Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

16 Ιούλη 1941 ιδρύεται το Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΕΑΜ)

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Πιο νωρίς από την ίδρυ­ση του ΕΑΜ (17 Σεπτεμ­βρί­ου 1941), ιδρύ­θη­κε στις 16 Ιου­λί­ου του 1941 το Εργα­τι­κό Εθνι­κό Απε­λευ­θε­ρω­τι­κό Μέτω­πο (ΕΕΑΜ). Ν α σημειώ­σου­με από την αρχή ότι η ίδρυ­ση του είχε καθο­ρι­στι­κή σημα­σία για την μετέ­πει­τα συγκρό­τη­ση του ΕΑΜ . Επί­σης να σημειώ­σου­με ότι λίγες μέρες νωρί­τε­ρα (αρχές Ιού­λη) είχε πραγ­μα­το­ποι­η­θεί η ιστο­ρι­κή 6η Ολο­μέ­λεια της Κ.Ε του ΚΚΕ

Οι συνι­δρυ­τές του εργα­τι­κού ΕΑΜ, ήταν η Ενω­τι­κή Γενι­κή Συνο­μο­σπον­δία Εργα­τών Ελλά­δας (ΕΓΣΕΕ), η Γενι­κή Συνο­μο­σπον­δία Εργα­τών Ελλά­δας (ΓΣΕΕ) και τα Ανε­ξάρ­τη­τα Συν­δι­κά­τα που προ­σχώ­ρη­σαν στο ΕΕΑΜ λίγο μετά την ίδρυ­ση του, το Σεπτέμ­βρη του 1941. Το Ιδρυ­τι­κό του ΕΕΑΜ υπέ­γρα­ψαν εκ μέρους της ΕΓΣΕΕ ο Κώστας Λαζα­ρί­δης (συν­δι­κα­λι­στι­κό στέ­λε­χος του ΚΚΕ και μέλος της ΚΕ. Εκτε­λέ­στη­κε από τους Γερ­μα­νούς στις 13 Μάρ­τη του 1943), εκ μέρους της ΓΣΕΕ ο Γιάν­νης Καλο­μοί­ρης και εκ μέρους των Ανε­ξάρ­τη­των Συν­δι­κά­των ο Δ. Στρα­τής. Γενι­κός Γραμ­μα­τέ­ας του ΕΕΑΜ εκλέ­χτη­κε ο Κ. Λαζαρίδης.

Οι βασι­κοί σκο­ποί του ΕΕΑΜ, όπως ανα­γρά­φτη­καν στο ιδρυ­τι­κό του ήταν:

“1. Να οργα­νώ­ση την πάλη της εργα­τι­κής τάξε­ως για τις καθη­με­ρι­νές οικο­νο­μι­κές διεκδικήσεις.

2. Να υπε­ρα­σπι­σθή τα κεκτη­μέ­να συν­δι­κα­λι­στι­κά δικαιώ­μα­τα της εργα­τι­κής τάξης.

3. Να παλαί­ψει ενά­ντια στη συστη­μα­τι­κή ληστεία του τόπου μας, που γίνε­ται από τις δυνά­μεις κατοχής.

4. Να εργα­σθή για τη συνεν­νό­η­ση όλων των αρι­στε­ρών δυνά­με­ων της χώρας (κομ­μου­νι­στών, σοσια­λι­στών, αρι­στε­ρών δημο­κρα­τι­κών) σε ένα συνα­σπι­σμό της Αρι­στε­ράς, που ύστε­ρα από το διώ­ξι­μο των κατα­κτη­τών θα διεκ­δι­κή­ση την πλειο­ψη­φία του ελλη­νι­κού λαού και τη δια­κυ­βέρ­νη­ση της χώρας με βάση ένα κοι­νό πρόγραμμα.

5. Να παλαί­ψει ενά­ντια στην αισχρο­κέρ­δεια και τη μαύ­ρη αγορά.

