Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

40 Χρόνια από τον Πόλεμο Ιράν-Ιράκ

Σαν σήμε­ρα 22-Σεπ-1980, τα ιρα­κι­νά στρα­τεύ­μα­τα εισβάλ­λουν στο ιρα­νι­κό έδα­φος. Αρχί­ζει ο πόλε­μος Ιράν — Ιράκ, που θα διαρ­κέ­σει 8 χρό­νια (έως τις 20/8/1988) και θα στοι­χί­σει τη ζωή σε εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες ανθρώ­πους, μαχη­τές και άμα­χους.

Αρχι­κά τα ιρα­κι­νά στρα­τεύ­μα­τα εισβάλ­λουν στο ιρα­νι­κό έδα­φος με σκο­πό να απο­κτή­σουν τον πλή­ρη έλεγ­χο του διαύ­λου Σατ Αλ Αράμπ και κατα­στρέ­φουν τα μεγά­λα διυ­λι­στή­ρια του Αμπα­ντάν και το λιμά­νι του Χοραμ­σάρ, ενώ η Τεχε­ρά­νη κλεί­νει τα στε­νά του Ορμούζ, όπου εγκλω­βί­ζο­νται δεκά­δες δεξα­με­νό­πλοια, με απο­τέ­λε­σμα την εκδή­λω­ση πανι­κού σ’ όλο τον κόσμο για πιθα­νό­τη­τα μεγά­λης πετρε­λαϊ­κής κρί­σης. Αρχί­ζει ο πόλε­μος Ιράν-Ιράκ.

Τα βαριά σύν­νε­φα στις σχέ­σεις Βαγδά­της-Τεχε­ρά­νης είχαν παρου­σια­στεί από το δεύ­τε­ρο εξά­μη­νο του 1979. Αυτό που εμφα­νι­ζό­ταν ως δια­φο­ρά ήταν η κυριαρ­χία του πλω­τού διαύ­λου Σατ Ελ Αράμπ. Πρό­κει­ται για μια τερά­στια υδά­τι­νη αρτη­ρία, στην οποία συνε­νώ­νο­νται οι δυο μεγά­λοι ποτα­μοί του Ιράκ, ο Τίγρης και ο Ευφρά­της, κατα­λή­γο­ντας στο μυχό του Περ­σι­κού Κόλ­που. Η στρα­τη­γι­κή σημα­σία της αρτη­ρί­ας είναι τερά­στια, καθώς αυτός που την κατέ­χει ελέγ­χει όχι μόνο τα τερά­στια υδά­τι­να απο­θέ­μα­τα, αλλά και τα απο­θέ­μα­τα των πετρε­λαί­ων του Περ­σι­κού Κόλ­που. Το Σατ Ελ Αράμπ απο­τε­λού­σε προ­αιώ­νια εστία αιμα­τη­ρών αντα­γω­νι­σμών μετα­ξύ Περ­σών και Αρά­βων. Το 1975, με τη συμ­φω­νία του Αλγε­ρί­ου, η κυριαρ­χία του Σατ Ελ Αράμπ μοι­ρά­στη­κε στο Ιράν και στο Ιράκ. Το καλο­καί­ρι του 1980 ο Σαντάμ Χου­σε­ΐν εγεί­ρει θέμα, ζητώ­ντας την από­λυ­τη ιρα­κι­νή κυριαρ­χία στη συγκε­κρι­μέ­νη περιοχή.Πόλεμος Ιράν Ιράκ

Ωστό­σο, πίσω από τις ιρα­κι­νές διεκ­δι­κή­σεις υπήρ­χαν πολ­λά και ποι­κί­λα συμ­φέ­ρο­ντα.
Εκεί­νη την επο­χή το Ιράν συντα­ρασ­σό­ταν από την επα­νά­στα­ση, που οδή­γη­σε στην ανα­τρο­πή του Σάχη και στην εγκα­θί­δρυ­ση του ισλα­μι­κού καθεστώτος.
Η κατά­λη­ψη της αμε­ρι­κα­νι­κής πρε­σβεί­ας στην Τεχε­ρά­νη και η ομη­ρία των Αμε­ρι­κα­νών διπλω­μα­τών συντη­ρού­σαν τη σύγκρου­ση με τις Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες. Απ’ την άλλη, ο Σαντάμ Χου­σε­ΐν πίστευε ότι η απο­δυ­νά­μω­ση του ιρα­νι­κού στρα­τού τού έδι­νε τη δυνα­τό­τη­τα για έναν σύντο­μο και νικη­φό­ρο πόλε­μο, απ’ τον οποίο θα έβγαι­νε κυρί­αρ­χος της περιο­χής και το Ιράκ θα καθί­στα­το η πρώ­τη περι­φε­ρεια­κή δύναμη.
Για τις ΗΠΑ, ο πόλε­μος Ιράν-Ιράκ ήταν μια πρώ­της τάξε­ως ευκαι­ρία προ­κει­μέ­νου να απο­κα­τα­στή­σουν και να ενι­σχύ­σουν τα ερεί­σμα­τά τους στην περιο­χή. Οι διε­θνείς ανα­λυ­τές συνέ­κλι­ναν τότε ότι το Στέιτ Ντι­πάρ­τμεντ ενθάρ­ρυ­νε τον Σαντάμ να προ­χω­ρή­σει στην επίθεση.

