Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τοσίρο Μιφούνε: Ο Τελευταίος Σαμουράι

Ο κορυ­φαί­ος Ιάπω­νας ηθο­ποιός, που δικαί­ως συγκα­τα­λέ­γε­ται και στους καλύ­τε­ρους της παγκό­σμιας υπο­κρι­τι­κής, ο Τοσί­ρο Μιφού­νε, γνω­στός και ως “λύκος” λόγω των χαρα­κτη­ρι­στι­κών του, απο­τε­λεί το alter ego του Ακί­ρα Κου­ρο­σά­βα, με τον οποίο συνερ­γά­στη­καν σε δεκά­ξι ται­νί­ες, πολ­λές απ’ τις οποί­ες έχουν κατα­τα­χθεί ανά­με­σα στις σημα­ντι­κό­τε­ρες δημιουρ­γί­ες όλων των εποχών.

Παρό­τι παρα­μέ­νει ένας από τους πλέ­ον ανα­γνω­ρί­σι­μους ηθο­ποιούς του πλα­νή­τη, για τη ζωή του και την καριέ­ρα του δεν γνω­ρί­ζου­με πολ­λά πράγ­μα­τα, ίσως για­τί έμει­νε έξω από κου­τσο­μπο­λιά ή ροζ ιστο­ρί­ες που τρο­φο­δο­τούν τη φαντασία.

Σε λίγες ημέ­ρες συμπλη­ρώ­νο­νται 100 χρό­νια από τη γέν­νη­σή του (1η Απρι­λί­ου 1920) και είναι μία εξαι­ρε­τι­κή ευκαι­ρία να γνω­ρί­σου­με καλύ­τε­ρα τον πρω­τα­γω­νι­στή του Ακί­ρα Κου­ρο­σά­βα, αλλά και την ιστο­ρία με την οποία ψυχρά­θη­καν οι σχέ­σεις τους, δια­κό­πτο­ντας την ανε­πα­νά­λη­πτη συνερ­γα­σία τους.

Ένα αστέρι μακριά από το σταρ σύστεμ

Ο Τοσί­ρο Μιφού­νε γεν­νή­θη­κε στην κινε­ζι­κή πόλη Σαντόνγκ και σε ηλι­κία 26 ετών υπέ­γρα­ψε το πρώ­το του συμ­βό­λαιο με την κινη­μα­το­γρα­φι­κή εται­ρεία “Τόχο”. Η ζωή του θα μπο­ρού­σε να χαρα­κτη­ρι­στεί και μου­ντή, καθώς δεν ήθε­λε να είναι σταρ, παρα­μέ­νο­ντας μακριά από το σταρ σύστεμ και τις εμφα­νί­σεις στο διε­θνές τζετ σετ, προ­τι­μώ­ντας να πίνει το ποτό του, το οποίο αγα­πού­σε ιδιαιτέρως.

Η συνάντηση με τον Κουροσάβα

Μετά από την πρώ­τη του εμφά­νι­ση στο φιλμ “Οι Τρε­λοί Και­ροί” το 1947, θα συνα­ντη­θεί με τον Κου­ρο­σά­βα για το κλα­σι­κό “Ρασο­μόν” (1950) που κέρ­δι­σε τον Χρυ­σό Λέο­ντα στη Βενε­τία και Τιμη­τι­κό Όσκαρ, βάζο­ντας τον ιαπω­νι­κό κινη­μα­το­γρά­φο στον παγκό­σμιο χάρ­τη. Ακο­λού­θη­σε το αρι­στουρ­γη­μα­τι­κό “Επτά Σαμου­ράι”, που το ριμέικ από τον Τζον Στάρ­τζες “Και οι Επτά Ήταν Υπέ­ρο­χοι” γνώ­ρι­σε ανά­λο­γη επι­τυ­χία. Ο θαυ­μά­σιος Γιουλ Μπρί­νερ, που κρά­τη­σε το ρόλο του Μιφού­νε, ήταν εξαι­ρε­τι­κός, αλλά δεν μπό­ρε­σε να ξεπε­ρά­σει το πρω­τό­τυ­πο, καθώς ο Ιάπω­νας ηθο­ποιός ήταν ασύ­γκρι­τα υπο­βλη­τι­κός. Ίσως γι’ αυτό πέρα­σε στο παγκό­σμιο κοι­νό και ως ο τελευ­ταί­ος σαμουράι.

Θα παί­ξει σε τρία φιλμ του Χιρό­σι Ινα­γκά­κι την “Τρι­λο­γία του Σαμου­ράι” (1954–1956) και το 1957 θα πρω­τα­γω­νι­στή­σει στο “Θρό­νο του Αίμα­τος” του Κου­ρο­σά­βα, την καλύ­τε­ρη δια­σκευή του “Μάκ­μπεθ”, μετα­φερ­μέ­νη στον ιαπω­νι­κό μεσαί­ω­να. Επί­σης, θα παί­ξει στο περί­φη­μο “Γιο­ζί­μπο” την ται­νία που θα εμπνεύ­σει τον Σέρ­τζιο Λεό­νε να γυρί­σει το κλα­σι­κό φιλμ-σπαγ­γέ­τι “Για Μια Χού­φτα Δολάρια”.