6. Να εργα­σθή για τη συγκρό­τη­ση του ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ από όλα τα κόμ­μα­τα και τις κάθε είδους οργα­νώ­σεις που θέλουν να παλαί­ψουν για το διώ­ξι­μο του ξένου κατα­κτη­τή και την απε­λευ­θέ­ρω­ση της χώρας μας από τον ξένο ζυγό.

7. Να συντο­νί­ση την απε­λευ­θε­ρω­τι­κή πάλη της εργα­τι­κής τάξε­ως καθώς και την πάλη για τις καθη­με­ρι­νές διεκ­δι­κή­σεις, με την πάλη που διε­ξά­γουν ενά­ντια στις δυνά­μεις του Αξο­να οι εργα­τι­κές οργα­νώ­σεις της ΕΣΣΔ, της Αγγλί­ας, της Αμε­ρι­κής και της Κίνας, καθώς και οι εργα­τι­κές οργα­νώ­σεις των υπο­δου­λω­μέ­νων στον Αξο­να χωρών και ιδιαί­τε­ρα των αδελ­φών βαλ­κα­νι­κών λαών” (Βλέ­πε: “Κεί­με­να της Εθνι­κής Αντί­στα­σης”, Εκδό­σεις “Σύγ­χρο­νη Επο­χή., τόμος Α, σελ. 174).

ο κομ­μου­νι­στής συν­δι­κα­λι­στής ηγέ­της Κ. Θέος, που υπήρ­ξε και ηγε­τι­κό στέ­λε­χος της οργά­νω­σης αυτής (εκπρό­σω­πος της Ενω­τι­κής ΓΣΕΕ στις γραμ­μές της μετά τον ηρω­ι­κό θάνα­το του Κ. Λαζα­ρί­δη). “Κάτω απ’ τις σημαί­ες του Εργα­τι­κού ΕΑΜ (ΕΕΑΜ) — έγρα­φε ο Κ. Θέος — συσπει­ρώ­θη­κε το σύνο­λο των εργα­τών, εργα­τριών και υπαλ­λή­λων της χώρας εχτός απ’ τους ελά­χι­στους προ­δό­τες που δεν ξεπερ­νούν σ’ όλη την Ελλά­δα τις 2–3 εκα­το­ντά­δες και που ήταν διο­ρι­σμέ­νοι στα ανώ­τε­ρα διοι­κη­τι­κά όργα­να της συν­δι­κα­λι­στι­κής οργα­νω­τι­κής κλί­μα­κας. Για κάθε συν­δι­κά­το συγκρο­τεί­ται η ιδιαί­τε­ρη επι­τρο­πή του Εργα­τι­κού ΕΑΜ που αντι­στοι­χού­σε στη διοί­κη­ση του συν­δι­κά­του και που είχε οργα­νω­μέ­να μέλη του σε ομά­δες, στον τόπο δου­λιάς τα εργα­ζό­με­να και στις συνοι­κί­ες τα άνεργα.

Οι επι­τρο­πές του Εργα­τι­κού ΕΑΜ όλων των συν­δι­κά­των μιας περιο­χής ενώ­νο­νται στην επι­τρο­πή του Εργα­τι­κού ΕΑΜ της περιο­χής, που αντι­στοι­χού­σε στη Διοί­κη­ση της Επαρ­χια­κής Ένω­σης των συν­δι­κά­των. Και η Κεντρι­κή Επι­τρο­πή του Εργα­τι­κού ΕΑΜ συνέ­νω­νε και καθο­δη­γού­σε όλες τις περι­φε­ρεια­κές επι­τρο­πές του Εργα­τι­κού ΕΑΜ και αντι­στοι­χού­σε με τη Διοί­κη­ση της ΓΣΕΕ.

