι με βάση στοι­χεία από τις επί­ση­μες πωλή­σεις. Δεν περι­λαμ­βά­νουν την παρά­νο­μη δια­κί­νη­ση, ούτε την ατο­μι­κή παρα­γω­γή (πχ. στη χώρα μας ρακή, τσι­κου­διά, τσί­που­ρο κλπ)

Πολ­λές ευρω­παϊ­κές χώρες έχουν εφαρ­μό­σει μια σει­ρά από πολι­τι­κές για τον περιο­ρι­σμό της κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ, όπως φορο­λο­γία, περιο­ρι­σμούς στη δια­θε­σι­μό­τη­τα του αλκο­όλ και απα­γό­ρευ­ση στη δια­φή­μι­ση. Ωστό­σο, η απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τά τους παρε­μπο­δί­ζε­ται από την κακή εφαρ­μο­γή στο πεδίο και τους περιο­ρι­σμέ­νους πόρους, σύμ­φω­να με τον ΟΟΣΑ. Η κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ δια­φέ­ρει σημα­ντι­κά ανά­λο­γα με το φύλο και την εκπαί­δευ­ση, ενώ σημα­ντι­κά είναι και τα απο­τε­λέ­σμα­τα της έρευ­νας στο ποσο­στό της κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ σε μία μόνο φορά.Πρόκειται για το ποσο­στό των ενη­λί­κων ηλι­κί­ας 18 ετών και άνω που ανέ­φε­ραν ότι είχαν πιει 60 γραμ­μά­ρια ή περισ­σό­τε­ρο καθα­ρής αιθα­νό­λης σε μία μόνο περί­στα­ση τις τελευ­ταί­ες 30 ημέ­ρες. Αυτό ισο­δυ­να­μεί με έξι ή περισ­σό­τε­ρα ποτά.

Ποσοστό ενηλίκων που ανέφεραν 
έντονη επεισοδιακή κατανάλωση αλκοόλ

Το 2019, σχε­δόν ένας στους πέντε ενή­λι­κες (19%) ανέ­φε­ρε έντο­νη επει­σο­δια­κή κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ του­λά­χι­στον μία φορά το μήνα στις χώρες της Ε.Ε., ποσο­στό που παρα­μέ­νει στα­θε­ρό από το 2014.

Ο ρόλος του φύλου 
στη βαριά κατανάλωση αλκοόλ

Σε όλες τις χώρες, οι άνδρες είχαν περισ­σό­τε­ρες πιθα­νό­τη­τες από τις γυναί­κες να ανα­φέ­ρουν έντο­νη επει­σο­δια­κή κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ. Το 2019, κατά μέσο όρο σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., το 26,6% των ανδρών ανέ­φε­ραν σοβα­ρή επει­σο­δια­κή κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ του­λά­χι­στον μία φορά το μήνα, σε σύγκρι­ση με το 11,4% που ήταν το ποσο­στό των γυναι­κών. Το υψη­λό­τε­ρο ποσο­στό βαριάς επει­σο­δια­κής κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ στους άνδρες ανέ­φε­ρε η Ρου­μα­νία (55,2%). Το ποσο­στό αυτό ξεπερ­νού­σε το 35 τοις εκα­τό στη Δανία, το Λου­ξεμ­βούρ­γο, τη Γερ­μα­νία και το Βέλγιο.

Οι γυναί­κες στη Δανία, το Λου­ξεμ­βούρ­γο, τη Γερ­μα­νία και την Ιρλαν­δία εμφά­νι­σαν τα υψη­λό­τε­ρα ποσο­στά βαριάς επει­σο­δια­κής κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ, τα οποία ήταν πάνω από 20%. Η ανα­λο­γία των ανδρών που πίνουν πολύ αλκο­όλ σε σχέ­ση με τις γυναί­κες κατα­δει­κνύ­ει το χάσμα μετα­ξύ των δύο φύλων. Το 2019, το ποσο­στό αυτό ήταν 2,33 στην Ε.Ε., γεγο­νός που υπο­δη­λώ­νει ότι 2,33 άνδρες ήταν βαρείς πότες σε αντί­θε­ση με τις γυναί­κες. Η ανα­λο­γία αυτή ήταν η χαμη­λό­τε­ρη στην Ιρλαν­δία (1,46), την Ισλαν­δία (1,63) και τη Γερ­μα­νία (1,74).

