Σουδάν: Συνεχίζονται οι συγκρούσεις παρά τις εκκλήσεις για εκεχειρία

Εκρή­ξεις και πυρά συγκλό­νι­σαν σήμε­ρα τις πρώ­τες πρω­ι­νές ώρες το Χαρ­τούμ, πρώ­τη ημέ­ρα της γιορ­τής Έιντ αλ Φιτρ, που σημα­το­δο­τεί το τέλος του Ραμα­ζα­νιού, παρά τις ελπί­δες του ΟΗΕ για κατά­παυ­ση του πυρός.

Πριν ξημε­ρώ­σει, όπως κάθε πρωί μετά την 15η Απρι­λί­ου, πυρά και αερο­πο­ρι­κές επι­δρο­μές ακού­στη­καν στην πρω­τεύ­ου­σα του Σουδάν.

«Τη νύκτα (…) πολ­λές συνοι­κί­ες του Χαρ­τούμ βομ­βαρ­δί­στη­καν και εξα­κο­λου­θούν να γίνο­νται στό­χος βομ­βαρ­δι­σμών ενώ μαί­νο­νται συγκρού­σεις μετα­ξύ του στρα­τού και των παρα­στρα­τιω­τι­κών των Δυνά­με­ων Ταχεί­ας Υπο­στή­ρι­ξης (RSF-ΔΤΥ)», επε­σή­μα­νε σήμε­ρα το πρωί το συν­δι­κά­το των γιατρών.

Χθες Πέμ­πτη οι διπλω­μα­τι­κές επα­φές εντά­θη­καν: ο στρα­τη­γός Άμπ­ντελ Φάταχ αλ Μπουρ­χάν, επι­κε­φα­λής του στρα­τού και ντε φάκτο ηγέ­της του Σου­δάν μετά το πρα­ξι­κό­πη­μα του 2021, ανα­κοί­νω­σε ότι συνο­μί­λη­σε με περι­φε­ρεια­κούς ηγέ­τες — κυρί­ως του Νότιου Σου­δάν και της Αιθιο­πί­ας-και διε­θνείς, όπως ο επι­κε­φα­λής του ΟΗΕ Αντό­νιο Γκου­τέ­ρες και ο Αμε­ρι­κα­νός υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών Άντο­νι Μπλίνκεν.

Όλοι τους τάχθη­καν υπέρ του τερ­μα­τι­σμού των μαχών ενα­ντί­ον των δια­βό­η­των ΔΤΥ του στρα­τη­γού Μοχά­μεντ Χάμνταν Ντα­γκα­λό, δεύ­τε­ρου στην ιεραρ­χία της χώρας μετά το πρα­ξι­κό­πη­μα, ενό­ψει του Έιντ αλ Φιτρ, που γιορ­τά­ζε­ται για τρεις ημέρες.

Οι ίδιες οι ΔΤΥ ανα­κοί­νω­σαν νωρί­τε­ρα σήμε­ρα ότι «συμ­φω­νούν σε κατά­παυ­ση του πυρός διάρ­κειας 72 ωρών», από τις 06:00 (τοπι­κή ώρα, 07:00 ώρα Ελλά­δας), προ­κει­μέ­νου «να ανοί­ξουν ανθρω­πι­στι­κοί διά­δρο­μοι για την απο­μά­κρυν­ση πολι­τών και για να τους δοθεί η ευκαι­ρία να ξανα­βρε­θούν με τις οικο­γέ­νειές τους».

Οι ΔΤΥ ανέ­φε­ραν πως ανέ­λα­βαν δρά­ση ευρι­σκό­με­νες σε «νόμι­μη άμυ­να» για να απο­κρού­σουν μια από­πει­ρα «πρα­ξι­κο­πή­μα­τος», όπως τα χαρα­κτή­ρι­σαν, και πρό­σθε­σαν πως δεσμεύ­ο­νται σε «από­λυ­τη κατά­παυ­ση του πυρός» από σήμερα.

