Γράφει ο Νίκος Μόττας //
Δυστυχώς, ο διαβρωτικός και υπονομευτικός ρόλος του οπορτουνισμού στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα έκανε και πάλι την εμφάνισή του, οδηγώντας αυτήν την φορά, αναπόφευκτα, στον τερματισμό της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας.
Σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα της «Πρωτοβουλίας», στην τηλεδιάσκεψη των συμμετεχόντων κομμάτων που πραγματοποιήθηκε στις 9 Σεπτέμβρη, συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, «οι σημαντικές ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές που εδώ και καιρό έχουν αναδειχθεί και οι οποίες επιδεινώθηκαν μετά το ξέσπασμα του πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ και της καπιταλιστικής Ρωσίας».
Σε παλαιότερο μας άρθρο, το Νοέμβρη του 2022, επισημαίναμε την ύπαρξη μιας «διαρκούς και εντεινόμενης ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης εντός του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος», με επίκεντρο το ζήτημα της στάσης των κομμουνιστών απέναντι στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που διεξάγεται στην Ουκρανία. Όπως διαπιστώναμε τότε, εντός του κομμουνιστικού κινήματος διεθνώς είχαν διαμορφωθεί δύο κύριες τάσεις, με θεμελιώδεις διαφορές στην προσέγγιση του πολέμου στην Ουκρανία.
Από τη μια πλευρά ήταν – και είναι – η συνεπής λενινιστικής γραμμή που αναδεικνύει τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα του πολέμου ανάμεσα σε ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ και την καπιταλιστική Ρωσία. Ένας πόλεμος που εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διαπάλης μεταξύ του ευρωατλαντικού ιμπεριαλιστικού άξονα και των ανερχόμενων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, της Ρωσίας και της Κίνας. Η γραμμή αυτή, στην υπεράσπιση της οποίας πρωτοστατεί το ΚΚΕ, εκφράστηκε μεταξύ άλλων, στην Κοινή Ανακοίνωση 43 Κομμουνιστικών Κομμάτων και 30 Κομμουνιστικών Νεολαιών (26/2/2022), η οποία εκδόθηκε με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, του ΚΚ Τουρκίας, του ΚΚ Μεξικού και του ΚΚ των Εργαζόμενων της Ισπανίας.
Από την άλλη πλευρά, με ευθύνη των Ρωσικών Κομμουνιστικών Κομμάτων (ΚΚΡΟ και ΚΕΚΡ) που έχουν προσδεθεί στο άρμα των επιδιώξεων της κυβέρνησης Πούτιν, έχει διαμορφωθεί ένας πόλος που στηρίζει την καπιταλιστική Ρωσία στον πόλεμο, αρνείται τον ιμπεριαλιστικός χαρακτήρα του πολέμου και καλλιεργεί συστηματικά αυταπάτες και συγχύσεις για την στάση των κομμουνιστών σε αυτό το εξόχως ζωτικής σημασίας ζήτημα. Μάλιστα, τον τελευταίο χρόνο συστήθηκε η «Παγκόσμια Αντιιμπεριαλιστική Πλατφόρμα», ένα ιδιότυπο συνονθύλευμα πολιτικών δυνάμεων, στο οποίο μεταξύ άλλων συμμετέχουν κομμουνιστικά κόμματα που «τσαλαβουτούν» στον βούρκο του οπορτουνισμού, σοσιαλδημοκράτες, αμφιβόλου προέλευσης και επιδιώξεων γκρούπες από τη Βρετανία, τη Βενεζουέλα και τη Νότια Κορέα, καθώς και οργανώσεις-σφραγίδες από την Ελλάδα.
Επανερχόμαστε, λοιπόν, στην «Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία» και στην αναστολή της λειτουργίας της. Στην εναρκτήρια παρέμβαση της τελευταίες τηλεδιάσκεψης, το ΚΚΕ σημειώνει μεταξύ άλλων: «Κάποια κόμματα αμφισβήτησαν τον χαρακτήρα του ιμπεριαλισμού ως μονοπωλιακού καπιταλισμού, του ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού όπως καθορίστηκε από τις Λενινιστικές αρχές. Εκφράστηκαν θέσεις που περιόρισαν τον ιμπεριαλισμό στις ΗΠΑ και στην εξωτερική πολιτική της και αμφισβήτησαν το γεγονός ότι κάθε καπιταλιστικό κράτος συμμετέχει στο ιμπεριαλιστικό σύστημα σύμφωνα με την οικονομική, πολιτική και στρατιωτική του ισχύ, στο πλαίσιο της ανισόμετρης ανάπτυξης».
Δυστυχώς, όπως επεσήμανε στην τοποθέτησή του το ΚΚΕ, «ένας αριθμός κομμάτων συντάχθηκε με την καπιταλιστική Ρωσία στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Δικαιολόγησαν και υποστήριξαν τη ρωσική ηγεσία και την εισβολή στην ουκρανική επικράτεια, ισχυριζόμενα ότι ο πόλεμος αυτός είναι αντιφασιστικός και απορρίπτοντας την θέση ότι ο πόλεμος είναι ιμπεριαλιστικός, εκφράζει έντονους καπιταλιστικούς ανταγωνισμούς και διεξάγεται για τον έλεγχο των αγορών και των πλουτοπαραγωγικών πηγών, για τους δρόμους ενέργειας και μεταφορών, οδηγώντας τους λαούς στο σφαγείο του πολέμου».
Σημαντικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι, όπως επισημαίνει το ΚΚΕ, «ορισμένα κόμματα της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας παρουσιάζουν την Κίνα ως σοσιαλιστικό κράτος, την στιγμή που οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής έχουν εδώ και πολύ καιρό κυριαρχήσει στην Κίνα και η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και ανθρώπου από άνθρωπο, που αποτελεί τον ορισμό του καπιταλισμού, ενισχύεται».
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, το ΚΚΕ υπενθυμίζει το ρόλο της «Παγκόσμιας Αντιιμπεριαλιστικής Πλατφόρμας» ως στήριγμα της Ρωσίας και της Κίνας στους ανταγωνισμούς τους με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, ενώ δεν παραλείπεται η αναφορά στις άθλιες, προβοκατόρικες επιθέσεις της «Πλατφόρμας» απέναντι στο ΚΚΕ και άλλα κόμματα της «Πρωτοβουλίας».
Ο τερματισμός της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας σηματοδοτεί, αναμφίβολα, ένα πισογύρισμα για το ευρωπαϊκό και διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Η προσπάθεια, ωστόσο, του οπορτουνιστικού ρεύματος να διαβρώσει τα κόμματα της εργατικής τάξης, πρέπει να αποτύχει και θα αποτύχει.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία, ακριβέστερα «Πρωτοβουλία Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων» (INIATIVE), συστήθηκε τον Οκτώβρη του 2023, πριν 10 χρόνια, με σκοπό να εκφράσει την συνεργασία και κοινή δράση Κομμουνιστικών Κομμάτων της Ευρώπης και της ευρύτερης περιοχής, στη βάση κοινά συμφωνημένων αρχών και δεσμεύσεων.