Αυτή η οργα­νω­τι­κή στρου­χτού­ρα δεν ξεφύ­τρω­σε από τη μια μέρα στην άλλη. Δημιουρ­γή­θη­κε και σφυ­ρη­λα­τή­θη­κε μέσα στους καθη­με­ρι­νούς αγώ­νες που διε­ξή­γα­γε η εργα­τι­κή τάξη κάτω από τη σημαία του Εργα­τι­κού ΕΑΜ. Το Εργα­τι­κό ΕΑΜ απο­τέ­λε­σε το θεμέ­λιο λίθο και το πρω­το­πό­ρο τμή­μα του ΕΑΜ, κάτω απ’ τη σημαία του οποί­ου συσπει­ρώ­θη­κε ολό­κλη­ρος ο Ελλη­νι­κός λαός και επο­λέ­μη­σε για τη λευ­τε­ριά, την ανε­ξαρ­τη­σία και τη δημο­κρα­τία. Το Εργα­τι­κό ΕΑΜ άνοι­ξε πρώ­το το δρό­μο της πάλης του λαού με τις απερ­γί­ες που άρχι­σε απ’ τις αρχές του 1942 — στην αρχή για ψωμί και μερο­κά­μα­τα — για να πάρουν απ’ τις αρχές του 1943 θυελ­λώ­δη χαρα­κτή­ρα γενι­κών απερ­γιών και δια­δη­λώ­σε­ων με εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες δια­δη­λω­τών ενά­ντια στην επι­στρά­τευ­ση, στην τρο­μο­κρα­τία και στην κατοχή.

Με τους αγώ­νες αυτούς που οργά­νω­σε και καθο­δή­γη­σε το Εργα­τι­κό ΕΑΜ η εργα­τι­κή τάξη της Ελλά­δας εση­μεί­ω­σε μονα­δι­κούς στην υπό­δου­λη Ευρώ­πη θριάμ­βους. Μόνη η Ελλά­δα απ’ όλες τις υπό­δου­λες χώρες της Ευρώ­πης πέτυ­χε με τους αγώ­νες του λαού της — στους οποί­ους πρω­το­πό­ρος μαχη­τής ήταν το εργα­τι­κό ΕΑΜ — να εξα­να­γκά­σει τον Χίτλερ να ανα­κα­λέ­σει το διά­ταγ­μα της επι­στρά­τευ­σης που είχε δημο­σιευ­θεί στις 30 Ιανουα­ρί­ου 1943. Άφθο­νο έδω­σε το αίμα της η εργα­τι­κή τάξη στους αγώ­νες αυτούς και πρώ­τοι στις θυσί­ες τα στε­λέ­χη του Εργα­τι­κού ΕΑΜ… ” (Κ. Θέου: “Τα Ελλη­νι­κά Συν­δι­κά­τα στην πάλη ενά­ντια στο Φασι­σμό και για την ανε­ξαρ­τη­σία τους”, Αθή­να, Μάρ­τιος 1947, Έκδο­ση “Εργα­τι­κής”, σελ. 13–14)

Να σημειώ­σου­με τέλος ότι  με την απε­λευ­θέ­ρω­ση της χώρας από το χιτλε­ρι­κό ζυγό το Εργα­τι­κό ΕΑΜ αυτο­δί­καια ανέ­λα­βε τα καθή­κο­ντα της προ­σω­ρι­νής διοί­κη­σης της ΓΣΕΕ και με από­φα­σή του δεσμεύ­τη­κε μέσα σε διά­στη­μα 6 μηνών να προ­χω­ρή­σει στην σύγκλι­ση του 8ου Συνε­δρί­ου της Γενι­κής Συνο­μο­σπον­δί­ας για την εκλο­γή τακτι­κής διοί­κη­σης. Προ­κη­ρύ­χθη­καν δε εκλο­γές διοι­κή­σε­ων σε όλα τα συν­δι­κά­τα και η πορεία όμως αυτής ανα­κό­πη­κε με την ανοι­κτή επέμ­βα­ση των Άγγλων το Δεκέμ­βρη του ’44 και τα όσα ακολούθησαν.

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο