Το άγχος που προκαλούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση από αυτά

Οι χρή­στες των μέσων κοι­νω­νι­κής δικτύ­ω­σης (social media) εξαρ­τώ­νται όλο και περισ­σό­τε­ρο σε αυτά, παρά το γεγο­νός ότι τους προ­κα­λούν άγχος, σύμ­φω­να με νέα έρευ­να την οποία επι­κα­λεί­ται η ScienceDaily.

Τα απο­τε­λέ­σμα­τα που δημο­σιεύ­τη­καν στην επι­στη­μο­νι­κή επι­θε­ώ­ρη­ση «Information Systems Journal» έδει­ξαν ότι τα μέσα κοι­νω­νι­κής δικτύ­ω­σης, όπως το Facebook και το Instagram, προ­κα­λούν άγχος, γνω­στό και ως τεχνο­λο­γι­κό στρες (technostress). Ωστό­σο, οι χρή­στες για να το αντι­με­τω­πί­σουν μετα­πη­δούν από το ένα κοι­νω­νι­κό δίκτυο στο άλλο ή σε ποι­κί­λες δρα­στη­ριό­τη­τες εντός του κοι­νω­νι­κού δικτύ­ου χωρίς να κλεί­νουν το μέσο που ‘γέν­νη­σε’ το στρες.

Η καθη­γή­τρια Μονι­ντί­πα Ταράφ­νταρ από τη σχο­λή Διοί­κη­σης στο Πανε­πι­στή­μιο του Λάν­κα­στερ, μία από τους συντά­κτες της μελέ­της, εξη­γεί ότι, αν και φαί­νε­ται παρά­δο­ξο, οι χρή­στες των κοι­νω­νι­κών δικτύ­ων χρη­σι­μο­ποιούν άλλες δρα­στη­ριό­τη­τες του κοι­νω­νι­κού δικτύ­ου για να απο­φύ­γουν το άγχος που τους προ­κα­λεί κάποια από αυτές, δημιουρ­γώ­ντας με αυτόν τον τρό­πο μια σύγ­χυ­ση ανά­με­σα στο άγχος και στην εξα­να­γκα­στι­κή χρή­ση του μέσου.

Οι μελε­τη­τές παρα­τη­ρώ­ντας τις συνή­θειες 444 χρη­στών του Facebook δια­πί­στω­σαν ότι οι χρή­στες έστελ­ναν μηνύ­μα­τα με φίλους ή τσέ­κα­ραν τα νέα ή έκα­ναν νέες δημο­σιεύ­σεις ανά­λο­γα με το αν κάποια από αυτές της δρα­στη­ριό­τη­τες τούς προ­κα­λού­σε άγχος. Αυτή η συμπε­ρι­φο­ρά αυξά­νει την πιθα­νό­τη­τα εξάρ­τη­σης από τα μέσα κοι­νω­νι­κής δικτύ­ω­σης καθώς χρη­σι­μο­ποιού­νται δια­φο­ρε­τι­κές δρα­στη­ριό­τη­τες του ίδιου του μέσου για μεγά­λες χρο­νι­κές περιόδους.

Όταν οι ίδιοι οι παρά­γο­ντες που προ­κα­λούν το στρες χρη­σι­μο­ποιού­νται και ως τρό­ποι αντι­με­τώ­πι­σης του, οι χρή­στες των κοι­νω­νι­κών δικτύ­ων μένουν για μεγα­λύ­τε­ρο χρο­νι­κό διά­στη­μα στο ίδιο περι­βάλ­λον και δεν ανα­ζη­τούν εναλ­λα­κτι­κές δρα­στη­ριό­τη­τες μακριά από αυτό δημιουρ­γώ­ντας μια εξαρ­τη­τι­κή συμπεριφορά.

Ερευ­νη­τές από το Πανε­πι­στή­μιο του Λάν­κα­στερ διε­ρεύ­νη­σαν τις δια­φο­ρε­τι­κές μορ­φές που μπο­ρεί να πάρει το άγχος από τα social media (π.χ. αίσθη­ση ότι εισβά­λουν στην προ­σω­πι­κή τους ζωή, υπερ­βο­λι­κές κοι­νω­νι­κές απαι­τή­σεις και κοι­νω­νι­κές πλη­ρο­φο­ρί­ες κ.α.) και εξέ­τα­σαν δύο δια­φο­ρε­τι­κούς τρό­πους αντι­με­τώ­πι­σης του άγχους που προ­έρ­χε­ται από αυτά.

Στον πρώ­το τρό­πο οι συμ­με­τέ­χο­ντες απε­νερ­γο­ποιού­σαν το μέσο που τους προ­κα­λού­σε το άγχος και ασχο­λού­νταν με άλλες εναλ­λα­κτι­κές δρα­στη­ριό­τη­τες, όπως η επι­κοι­νω­νία με άλλα μέλη της οικογένειας.

Η δεύ­τε­ρη στρα­τη­γι­κή μεί­ω­σης του άγχους χαρα­κτη­ρί­στη­κε από δρα­στη­ριό­τη­τες εντός του ίδιου του κοι­νω­νι­κού δικτύ­ου, μέθο­δος που ήταν συχνό­τε­ρη στους πιο τακτι­κούς χρή­στες και μπο­ρεί δυνη­τι­κά να οδη­γή­σει σε εξάρτηση.

Η Ταράφ­νταρ παρα­τη­ρεί πως η αντι­με­τώ­πι­ση του τεχνο­λο­γι­κού στρες μέσω ποι­κί­λων δρα­στη­ριο­τή­των εντός ενός κοι­νω­νι­κού δικτύ­ου είναι ένα νέο ενδια­φέ­ρον φαι­νό­με­νο, καθώς υπο­δη­λώ­νει πως οι άνθρω­ποι προ­σλαμ­βά­νουν δια­φο­ρε­τι­κά το τεχνο­λο­γι­κό στρες από τα μέσα κοι­νω­νι­κής δικτύ­ω­σης καθαυτά.