Η φήμη του είχε φτά­σει στην κορυ­φή και αυτός είναι ο λόγος που άρχι­σε να τον ζητούν να πρω­τα­γω­νι­στή­σει και σε διε­θνείς παρα­γω­γές, κάποιες φορές, ωστό­σο, σε αμφί­βο­λης ποιό­τη­τας ται­νί­ες, θέλο­ντας να εκμε­ταλ­λευ­θούν το όνο­μά του. Ωστό­σο, είχε προη­γη­θεί το σπά­σι­μο του στε­νού δεσμού του με τον Κουροσάβα.

Ο καταραμένος “Κοκκινογένης”

Όλα ξεκί­νη­σαν το 1965, με την ται­νία “Ο Κοκ­κι­νο­γέ­νης”, μια επι­κή ιστο­ρία για την πρώ­ι­μη ιαπω­νι­κή ιατρι­κή, που είχε προ­γραμ­μα­τι­στεί για γυρί­σμα­τα 50 ημε­ρών, αλλά ολο­κλη­ρώ­θη­κε μετά από ένα έτος! Ο Μιφού­νε, που είχε δημιουρ­γή­σει τη δική του εται­ρεία παρα­γω­γής, εγκλω­βί­στη­κε με τα παρα­τε­τα­μέ­να γυρί­σμα­τα του τελειο­μα­νή Κου­ρο­σά­βα και χωρίς να έχει τη δυνα­τό­τη­τα να σπά­σει το συμ­βό­λαιό του, έχα­σε ευκαι­ρί­ες και για άλλους ρόλους, αλλά και πολύ­τι­μο χρό­νο για να βγά­λει από το οικο­νο­μι­κό αδιέ­ξο­δο τη δική του εται­ρεία. Αυτό δεν το συγ­χώ­ρε­σε ποτέ στον Κου­ρο­σά­βα, που συμπε­ρι­φε­ρό­ταν ως αυτο­κρά­το­ρας στους ηθο­ποιούς του και στα μέλη του συνερ­γεί­ου του και ήθε­λε από­λυ­τη προ­σή­λω­ση στην ται­νία που γύριζε.

Εκτός Ιαπωνίας

Η καριέ­ρα του στη Δύση δεν ήταν ανά­λο­γη με αυτή της Ιαπω­νί­ας. Κάποιοι του χρε­ώ­νουν τη μέτρια γνώ­ση των αγγλι­κών, αλλά το σημα­ντι­κό­τε­ρο ήταν η από­στα­ση που χώρι­ζε τον τερά­στιο Κου­ρο­σά­βα ή τον Όζου με τους Αμε­ρι­κα­νούς σκη­νο­θέ­τες, με τους οποί­ους δού­λε­ψε. Ωστό­σο, υπήρ­ξαν και κάποιες καλές ται­νί­ες που έπαι­ξε, όπως στα “Λιο­ντά­ρια του Ειρη­νι­κού” (1969) μαζί με τον Λι Μάρ­βιν και σε σκη­νο­θε­σία Τζον Μπούρ­μαν, στη “Μονο­μα­χία στον Κόκ­κι­νο Ήλιο” (1971) δίπλα στους Αλέν Ντε­λόν, Τσαρλς Μπρόν­σον και Κλά­ου­ντια Καρ­ντι­νά­λε και στη “Ναυ­μα­χία του Μίντ­γου­εϊ” (1976) έχο­ντας ως συμπρω­τα­γω­νι­στές τους γερό­λυ­κους του αμε­ρι­κα­νι­κού σινε­μά Χέν­ρι Φόντα, Τσαρλς Ίστον, Γκλεν Φορντ και Τζέιμς Κόμπερν.

Επί­σης, τερά­στια επι­τυ­χία είχε και στην τηλε­ο­πτι­κή σει­ρά “Σογκούν, ο Μεγά­λος Σαμου­ράι” (1981) δίπλα στον Ρίτσαρντ Τσά­μπερ­λαϊν, ένα σίριαλ που βασί­στη­κε στο ομό­τι­τλο μπεστ σέλερ του Τζέιμς Κλά­βελ, το στό­ρι του οποί­ου τοπο­θε­τεί­ται στην Ιαπω­νία του 17ου αιώ­να και που γυρί­στη­κε εξ ολο­κλή­ρου στην Ιαπωνία.

Ο Τοσί­ρο Μιφού­νε, που πέθα­νε στις 24 Δεκεμ­βρί­ου του 1997 και το τελευ­ταίο διά­στη­μα της ζωής του ταλαι­πω­ρή­θη­κε από τη νόσο του Αλτσχάι­μερ, άφη­σε πίσω του τρία παι­διά και πάνω από 160 ται­νί­ες, πολ­λές απ’ τις οποί­ες θα κοσμούν για πάντα τη λίστα με τις κορυ­φαί­ες δημιουρ­γί­ες όλων των επο­χών, ενώ θα μεί­νει και ως ο κορυ­φαί­ος πρω­τα­γω­νι­στής του Κουροσάβα.

Πηγή: ΑΠΕ

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο