«Εμπνεόμαστε και αντλούμε δύναμη και πείρα για την οργάνωση των σημερινών και αυριανών αγώνων του λαού μας ενάντια στις βάρβαρες αντιλαϊκές πολιτικές και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους»

Η ΠΕΑΕΑ — ΔΣΕ σε ανα­κοί­νω­ση για τα 80 χρό­νια από την ίδρυ­ση του ΕΛΑΣ αναφέρει:

Συμπλη­ρώ­νο­νται, εφέ­τος, 80 χρό­νια από την ίδρυ­ση του Ελλη­νι­κού Λαϊ­κού Απε­λευ­θε­ρω­τι­κού Στρα­τού, ιδρύ­θη­κε στις 16 Φλε­βά­ρη του 1942, μέρα δημο­σί­ευ­σης της Δια­κή­ρυ­ξής του. Ο δοξα­σμέ­νος ΕΛΑΣ, ένο­πλο τμή­μα του ΕΑΜ, που έμελ­λε να γρά­ψει απα­ρά­μιλ­λες σελί­δες ηρω­ι­σμού στον αγώ­να κατά της τρι­πλής φασι­στι­κής κατο­χής και να δώσει ξανά τη λευ­τε­ριά στο λαό της πατρί­δας μας. Ο ΕΛΑΣ ήταν Λαϊ­κός Στρα­τός, το ένο­πλο τμή­μα του λαού μας και ιδρύ­θη­κε με από­φα­ση του τιμη­μέ­νου ΚΚΕ.

Η από­φα­ση της 8ης Ολο­μέ­λειας της ΚΕ του ΚΚΕ το πρώ­το 10ήμερο του Γενά­ρη του 1942, προ­ση­λω­μέ­νη στην ανά­γκη οργά­νω­σης του ένο­πλου αγώ­να ανέφερε:
«Η οργά­νω­ση ειδι­κών μαχη­τι­κών τμη­μά­των σε όλα τα βασι­κά κέντρα της χώρας, ικα­νών ν’ αντι­με­τω­πί­ζουν απο­φα­σι­στι­κά την ένο­πλη βία του κατα­κτη­τή, είναι αυτή τη στιγ­μή το βασι­κό μας καθή­κον. Ο εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κός ανταρ­το­πό­λε­μος έχει πρω­τεύ­ου­σα σημα­σία για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της χώρας από τον ξενι­κό ζυγό. Οι κομ­μου­νι­στές πρέ­πει να οργα­νώ­σουν, να μαζι­κο­ποι­ή­σουν και να επε­κτεί­νουν το αντάρ­τι­κο κίνη­μα στην ύπαι­θρο, να περι­φρου­ρή­σουν τον εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κό του χαρακτήρα».

- Από τα τέλη Μάη — αρχές Ιού­νη του 1941 είχαν ιδρυ­θεί οι πρώ­τες ανταρ­το-ομά­δες σε διά­φο­ρα μέρη της Ελλά­δας με απο­φά­σεις των Κομ­μα­τι­κών Οργανώσεων.

- Στις αρχές Οκτώ­βρη του 1941, συγκρο­τή­θη­κε στην Αθή­να το Στρα­τιω­τι­κό Κέντρο Αντί­στα­σης (ΣΚΑ) το πρώ­το κεντρι­κό στρα­τιω­τι­κό όργα­νο που ανέ­λα­βε, με την καθο­δή­γη­ση του ΕΑΜ, να μελε­τή­σει τα προ­βλή­μα­τα της οργά­νω­σης του ένο­πλου λαϊ­κού αγώ­να και να επε­ξερ­γα­στεί το σχε­δια­σμό του αντάρ­τι­κου. Ενώ το δεύ­τε­ρο δεκα­ή­με­ρο του Δεκέμ­βρη 1941, με πυρή­να το ΣΚΑ, συγκρο­τή­θη­κε η Κεντρι­κή Επι­τρο­πή του ΕΛΑΣ.

- Μετά την από­φα­ση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ για την ίδρυ­ση του ΕΛΑΣ, στις 14 Μάη 1942 έγι­νε παρά­νο­μα στη Λαμία η ιστο­ρι­κή σύσκε­ψη στε­λε­χών της Κομ­μα­τι­κής Οργά­νω­σης Φθιω­τι­δο ‑Φωκί­δας — Ευρυ­τα­νί­ας του ΚΚΕ με τη συμ­με­το­χή και του Άρη Βελου­χιώ­τη όπου απο­φα­σί­στη­κε η συγκρό­τη­ση ένο­πλων ομά­δων του ΕΛΑΣ.