Μέχρι στιγ­μής περισ­σό­τε­ροι από 350 άνθρω­ποι έχουν σκο­τω­θεί από τις συγκρούσεις.

Την ίδια ώρα ο στρα­τη­γός Μπουρ­χάν εμφα­νί­στη­κε για πρώ­τη φορά από την έναρ­ξη των εχθρο­πρα­ξιών, στις 15 Απρι­λί­ου, στην κρα­τι­κή τηλε­ό­ρα­ση. Απευ­θύν­θη­κε στο έθνος με την ευκαι­ρία του Έιντ, όπως έκα­νε πάντα ως επι­κε­φα­λής των μετα­βα­τι­κών αρχών, χωρίς να ανα­φερ­θεί σε κατά­παυ­ση του πυρός.

«Η χώρα μας ματώνει»

«Για το Έιντ φέτος, η χώρα μας ματώ­νει: η κατα­στρο­φή, η ερή­μω­ση και ο ήχος από τις σφαί­ρες κέρ­δι­σαν τη χαρά», επε­σή­μα­νε. «Ελπί­ζου­με ότι θα βγού­με από αυτή τη δοκι­μα­σία πιο ενω­μέ­νοι (…) με έναν στρα­τό, έναν λαό (…) προς μια πολι­τι­κή εξου­σία», πρό­σθε­σε αλ Μπουρ­χάν καθι­σμέ­νος σε ένα γρα­φείο, φορώ­ντας στρα­τιω­τι­κή στο­λή, ανά­με­σα σε δύο σου­δα­νι­κές σημαίες.

Οι πέντε εκα­τομ­μύ­ρια κάτοι­κοι του Χαρ­τούμ ξύπνη­σαν σήμε­ρα για έβδο­μη ημέ­ρα υπό τον ήχο των αερο­πο­ρι­κών επι­δρο­μών, των εκρή­ξε­ων και των συγκρούσεων.

«Θα θέλα­με οι μάχες να στα­μα­τού­σαν για το Έιντ, αλλά γνω­ρί­ζου­με ότι αυτό δεν θα συμ­βεί», δήλω­σε ο Αμπτ­νά­λα, ένας κάτοι­κος της πρωτεύουσας.

Ο στρα­τη­γός αλ Μπουρ­χάν δια­βε­βαί­ω­σε σε τηλε­φω­νι­κή του επι­κοι­νω­νία με τηλε­ο­πτι­κό δίκτυο ότι «δεν θα κάνω πολι­τι­κή συζή­τη­ση» με τον αντί­πα­λό του στρα­τη­γό Ντα­γκα­λό, γνω­στό και ως Χεμε­ντί. Είτε θα στα­μα­τή­σει «να επι­θυ­μεί να ελέγ­ξει τη χώρα», είτε «θα συντρι­βεί στρατιωτικά».

Έπει­τα από συνο­μι­λί­ες με τον πρό­ε­δρο της Αφρι­κα­νι­κής Ένω­σης και άλλους διε­θνείς ηγέ­τες «όλοι πει­στή­κα­με ότι είναι επεί­γον να κηρυ­χθεί κατά­παυ­ση του πυρός στο Σου­δάν», τόνι­σε από την πλευ­ρά του ο Μπλίν­κεν, καλώ­ντας τους αντί­πα­λους στρα­τη­γούς να προ­σπα­θή­σουν ακό­μη μία φορά να δια­πραγ­μα­τευ­θούν μια εκεχειρία.

Οι μάχες επι­κε­ντρώ­νο­νται στο Χαρ­τούμ και το Νταρφούρ.

Στην πρω­τεύ­ου­σα, όπου οι κάτοι­κοι ζουν πλέ­ον χωρίς τρε­χού­με­νο νερό και ηλε­κτρι­κό ρεύ­μα, πολ­λές οικο­γέ­νειες προ­σπα­θούν να φύγουν, περ­νώ­ντας από σημεία ελέγ­χου των ΔΤΥ και του τακτι­κού στρα­τού, ενώ πτώ­μα­τα κεί­το­νται στην άκρη των δρόμων.

Αμε­ρι­κα­νοί στρατιωτικοί

10.000 με 20.000 άνθρω­ποι, στην πλειο­νό­τη­τά τους γυναί­κες και παι­διά, έχουν περά­σει στο γει­το­νι­κό Τσαντ την τελευ­ταία εβδο­μά­δα, σύμ­φω­να με την Ύπα­τη Αρμο­στεία του ΟΗΕ για τους Πρό­σφυ­γες (UNHCR).

Οι δύο αντι­μα­χό­με­νες πλευ­ρές ανα­κοι­νώ­νουν τακτι­κά νίκες και εξα­πο­λύ­ουν κατη­γο­ρί­ες ενα­ντί­ον των αντι­πά­λων τους, ισχυ­ρι­σμοί που είναι αδύ­να­το να επι­βε­βαιω­θούν από ανε­ξάρ­τη­τη πηγή.

Η πολε­μι­κή αερο­πο­ρία, που στο­χο­θε­τεί βάσεις και θέσεις των ΔΤΥ σπαρ­μέ­νες σε κατοι­κη­μέ­νες περιο­χές, δεν διστά­ζει να ρίξει βόμ­βες κάποιες φορές πάνω και από νοσο­κο­μεία, καταγ­γέλ­λουν γιατροί.

«Το 70% των νοσο­κο­μεί­ων του Χαρ­τούμ και των περιο­χών όπου μαί­νο­νται μάχες είναι εκτός λει­τουρ­γί­ας», σύμ­φω­να με το συν­δι­κά­το τους. Εξάλ­λου όσα συνε­χί­ζουν να λει­τουρ­γούν δεν έχουν πλέ­ον ιατρι­κό εξο­πλι­σμό, ενώ άλλα τα έχουν κατα­λά­βει μαχη­τές εκδιώ­χνο­ντας για­τρούς και ασθενείς.

Οι ανθρω­πι­στι­κές οργα­νώ­σεις έχουν ανα­γκα­στεί να ανα­στεί­λουν τις δρα­στη­ριό­τη­τές τους, κρί­σι­μες σε μια χώρα όπου περισ­σό­τε­ρο από ένας κάτοι­κος στους τρεις υπο­φέ­ρει από πεί­να υπό κανο­νι­κές συνθήκες.

Τρεις εργα­ζό­με­νοι του Παγκό­σμιου Επι­σι­τι­στι­κού Προ­γράμ­μα­τος (WFP) σκο­τώ­θη­καν στο Νταρ­φούρ στην αρχή των συγκρούσεων.

Εν μέσω γενι­κευ­μέ­νου χάους, η Αίγυ­πτος κατά­φε­ρε, με τη μεσο­λά­βη­ση των Ηνω­μέ­νων Αρα­βι­κών Εμι­ρά­των, να απο­μα­κρύ­νει «177 στρα­τιώ­τες της» που στάθ­μευαν σε αερο­πο­ρι­κή βάση στο βόρειο Σου­δάν. Και 27 άλλοι, που είχαν αιχ­μα­λω­τι­στεί από τους παρα­στρα­τιω­τι­κούς, παρα­δο­θή­καν στον Ερυ­θρό Σταυ­ρό και βρί­σκο­νται στην πρε­σβεία στο Χαρ­τούμ, σύμ­φω­να με τον αιγυ­πτια­κό στρατό.

Χθες Πέμ­πτη οι ΗΠΑ ανα­κοί­νω­σαν ότι έστει­λαν στρα­τιω­τι­κούς στην περιο­χή προ­κει­μέ­νου να διευ­κο­λύ­νουν την απο­μά­κρυν­ση του προ­σω­πι­κού από την αμε­ρι­κα­νι­κή πρεσβεία.

«Ναι, αλλά ο Στά­λιν…», του Νίκου Μόττα