Ο πόλε­μος Ιράν-Ιράκ κρά­τη­σε πολ­λούς μήνες, εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες άνθρω­ποι σκο­τώ­θη­καν, οι οικο­νο­μί­ες των δύο χωρών κατα­στρά­φη­καν και στον τελι­κό «λογα­ρια­σμό» κερ­δι­σμέ­νοι βγή­καν οι Αμερικανοί.Πόλεμος Ιράν Ιράκ

Το Ιράκ ως χώρος ενδοϊσλαμικής σύγκρουσης και διάσπασης

Στα εδά­φη του σημε­ρι­νού Ιράκ, στο δεύ­τε­ρο μισό του 7ου αιώ­να, έγι­νε η διά­σπα­ση του Ισλάμ με μεγά­λες μάχες και απώ­λειες που οδή­γη­σαν στην ήττα του σιι­τι­σμού και στην επι­κρά­τη­ση και εξά­πλω­ση του σου­νι­τι­σμού. Τους τελευ­ταί­ους 3 αιώ­νες, το Ιράκ απο­τέ­λε­σε το βασι­κό χώρο υπο­δο­χής των εκδιωγ­μέ­νων σιι­τών από το ουα­χα­μπι­κό σου­νί­τι­κο Ισλάμ της Αρα­βι­κής Χερ­σο­νή­σου. Τα δεδο­μέ­να έχουν τη σημα­σία τους, παρά την έντο­νη υπο­κρι­σία των κρα­τών του Οργα­νι­σμού Ισλα­μι­κής Συνερ­γα­σί­ας και των παρα­γό­ντων που μιλούν για αδελ­φο­σύ­νη των μου­σουλ­μά­νων και τον «πανι­σλα­μι­σμό», με σκο­πό τον έλεγ­χο της κατά­στα­σης για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση των μονο­πω­λια­κών συμφερόντων.

Στην επο­χή του ιμπε­ρια­λι­σμού, εκτός από το κοι­νω­νι­κό, οικο­νο­μι­κό, πολι­τι­κό και στρα­τιω­τι­κό επί­πε­δο, αξιο­ποιεί­ται και η θρη­σκευ­τι­κή πίστη στο κου­βά­ρι των αντα­γω­νι­σμών. Ετσι, οι Σου­νί­τες και οι Σιί­τες του Ιράκ πολέ­μη­σαν δια­χρο­νι­κά για τα συμ­φέ­ρο­ντα των Οθω­μα­νών, των Γερ­μα­νών, των Βρε­τα­νών, και βεβαί­ως των εγχώ­ριων αστι­κών δυνά­με­ων κάτω από σημαία ξένη ως προς τα συμ­φέ­ρο­ντά τους.

Βασικά στοιχεία από τη διαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού του Ιράκ

Από τις αρχές του 1920, χρο­νο­λο­γεί­ται η ίδρυ­ση δια­φό­ρων αστι­κών κομ­μά­των στο Ιράκ, στο πλαί­σιο της οθω­μα­νι­κής αυτο­κρα­το­ρί­ας και της νεο­σύ­στα­της χασε­μί­τι­κης μοναρ­χί­ας. Ο συνε­νω­τι­κός σχη­μα­τι­σμός των τμη­μά­των της πλου­το­κρα­τί­ας της χώρας εμφα­νί­ζε­ται στις δεκα­ε­τί­ες ’40 και ’50, ενώ, πριν κυριαρ­χού­σε ο αντα­γω­νι­σμός των παρα­πά­νω τμη­μά­των, χωρίς την έκφρα­ση του κοι­νού τους ταξι­κού συμφέροντος.

Το κόμ­μα της Συνταγ­μα­τι­κής Ενω­σης εξέ­φρα­ζε τα συμ­φέ­ρο­ντα και αιτή­μα­τα των γαιο­κτη­μό­νων, των αρι­στο­κρα­τών και των μεγα­λε­μπό­ρων, για φορο­α­παλ­λα­γές, απο­κλει­σμό των άλλων στρω­μά­των από τις σημα­ντι­κές κρα­τι­κές και κυβερ­νη­τι­κές θέσεις, και φυσι­κά, την υπε­ρά­σπι­ση του κοι­νω­νι­κο­οι­κο­νο­μι­κού καθε­στώ­τος που τα εξέφραζε.