- Στις 22 Μάη 1942, στην Καλύ­βα του Στε­φα­νή στη Σπερ­χειά­δα, δημιουρ­γή­θη­κε η πρώ­τη αντάρ­τι­κη ομά­δα με επι­κε­φα­λής τον Θανά­ση Κλά­ρα ως ταγ­μα­τάρ­χη Άρη Βελου­χιώ­τη πλέ­ον, στη Δυτι­κή Φθιώ­τι­δα. Λίγο αργό­τε­ρα συγκρο­τή­θη­κε και δεύ­τε­ρη ομά­δα στην Παρ­νασ­σί­δα. Όταν αργό­τε­ρα, με την ανά­πτυ­ξη και μαζι­κο­ποί­η­ση του ΕΛΑΣ, ιδρύ­θη­κε το Γενι­κό Στρα­τη­γείο, ο Άρης Βελου­χιώ­της ανέ­λα­βε πρω­το­κα­πε­τά­νιος του ΕΛΑΣ, Στρα­τιω­τι­κός Διοι­κη­τής ο Στέ­φα­νος Σαρά­φης που είχε προ­σχω­ρή­σει στον ΕΛΑΣ και Πολι­τι­κός αντι­πρό­σω­πος του ΕΑΜ ο Ανδρέ­ας Τζή­μας, ανα­πλη­ρω­μα­τι­κό μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Στην ιστο­ρία έμει­νε η μεγά­λη επι­τυ­χία του ελλη­νι­κού αντάρ­τι­κου κινή­μα­τος, που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε χάρη στον ΕΛΑΣ, η ανα­τί­να­ξη της γέφυ­ρας του Γορ­γο­πό­τα­μου, τη νύχτα της 25ης προς 26 Νοέμ­βρη. Ήταν η πολε­μι­κή ενέρ­γεια που συνέ­βα­λε απο­φα­σι­στι­κά στην άνο­δο του κύρους του ΕΛΑΣ στη λαϊ­κή συνεί­δη­ση και άρχι­σε να «φου­ντώ­νει» το αντάρ­τι­κο με την ενί­σχυ­ση των γραμ­μών του ΕΛΑΣ που άρχι­σε να μαζικοποιείται.

Στον ΕΛΑΣ πήραν επί­σης μέρος με το όπλο και γυναί­κες αντάρ­τισ­σες. Ήταν ένα από τα μετε­ρί­ζια που συνέ­βα­λαν να ανοί­ξει ο δρό­μος για την ισο­τι­μία τους.
Ο ΕΛΑΣ στη διάρ­κεια της Κατο­χής καθή­λω­σε 8–12 εχθρι­κές Μεραρ­χί­ες. Προ­ξέ­νη­σε στους κατα­κτη­τές 30.000 νεκρούς και συνέ­λα­βε 6.500 αιχ­μα­λώ­τους. Κατέ­στρε­ψε 37 μεγά­λες γέφυ­ρες, 85 ατμο­μη­χα­νές και, περί­που, 1000 βαγό­νια και αυτο­κί­νη­τα που υπη­ρε­τού­σαν τον κατα­κτη­τή. Την άνοι­ξη του 1944 ο ΕΛΑΣ είχε στον έλεγ­χο του τα 2/3 της χώρας και τη στιγ­μή της απε­λευ­θέ­ρω­σης το 90% της χώρας. Το ΕΑΜ στις περιο­χές που απε­λευ­θέ­ρω­νε ο ΕΛΑΣ δημιουρ­γού­σε λαϊ­κούς θεσμούς, όργα­να λαϊ­κής αυτο­διοί­κη­σης, τα λαϊ­κά δικα­στή­ρια, τη λαϊ­κή πολι­το­φυ­λα­κή και τρο­φο­δό­τη­σε τη λαϊ­κή μορ­φω­τι­κή, πολι­τι­στι­κή ανά­τα­ση του λαού μας.

Στα πλαί­σια της οργά­νω­σης του ΕΛΑΣ ιδρύ­θη­κε η Επι­με­λη­τεία του Αντάρ­τη (ΕΤΑ) και η Υγειο­νο­μι­κή Υπη­ρε­σία του ΕΛΑΣ. Η οποία προ­σέ­φε­ρε τις υπη­ρε­σί­ες της και στο λαό των ελεύ­θε­ρων περιο­χών, ενώ ήταν μεγά­λη η συμ­βο­λή της στην κατα­πο­λέ­μη­ση και τον περιο­ρι­σμό των λοι­μω­δών νοσημάτων.

Ο ΕΛΑΣ είχε τις δικές του εφη­με­ρί­δες, ανα­γκαία μέσα για την ενη­μέ­ρω­ση της δρά­σης του, τα καθή­κο­ντα του απε­λευ­θε­ρω­τι­κού αγώ­να, την εμψύ­χω­ση και τη συσπεί­ρω­ση του λαού στην πάλη για το διώ­ξι­μο του κατα­κτη­τή και των ντό­πιων συνερ­γα­τών του, για να ζήσει ο λαός καλύ­τε­ρες μέρες. Επί­ση­μο όργα­νό της ΚΕ του ΕΛΑΣ, ήταν ο «Απε­λευ­θε­ρω­τής», του Γενι­κού Στρα­τη­γεί­ου του ΕΛΑΣ «Ο Λαϊ­κός Στρα­τός», ενώ δικές τους εφη­με­ρί­δες είχαν και οι άμε­σα παρα­κά­τω σχηματισμοί.

Η δημιουργία του ΕΛΑΣ ήταν η πιο σημαντική κατάκτηση του εργατικού λαϊκού κινήματος στα χρόνια της Κατοχής.

Υπήρ­ξε στρα­τός στην υπη­ρε­σία ενός κινή­μα­τος που καθο­δη­γη­τι­κή του δύνα­μη ήταν το ΚΚΕ. Συγκέ­ντρω­νε βασι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις να εξε­λι­χθεί σε όργα­νο της εργα­τι­κής εξου­σί­ας. Η ένο­πλη δρά­ση του ΕΛΑΣ τόνω­σε το αίσθη­μα του λαού που αντα­πο­κρί­θη­κε μαζι­κά στο κάλε­σμα του ΕΑΜ και του ΚΚΕ για τον ένο­πλο απε­λευ­θε­ρω­τι­κό αγώ­να. Το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ με τη δρά­ση τους έσω­σαν το λαό από την πεί­να και τον εξαν­δρα­πο­δι­σμό, απε­λευ­θέ­ρω­σαν τη χώρα από το ναζί κατα­κτη­τή. Ο ΕΛΑΣ υπήρ­ξε ο φόβος και ο τρό­μος των κατα­κτη­τών στη χώρα μας και των συνερ­γα­τών τους, των ταγ­μα­τα­σφα­λι­τών. Η ίδρυ­ση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και των άλλων ΕΑΜι­κών οργα­νώ­σε­ων και η απε­λευ­θε­ρω­τι­κή δρά­ση τους, ενέ­πνευ­σε το λαό και τη νεο­λαία μας, το αγω­νι­στι­κό τους φρό­νη­μα δημιουρ­γώ­ντας ανά­τα­ση που εκφρα­ζό­ταν με τη μαζι­κή συμ­με­το­χή τους στην αντι­στα­σια­κή-απε­λευ­θε­ρω­τι­κή πάλη.

Όμως, ανη­σύ­χη­σε σφό­δρα την άρχου­σα τάξη και τους πολι­τι­κούς της εκπρο­σώ­πους και τους «συμ­μά­χους» Άγγλους που, δια­βλέ­πο­ντας κίν­δυ­νο για την καπι­τα­λι­στι­κή εξου­σία, από το ξεκί­νη­μα του αγώ­να, επε­χεί­ρη­σαν την υπο­νό­μευ­ση της δρά­σης του. Έτσι, η Αστι­κή τάξη με την προ­τρο­πή και στή­ρι­ξη των Άγγλων ιμπε­ρια­λι­στών δημιούρ­γη­σαν τις δικές τους ένο­πλες οργα­νώ­σεις (όπως ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ, αλλά και… τα τάγ­μα­τα ασφα­λεί­ας) που, όπως έχει επι­βε­βαιω­θεί ιστο­ρι­κά, συνερ­γά­ζο­νταν με τον κατα­κτη­τή, επι­διώ­κο­ντας να τσα­κί­σουν τη λαϊ­κή αντι­στα­σια­κή πάλη.

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα η ίδρυ­ση των οργα­νώ­σε­ων αυτών είχε στό­χο το χτύ­πη­μα των δυνά­με­ων των ΕΑΜ, ΕΛΑΣ. Και με την επέμ­βα­ση των Βρε­τα­νι­κών στρα­τευ­μά­των μετά την απε­λευ­θέ­ρω­ση που είχαν προ­σκλη­θεί στη χώρα μας από τον αστι­κό πολι­τι­κό κόσμο για να εδραιώ­σουν την αστι­κή εξου­σία, που είχε χρε­ο­κο­πή­σει στη συνεί­δη­ση του λαού μας και δεν είχε κανέ­να έρει­σμα στους εργα­ζό­με­νους της χώρας λόγω της συνερ­γα­σί­ας ενός τμή­μα­τος με τον κατα­κτη­τή και της εγκα­τά­λει­ψης ενός άλλου της Ελλά­δας, επι­χεί­ρη­σαν να δια­λύ­σουν τον ΕΛΑΣ στην ταξι­κή σύγκρου­ση του Δεκέμ­βρη 1944.

Η ταξική πάλη διεξαγόταν ασίγαστα και την περίοδο της απελευθερωτικής πάλης. Αντικειμενικά έμπαινε το ζήτημα της Εξουσίας μετά την απελευθέρωση.
Όμως το ΚΚΕ καθοδηγητικός νους των ΕΑΜ-ΕΛΑΣ δεν αντιμετώπισε τον απελευθερωτικό αγώνα ως κρίκο για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, μετά την απελευθέρωση. Αυτονόμησε την πάλη ενάντια στους κατακτητές από την πάλη για την ανατροπή της αστικής εξουσίας, στο όνομα του κοινού αντιφασιστικού αγώνα και της «εθνικής ενότητας» που είναι ουτοπία στον καπιταλισμό.

Αντί­θε­τα, η αστι­κή τάξη, το πολι­τι­κό της προ­σω­πι­κό και οι σύμ­μα­χοί της Άγγλοι ιμπε­ρια­λι­στές, είχαν στό­χο την εγκα­θί­δρυ­ση της αστι­κής εξου­σί­ας και για να το πετύ­χουν δεν δίστα­σαν να αιμα­το­κυ­λί­σουν το λαό μας, στην ταξι­κή ανα­μέ­τρη­ση το Δεκέμ­βρη του 1944.

Ανε­ξάρ­τη­τα από όλα αυτά, η προ­σφο­ρά και η δρά­ση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ δεν παρα­γρά­φε­ται ούτε αλλοιώ­νε­ται. Το ΚΚΕ, οι κομ­μου­νι­στές, οι αγω­νί­στριες και αγω­νι­στές της Εθνι­κής μας Αντί­στα­σης είμα­στε περή­φα­νοι για τους ηρω­ϊ­κούς αγώ­νες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ στην συνέ­χεια, που το ΚΚΕ ήταν ο εμπνευ­στής, οργα­νω­τής, καθο­δη­γη­τής και έδω­σε χιλιά­δες από τα καλύ­τε­ρα παι­διά του στον αγώ­να για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της χώρας από το φασί­στα κατα­κτη­τή αλλά και στην πάλη για μια Ελλά­δα του λαού μας χωρίς εκμεταλλευτές.

Από τους μεγα­λειώ­δεις αγώ­νες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ ‑ακρι­βή παρα­κα­τα­θή­κη για το λαό και τη νεο­λαία μας‑, σήμε­ρα εμπνε­ό­μα­στε και αντλού­με δύνα­μη και πεί­ρα για την οργά­νω­ση των σημε­ρι­νών και αυρια­νών αγώ­νων του λαού μας ενά­ντια στις βάρ­βα­ρες αντι­λαϊ­κές πολι­τι­κές και τους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς πολέ­μους. Με τα διδάγ­μα­τα εκεί­νων των αγώ­νων συνε­χί­ζου­με με το λαϊ­κό-εργα­τι­κό κίνη­μα μέχρι την ανα­τρο­πή του σάπιου καπι­τα­λι­στι­κού συστή­μα­τος και την οικο­δό­μη­ση του σοσια­λι­σμού-κομ­μου­νι­σμού όπου μπο­ρεί και θα ικα­νο­ποι­η­θούν όλα τα λαϊ­κά κοι­νω­νι­κά και δημο­κρα­τι­κά δικαιώ­μα­τα των εργα­ζο­μέ­νων και της νεο­λαί­ας μας.

Ζήτω τα 80 χρόνια του ΕΛΑΣ!

Δόξα και τιμή στους αγωνιστές του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, στους ηρωϊκούς μαχητές του ΔΣΕ που έγραψαν το Έπος της Εθνικής μας Αντίστασης και της τρίχρονης εποποιίας του ΔΣΕ!