Ανακοίνωση για την αποκατάσταση της αλήθειας σχετικά με την απόδραση των εξόριστων από τον Άη Στράτη, εξέδωσε η ΤΕ Λήμνου του ΚΚΕ, με αφορμή δημοσίευμα της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα».
Η ανακοίνωση αναφέρει:
«Προβληματισμό και κατάπληξη προκαλεί το άρθρο που δημοσιεύτηκε στο ”Πρώτο Θέμα” και αναπαράχθηκε σε τοπικά ΜΜΕ της Λήμνου, με τίτλο “πώς ο Στράτος Παπουτσάκης απελευθέρωσε τους Έλληνες εξόριστους απ΄ τον Άη Στράτη το 1943”, όπου διαστρεβλώνεται η ιστορική αλήθεια σε σχέση με την απόδραση των εξόριστων κομμουνιστών από τον Άη Στράτη, ανακατεύοντας πραγματικά με φανταστικά γεγονότα.
Χαρακτηριστικό είναι το ποίημα που αναφέρεται στο τέλος του άρθρου για την εξιστόρηση των γεγονότων, το οποίο δεν γράφτηκε από τον Γιάννη Χατζημιχελάκη, αλλά από τον Στέλιο Παπαδομιχελάκη, έναν από τους πολιτικούς εξόριστους που απέδρασαν από τον Άη Στράτη και στο οποίο πουθενά δεν αναφέρεται ο Στράτος Παπουτσάκης.
Η αλήθεια διατυπώνεται μέσα από το βιβλίο Άη Στράτης του Γιώργη Καζάκου, ενός από τους εξόριστους κομμουνιστές που βίωσαν το μαρτύριο της πείνας, αλλά και την οργανωμένη απόδραση από τον Άη Στράτη.
Ο Γιώργης Καζάκος, στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά, το 1936, στάλθηκε εξόριστος στον Άη Στράτη και είναι ένας από τους πολιτικούς εξόριστους που τον χειμώνα του 1941–1942 έδωσαν τη μάχη ενάντια στην πείνα στην οποία τους υπέβαλαν οργανωμένα, οι εναπομείνασες ελληνικές αρχές, (χωροφυλακή, Ασφάλεια), προκειμένου να υπογράψουν “δηλώσεις μετανοίας”, να αποκηρύξουν δηλαδή το Κόμμα τους, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.
Όπως αναφέρει στο βιβλίο του – βιογραφία, η απόδραση οργανώθηκε στις 17–18 Ιούνη 1943, τόσο από τους ίδιους τους εξόριστους, όσο και από το Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ, που έστειλε για το σκοπό αυτό καΐκι του ΕΛΑΝ με τους Αλέκο Στράντζαλη (Μπαρμπαλέκο), παλαίμαχο κομμουνιστή καπνεργάτη, παλιό εξόριστο στον Άη Στράτη και Νίκο Χουρμούζη (Ναύαρχο).
Μετά από την περιπετειώδη απόδραση και το ταξίδι, αποβιβάστηκαν στην περιοχή Καψάλα της Χαλκιδικής. Εκεί τους υποδέχθηκαν άνδρες του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον αντιπρόσωπο του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ, Παντελή Τσέγα.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από άλλες πηγές. Τη μαρτυρία του Χρήστου Καργόπουλου, ενός από τους πρωταγωνιστές της αντίστασης στον Άη Στράτη, στο βιβλίο των Κεμερλή-Αθανασιάδη “Η Αντίσταση στη Λέσβο», αλλά και από τα απομνημονεύματα του Μάρκου Βαφειάδη και το βιβλίο του Κώστα Γκριτζώνα “Κόκκινοι δραπέτες”, που αναφέρονται ως πηγή στο Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ.
Καλούμε τους κατοίκους του Άη Στράτη να τιμήσουν τον ηρωικό αγώνα των εξόριστων και να πάνε ακόμα πιο ψηλά το ΚΚΕ, το κόμμα που στάθηκε και στέκεται δίπλα τους, στις διεκδικήσεις τους για λύση των προβλημάτων τους».