Η πολι­τι­κή έκφρα­ση των μεσαί­ων στρω­μά­των της πόλης και των φτω­χών γεωρ­γών πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε με την «εισα­γω­γή» του κόμ­μα­τος Μπά­αθ από τη Συρία. Το αρα­βο­ε­θνι­κι­στι­κό Σοσια­λι­στι­κό Κόμ­μα Μπά­αθ ιδρύ­θη­κε στη Δαμα­σκό στις αρχές Απρί­λη του 1947.

Με τον τίτλο Μπά­αθ («νεκρα­νά­στα­ση» του έθνους), οι ιδρυ­τές του κόμ­μα­τος έβα­λαν για το αρα­βι­κό έθνος τρεις στό­χους: Ενό­τη­τα, Ελευ­θε­ρία και Σοσια­λι­σμό, με πρω­ταρ­χι­κό το πρώ­το, δηλα­δή, την ένω­ση όλων των Αρα­βι­κών κρα­τών. Αν και το Μπά­αθ αυτο­πα­ρου­σιά­ζε­ται ιστο­ρι­κά ως «κοσμι­κό» κόμ­μα, στις θεω­ρη­τι­κές αρχές του είναι έντο­νη μια σύγ­χυ­ση όσον αφο­ρά στον λεγό­με­νο Αραβοϊσλαμισμό.

Σημαντικά στοιχεία από την εξέλιξη του ιρακινού Μπάαθ

Το Μπά­αθ υπήρ­ξε συνε­νω­τι­κός φορέ­ας των αρα­βό­φω­νων της Συρί­ας, του Ιράκ και άλλων χωρών της περιο­χής, ξεπερ­νώ­ντας τα ‘«στε­γα­νά’» των θρη­σκευ­τι­κών κοι­νο­τή­των. Ετσι, ανέ­τρε­ψε αρκε­τά κατά­λοι­πα της οθω­μα­νι­κής επο­χής, που δια­χώ­ρι­ζαν τον πλη­θυ­σμό σε «Μιλέ­τια» (θρη­σκευ­τι­κές κοι­νό­τη­τες) παρά τον αρα­βο­ε­θνι­κι­στι­κό του χαρα­κτή­ρα, υπήρ­χαν αρκε­τά στε­λέ­χη με δια­φο­ρε­τι­κή εθνο­τι­κή κατα­γω­γή (Κούρ­δοι, Ασύ­ριοι κ.λπ.).

Ο αντα­γω­νι­σμός του Ιρα­κι­νού Μπά­αθ με το Συρια­κό που απο­τε­λού­σε τον «κορ­μό», με την επί­δρα­ση του «Αρα­βοϊ­σλα­μι­σμού», οδή­γη­σε στη μετα­τρο­πή του Ιρα­κι­νού Μπά­αθ σε σου­νι­τι­κό τζι­χα­ντι­στι­κό κόμμα.

Τα δύο κεντρι­κά συν­θή­μα­τα του Μπά­αθ είναι: «Ενιαίο Αρα­βι­κό Εθνος έχον “Αθά­να­το Μήνυ­μα”». «Οι στό­χοι μας είναι: ενό­τη­τα, ελευ­θε­ρία, σοσια­λι­σμός».
Στο ιρα­κι­νό Μπά­αθ υιο­θε­τή­θη­κε ξεκά­θα­ρα (από τα τέλη της δεκα­ε­τί­ας του ’70) η θέση που λέει ότι το «αθά­να­το μήνυ­μα» του έθνους είναι το Ισλάμ, ενώ το συρια­κό, εξα­κο­λου­θεί να ισχυ­ρί­ζε­ται ότι είναι η συμ­βο­λή του έθνους στα γράμ­μα­τα και στις επιστήμες.
Υπε­ρί­σχυ­σε η τάση της χρή­σης στρα­τιω­τι­κής βίας για την επί­τευ­ξη των επε­κτα­τι­κών στό­χων του, αντί­θε­τα με το Συρια­κό που συν­δύ­α­ζε όλα τα μέσα.

Ο Αγια­το­λάχ Χομεϊ­νί, θεω­ρη­τι­κός της «Ισλα­μι­κής Επα­νά­στα­σης» φιλο­ξε­νή­θη­κε στο Ιράκ από το 1965 μέχρι τα τέλη του 1978, ως «πολι­τι­κός πρό­σφυ­γας». Ενι­σχύ­θη­κε, στη­ρί­χτη­κε και εξο­πλί­στη­κε από το ιρα­κι­νό κρά­τος, ιδιαί­τε­ρα, μετά από το πρα­ξι­κό­πη­μα που έφε­ρε το Μπά­αθ στην εξου­σία, με σκο­πό την ανα­τρο­πή του καθε­στώ­τος του Σάχη. Τότε, έκα­νε αρκε­τή «ζύμω­ση» με τους σιί­τες του Ιράκ, προ­πα­γαν­δί­ζο­ντας τη θεω­ρία του, πράγ­μα που ανά­γκα­σε το καθε­στώς του Μπά­αθ να τον προει­δο­ποι­ή­σει για τη λήξη της «φιλο­ξε­νί­ας» του στη χώρα.

Κατά­φε­ρε η μεταρ­ρυθ­μι­στι­κή του θεω­ρία και πολι­τι­κή να επι­κρα­τή­σουν επί του ιρα­κι­νού Μπά­αθ, ιδιαί­τε­ρα στις γραμ­μές των σιι­τών του Ιράκ, στο Στρα­τό και στην κοι­νω­νία γενι­κά. Στην επι­φά­νεια του πολι­τι­κού σκη­νι­κού ανα­δύ­θη­κε το παρά­νο­μο «Κόμ­μα του Ισλα­μι­κού Κηρύγ­μα­τος», το οποίο απέ­κτη­σε αργό­τε­ρα, ένο­πλο σκέ­λος και σοβα­ρή δύνα­μη στο Ιράκ. Η επι­κρά­τη­ση της μεταρ­ρυθ­μι­στι­κής πρό­τα­σης του Χομεϊ­νί οφει­λό­ταν στα έντο­να φαι­νό­με­να ιδιο­τέ­λειας των στε­λε­χών του Μπά­αθ, στην υπαρ­κτή δια­φθο­ρά, και στην αύξη­ση των κοι­νω­νι­κών ανι­σο­τή­των, και κυρί­ως, στην επι­θυ­μία των τμη­μά­των της πλου­το­κρα­τί­ας να ανα­χαι­τι­στεί το εργα­τι­κό — κομ­μου­νι­στι­κό κίνημα.

Ετσι, το ιρα­κι­νό Μπά­αθ μετα­τρε­πό­ταν ταχύ­τα­τα σε σου­νί­τι­κο κόμ­μα, απω­θώ­ντας αντι­κει­με­νι­κά τα στοι­χεία που είχαν δια­φο­ρε­τι­κή εθνο­τι­κή και θρη­σκευ­τι­κή κατα­γω­γή, από το κόμ­μα, τον κρα­τι­κό μηχα­νι­σμό και το στρα­τό. Τότε, απο­κό­πη­κε μια μερί­δα του επι­χει­ρη­μα­τι­κού και πολι­τι­κού κόσμου από το καθε­στώς που έπα­ψε να απο­τε­λεί το «γενι­κό στρα­τη­γείο» της αστι­κής τάξης.

ℹ️  Το ιρα­κι­νό καθε­στώς είχε συνερ­γα­στεί με τους (σου­νί­τες) Αδελ­φούς Μου­σουλ­μά­νους της Συρί­ας για την ανα­τρο­πή του καθε­στώ­τος Ασαντ, το διά­στη­μα 1978 — 1982 και είχε στεί­λει αρκε­τά στε­λέ­χη του στο Αφγα­νι­στάν για να μάθουν τον μαζι­κό «ισλα­μι­κό» τρό­πο δου­λειάς από τους μουτζαχιντίν.

Κατά την εξέ­λι­ξη του πολέ­μου Ιράκ — Ιράν, τα επι­τε­λεία του Μπά­αθ του Ιράκ εκτι­μού­σαν ότι με έναν «αστρα­πιαίο πόλε­μο» θα εξό­ντω­ναν το νεό­κο­πο καθε­στώς της «ισλα­μι­κής επα­νά­στα­σης» του Ιράν.
Παρά τη βοή­θεια που έλα­βε το ιρα­κι­νό καθε­στώς από τις «σου­νί­τι­κες» μοναρ­χί­ες του Κόλ­που, που έφτα­σαν τα 50 δισε­κα­τομ­μύ­ρια δολά­ρια, δεν τα κατάφερε.
Το 1980, το ιρα­κι­νό καθε­στώς συνερ­γα­ζό­ταν με τις μοναρ­χί­ες του Κόλ­που και την Αίγυ­πτο για την προ­ώ­θη­ση του σου­νί­τι­κου Ισλάμ, και τη δαι­μο­νο­ποί­η­ση και κατα­πο­λέ­μη­ση του ιρα­νι­κού καθεστώτος.

Η επε­κτα­τι­κή πολι­τι­κή του ιρα­κι­νού Μπά­αθ πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε με την εισβο­λή και κατο­χή του Κου­βέιτ στις 2/8/1990. Χαρα­κτη­ρι­στι­κό είναι το από­σπα­σμα από την ομι­λία του Σαντάμ Χου­σε­ΐν στη Σύνο­δο των αρα­βι­κών κρα­τών που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε στη Βαγδά­τη, τέλη Μαΐ­ου 1990: «Μερι­κές φορές ο πόλε­μος διε­ξά­γε­ται με στρα­τιώ­τες, με από­πει­ρες πρα­ξι­κο­πή­μα­τος, με δολο­φο­νί­ες και βομ­βι­στι­κές επι­θέ­σεις, αλλά και μερι­κές φορές διε­ξά­γε­ται μέσω της οικο­νο­μί­ας». Με απει­λη­τι­κό ύφος φωτο­γρά­φι­ζε τις μοναρ­χί­ες του Κόλ­που «οι οποί­ες δεν πει­θαρ­χούν στις απο­φά­σεις του οργα­νι­σμού ΟΠΕΚ, και φέρ­νουν ζημιά στο Πανα­ρα­βι­κό συμφέρον».

Η πλή­ρης σου­νι­το­ποί­η­ση και εκκα­θά­ρι­ση του κρα­τι­κού μηχα­νι­σμού, του στρα­τού και του Μπά­αθ από «ύπο­πτα» στοι­χεία, επι­χει­ρή­θη­κε με τη λεγό­με­νη «Καμπά­νια πίστης» που εγκαι­νιά­στη­κε αρχές του 1993, μετά τον πόλε­μο στον Περσικό.

Για την απώλεια μιας φυσιογνωμίας της ιρακινής αντιπολίτευσης

Ο Αχμάντ Τσα­λα­μπί απο­τέ­λε­σε «σημαί­νου­σα» μορ­φή της αντι­πο­λί­τευ­σης και πέθα­νε «αθό­ρυ­βα», παρά τον πρω­τα­γω­νι­στι­κό εγκλη­μα­τι­κό ρόλο του κατά της χώρας και του λαού του. Ηταν γόνος (σιί­τι­κης) οικο­γέ­νειας τρα­πε­ζι­τών που υπη­ρέ­τη­σαν από υπουρ­γι­κές καρέ­κλες τη χασε­μί­τι­κη (σου­νί­τι­κη) μοναρ­χι­κή κυβέρ­νη­ση. Ηταν φορέ­ας φιλε­λεύ­θε­ρων αντι­λή­ψε­ων που αντι­τί­θο­νταν στην οικο­νο­μι­κή πολι­τι­κή του Μπά­αθ (εθνι­κο­ποί­η­ση, προ­στα­τευ­τι­σμός, κ.λπ.), από τα νιά­τα του. Τελειώ­νο­ντας το διδα­κτο­ρι­κό του «συνερ­γά­στη­κε» με το ιρα­νι­κό καθε­στώς του Σάχη και με τον εθνι­κι­στή Κούρ­δο ηγέ­τη Μου­στα­φά Μπαρ­ζα­νί, για την ανα­τρο­πή του καθε­στώ­τος του Μπά­αθ από το 1969.

Μετά από την απο­τυ­χία της ένο­πλης εξέ­γερ­σης του νοτί­ου Ιράκ (έπει­τα από τον πόλε­μο του Περ­σι­κού), ηγή­θη­κε του Ιρα­κι­νού Εθνι­κού Κογκρέ­σου, το οποίο λάμ­βα­νε, για χρό­νια, οικο­νο­μι­κή «βοή­θεια» των ΗΠΑ σε δεκά­δες εκα­τομ­μύ­ρια δολά­ρια. Επαι­ξε σημα­ντι­κό ρόλο στη θέσπι­ση της «Νομο­θε­τι­κής Πρά­ξης για την Απε­λευ­θέ­ρω­ση του Ιράκ — Iraq Liberation Act», η οποία εγκρί­θη­κε από το κογκρέ­σο των ΗΠΑ, επί προ­ε­δρί­ας Κλί­ντον. Διε­τέ­λε­σε πρό­ε­δρος του Κυβερ­νη­τι­κού Συμ­βου­λί­ου του Ιράκ, μετά την κατο­χή του, αντι­πρό­ε­δρος της κυβέρ­νη­σης και, προ­σω­ρι­νά, υπουρ­γός πετρε­λαί­ου. Ο Τσα­λα­μπί ήταν η βασι­κή πηγή των ισχυ­ρι­σμών για την ύπαρ­ξη όπλων μαζι­κής κατα­στρο­φής στη διά­θε­ση του ιρα­κι­νού καθεστώτος.

Ενδει­κτι­κό το συλ­λυ­πη­τή­ριο μήνυ­μα του υφυ­πουρ­γού Εξω­τε­ρι­κών του Ιράν, Χου­σε­ΐν Αμίρ Αμπ­ντο­λα­χιάν, που κυκλο­φό­ρη­σε στις αρχές Νοέμ­βρη 2015, για το θάνα­το του Τσα­λα­μπί: «Ο πολι­τι­κός αγώ­νας του Αχμάντ Τσα­λα­μπί επι­κε­ντρώ­θη­κε στην πορεία ανε­ξαρ­τη­σί­ας του Ιράκ και της εθνι­κής του ενό­τη­τας».

