«Ο Αλαφροΐσκιωτος» των Θανάση Σάλτα και Ιωάννας Μαστοράκη — Γράφει ο Νίκος Μπατσικανής

Το έργο δια­δρα­μα­τί­ζε­ται στα 1904, έτος ανε­ξαρ­τη­σί­ας της Κρή­της, και βασί­ζε­ται στον λαϊ­κό θρύ­λο για τις νεράι­δες του Καρ­τε­ρού. Θεα­τρι­κό έργο μυστη­ρί­ου που ανα­δει­κνύ­ει τη μαγεία της κρη­τι­κής παρά­δο­σης και τον γλωσ­σι­κό πλού­το της ελλη­νι­κής γλώσ­σας, ακο­λου­θώ­ντας τη δρα­μα­τουρ­γι­κή εξέ­λι­ξη αρχαί­ας τραγωδίας.

Μελε­τώ­ντας, οι συγ­γρα­φείς: Ιωάν­να Μαστο­ρά­κη και Θανά­σης Σάλ­τας, διε­ξο­δι­κά την κρη­τι­κή παρά­δο­ση και την κρη­τι­κή διά­λε­κτο, δημιούρ­γη­σαν ένα θεα­τρι­κό έργο βασι­σμέ­νο στον λαϊ­κό θρύ­λο του Καρ­τε­ρού της Κρή­της, για την περί­φη­μη νεραϊ­δο-σπη­λιά των Αστρα­κών, όπου ζού­σαν νεράιδες.

«Ο Αλα­φρο­ΐ­σκιω­τος, μια δει­σι­δαι­μο­νία της Κρή­της», παρου­σιά­στη­κε για πρώ­τη φορά το 2019, σε μια συγκι­νη­τι­κή βρα­διά για την Κρή­τη, στα πλαί­σια του πανελ­λή­νιου συμπο­σί­ου ποί­η­σης και πεζο­γρα­φί­ας με θέμα: «Ο Ερω­τό­κρι­τος στην λογο­τε­χνία και στην τέχνη — Ο πολι­τι­σμός της Κρή­της», που διορ­γά­νω­σε ο πολι­τι­στι­κός φορέ­ας «Ιδε­ό­πνο­ον» και οι «Πνο­ές Λόγου και Τέχνης», με τη στή­ρι­ξη του Υπουρ­γεί­ου Πολι­τι­σμού και τη συνερ­γα­σία του Ναυ­τι­κού Μου­σεί­ου Κρή­της και του Ιστο­ρι­κού Μουσείου.

Ο συγ­γρα­φείς — σκη­νο­θέ­τες Θανά­σης Σάλ­τας και Ιωάν­να Μαστο­ρά­κη έχουν βρα­βευ­τεί για τα έργα τους κι έχουν απο­σπά­σει τις καλύ­τε­ρες κρι­τι­κές για τις θεα­τρι­κές παρα­στά­σεις τους από κρι­τι­κό της Ένω­σης Ελλή­νων Θεα­τρι­κών και Μου­σι­κών Κρι­τι­κών – Θεα­τρι­κά Βρα­βεία Κάρο­λος Κουν κι Ευρω­παϊ­κά Βρα­βεία Θεά­τρου – Χορού, ενώ, το 2019, βρα­βεύ­τη­καν και στο «4ο Διε­θνές Φεστι­βάλ Δια­βαλ­κα­νι­κού Θεάτρου».

Κρι­τι­κή παρά­στα­σης από τον κ. Νίκο Μπα­τσι­κα­νή ποι­η­τή, συγ­γρα­φέα, κρι­τι­κό Θεά­τρου μέλος της Ένω­σης Ελλή­νων Θεα­τρι­κών και Μου­σι­κών Κρι­τι­κών – Θεα­τρι­κά Βρα­βεία Κάρο­λος Κουν κι Ευρω­παϊ­κά Βρα­βεία Θεά­τρου – Χορού

Ελκυ­στι­κό και πρω­τό­τυ­πο θέμα για θεα­τρι­κή παρά­στα­ση, βασι­σμέ­νο στην Κρη­τι­κή παρά­δο­ση. Όπως είχε δηλώ­σει η αεί­μνη­στη ηθο­ποιός και ποι­ή­τρια Κατε­ρί­να Γώγου (1940 — 1993): «Οι ρίζες μας δεν είναι, μόνο, για να μας κρα­τούν στη γη, αλλά και για να βγά­ζου­με και­νούρ­για κλα­διά, άνθη και καρ­πούς». Αυτό προ­σφέ­ρει και το καλο­γραμ­μέ­νο έργο της Ιωάν­νας Μαστο­ρά­κη και του Θανά­ση Σάλ­τα, απο­τέ­λε­σμα σημα­ντι­κής και κοπια­στι­κής μελέ­της, που μετου­σιώ­θη­κε σε σπου­δαίο έργο τέχνης, από τον Θία­σο «Πορεία».

Ο Μανω­λιός, νεραϊ­δο-χτυ­πη­μέ­νος στην εφη­βεία, ζει με τη μητέ­ρα και την αδελ­φή του, σε χωριό της Κρή­της. Η παρου­σία ενός ιερο­μο­νά­χου και το κρυμ­μέ­νο μυστι­κό της μάνας θα φέρουν ανα­τρο­πές στην ήσυ­χη ζωή τους και οδη­γούν τους ήρω­ες σε άλλα μονο­πά­τια, με απρό­βλε­πτες συνέ­πειες, στοι­χεία που κρα­τά­νε το κοι­νό σε αγωνία.