🇬🇷 Στην Ελλάδα το 9,3% των ανδρών εμφάνισε
βαριά επεισοδιακή κατανάλωση αλκοόλ έναντι του 3,1% των γυναικών.

Η Τουρ­κία και η Κύπρος απο­τε­λού­σαν ακραί­ες περι­πτώ­σεις στο χάσμα μετα­ξύ των δύο φύλων ως προς τη βαριά κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ, όπου η ανα­λο­γία αυτή ήταν πάνω από 8. Η ακα­δη­μαϊ­κή έρευ­να υπο­δη­λώ­νει ότι οι δια­φο­ρές μετα­ξύ των δύο φύλων μπο­ρεί να σχε­τί­ζο­νται με την πολι­τι­σμι­κή κουλ­τού­ρα και να αντα­να­κλούν τους «παρα­δο­σια­κούς ρόλους» των δύο φύλων. Μπο­ρεί επί­σης να σχε­τί­ζο­νται με το χάσμα απα­σχό­λη­σης μετα­ξύ των δύο φύλων και το χαμη­λό­τε­ρο εισόδημα.

Η βαριά κατανάλωση αλκοόλ είναι χαμηλότερη 
σε άτομα με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο

Το μορ­φω­τι­κό επί­πε­δο έχει επί­σης σημα­σία για τη βαριά κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ. Τα άτο­μα με χαμη­λό­τε­ρο μορ­φω­τι­κό επί­πε­δο δεν έχουν υψη­λό­τε­ρο ποσο­στό βαριάς επει­σο­δια­κής κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ στις χώρες της Ε.Ε., εκτός από τη Λετο­νία. Κατά μέσο όρο, το 12,5% των ατό­μων με εκπαί­δευ­ση κάτω από το ανώ­τε­ρο επί­πε­δο δευ­τε­ρο­βάθ­μιας εκπαί­δευ­σης ανέ­φε­ραν βαριά επει­σο­δια­κή κατα­νά­λω­ση αλκο­όλ, σε σύγκρι­ση με το 20% ή περισ­σό­τε­ρο των ατό­μων με εκπαί­δευ­ση του­λά­χι­στον ανώ­τε­ρης δευ­τε­ρο­βάθ­μιας (22,3%) ή τρι­το­βάθ­μιας εκπαί­δευ­σης (20,2%). Οι δια­φο­ρές αυτές αντι­κα­το­πτρί­ζουν σημα­ντι­κά τη μεγα­λύ­τε­ρη αγο­ρα­στι­κή ικανότητα.

«Το αλκο­όλ είναι πιο προ­σι­τό για τα άτο­μα με μεγα­λύ­τε­ρη εκπαί­δευ­ση και υψη­λό­τε­ρο εισό­δη­μα. Ωστό­σο, όταν εξε­τά­ζου­με τις βλά­βες που σχε­τί­ζο­νται με το αλκο­όλ, η επι­βά­ρυν­ση είναι μεγα­λύ­τε­ρη για τα άτο­μα με χαμη­λό­τε­ρο κοι­νω­νι­κο­οι­κο­νο­μι­κό επί­πε­δο», δια­πι­στώ­νει σε έκθε­σή του, ο ΟΟΣΑ. Το υψη­λό­τε­ρο ποσο­στό εκπαι­δευ­τι­κού χάσμα­τος μετα­ξύ των βαρέ­ων ποτών παρα­τη­ρή­θη­κε στη Λετο­νία, την Ελλά­δα, την Εσθο­νία, τη Βουλ­γα­ρία και τη Λιθουα­νία. Σε αυτές τις χώρες, το ποσο­στό βαριάς επει­σο­δια­κής κατα­νά­λω­σης αλκο­όλ σε άτο­μα με χαμη­λό­τε­ρη εκπαί­δευ­ση ήταν ελα­φρώς υψη­λό­τε­ρο από ό,τι σε άτο­μα με τρι­το­βάθ­μια εκπαίδευση.

Πηγή euronews

🆘  Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι το αλκοόλ προκαλεί 
~1 εκατομμύριο θανάτους ετησίως 
στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ 
και 3 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως.

Δεί­τε _Ριζοσπάστης

• Ορι­σμέ­να στα­τι­στι­κά στοι­χεία για τις εξαρτήσεις
• Πρό­λη­ψη για το αλκοόλ
• Οι βλα­βε­ρές συνέ­πειες του αλκο­όλ στον εγκέ­φα­λο των εφήβων