Για χάρη των μονο­πω­λια­κών συμ­φε­ρό­ντων τους οι ιμπε­ρια­λι­στές των ΗΠΑ ονό­μα­σαν αυτό που έγι­νε στο Ιράκ «απε­λευ­θέ­ρω­ση». Το Ιράν από την πλευ­ρά του το χαρα­κτη­ρί­ζει «ανε­ξαρ­τη­σία» και υπό­σχε­ται στο καθε­στώς της Σαου­δι­κής Αρα­βί­ας την ίδια κατά­λη­ξη με το καθε­στώς του Σαντάμ Χουσεΐν.

Πόλεμος Ιράν Ιράκ

Σοβαρές μεταβολές στο Ιράκ μετά από την ιμπεριαλιστική επέμβαση του 2003

Η ιμπε­ρια­λι­στι­κή επέμ­βα­ση της «Συμ­μα­χί­ας των προ­θύ­μων» προ­κά­λε­σε σημα­ντι­κό πλήγ­μα σε μονο­πω­λια­κά συμ­φέ­ρο­ντα της Γαλ­λί­ας (επί πρω­θυ­πουρ­γί­ας τού κυρί­ου Ντο­μι­νίκ ντε Βιλ­πέν), αλλά και σε αυτά της καπι­τα­λι­στι­κής Ρωσίας.

Παρα­με­ρί­στη­κε το Ιράκ ως «σημα­ντι­κός παί­κτης» από τον ενδοϊ­μπε­ρια­λι­στι­κό αντα­γω­νι­σμό στην ευρύ­τε­ρη περι­φέ­ρεια, μπρο­στά στο ενδε­χό­με­νο δια­με­λι­σμού του ή της διαιώ­νι­σης ενός παρα­λυ­τι­κού χαλα­ρού «ομο­σπον­δια­κού» καθεστώτος.

Τη μερίδα του «λέοντος» πήραν τα μονοπώλια των ΗΠΑ από τη «λεία» της εκμετάλλευσης του πλούτου του Ιράκ, αλλά και από την «ανοικοδόμησή» του.

Η πλειο­ψη­φία των δρώ­ντων πολι­τι­κών σχη­μά­των σήμε­ρα είχαν τη συμ­βο­λή τους στην έγκρι­ση του συντάγ­μα­τος της χώρας σε συν­θή­κες κατο­χής. Δεν χρη­σι­μο­ποιούν τον όρο «κατο­χή», αλλά τον όρο «απε­λευ­θέ­ρω­ση» της χώρας, όταν ανα­φέ­ρο­νται στην ανα­τρο­πή του καθε­στώ­τος του Μπά­αθ, ως συνέ­πεια της επέμ­βα­σης του 2003.

Πόλεμος κόλπουΠόλεμος κόλπου

Το νέο σύνταγ­μα κατο­χύ­ρω­σε τη συνταγ­μα­τι­κή αρχή του «ξερι­ζώ­μα­τος του Μπά­αθ», που απο­κλεί­ει και διώ­κει όλα τα μέλη και στε­λέ­χη του που δια­χει­ρί­ζο­νταν την κρα­τι­κή εξου­σία, από την ανά­λη­ψη θέσε­ων στον «νέο» κρα­τι­κό μηχα­νι­σμό. Το αυστη­ρό­τε­ρο μέτρο της ήταν ο απο­κλει­σμός των στε­λε­χών του στρα­τού από τον αμε­ρι­κα­νο­θρεμ­μέ­νο επαγ­γελ­μα­τι­κό στρα­τό. Ετσι, οι σου­νί­τες που κυριαρ­χού­σαν στον κρα­τι­κό μηχα­νι­σμό του καθε­στώ­τος του Σαντάμ, στρά­φη­καν στις γραμ­μές των σου­νί­τι­κων τζι­χα­ντι­στι­κών σχη­μά­των, που περι­λαμ­βά­νουν την πολι­τι­κή και στρα­τιω­τι­κή «ελίτ» του προη­γού­με­νου καθεστώτος.

Μετά την επέμ­βα­ση, έγι­νε η δέσμευ­ση των εσό­δων του ιρα­κι­νού πετρε­λαί­ου, με βάση την από­φα­ση 1483 του Συμ­βου­λί­ου Ασφα­λεί­ας του ΟΗΕ, στο πλαί­σιο του ανα­πτυ­ξια­κού ταμεί­ου του Ιράκ (Development Fund for Iraq), υπό τη μορ­φή ενός λογα­ρια­σμού στην Τρά­πε­ζα Ομο­σπον­δια­κών Απο­θε­μα­τι­κών των ΗΠΑ, με τις (επι­πλέ­ον) θετι­κές συνέ­πειες για την καπι­τα­λι­στι­κή οικο­νο­μία των ΗΠΑ.

Η αναγνώριση του Ιράκ ως «ομόσπονδου κράτους» με την αναγνώριση της αυτονομίας του Κουρδιστάν, ενίσχυσε της αποσχιστικές τάσεις των Κούρδων των Τουρκίας, Συρίας και Ιράν.

Οι σημα­ντι­κό­τε­ρες ενδο­α­στι­κές πολι­τι­κές «φουρ­τού­νες» που πέρα­σε το Ιράκ μετά την κατο­χή του ήταν συν­δε­δε­μέ­νες με δύο γεγο­νό­τα: 1. Την κατά­θε­ση και ψήφι­ση του νόμου του πετρε­λαί­ου το 2007, που ήταν «στα μέτρα» των «συμ­μά­χων» και των μονο­πω­λί­ων τους. 2. Τη λήξη της προ­κα­θο­ρι­σμέ­νης ημε­ρο­μη­νί­ας παρα­μο­νής των στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων των ΗΠΑ στη χώρα.

Συνε­πώς, υπήρ­ξε έντο­νη δια­μά­χη μετα­ξύ των αστι­κών δυνά­με­ων. Επι­κρά­τη­σαν οι φωνές των ακραί­ων εκφρα­στών των μονο­πω­λί­ων που λυμαί­νο­νται τον πλού­το της χώρας. Μετά την απο­χώ­ρη­ση του κυρί­ου όγκου των στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων των ΗΠΑ από το Ιράκ, η χώρα δέθη­κε με 2 «συμ­βα­τι­κές υπο­χρε­ώ­σεις», που αφο­ρούν στην προ­ά­σπι­ση των συμ­φε­ρό­ντων των ΗΠΑ στη Μέση Ανα­το­λή. Πρό­κει­ται για την «Συμ­φω­νία του Στρα­τη­γι­κού Πλαι­σί­ου»1 και για τη «Συμ­φω­νία Ασφα­λεί­ας»2, που εξέ­φρα­σαν την αντί­θε­ση της κυρί­αρ­χης μερί­δας της αστι­κής τάξης του Ιράκ στη διαιώ­νι­ση της παρα­μο­νής των στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων των ΗΠΑ στη χώρα τους, με την προη­γού­με­νη μορ­φή και όγκο.

🆘  Η τρί­τη και σημα­ντι­κό­τε­ρη «φουρ­τού­να» των αστι­κών δυνά­με­ων του Ιράκ είχε την πιο έντο­νη ανά­μει­ξη των ΗΠΑ και των περι­φε­ρεια­κών συμ­μά­χων τους στο φόντο της επέ­κτα­σης των περιο­χών που ελέγ­χει το «Ισλα­μι­κό Κρά­τος», και προ­κλή­θη­κε με αφορ­μή την αθέ­τη­ση των παρα­πά­νω συμ­φω­νιών από τον πρω­θυ­πουρ­γό Νού­ρι Αλμά­λι­κι, ο οποί­ος εξέ­φρα­σε ανοι­χτά την επι­θυ­μία μεγα­λύ­τε­ρης συνερ­γα­σί­ας με την καπι­τα­λι­στι­κή Ρωσία σε εξο­πλι­στι­κό και στρα­τιω­τι­κό επί­πε­δο, την ώρα που βάθυ­νε η προ­σπά­θεια διείσ­δυ­σης των μονο­πω­λί­ων της, στο Ιράκ και την ευρύ­τε­ρη περιοχή.

Ο Αλμά­λι­κι κατη­γό­ρη­σε τη Σαου­δι­κή Αρα­βία για εμπλο­κή στην ενί­σχυ­ση των Τζι­χα­ντι­στών του «Ισλα­μι­κού Κρά­τους» και κατήγ­γει­λε ανοι­χτά την κωλυ­σιερ­γία των ΗΠΑ στην εκτέ­λε­ση των συμ­βο­λαί­ων των ήδη εξο­φλη­μέ­νων οπλι­κών συστη­μά­των. Η καθαί­ρε­σή του ήρθε μετά από πιέ­σεις εγχώ­ριων, περι­φε­ρεια­κών και διε­θνών δυνά­με­ων. Ο εν ενερ­γεία αντι­κα­τα­στά­της του, Χ. Αλ Αμπά­ντι, προ­έρ­χε­ται και αυτός από το κόμ­μα του Ισλα­μι­κού Κηρύγ­μα­τος, το οποίο απο­τε­λεί τον μεγα­λύ­τε­ρο πολι­τι­κό σχη­μα­τι­σμό στο μετα­κα­το­χι­κό Ιράκ.