Η παρά­στα­ση, όπως σκη­νο­θε­τή­θη­κε από τους δύο συγ­γρα­φείς — μελε­τη­τές: Ιωάν­να Μαστο­ρά­κη και Θανά­ση Σάλ­τα, έχει πολ­λές αρε­τές, καθώς φέρ­νει τους θεα­τές σε επα­φή με την παρά­δο­ση˙ όπως τη γνω­ρί­ζου­με μέσα από διη­γή­σεις, παρα­μύ­θια και δημο­τι­κά τρα­γού­δια, μέρος του θησαυ­ρού που μας κλη­ρο­δό­τη­σαν οι παλαιό­τε­ροι, αφού πρό­κει­ται για έργα μονα­δι­κής ομορ­φιάς, γεμά­τα δοξα­σί­ες, που ακό­μα συγκι­νούν και μπο­λιά­ζουν τον ελλη­νι­κό πολι­τι­σμό. «Κάνει το σύγνε­φο άλο­γο και τ’ άστρο χαλι­νά­ρι…» — (Του νεκρού αδελ­φού, παρα­δο­σια­κό). «Α δε στοι­χειώ­σε­τε άνθρω­πο, γιο­φύ­ρι δε στε­ριώ­νει…» — (Της Άρτας το γιο­φύ­ρι, παρα­δο­σια­κό). Λει­τουρ­γι­κό και ρεα­λι­στι­κό το σκη­νι­κό, ως εσω­τε­ρι­κό χωρια­τό­σπι­του, και όμορ­φα κοστού­μια, ται­ρια­στά με την επο­χή και το θέμα. Υπέ­ρο­χοι εκκλη­σια­στι­κοί ύμνοι και γνω­στά μου­σι­κά μοτί­βα, επι­λεγ­μέ­να από την Ιωάν­να Μαστο­ρά­κη και τον Θανά­ση Σάλ­τα, αλλά και δύο πρω­τό­τυ­πα τρα­γού­δια, σε στί­χους Θανά­ση Σάλ­τα και μου­σι­κή Αρε­τής Κοκ­κί­νου («Αλα­φρο­ΐ­σκιω­τος») και Λίνου Κόκο­του («Κόρη του πρω­ι­νού»), ερμη­νευ­μέ­να μονα­δι­κά από τη Θέλ­μα Καρα­γιάν­νη και τον Νίκο Ανδρου­λά­κη (αντι­στοί­χως), χορευ­τι­κές φιγού­ρες, μα πάνω απ’ όλα τα απρό­σμε­να γεγο­νό­τα και η μετα­φυ­σι­κή διά­στα­ση του θέμα­τος, απο­γειώ­νουν την παρά­στα­ση, σε συν­δυα­σμό και με τις υπο­δειγ­μα­τι­κές ερμη­νεί­ες των ηθο­ποιών: Χρί­στου Γεωρ­γί­ου, Ιωάν­νας Μαστο­ρά­κη, Θανά­ση Σάλ­τα και Σάρας Τερ­ζή, που ανα­δει­κνύ­ουν τους ιδιαί­τε­ρους ρόλους τους. (Διάρ­κεια: 120 λεπτά, με διάλειμμα)

Συγ­γρα­φείς: Θανά­σης Σάλ­τας, Ιωάν­να Μαστοράκη
Στί­χοι τρα­γου­διών: Θανά­σης Σάλτας
Σκη­νο­θε­σία — Φωτι­σμοί: Θανά­σης Σάλ­τας, Ιωάν­να Μαστοράκη
Σκη­νι­κά — Κοστού­μια: «Θία­σος Πορεία»
Μου­σι­κή επι­μέ­λεια: Θανά­σης Σάλ­τας, Ιωάν­να Μαστοράκη
Παρα­γω­γή: «Θία­σος Πορεία»
Ερμη­νεί­ες, με αλφα­βη­τι­κή σει­ρά: Χρί­στος Γεωρ­γί­ου, Ιωάν­να Μαστο­ρά­κη, Θανά­σης Σάλ­τας, Σάρα Τερζή
Συντε­λε­στές τρα­γου­διών παράστασης:
«Αλα­φρο­ΐ­σκιω­τος», Μου­σι­κή: Αρε­τή Κοκ­κί­νου, Στί­χοι: Θανά­σης Σάλτας
Ερμη­νεία: Θέλ­μα Καραγιάννη

Μπο­ρεί­τε να ακού­σε­τε το τρα­γού­δι «Αλα­φρο­ΐ­σκιω­τος» εδώ:

«Κόρη του πρω­ι­νού», Μου­σι­κή: Λίνος Κόκο­τος, Στί­χοι: Θανά­σης Σάλτας
Ερμη­νεία: Νίκος Ανδρουλάκης
Μπο­ρεί­τε να ακού­σε­τε το τρα­γού­δι «Κόρη του πρω­ι­νού» εδώ:

Κάθε Κυρια­κή στις 20.00
«Θέα­τρο Λύχνος, τέχνης & πολιτισμού»
Χαλ­κι­δι­κής 83 & Ιερά οδός 59, 11855 Γκά­ζι (πλη­σί­ον στά­σης Μετρό «Κερα­μει­κός)

Κρα­τή­σεις: «Θέα­τρο Λύχνος» / «Θία­σος Πορεία»: 2110121686 & 6946309618