ℹ️  Στο Ιράκ ιδρύ­θη­καν από τη δεκα­ε­τία του 1920, έως την κατο­χή του, ’67 πολι­τι­κά σχή­μα­τα, από τις γραμ­μές των οποί­ων δρού­σαν: Ιρα­κι­νοί Αρα­βες, Κούρ­δοι, Τουρ­κε­μέ­νοι, μου­σουλ­μά­νοι (σιί­τες και σου­νί­τες), χρι­στια­νοί, τόσο σε συν­θή­κες νομι­μό­τη­τας όσο και παρανομίας.

Στις βου­λευ­τι­κές εκλο­γές του Ιράκ το 2014, τις πρώ­τες που διε­ξά­γο­νται μετά από την τυπι­κή απο­χώ­ρη­ση των στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων των ΗΠΑ (τέλη Οκτώ­βρη 2011), έλα­βαν μέρος 277 ψηφο­δέλ­τια κομ­μά­των και συνα­σπι­σμών που εκφρά­ζουν πάνω από 700 κόμ­μα­τα!!!.

Η πλειο­ψη­φία των παρα­πά­νω κομ­μά­των δεν δια­θέ­τει επιρ­ροή σε επί­πε­δο μιας επαρ­χί­ας του κρά­τους. Με την ανα­γνώ­ρι­σή τους ως πολι­τι­κά κόμ­μα­τα από το σχε­τι­κό μετα­κα­το­χι­κό νόμο εκφρά­ζουν μια «παν­σπερ­μία» αντι­λή­ψε­ων που αντα­να­κλούν αστι­κά συμ­φέ­ρο­ντα τοπι­κι­στι­κών, εθνο­τι­κών, θρη­σκευ­τι­κών και δογ­μα­τι­κών απο­χρώ­σε­ων, πράγ­μα που εξυ­πη­ρέ­τη­σε τις δυνά­μεις κατο­χής και εξα­κο­λου­θεί να εξυ­πη­ρε­τεί τα μεγα­λύ­τε­ρα αστι­κά κόμ­μα­τα της χώρας.

Δολοφονία Σαντάμ Χουσεΐν

Ο μεγα­λύ­τε­ρος συνα­σπι­σμός κομ­μά­των: Ντα­ου­λάτ Αλκα­νούν («Κρά­τος Δικαί­ου») δια­θέ­τει 96 έδρες στη Βου­λή. Ο τίτλος του εκφρά­ζει τη «συγκολ­λη­τι­κή ουσία» των μελών του, ενώ, παρου­σιά­ζε­ται από την κυρί­αρ­χη προ­πα­γάν­δα ως «πολι­τι­κό μπλοκ των Σιι­τών», παρά το γεγο­νός της συμ­με­το­χής και «σου­νι­τών» πολι­τι­κών παρα­γό­ντων στο πλαί­σιό του!!.
Εάν και στις προη­γού­με­νες βου­λευ­τι­κές εκλο­γές ο συνα­σπι­σμός κομ­μά­των (Κρά­τος Δικαί­ου) κατέ­λα­βε τη δεύ­τε­ρη θέση, κατά­φε­ρε να σχη­μα­τί­σει κυβέρ­νη­ση μετά από την απο­τυ­χία του συνα­σπι­σμού «Εθνι­κό Ιρα­κι­νό Ψηφο­δέλ­τιο», που παρου­σια­ζό­ταν από τα αστι­κά μέσα ως: το «Σου­νί­τι­κο Μπλοκ», αλλά δια­λύ­θη­κε λόγω της δια­μά­χης των μοναρ­χιών του κόλ­που που το στή­ρι­ζαν, με στό­χο τη δια­μόρ­φω­ση μιας κοι­νο­βου­λευ­τι­κής πλειο­ψη­φί­ας για σχη­μα­τι­σμό κυβέρνησης.

Οι «συμ­μα­χι­κές» κυβερ­νή­σεις κατά κανό­να στο Ιράκ προ­σεγ­γί­ζουν το χαρα­κτή­ρα μιας «οικου­με­νι­κής» λόγω της ανα­μόρ­φω­σης του πολι­τι­κού σκη­νι­κού που έγι­νε κατά την κατο­χή με τρό­πο που εξυ­πη­ρε­τεί τις δυνά­μεις κατο­χής, αλλά και τις περι­φε­ρεια­κές δυνάμεις.

Το κλειδί της ανατροπής αυτής της διάχυτης βαρβαρότητας βρίσκεται στην ανασυγκρότηση και ισχυροποίηση του κομμουνιστικού κινήματος, στην ανάπτυξη του εργατικού κινήματος και της ταξικής πάλης, με στόχο το σάρωμα της εξουσίας του κεφαλαίου.


Με πλη­ρο­φο­ρί­ες από το Ριζο­σπά­στη

ℹ️  Δεί­τε και συμ­φω­νί­ες Ιράκ USA (1) & (2)

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο